Wiki source for Pelnomocnictwo
====Pełnomocnictwo====
=={{pu przepis="art. 98 KC"}} i nast.==
((1)) Definicja
Pełnomocnictwo umożliwia dokonanie [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]] przez pełnomocnika w imieniu i ze skutkiem dla mocodawcy.
Pełnomocnictwo jest formą [[Przedstawicielstwo przedstawicielstwa]] mającą swoje źródło w [[OswiadczenieWoli oświadczeniu woli]] mocodawcy (por. {{pu przepis="art. 96 KC"}}) - w przeciwieństwie do [[PrzedstawicielstwoUstawowe przedstawicielstwa ustawowego]] powstającego z mocy prawa.
((1)) Regulacja prawna
W polskich przepisach podstawowa regulacja instytucji pełnomocnictwa znajduje się w Kodeksie cywilnym w {{pu przepis="art. 98 KC"}} i następnych. Przepis ten nie zawiera definicji pełnomocnictwa a jedynie wskazuje istotę tej instytucji (możliwośc dokonania [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]] w imieniu mocodawcy przez pełnomocnika).
((1)) Substytucja
Zgodnie z regulacją {{pu przepis="art. 106 KC"}} pełnomocnik może ustanawiać substytutów (dalszych pełnomocników), jeżeli wynika to z treści pełnomocnictwa.
((1)) Przesłanki skuteczności
Aby przedstawicielstwo było skuteczne muszą być spełnione określone przesłanki.
((2)) Umocowanie
Podstawą dla działania pełnomocnika jest
~- **umocowanie** (//vide// {{pu przepis="art. 96 KC"}}).
Umocowanie do działania w imieniu mocodawcy w przypadku przedstawicielstwa umownego wynika z [[OswiadczenieWoli oświadczenia woli]] mocodawcy.
Warunki określone dla [[OswiadczenieWoli oświadczenia woli]] ustanawiającego pełnomocnika zostały określone [[WzoryPelnomocnictw tutaj]]
oraz
~- działanie pełnomocnika w granicach tego umocowania.
((2)) Zakres umocowania
Umocowanie musi dotyczyć dokonania [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]].
((2)) Zdolność pełnomocnika do reprezentowania
Zgodnie z {{pu przepis="art. 100 KC"}} pełnomocnik musi mieć przynajmniej ograniczoną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] aby mógł działać w imieniu i na rzecz mocodawcy. W przypadku prokury pełnomocnik musi posiadać pełną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] (//vide// {{pu przepis="art. 109(2) KC"}}).
Przepisy nie ograniczają jednakże możliwości bycia pełnomocnikiem wyłącznie do [[OsobaFizyczna osób fizycznych]]. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego [[SprawaSNIIICO4263 III CO 42/63]] nie ma przeszkód, aby pełnomocnikiem była również [[OsobaPrawna osoba prawna]] (tak np. A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk w [[WolterIgnatowiczStefaniukPCwyd1 "Prawo cywilne. Zarys części ogólnej"]]).
((2)) Działanie w imieniu reprezentowanego
Aby pełnomocnictwo odniosło skutek dla mocodawcy przedstawiciel musi działać w imieniu reprezentowanego.
((2)) Brak zakazu przedstawicielstwa
Przepisy ograniczają możliwość występowania przez pełnomocnika w niektórych sytuacjach takich jak:
~- sporządzenie testamentu ({{pu przepis="art. 944 KC"}})
~- uznanie dziecka ({{pu przepis="art. 73 KRO"}})
((1)) Rodzaje pełnomocnictw
Przepisy przewidują kilka rodzajów pełnomocnictw:
((2)) Pełnomocnictwo ogólne
Zgodnie z {{pu przepis="art. 98 zd. 1 KC"}} pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności [[ZwyklyZarzad zwykłego zarządu]].
((2)) Pełnomocnictwo rodzajowe
Pełnomocnictwa rodzajowego udziela się do dokonania czynności przekraczających zakres [[ZwyklyZarzad zwykłego zarządu]] ({{pu przepis="art. 98 zd. 2 KC"}}).
W pełnomocnictwie rodzajowym niezbędne jest więc wskazanie - mniej lub bardziej precyzyjnie - rodzaju [[CzynnoscPrawna czynności prawnych]], których może dokonywać pełnomocnik (np. zawieranie umów o pracę, zbycie nieruchomości etc.).
((2)) Pełnomocnictwo do poszczególnej czynności
Tego rodzaju pełnomocnictwa udziela się, gdy ustawa tego wymaga (por. {{pu przepis="art. 98 zd. 2 KC"}} in fine).
Obecnie znane są następujące przepisy ustawy, które wymagają tekiego rodzaju pełnomocnictwa, np.:
~- pełnomocnictwo do zawarcia związku małżeńskiego ({{pu przepis="art. 6 § 1 KRO"}})
~- pełnomocnictwo do oddania do czasowego korzystania, zbywania i obciążania nieruchomości przedsiębiorstwa ({{pu przepis="art. 109 [3] KC"}})
((2)) Prokura
Zob. [[Prokura]].
((2)) Pełnomocnictwa szczególne
Oprócz Kodeksu cywilnego niektóre inne ustawy zawierają postanowienia dotyczące pełnomocnictw. Wśród nich należy wymienić: ustawę o radcach prawnych, ustawę o adwokaturze, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks postępowania administracyjnego, Ordynację podatkową.
((3)) pełnomocnictwo w post. cywilnym
((3)) pełnomocnictwo w post. karnym
((3)) pełnomocnictwo w post. administracyjnym
((3)) pełnomocnictwo w post. podatkowym
W tym zakresie regulację szczególną ustanawia {{pu przepis="art. 136 UOrdynPodatk"}}. Zgodnie z tym przepisem strona postępowania podatkowego może działać osobiście bądź przez ustanowionego pełnomocnika.
Zgodnie z ogólną regulacją czynności pełnomocnika pociągają skutki bezpośrednio dla reprezentowanej strony.
Pełnomocnictwo to cechuje się pewnymi odrębnościami:
~- zakres pełnomocnictwa
Pełnomocnictwo nie może rozciągać się na czynności które muszą być dokonane osobiście (np. zeznania strony).
~- możliwość bycia pełnomocnikiem
Pełnomocnikiem może być:
- [[OsobaFizyczna osoba fizyczna]], posiadająca pełną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] (nie może być nim więc [[OsobaPrawna osoba prawna]]), może nim być zatem również radca prawny, adwokat, doradca podatkowy, {{pu przepis="art. 137 § 1 UOrdynPodatk"}}
- agent celny w postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu towarów {{pu przepis="art. 137 § 1a UOrdynPodatk"}}
- pracownik podatnika, agent celny, adwokat, radca prawny, doradca podatkowy w postępowaniu z zakresu podatku akcyzowego dotyczącego towaru, którego rodzaj lub ilość wskazuje na przeznaczenie do działalności gospodarczej, {{pu przepis="art. 17 UPodatekAkcyz"}}
((3)) pełnomocnictwo w post. celnym
W zakresie spraw celnych istnieje szczególna regulacja dotycząca pełnomocnictw.
Zgodnie z {{pu przepis="art. 5 WKC"}} w sprawach celnych możliwe jest ustanowienie:
- przedstawiciela pośredniego - działającego we własnym imieniu ale ze skutkiem dla reprezentowanego, więcej [[PrzedstawicielstwoPosrednie tutaj]]
- przedstawiciela bezpośredniego - działającego we własnym imieniu i ze skutkiem dla reprezentowanego.
((1)) Literatura
1. A.Wolter, J.Ignatowicz, K.Stefaniuk w [[WolterIgnatowiczStefaniukPCwyd1 "Prawo cywilne. Zarys części ogólnej" wyd. 1]]
2. J. Stzebińczyk w [[GniewekKodeksCywilnyKomentarzwyd2 E.Gniewek (red.) "Kodeks cywilny. Komentarz" wyd. 2]]
3. J. Borkowski w [[AdamiakBorkowskiMastalskiZubrzyckiOrdynacjaPodatkowaKomentarzwyd2 B.Adamiak J.Borkowski R.Mastalski J.Zubrzycki, Ordynacja podatkowa. Komentarz wyd. 2]], str. 505-512
4. J.Michalski w [[MichalskiOrdynacjaPodatkowaKomentarz "Ordynacja podatkowa. Komentarz"]], str. 153-155
----
CategoryPrzedstawicielstwo CategoryLeksykonP
=={{pu przepis="art. 98 KC"}} i nast.==
((1)) Definicja
Pełnomocnictwo umożliwia dokonanie [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]] przez pełnomocnika w imieniu i ze skutkiem dla mocodawcy.
Pełnomocnictwo jest formą [[Przedstawicielstwo przedstawicielstwa]] mającą swoje źródło w [[OswiadczenieWoli oświadczeniu woli]] mocodawcy (por. {{pu przepis="art. 96 KC"}}) - w przeciwieństwie do [[PrzedstawicielstwoUstawowe przedstawicielstwa ustawowego]] powstającego z mocy prawa.
((1)) Regulacja prawna
W polskich przepisach podstawowa regulacja instytucji pełnomocnictwa znajduje się w Kodeksie cywilnym w {{pu przepis="art. 98 KC"}} i następnych. Przepis ten nie zawiera definicji pełnomocnictwa a jedynie wskazuje istotę tej instytucji (możliwośc dokonania [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]] w imieniu mocodawcy przez pełnomocnika).
((1)) Substytucja
Zgodnie z regulacją {{pu przepis="art. 106 KC"}} pełnomocnik może ustanawiać substytutów (dalszych pełnomocników), jeżeli wynika to z treści pełnomocnictwa.
((1)) Przesłanki skuteczności
Aby przedstawicielstwo było skuteczne muszą być spełnione określone przesłanki.
((2)) Umocowanie
Podstawą dla działania pełnomocnika jest
~- **umocowanie** (//vide// {{pu przepis="art. 96 KC"}}).
Umocowanie do działania w imieniu mocodawcy w przypadku przedstawicielstwa umownego wynika z [[OswiadczenieWoli oświadczenia woli]] mocodawcy.
Warunki określone dla [[OswiadczenieWoli oświadczenia woli]] ustanawiającego pełnomocnika zostały określone [[WzoryPelnomocnictw tutaj]]
oraz
~- działanie pełnomocnika w granicach tego umocowania.
((2)) Zakres umocowania
Umocowanie musi dotyczyć dokonania [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]].
((2)) Zdolność pełnomocnika do reprezentowania
Zgodnie z {{pu przepis="art. 100 KC"}} pełnomocnik musi mieć przynajmniej ograniczoną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] aby mógł działać w imieniu i na rzecz mocodawcy. W przypadku prokury pełnomocnik musi posiadać pełną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] (//vide// {{pu przepis="art. 109(2) KC"}}).
Przepisy nie ograniczają jednakże możliwości bycia pełnomocnikiem wyłącznie do [[OsobaFizyczna osób fizycznych]]. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego [[SprawaSNIIICO4263 III CO 42/63]] nie ma przeszkód, aby pełnomocnikiem była również [[OsobaPrawna osoba prawna]] (tak np. A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk w [[WolterIgnatowiczStefaniukPCwyd1 "Prawo cywilne. Zarys części ogólnej"]]).
((2)) Działanie w imieniu reprezentowanego
Aby pełnomocnictwo odniosło skutek dla mocodawcy przedstawiciel musi działać w imieniu reprezentowanego.
((2)) Brak zakazu przedstawicielstwa
Przepisy ograniczają możliwość występowania przez pełnomocnika w niektórych sytuacjach takich jak:
~- sporządzenie testamentu ({{pu przepis="art. 944 KC"}})
~- uznanie dziecka ({{pu przepis="art. 73 KRO"}})
((1)) Rodzaje pełnomocnictw
Przepisy przewidują kilka rodzajów pełnomocnictw:
((2)) Pełnomocnictwo ogólne
Zgodnie z {{pu przepis="art. 98 zd. 1 KC"}} pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności [[ZwyklyZarzad zwykłego zarządu]].
((2)) Pełnomocnictwo rodzajowe
Pełnomocnictwa rodzajowego udziela się do dokonania czynności przekraczających zakres [[ZwyklyZarzad zwykłego zarządu]] ({{pu przepis="art. 98 zd. 2 KC"}}).
W pełnomocnictwie rodzajowym niezbędne jest więc wskazanie - mniej lub bardziej precyzyjnie - rodzaju [[CzynnoscPrawna czynności prawnych]], których może dokonywać pełnomocnik (np. zawieranie umów o pracę, zbycie nieruchomości etc.).
((2)) Pełnomocnictwo do poszczególnej czynności
Tego rodzaju pełnomocnictwa udziela się, gdy ustawa tego wymaga (por. {{pu przepis="art. 98 zd. 2 KC"}} in fine).
Obecnie znane są następujące przepisy ustawy, które wymagają tekiego rodzaju pełnomocnictwa, np.:
~- pełnomocnictwo do zawarcia związku małżeńskiego ({{pu przepis="art. 6 § 1 KRO"}})
~- pełnomocnictwo do oddania do czasowego korzystania, zbywania i obciążania nieruchomości przedsiębiorstwa ({{pu przepis="art. 109 [3] KC"}})
((2)) Prokura
Zob. [[Prokura]].
((2)) Pełnomocnictwa szczególne
Oprócz Kodeksu cywilnego niektóre inne ustawy zawierają postanowienia dotyczące pełnomocnictw. Wśród nich należy wymienić: ustawę o radcach prawnych, ustawę o adwokaturze, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks postępowania administracyjnego, Ordynację podatkową.
((3)) pełnomocnictwo w post. cywilnym
((3)) pełnomocnictwo w post. karnym
((3)) pełnomocnictwo w post. administracyjnym
((3)) pełnomocnictwo w post. podatkowym
W tym zakresie regulację szczególną ustanawia {{pu przepis="art. 136 UOrdynPodatk"}}. Zgodnie z tym przepisem strona postępowania podatkowego może działać osobiście bądź przez ustanowionego pełnomocnika.
Zgodnie z ogólną regulacją czynności pełnomocnika pociągają skutki bezpośrednio dla reprezentowanej strony.
Pełnomocnictwo to cechuje się pewnymi odrębnościami:
~- zakres pełnomocnictwa
Pełnomocnictwo nie może rozciągać się na czynności które muszą być dokonane osobiście (np. zeznania strony).
~- możliwość bycia pełnomocnikiem
Pełnomocnikiem może być:
- [[OsobaFizyczna osoba fizyczna]], posiadająca pełną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] (nie może być nim więc [[OsobaPrawna osoba prawna]]), może nim być zatem również radca prawny, adwokat, doradca podatkowy, {{pu przepis="art. 137 § 1 UOrdynPodatk"}}
- agent celny w postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu towarów {{pu przepis="art. 137 § 1a UOrdynPodatk"}}
- pracownik podatnika, agent celny, adwokat, radca prawny, doradca podatkowy w postępowaniu z zakresu podatku akcyzowego dotyczącego towaru, którego rodzaj lub ilość wskazuje na przeznaczenie do działalności gospodarczej, {{pu przepis="art. 17 UPodatekAkcyz"}}
((3)) pełnomocnictwo w post. celnym
W zakresie spraw celnych istnieje szczególna regulacja dotycząca pełnomocnictw.
Zgodnie z {{pu przepis="art. 5 WKC"}} w sprawach celnych możliwe jest ustanowienie:
- przedstawiciela pośredniego - działającego we własnym imieniu ale ze skutkiem dla reprezentowanego, więcej [[PrzedstawicielstwoPosrednie tutaj]]
- przedstawiciela bezpośredniego - działającego we własnym imieniu i ze skutkiem dla reprezentowanego.
((1)) Literatura
1. A.Wolter, J.Ignatowicz, K.Stefaniuk w [[WolterIgnatowiczStefaniukPCwyd1 "Prawo cywilne. Zarys części ogólnej" wyd. 1]]
2. J. Stzebińczyk w [[GniewekKodeksCywilnyKomentarzwyd2 E.Gniewek (red.) "Kodeks cywilny. Komentarz" wyd. 2]]
3. J. Borkowski w [[AdamiakBorkowskiMastalskiZubrzyckiOrdynacjaPodatkowaKomentarzwyd2 B.Adamiak J.Borkowski R.Mastalski J.Zubrzycki, Ordynacja podatkowa. Komentarz wyd. 2]], str. 505-512
4. J.Michalski w [[MichalskiOrdynacjaPodatkowaKomentarz "Ordynacja podatkowa. Komentarz"]], str. 153-155
----
CategoryPrzedstawicielstwo CategoryLeksykonP
