Wersja [10516]
To jest stara wersja KazusNabycieWlasnosci1 utworzona przez MarcinKrzymuski, 2009-11-02 00:00:13.
Kazus nr 1 z problematyki nabycia własności
zagadnienia dotyczące nabycia własności rzeczy ruchomej, nabycie w dobrej wierze od nieuprawnionego
A. Stan faktyczny
Samochód VW Passat został skradziony w Niemczech obywatelowi Niemiec Haraldowi S. (S) dnia 1.2.2001 r. Auto to zostało sprzedane rok wcześniej na terenie Niemiec Haraldowi S. przez Alfreda T. (T) z zastrzeżeniem własności rzeczy do czasu uiszczenia całości ceny sprzedaży. Do dziś dnia cena za auto nie została w całości zapłacona, zaś S i T wiodą w Niemczech spór o zapłatę, gdyż S odmawia płacenia.
Badanie toku sprawy wykazało, że niebawem po kradzieży (dnia 8.7.2001 r.) auto zostało zarejestrowane w Polsce w Urzędzie Komunikacji miejscowości W. na Mieczysława A. (A). Następnie - 12.12.2002 r. - auto zostało sprzedane przez Mieczysława A. Mariuszowi K. (K), pozostającemu w związku małżeńskim z Jolantą K. (J).
Dnia 7.11.2004 r. w czasie rutynowej kontroli drogowej samochód został zabezpieczony przez polską Policję i odprowadzony na policyjny parking. Wówczas Mariusz K. dowiedział się o tym, że auto pochodziło z kradzieży. Mieczysław A. okazał się osobą całkowicie fikcyjną. Jego prawdziwych personaliów do tej pory nie ustalono.
1.Kto jest więc właścicielem samochodu VW Passat?
2.Co byłoby gdyby Mieczysław A. sprzedał Mariuszowi K. auto dopiero 1.4.2004 r.?
3.Kto byłby właścicielem samochodu, gdyby Mariusz K. i Jolanta K. widząc o tym, że auto jest kradzione, sprzedali go 12.1.2003 r. Andrzejowi B. (kawalerowi, będącemu w dobrej wierze), a ten 1.10.2004 r. Andrzejowi C. (żonatemu, także nie wiedzącemu o problematycznym pochodzeniu auta)?
B. Odpowiedź na pytanie 1
Na początku właścicielem auta był obywatel Niemiec.
1. Utrata własności na rzecz złodzieja
Nie utracił on własności na rzecz złodzieja, bo ani wg prawa polskiego ani niemieckiego złodziej nie może nabyć własności.
2. Utrata własności na rzecz Mariusza K.
Być może O. utracił własność na skutek sprzedaży auta przez Mieczysława C. na rzecz Mariusza K. dnia 12.12.2002 r. wg przepisów o zbyciu rzeczy ruchomej przez nieuprawnionego.
a. prawo właściwe (statut rzeczowy)
Ponieważ od (przynajmniej) 8.7.2001 r. auto znajdowało się w Polsce nabycie własności podlega reżimowi prawa polskiego (art. 24 § 2 PPM).
b. nabycie od nieuprawnionego
Zgodnie z art. 169 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
możliwe jest nabycie własności rzeczy od nieuprawnionego. W tym wypadku, ponieważ rzecz została właścicielowi skradziona, zastosowanie może znaleźć jedynie art. 169 § 2 zd. 1 KC§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
Art. 169 § 2 zd. 1 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
dotyczy rzeczy utraconych przez właściciela. Ustawa rozróżnia następujące sposoby utraty rzeczy: kradzież, zgubienie oraz utracenie w inny sposób. W tym wypadku chodzi oczywiście o kradzież.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
Podobnie jak w przypadku art. 169 § 1 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
także i tu do uzyskania własności rzeczy ruchomej konieczne jest wydanie rzeczy nabywcy. Mariusz K. uzyskał władztwo nad rzeczą.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
Auto zostało sprzedane Mariuszowi K. po niecałych dwóch latach od dnia kradzieży.
Mariusz K., aby uzyskać własność auta musiałby być w dobrej wierze. Inaczej niż w art. 169 § 1 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
w tym wypadku wymaga się, aby dobra wiara występowała nie tylko w momencie obejmowania rzeczy w posiadanie, ale przez cały okres pozostały do momentu upływu terminu trzyletniego od dnia utraty (wyrok SApel w Krakowie z 17.8.1995 r., II AKz 396/95, opubl. w Prokuratura i Prawo z 1996 r., Nr 2 – 3, poz. 23; wyrok SN z 28.8.1984, I CR 261/84, opubl. w OSNC z 1985 r. Nr 5 – 6 , poz. 71).§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
Zgodnie z art. 112 KC
art. 112 KC
Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Jednakże przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia.
Mariusz K. musiał być więc w dobrej wierze do dnia 1.2.2003 r.Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Jednakże przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia.
Mariusz K. był w dobrej wierze aż do dnia 7.11.2004 r., kiedy to Grenzschutz zajął samochód jako pochodzący z kradzieży.
Mariusz K. stał się więc właścicielem samochodu z dniem 1.2.2004 r.
3. Wynik
O. utracił własność samochodu na rzecz Mariusza K. z chwilą upływu trzech lat od dna kradzieży samochodu na podstawie art. 169 § 2 zd. 1 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
. Właścicielem auta jest więc Mariusz K.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
C. Odpowiedź na pytanie 2
Wówczas nie byłoby zbycia przed upływem trzech lat od chwili utraty rzeczy. Art. 169 § 2 zd. 1 nie miałby zastosowania. Właścicielem byłby nadal O.
D. Odpowiedź na pytanie 3
Właścicielem byłby Andrzej C., gdyż nabyłby auto dnia 1.10.2004 r. od uprawnionego Andrzeja B. Andrzej B. byłby zaś uprawniony od dnia 1.2.2004. r. pod warunkiem, że wszyscy poprzednicy byliby w dobrej wierze. Jeśli w trzyletnim okresie z art. 169 § 2 zd.1 KC rzecz skradziona znajdowała się w posiadaniu kilku osób, które ją kolejno zbywały, warunkiem nabycia własności przez ostatnią z nich jest dobra wiara nie tylko jej, lecz i wszystkich poprzednich nieuprawnionych posiadaczy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1997 r., II CKN 378/97).
CategoryKazusyNabycieWlasnosciRuchomosci
Na tej stronie nie ma komentarzy
