Wersja [15165]
To jest stara wersja KazusRoszczeniaUzupelniajace6 utworzona przez MarcinKrzymuski, 2012-01-16 00:36:47.
Kazus nr 6 z zakresu prawa rzeczowego
roszczenia posiadacza rzeczy o zwrot nakładów
kazus nr 4 z zestawu 7/2010
A. Stan faktyczny
A jest właścicielami samochodu osobowego. Dnia 11.5.2005 r. samochód został skradziony przez C., który miesiąc później zbył auto na rzecz – będącego w dobrej wierze – D. Dnia 13.4.2007 r. A wytoczył D powództwo o wydanie samochodu. D odmawia, twierdząc, że zatrzymuje samochód do czasu, aż zostaną mu zwrócone koszty poniesionych nakładów w postaci:
- nowego lakieru (grudzień 2006 r. - konieczne w celu ochrony auta przed korozją),
- alufelg (na miejsce dotychczasowych felg stalowych – marzec 2007, zwiększały wartość auta o 500 zł, obecnie bez wpływu na wartość),
- złocona gałka dźwigni zmiany biegów (wrzesień 2007 – cena 1500 zł),
- opony zimowe i nowych części do silnika (listopad 2007 r.).
Czy A może domagać się wydania auta?
B. Rozwiązanie
Roszczenie A przeciw D z art. 222 § 1 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
1. Własność A
D nie nabył własności auta, albowiem w chwili zgłoszenia roszczenia nie upłynął trzyletni termin, o którym mowa jest w art. 169 § 2 KC
2. Władanie rzeczą przez D
D włada samochodem sprawując nad nim bezpośrednie władztwo. Tym samym jest legitymowany biernie.
3. Brak skutecznego względem A uprawnienia do władania rzeczą
D mógłby się powołać na przysługujące mu wobec A roszczenia o zwrot nakładów. Uprawnienie do władania rzeczą wynikałoby wówczas z prawa zatrzymania na podstawie art. 461 § 1 KC
Należy sprawdzić, czy spełnione zostały przesłanki art. 461 § 1 KC
D nie nabył własności auta, albowiem w chwili zgłoszenia roszczenia nie upłynął trzyletni termin, o którym mowa jest w art. 169 § 2 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
. A pozostaje więc właścicielem pojazdu.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
2. Władanie rzeczą przez D
D włada samochodem sprawując nad nim bezpośrednie władztwo. Tym samym jest legitymowany biernie.
3. Brak skutecznego względem A uprawnienia do władania rzeczą
D mógłby się powołać na przysługujące mu wobec A roszczenia o zwrot nakładów. Uprawnienie do władania rzeczą wynikałoby wówczas z prawa zatrzymania na podstawie art. 461 § 1 KC
art. 461 KC
§ 1. Zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania).
§ 2. Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych.
§ 3. (uchylony).
.§ 1. Zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania).
§ 2. Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych.
§ 3. (uchylony).
Należy sprawdzić, czy spełnione zostały przesłanki art. 461 § 1 KC
art. 461 KC
§ 1. Zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania).
§ 2. Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych.
§ 3. (uchylony).
:§ 1. Zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania).
§ 2. Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych.
§ 3. (uchylony).
a. zobowiązanie do wydania cudzej rzeczy
Gdyby D nie miał żadnych roszczeń wobec A, byłby zobowiązany do wydania pojazdu.
b. roszczenie o zwrot nakładów na rzecz
Na mocy art. 226 KC
Gdyby D nie miał żadnych roszczeń wobec A, byłby zobowiązany do wydania pojazdu.
b. roszczenie o zwrot nakładów na rzecz
Na mocy art. 226 KC
art. 226 KC
§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
samoistny posiadacz w dobrej wierze (D) mógłby wymagać zwrotu nakładów, gdyby dokonał nakładów koniecznych albo innych podlegających zwrotowi wg tego przepisu.§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
c. samoistne posiadanie w dobrej wierze
Na podstawie art. 226 § 1 KC
d. nakłady konieczne
Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy.
Ustalono powyżej, że D jest samoistnym posiadaczem w dobrej wierze.
Nakładami koniecznymi (niem. notwendige Verwendungen) są wydatki pieniężny i rzeczowe poniesione w celu utrzymania rzeczy w należytym stanie, niezbędnym do zwykłego korzystania z niej (por. GniewekPrawoRzeczowe, 2008, nb. 355; Cisek w GniewekKCKomentarz, 2010, art. 226 nb. 4; WitczakKawalkoSkrypt, str. 73).
W niniejszym kazusie D poniósł nakłady konieczne w postaci:
Tym samym można uznać, że obydwa wydatki zostaną zwrócone.
e. inne nakłady
Zwrot innych nakładów można się domagać tylko wówczas, gdy zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi i zostały poniesione, zanim posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy (art. 226 § 1 zd. 2). Innymi nakładami są:
Nakład na alufelgi jest nakładem użytecznym. Wprawdzie nakład ten został poniesiony przed wytoczeniem powództwa, ale nie zwiększa wartości auta w chwili jego wydania, a więc również nie podlega zwrotowi, art. 226 § 1 zd. 2 KC
Na podstawie art. 226 § 1 KC
art. 226 KC
§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
roszczenie zgłosić może wyłącznie posiadacz samoistny będący w dobrej wierze w chwili objęcia rzeczy we władania. D spełnia te warunki.§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
d. nakłady konieczne
Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy.
Ustalono powyżej, że D jest samoistnym posiadaczem w dobrej wierze.
Nakładami koniecznymi (niem. notwendige Verwendungen) są wydatki pieniężny i rzeczowe poniesione w celu utrzymania rzeczy w należytym stanie, niezbędnym do zwykłego korzystania z niej (por. GniewekPrawoRzeczowe, 2008, nb. 355; Cisek w GniewekKCKomentarz, 2010, art. 226 nb. 4; WitczakKawalkoSkrypt, str. 73).
W niniejszym kazusie D poniósł nakłady konieczne w postaci:
- lakieru - gdyż są to wydatki poniesione w celu ochrony przed korozją;
- opon zimowych i części silnika - poniesione w celu możliwości jeżdżenia autem.
art. 226 KC
§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
). Brak jest w stanie faktycznym informacji o tym, czy D zaoszczędził jakieś kwoty korzystając z auta A. Z uwagi na to należy przyjąć, że nie odniósł żadnych podlegających uwzględnieniu korzyści.§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
Tym samym można uznać, że obydwa wydatki zostaną zwrócone.
e. inne nakłady
Zwrot innych nakładów można się domagać tylko wówczas, gdy zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi i zostały poniesione, zanim posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy (art. 226 § 1 zd. 2). Innymi nakładami są:
- nakłady użyteczne (niem. nützliche Verwendungen) - tzn. wydatki podwyższające funkcjonalność rzeczy bądź zwiększają komfort korzystania z niej,
- nakłady zbytkowne (niem. Luxusverwendungen) - wydatki służące wyłącznie celom upiększenia (por. GniewekPrawoRzeczowe, 2008, nb. 355).
Nakład na alufelgi jest nakładem użytecznym. Wprawdzie nakład ten został poniesiony przed wytoczeniem powództwa, ale nie zwiększa wartości auta w chwili jego wydania, a więc również nie podlega zwrotowi, art. 226 § 1 zd. 2 KC
art. 226 KC
§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
.§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
§ 2. Samoistny posiadacz w złej wierze może żądać jedynie zwrotu nakładów koniecznych, i to tylko o tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem.
4. Wynik
D przysługuje prawo zatrzymania rzeczy z art. 461 § 1 KC
D przysługuje prawo zatrzymania rzeczy z art. 461 § 1 KC
art. 461 KC
§ 1. Zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania).
§ 2. Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych.
§ 3. (uchylony).
z uwagi na roszczenie o zwrot nakładów koniecznych (lakier i opony), wobec czego A nie przysługuje wobec D roszczenie windykacyjne z art. 222 § 1 KC§ 1. Zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania).
§ 2. Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych.
§ 3. (uchylony).
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
.§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
CategoryKazusyRoszczeniaUzupelniajace
Na tej stronie nie ma komentarzy
