====Pełnomocnictwo==== =={{pu przepis="art. 98 KC"}} i nast.== ((1)) Definicja Pełnomocnictwo umożliwia dokonanie [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]] przez pełnomocnika w imieniu i ze skutkiem dla mocodawcy. Pełnomocnictwo jest formą [[Przedstawicielstwo przedstawicielstwa]] mającą swoje źródło w [[OswiadczenieWoli oświadczeniu woli]] mocodawcy (por. {{pu przepis="art. 96 KC"}}) - w przeciwieństwie do [[PrzedstawicielstwoUstawowe przedstawicielstwa ustawowego]] powstającego z mocy prawa. ((1)) Regulacja prawna W polskich przepisach podstawowa regulacja instytucji pełnomocnictwa znajduje się w Kodeksie cywilnym w {{pu przepis="art. 98 KC"}} i następnych. Przepis ten nie zawiera definicji pełnomocnictwa a jedynie wskazuje istotę tej instytucji (możliwośc dokonania [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]] w imieniu mocodawcy przez pełnomocnika). ((1)) Substytucja Zgodnie z regulacją {{pu przepis="art. 106 KC"}} pełnomocnik może ustanawiać substytutów (dalszych pełnomocników), jeżeli wynika to z treści pełnomocnictwa. ((1)) Przesłanki skuteczności Aby przedstawicielstwo było skuteczne muszą być spełnione określone przesłanki. ((2)) Umocowanie Podstawą dla działania pełnomocnika jest ~- **umocowanie** (//vide// {{pu przepis="art. 96 KC"}}). Umocowanie do działania w imieniu mocodawcy w przypadku przedstawicielstwa umownego wynika z [[OswiadczenieWoli oświadczenia woli]] mocodawcy. Warunki określone dla [[OswiadczenieWoli oświadczenia woli]] ustanawiającego pełnomocnika zostały określone [[WzoryPelnomocnictw tutaj]] oraz ~- działanie pełnomocnika w granicach tego umocowania. ((2)) Zakres umocowania Umocowanie musi dotyczyć dokonania [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]]. ((2)) Zdolność pełnomocnika do reprezentowania Zgodnie z {{pu przepis="art. 100 KC"}} pełnomocnik musi mieć przynajmniej ograniczoną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] aby mógł działać w imieniu i na rzecz mocodawcy. W przypadku prokury pełnomocnik musi posiadać pełną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] (//vide// {{pu przepis="art. 109(2) KC"}}). Przepisy nie ograniczają jednakże możliwości bycia pełnomocnikiem wyłącznie do [[OsobaFizyczna osób fizycznych]]. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego [[SprawaSNIIICO4263 III CO 42/63]] nie ma przeszkód, aby pełnomocnikiem była również [[OsobaPrawna osoba prawna]] (tak np. A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk w [[WolterIgnatowiczStefaniukPCwyd1 "Prawo cywilne. Zarys części ogólnej"]]). ((2)) Działanie w imieniu reprezentowanego Aby pełnomocnictwo odniosło skutek dla mocodawcy przedstawiciel musi działać w imieniu reprezentowanego. ((2)) Brak zakazu przedstawicielstwa Przepisy ograniczają możliwość występowania przez pełnomocnika w niektórych sytuacjach takich jak: ~- sporządzenie testamentu ({{pu przepis="art. 944 KC"}}) ~- uznanie dziecka ({{pu przepis="art. 73 KRO"}}) ((1)) Rodzaje pełnomocnictw Przepisy przewidują kilka rodzajów pełnomocnictw: ((2)) Pełnomocnictwo ogólne Zgodnie z {{pu przepis="art. 98 zd. 1 KC"}} pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności [[ZwyklyZarzad zwykłego zarządu]]. ((2)) Pełnomocnictwo rodzajowe Pełnomocnictwa rodzajowego udziela się do dokonania czynności przekraczających zakres [[ZwyklyZarzad zwykłego zarządu]] ({{pu przepis="art. 98 zd. 2 KC"}}). W pełnomocnictwie rodzajowym niezbędne jest więc wskazanie - mniej lub bardziej precyzyjnie - rodzaju [[CzynnoscPrawna czynności prawnych]], których może dokonywać pełnomocnik (np. zawieranie umów o pracę, zbycie nieruchomości etc.). ((2)) Pełnomocnictwo do poszczególnej czynności Tego rodzaju pełnomocnictwa udziela się, gdy ustawa tego wymaga (por. {{pu przepis="art. 98 zd. 2 KC"}} in fine). Obecnie znane są następujące przepisy ustawy, które wymagają tekiego rodzaju pełnomocnictwa, np.: ~- pełnomocnictwo do zawarcia związku małżeńskiego ({{pu przepis="art. 6 § 1 KRO"}}) ~- pełnomocnictwo do oddania do czasowego korzystania, zbywania i obciążania nieruchomości przedsiębiorstwa ({{pu przepis="art. 109 [3] KC"}}) ((2)) Prokura Zob. [[Prokura]]. ((2)) Pełnomocnictwa szczególne Oprócz Kodeksu cywilnego niektóre inne ustawy zawierają postanowienia dotyczące pełnomocnictw. Wśród nich należy wymienić: ustawę o radcach prawnych, ustawę o adwokaturze, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks postępowania administracyjnego, Ordynację podatkową. ((3)) pełnomocnictwo w post. cywilnym ((3)) pełnomocnictwo w post. karnym ((3)) pełnomocnictwo w post. administracyjnym ((3)) pełnomocnictwo w post. podatkowym W tym zakresie regulację szczególną ustanawia {{pu przepis="art. 136 UOrdynPodatk"}}. Zgodnie z tym przepisem strona postępowania podatkowego może działać osobiście bądź przez ustanowionego pełnomocnika. Zgodnie z ogólną regulacją czynności pełnomocnika pociągają skutki bezpośrednio dla reprezentowanej strony. Pełnomocnictwo to cechuje się pewnymi odrębnościami: ~- zakres pełnomocnictwa Pełnomocnictwo nie może rozciągać się na czynności które muszą być dokonane osobiście (np. zeznania strony). ~- możliwość bycia pełnomocnikiem Pełnomocnikiem może być: - [[OsobaFizyczna osoba fizyczna]], posiadająca pełną [[ZdolnoscDoCzynnosciPrawnych zdolność do czynności prawnych]] (nie może być nim więc [[OsobaPrawna osoba prawna]]), może nim być zatem również radca prawny, adwokat, doradca podatkowy, {{pu przepis="art. 137 § 1 UOrdynPodatk"}} - agent celny w postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu towarów {{pu przepis="art. 137 § 1a UOrdynPodatk"}} - pracownik podatnika, agent celny, adwokat, radca prawny, doradca podatkowy w postępowaniu z zakresu podatku akcyzowego dotyczącego towaru, którego rodzaj lub ilość wskazuje na przeznaczenie do działalności gospodarczej, {{pu przepis="art. 17 UPodatekAkcyz"}} ((3)) pełnomocnictwo w post. celnym W zakresie spraw celnych istnieje szczególna regulacja dotycząca pełnomocnictw. Zgodnie z {{pu przepis="art. 5 WKC"}} w sprawach celnych możliwe jest ustanowienie: - przedstawiciela pośredniego - działającego we własnym imieniu ale ze skutkiem dla reprezentowanego, więcej [[PrzedstawicielstwoPosrednie tutaj]] - przedstawiciela bezpośredniego - działającego we własnym imieniu i ze skutkiem dla reprezentowanego. ((1)) Literatura 1. A.Wolter, J.Ignatowicz, K.Stefaniuk w [[WolterIgnatowiczStefaniukPCwyd1 "Prawo cywilne. Zarys części ogólnej" wyd. 1]] 2. J. Stzebińczyk w [[GniewekKodeksCywilnyKomentarzwyd2 E.Gniewek (red.) "Kodeks cywilny. Komentarz" wyd. 2]] 3. J. Borkowski w [[AdamiakBorkowskiMastalskiZubrzyckiOrdynacjaPodatkowaKomentarzwyd2 B.Adamiak J.Borkowski R.Mastalski J.Zubrzycki, Ordynacja podatkowa. Komentarz wyd. 2]], str. 505-512 4. J.Michalski w [[MichalskiOrdynacjaPodatkowaKomentarz "Ordynacja podatkowa. Komentarz"]], str. 153-155 ---- CategoryPrzedstawicielstwo CategoryLeksykonP