Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej

pol. EUWT, ang. EGTC, niem. EVTZ

A. Źródła prawa
EUWT jest formą prawną prawa europejskiego. Stąd podstawowym aktem prawnym regulującym utworzenie i działalność EUWT jest rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) (Dz.U. WE Nr L 210 z 31.7.2006, str. 19-24). Aktualnie (rok 2012) prowadzone są prace nad zmianą rozporządzenia i reformą EUWT (zob. więcej EUWTReforma).

Przepisy rozporządzenia 1082/2006 zostały skonkretyzowane na polskiego płaszczyźnie prawa wewnętrznego w ustawie z dnia 7 listopada 2008 r. o europejskim ugrupowaniu współpracy terytorialnej (Dz.U. Nr 218, poz. 1390). Jej angielskie tłumaczenie zostało opublikowane na stronach rządowych. Przepisy wykonawcze do polskiej ustawy zostały również zamieszczone w rozporządzeniu Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie sposobu prowadzenia Rejestru Europejskich Ugrupowań Współpracy Terytorialnej (Dz.U. Nr 105, poz. 875). Na podstawie art. 3 UEUWT
art. 3 UEUWT
W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 1082/2006 oraz w ustawie do ugrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.
uzupełniające zastosowanie znajduje ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach.

B. Charakter prawny EUWT
1. Osobowość prawna
EUWT jest osobą prawną (art. 1 ust. 3 RozpWEEUWT). Jednakże to sformułowanie generuje zagadnienia, o jaki tym osobowości prawnej chodzi. Pojawiają się bowiem uzasadnione pytania o to czy chodzi tu o osobowość prawną w rozumieniu prawa europejskiego, publicznego czy prywatnego (zob. PechsteinDejaEuR2011, s. 363). Autorzy analizy "Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej" (]]) stawiają dość jednoznacznie na koncepcję osobowości prawnej prawa wspólnotowego (obecnie unijnego) (GEPEEUWT, 2007, s. 2).
Natomiast Pechstein i Deja wychodzą raczej z założenia, iż to zagadnienie nie wymaga ostatecznego rozstrzygnięcia (PechsteinDejaEuR2011, s. 364-365). Deklaracja zawarta w art. 1 ust. 3 RozpWEEUWT ma bowiem służyć przede wszystkim jednolitemu traktowaniu EUWT we wszystkich krajach jako osoby prawnej, a więc podmiotu zdolnego do samodzielnego działania ze skutkiem dla siebie i będącego podmiotem praw i obowiązków, podobnie jak inne osoby prawne.
Dalej autorzy analizy GEPE jak i Pechstein/Deja stawiają pytanie o to, czy chodzi o osobowość prawną prawa prywatnego czy prawa publicznego (GEPEEUWT, 2007, s. 2; PechsteinDejaEuR2011, s. 365). W Polsce ten podział nie jest często podejmowany. Osobowość prawna jest bowiem traktowana jako przymiot mający swoje źródło w prawie prywatnym (art. 33 KC
art. 33 KC
Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.
i nast.). W Polsce zagadnienie to rozstrzyga wspomniany art. 3 UEUWT
art. 3 UEUWT
W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 1082/2006 oraz w ustawie do ugrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.
, nakazujący stosować do EUWT odpowiednio przepisów o stowarzyszeniach, a więc o osobach prawnych prawa prywatnego. To przyporządkowanie budzi wątpliwości co do jego zgodności z RozpWEEUWT., gdyż w ten sposób zawęża się możliwości wyboru formy prawnej, wynikające z tego, że w RozpWEEUWT ostateczna decyzja co do charakteru nie została podjęta.

W Niemczech brak jest jednolitej regulacji dot. EUWT. Po pierwsze jest to domena krajów związkowych, wobec czego każdy z nich podejmuje suwerenną decyzję o przepisach wykonawczych do RozpWEEUWT. Po drugie brak jest też intensywnej dyskusji o formie EUWT. W jednym z niewielu głosów na ten temat wyrażono zapatrywanie, że EUWT powinien być traktowany jak związek celowy (Zweckverband) (PeineStarkeLKV2008, s. 403).
2. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych
EUWT posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych (art. 1 ust. 4 RozpWEEUWT). Chodzi tu o o najszerszą zdolność, jaka może być przyznana osobom prawnym na mocy prawa krajowego danego państwa członkowskiego. W każdym kraju członkowskim EUWT ma być więc traktowany jak "pełna" osoba prawna.
Polskie prawo nakazuje w związku z tym traktować EUWT jako stowarzyszenie (por. art. 3 UEUWT
art. 3 UEUWT
W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 1082/2006 oraz w ustawie do ugrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.
). W prawie polskim występuje dywersyfikacja pomiędzy osobami prawnymi oraz tzw. ułomnymi osobami prawnymi (art. 331 KC
art. 331 KC
§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
). EUWT ma być wobec tego traktowany jak osoba prawna sensu stricte (art. 33 KC
art. 33 KC
Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.
).

C. EUWT a inne formy kooperacji transgranicznej
EUWT nie jest pierwszą formą prawną, na mocy której możliwa jest bliższa współpraca regionów różnych państw członkowskich.
1. EUWT a euroregiony
Euroregiony służą koordynacji działań podmiotów publicznych z różnych krajów członkowskich. Są tworzone na podstawie umowy pomiędzy odpowiednimi strukturami z tych państw. Tymi strukturami są z reguły stowarzyszenia, grupy pracy itp. (PechsteinDejaEuR2011, s. 360). W Polsce stowarzyszenia gmin, które następnie zawiązują umowę ze swoimi odpowiednikami w innych krajach UE, są tworzone na podstawie art. 84 USamorzGm
art. 84 USamorzGm
1. W celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów, gminy mogą tworzyć stowarzyszenia, w tym również z powiatami i województwami.
2. Organizację, zadania oraz tryb pracy stowarzyszenia określa jego statut.
3. Do stowarzyszeń gmin stosuje się odpowiednio przepisy Prawa o stowarzyszeniach, z tym że dla założenia stowarzyszenia wymaganych jest co najmniej 3 założycieli.
. Stosuje się do nich odpowiednio przepisy ustawy - Prawo o stowarzyszeniach (PrStow).
Euroregiony nie posiadają własnej osobowości prawnej,co znacznie obniża ich efektywność.
2. EUWT a Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych
Inną formą koordynacji współpracy między podmiotami z różnych krajów jest Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych (EZIG). Ta forma prawna ma swoje źródła w prawie wtórnym (zob. rozporządzenie nr 2137/85/EWG z dnia 25 lipca 1985 r. w sprawie europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych (EZIG), opubl.w Dz. Urz. WE L 199 z 31.07.1985) oraz krajowym (zob. UEZISpółkEurop). Wprawdzie forma ta powstała głównie z uwagi na potrzeby podmiotów gospodarczych, jednakże została również - często z powodzeniem - zaadaptowana przez samorządy terytorialne (GEPEEUWT, 2007, s. 40).
Jednakże i w tym wypadku głównym mankamentem EZIG jest brak osobowości prawnej. Wprawdzie EZIG jest z punktu widzenia prawa polskiego ułomną osobą prawną (art 7 UEZISpółkEurop w zw. z art. 22 KSH
art. 22 KSH
§ 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
§ 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31.
w zw. z art. 8 § 1 KSH
art. 8 KSH
§ 1. Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
§ 2. Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.
i art. 331 KC
art. 331 KC
§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
), to jednak nie wystarczy dla w pełni samodzielnej aktywności ugrupowania.
Ponadto z uwagi na brak własnej podmiotowości prawnej członkowie EZIG ponoszą w pełni odpowiedzialność za działania EZIG (por. art. 331 § 2 KC
art. 331 KC
§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
).

D. Dalsze informacje
Informacje dotyczące EUWT można podzielić na informacje:

CategoryEUWT
Na tej stronie nie ma komentarzy