Wersja [18617]
To jest stara wersja EUWTOdpowiedzialnosc utworzona przez MarcinKrzymuski, 2013-11-22 14:42:43.
Inhaltsverzeichnis des Artikels
A. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNOPRA...
1. Odpowiedzialność umowna (ko...
2. Odpowiedzialność deliktowa
3. Prawo właściwe
4. Jurysdykcja krajowa
B. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNOPRAWN...
C. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW E...
1. Ograniczona odpowiedzialnoś...
2. Ograniczenie odpowiedzialno...
D. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄ...
1. Ubezpieczenie odpowiedzialn...
2. Wybór prawa właściwego i są...
3. Opracowanie przez EUWT włas...
4. Skutki ograniczenia odpowie...
E. EUWT a ustawa o gospodarce ...
1. Odpowiedzialność umowna (ko...
2. Odpowiedzialność deliktowa
3. Prawo właściwe
4. Jurysdykcja krajowa
B. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNOPRAWN...
C. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW E...
1. Ograniczona odpowiedzialnoś...
2. Ograniczenie odpowiedzialno...
D. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄ...
1. Ubezpieczenie odpowiedzialn...
2. Wybór prawa właściwego i są...
3. Opracowanie przez EUWT włas...
4. Skutki ograniczenia odpowie...
E. EUWT a ustawa o gospodarce ...
Odpowiedzialność EUWT i jego członków za zobowiązania EUWT
efektywne wykonywanie zadań a problematyka odpowiedzialności za zobowiązania
A. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNOPRAWNA EUWT
EUWT jako podmiot prawnie niezależny od swoich członków odpowiada samodzielnie za własne zobowiązania. Wynika to explicite z art. 12 ust. 2 zd. 1 RozpWEEUWT. Z tym wiąże się również ściśle odpowiedzialność EUWT za działania swoich organów wobec osób trzecich. Zachodzi ona nawet w tych przypadkach, gdy działania wyrządzające szkodę osobom trzecim nie są objęte zakresem zadań EUWT (odpowiedzialność ultra vires).
Nie ma przy tym znaczenia charakter tych zobowiązań. Bez znaczenia dla odpowiedzialności EUWT będzie więc, czy chodzi o odpowiedzialność umowną czy ustawową.
1. Odpowiedzialność umowna (kontraktowa)
Tym samym EUWT odpowiada więc za niewykonanie i nienależyte wykonanie zobowiązań (art. 471 KC
2. Odpowiedzialność deliktowa
EUWT odpowiada także z tytułu czynów niedozwolonych. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez zawinione działanie organów Ugrupowania ustanawia art. 416 KC
EUWT działa w celu wykonania zadań nałożonych mu przez członków będących podmiotami publicznymi. Stąd pojawia się kwestia odpowiedzialności Ugrupowania oraz subsydiarnej odpowiedzialności jego członków za niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417 KC
Natomiast skutki zachowań w sferze gospodarczo-majątkowej (tzw. dominium) oraz działania w zakresie usług użyteczności publicznej podejmowane przez EUWT, będą natomiast podlegać ogólnym zasadom odpowiedzialności deliktowej , tzn. art. 416 KC
3. Prawo właściwe
Z uwagi na transgraniczny charakter działalności EUWT niezbędne jest podkreślenie, iż każdy element zagraniczny występujący w stanie faktycznym, z którego wynika odpowiedzialność Ugrupowania, powoduje konieczność zbadania, jakie prawo jest właściwe dla ustalenia podstawy i zakresu odpowiedzialności Ugrupowania.
W zakresie zobowiązań umownych prawo właściwe (statut kontraktowy) wyznaczać będą rozporządzenie Rzym I (RozpUERzymI). Decydujące znaczenie będzie miała w tym zakresie wola stron stosunku umownego. Strony umowy mogą bowiem co do zasady wskazać prawo właściwe dla roszczeń wynikających z danego kontraktu.
W przypadku odpowiedzialności deliktowej statutem będzie prawo, na które wskażą przepisy rozporządzenie Rzym II (RozpUERzymII). Zgodnie z zasadą ustanowioną w art. 4 ust. 1 RozpUERzymII
Dla oceny skutków cywilnoprawnych transgranicznego wypadku drogowego, w którym uczestniczyłby pojazd należący do EUWT, zastosowanie z punktu widzenia prawa polskiego będzie miała Konwencja o prawie właściwym dla wypadków drogowych, sporządzona w Hadze dnia 4 maja 1971 r. (KonwHaskaWypadkiDrog1971).
Odpowiedzialność za acta iure imperii (w Polsce art. 417 KC
Tym samym EUWT odpowiada więc za niewykonanie i nienależyte wykonanie zobowiązań (art. 471 KC
art. 471 KC
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
). Ponosi w tym zakresie odpowiedzialność zarówno za własne zachowanie - niedochowanie należytej staranności (art. 472 KCDłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
art. 472 KC
Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.
) - jak i za zachowanie osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza (art. 474 KCJeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.
art. 474 KC
Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Przepis powyższy stosuje się także w wypadku, gdy zobowiązanie wykonywa przedstawiciel ustawowy dłużnika.
). Stąd EUWT ponosi odpowiedzialność za własnych pracowników oraz za osoby, którym zleca wykonanie określonych czynności w celu wykonania własnego zobowiązania wobec osoby trzeciej.Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Przepis powyższy stosuje się także w wypadku, gdy zobowiązanie wykonywa przedstawiciel ustawowy dłużnika.
2. Odpowiedzialność deliktowa
EUWT odpowiada także z tytułu czynów niedozwolonych. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez zawinione działanie organów Ugrupowania ustanawia art. 416 KC
art. 416 KC
Osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.
. EUWT odpowiada ponadto za szkodę wyrządzoną przez zawinione działanie jego pracowników (art. 430 KCOsoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
). Ponosi również odpowiedzialność deliktową za szkodę wyrządzoną przez osoby nie podlegające jego kierownictwu, którym powierzył wykonanie czynności (art. 430 KCKto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
). Ponadto w razie prowadzenia działalności gospodarczej (przedsiębiorstwa) EUWT może odpowiadać z art. 435 KCKto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
art. 435 KC
§ 1. Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.
. Warunkiem jest wprawienie przedsiębiorstwa w ruch przy pomocy elementarnych sił przyrody. Natomiast odpowiedzialność za ruch pojazdów, których właścicielem będzie EUWT, będzie się natomiast opierać o art. 436 KC§ 1. Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.
art. 436 KC
§ 1. Odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny.
§ 2. W razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności.
.§ 1. Odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny.
§ 2. W razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności.
EUWT działa w celu wykonania zadań nałożonych mu przez członków będących podmiotami publicznymi. Stąd pojawia się kwestia odpowiedzialności Ugrupowania oraz subsydiarnej odpowiedzialności jego członków za niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417 KC
art. 417 KC
§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
). EUWT jest wprawdzie "inną osobą prawną" w rozumieniu art. 417 § 1 KC§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
art. 417 KC
§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
. Jednakże pod pojęciem wykonywania władzy publicznej rozumie się wykonywanie działań o charakterze władczym. Są to działania, z którymi łączy się z możliwość jednostronnego kształtowania przez organ władzy publicznej sytuacji prawnej jednostki (por. Rzetecka-Gil, Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, LEX/el., 2011, art. 417 uw. 5). Tymczasem zadania powierzone EUWT przez jego członków nie mogą dotyczyć wykonywania uprawnień przyznanych na mocy prawa publicznego lub obowiązków, których celem jest ochrona ogólnych interesów państwa lub ochrona ogólnych interesów innych organów publicznych (art. 7 ust. 4 RozpWEEUWT). Wykluczone jest więc powierzenie Ugrupowaniu działań o charakterze policyjnym i regulacyjnym oraz zadań z zakresu wymiaru sprawiedliwości i polityki zagranicznej. EUWT nie będzie w zasadzie miało kompetencji do wykonywania działań o charakterze władczym. Nie będzie więc odpowiadać za niezgodnie z prawem wykonywanie albo zaniechanie wykonywania władzy publicznej. § 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
Natomiast skutki zachowań w sferze gospodarczo-majątkowej (tzw. dominium) oraz działania w zakresie usług użyteczności publicznej podejmowane przez EUWT, będą natomiast podlegać ogólnym zasadom odpowiedzialności deliktowej , tzn. art. 416 KC
art. 416 KC
Osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.
i innym (por. Rzetecka-Gil, Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, LEX/el., 2011, art. 417 uw. 3). Osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.
3. Prawo właściwe
Z uwagi na transgraniczny charakter działalności EUWT niezbędne jest podkreślenie, iż każdy element zagraniczny występujący w stanie faktycznym, z którego wynika odpowiedzialność Ugrupowania, powoduje konieczność zbadania, jakie prawo jest właściwe dla ustalenia podstawy i zakresu odpowiedzialności Ugrupowania.
W zakresie zobowiązań umownych prawo właściwe (statut kontraktowy) wyznaczać będą rozporządzenie Rzym I (RozpUERzymI). Decydujące znaczenie będzie miała w tym zakresie wola stron stosunku umownego. Strony umowy mogą bowiem co do zasady wskazać prawo właściwe dla roszczeń wynikających z danego kontraktu.
W przypadku odpowiedzialności deliktowej statutem będzie prawo, na które wskażą przepisy rozporządzenie Rzym II (RozpUERzymII). Zgodnie z zasadą ustanowioną w art. 4 ust. 1 RozpUERzymII
art. 4 RozpUERzymII
1. Jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, prawem właściwym dla zobowiązania pozaumownego wynikającego z czynu niedozwolonego jest prawo państwa, w którym powstaje szkoda, niezależnie od tego, w jakim państwie miało miejsce zdarzenie powodujące szkodę, oraz niezależnie od tego, w jakim państwie lub państwach występują skutki pośrednie tego zdarzenia.
2. Jednakże w przypadku gdy osoba, której przypisuje się odpowiedzialność i poszkodowany mają, w chwili powstania szkody, miejsce zwykłego pobytu w tym samym państwie, stosuje się prawo tego państwa.
3. Jeżeli ze wszystkich okoliczności sprawy wyraźnie wynika, że czyn niedozwolony pozostaje w znacznie ściślejszym związku z państwem innym niż państwo wskazane w ust. 1 lub 2, stosuje się prawo tego innego państwa. Znacznie ściślejszy związek z innym państwem może polegać, w szczególności, na istnieniu wcześniejszego stosunku pomiędzy stronami, takiego jak umowa, ściśle związanego z danym czynem niedozwolonym.
dla prawem właściwym dla zobowiązania pozaumownego wynikającego z czynu niedozwolonego będzie prawo państwa, w którym powstała szkoda. Szczególne łączniki dla szkód wynikających z czynów niedozwolonych przewiduje natomiast art. 4 ust. 2 i 3 RozpUERzymII jak również art. 5 i nast. tego rozporządzenia.1. Jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, prawem właściwym dla zobowiązania pozaumownego wynikającego z czynu niedozwolonego jest prawo państwa, w którym powstaje szkoda, niezależnie od tego, w jakim państwie miało miejsce zdarzenie powodujące szkodę, oraz niezależnie od tego, w jakim państwie lub państwach występują skutki pośrednie tego zdarzenia.
2. Jednakże w przypadku gdy osoba, której przypisuje się odpowiedzialność i poszkodowany mają, w chwili powstania szkody, miejsce zwykłego pobytu w tym samym państwie, stosuje się prawo tego państwa.
3. Jeżeli ze wszystkich okoliczności sprawy wyraźnie wynika, że czyn niedozwolony pozostaje w znacznie ściślejszym związku z państwem innym niż państwo wskazane w ust. 1 lub 2, stosuje się prawo tego innego państwa. Znacznie ściślejszy związek z innym państwem może polegać, w szczególności, na istnieniu wcześniejszego stosunku pomiędzy stronami, takiego jak umowa, ściśle związanego z danym czynem niedozwolonym.
Dla oceny skutków cywilnoprawnych transgranicznego wypadku drogowego, w którym uczestniczyłby pojazd należący do EUWT, zastosowanie z punktu widzenia prawa polskiego będzie miała Konwencja o prawie właściwym dla wypadków drogowych, sporządzona w Hadze dnia 4 maja 1971 r. (KonwHaskaWypadkiDrog1971).
Odpowiedzialność za acta iure imperii (w Polsce art. 417 KC
art. 417 KC
§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
i nast.), o ile w ogóle się pojawi, podlegać będzie odrębnym łącznikom (zob. art. 1 ust. 1 RozpUERzymII§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
art. 1 RozpUERzymII
1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do zobowiązań pozaumownych w sprawach cywilnych i handlowych, powiązanych z prawami różnych państw. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się, w szczególności, do spraw podatkowych, celnych lub administracyjnych ani do odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej ("acta iure imperii").
2. Z zakresu zastosowania niniejszego rozporządzenia wyłączone są:
a) zobowiązania pozaumowne wynikające ze stosunków rodzinnych oraz stosunków uznawanych, zgodnie z prawem dla nich właściwym, za mające podobne skutki, w tym zobowiązania alimentacyjne;
b) zobowiązania pozaumowne wynikające z małżeńskich ustrojów majątkowych, z ustrojów majątkowych stosunków uznawanych, zgodnie z prawem dla nich właściwym, za mające podobne skutki do małżeństwa, z dziedziczenia testamentowego i ustawowego;
c) zobowiązania pozaumowne wynikające z weksli, czeków, weksli własnych oraz innych zbywalnych papierów wartościowych w zakresie, w jakim zobowiązania z tych innych zbywalnych papierów wartościowych wynikają z ich zbywalnego charakteru;
d) zobowiązania pozaumowne wynikające z prawa spółek i innych jednostek organizacyjnych, posiadających lub nieposiadających osobowość prawną, dotyczące kwestii takich, jak utworzenie — poprzez rejestrację lub w inny sposób, zdolność prawna, ustrój wewnętrzny lub rozwiązanie spółek i innych jednostek organizacyjnych, posiadających lub nieposiadających osobowość prawną, osobista odpowiedzialność organów i wspólników za zobowiązania spółki lub jednostki organizacyjnej oraz osobista odpowiedzialność audytorów wobec spółki lub wobec jej wspólników w związku z badaniem dokumentów rachunkowych;
e) zobowiązania pozaumowne wynikające ze stosunków pomiędzy założycielami, powiernikami i beneficjentami trustu utworzonego dobrowolnie;
f) zobowiązania pozaumowne wynikające ze szkód jądrowych;
g) zobowiązania pozaumowne wynikające z naruszenia prawa do prywatności i innych dóbr osobistych, w tym zniesławienie.
3. Niniejsze rozporządzenie nie stosuje się do dowodów i procedur, bez uszczerbku dla art. 21 i 22.
4. Do celów niniejszego rozporządzenia "państwo członkowskie" oznacza każde państwo członkowskie z wyjątkiem Danii.
in fine). W tych sytuacjach prawem właściwym będzie prawo państwa, w którym organy wykonują władzę publiczną (art. 35 PrPrywMiędz1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do zobowiązań pozaumownych w sprawach cywilnych i handlowych, powiązanych z prawami różnych państw. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się, w szczególności, do spraw podatkowych, celnych lub administracyjnych ani do odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej ("acta iure imperii").
2. Z zakresu zastosowania niniejszego rozporządzenia wyłączone są:
a) zobowiązania pozaumowne wynikające ze stosunków rodzinnych oraz stosunków uznawanych, zgodnie z prawem dla nich właściwym, za mające podobne skutki, w tym zobowiązania alimentacyjne;
b) zobowiązania pozaumowne wynikające z małżeńskich ustrojów majątkowych, z ustrojów majątkowych stosunków uznawanych, zgodnie z prawem dla nich właściwym, za mające podobne skutki do małżeństwa, z dziedziczenia testamentowego i ustawowego;
c) zobowiązania pozaumowne wynikające z weksli, czeków, weksli własnych oraz innych zbywalnych papierów wartościowych w zakresie, w jakim zobowiązania z tych innych zbywalnych papierów wartościowych wynikają z ich zbywalnego charakteru;
d) zobowiązania pozaumowne wynikające z prawa spółek i innych jednostek organizacyjnych, posiadających lub nieposiadających osobowość prawną, dotyczące kwestii takich, jak utworzenie — poprzez rejestrację lub w inny sposób, zdolność prawna, ustrój wewnętrzny lub rozwiązanie spółek i innych jednostek organizacyjnych, posiadających lub nieposiadających osobowość prawną, osobista odpowiedzialność organów i wspólników za zobowiązania spółki lub jednostki organizacyjnej oraz osobista odpowiedzialność audytorów wobec spółki lub wobec jej wspólników w związku z badaniem dokumentów rachunkowych;
e) zobowiązania pozaumowne wynikające ze stosunków pomiędzy założycielami, powiernikami i beneficjentami trustu utworzonego dobrowolnie;
f) zobowiązania pozaumowne wynikające ze szkód jądrowych;
g) zobowiązania pozaumowne wynikające z naruszenia prawa do prywatności i innych dóbr osobistych, w tym zniesławienie.
3. Niniejsze rozporządzenie nie stosuje się do dowodów i procedur, bez uszczerbku dla art. 21 i 22.
4. Do celów niniejszego rozporządzenia "państwo członkowskie" oznacza każde państwo członkowskie z wyjątkiem Danii.
art. 35 PrPrywMiędz
Odpowiedzialność cywilna za działania i zaniechania organów wykonujących w danym państwie władzę publiczną podlega prawu tego państwa.
). Odpowiedzialność cywilna za działania i zaniechania organów wykonujących w danym państwie władzę publiczną podlega prawu tego państwa.
4. Jurysdykcja krajowa
Jurysdykcję krajową sądów w sprawach dotyczących odpowiedzialności umownej i deliktowej wyznacza tzw. rozporządzenie Bruksela I (RozpUEBrukselaI). Co do zasady strony mogą w zakresie odpowiedzialności umownej wskazać sąd właściwy na mocy umowy prorogacyjnej (art. 23 RozpUEBrukselaI
Natomiast w zakresie odpowiedzialności deliktowej, w przypadku której z natury rzeczy nie mamy do czynienia z zapisem na sąd właściwy, o jurysdykcji krajowej stanowi art. 5 pkt 3 RozpUEBrukselaI
Jurysdykcję krajową sądów w sprawach dotyczących odpowiedzialności umownej i deliktowej wyznacza tzw. rozporządzenie Bruksela I (RozpUEBrukselaI). Co do zasady strony mogą w zakresie odpowiedzialności umownej wskazać sąd właściwy na mocy umowy prorogacyjnej (art. 23 RozpUEBrukselaI
art. 23 RozpUEBrukselaI
1. Jeżeli strony, z których przynajmniej jedna ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, uzgodniły, że sąd lub sądy Państwa Członkowskiego powinny rozstrzygać spór już wynikły albo spór przyszły mogący wyniknąć z określonego stosunku prawnego, to sąd lub sądy tego Państwa Członkowskiego mają jurysdykcję. Sąd lub sądy tego Państwa Członkowskiego mają jurysdykcję wyłączną, o ile strony nie uzgodniły czego innego. Taka umowa dotycząca jurysdykcji musi być zawarta:
a) w formie pisemnej lub ustnej potwierdzonej na piśmie; lub
b) w formie, która odpowiada praktyce przyjętej między stronami; lub
c) w handlu międzynarodowym – w formie odpowiadającej zwyczajowi handlowemu, który strony znały lub musiały znać i który strony umów tego rodzaju w określonej dziedzinie handlu powszechnie znają i którego stale przestrzegają.
2. Elektroniczne przekazy umożliwiające trwały zapis umowy są zrównane z formą pisemną.
3. Jeżeli taka umowa została zawarta przez strony, z których żadna nie ma miejsca zamieszkania na terytorium któregokolwiek Państwa Członkowskiego, to sądy innych Państw Członkowskich nie mogą orzekać, chyba że uzgodniony przez strony sąd lub sądy prawomocnie stwierdziły brak swej jurysdykcji.
4. Jeżeli w zawartych na piśmie warunkach powołania "trustu" zostało stwierdzone, że powództwa przeciwko założycielowi, "trustee" lub uposażonemu z tytułu "trustu" rozpoznawać ma sąd lub sądy Państwa Członkowskiego, to ten sąd lub te sądy mają jurysdykcję wyłączną, jeżeli chodzi o stosunki między tymi osobami lub ich prawa lub obowiązki w ramach "trustu".
5. Umowy dotyczące jurysdykcji i odpowiednie przepisy zawarte w warunkach powołania "trustu" nie wywołują skutku prawnego, jeżeli są sprzeczne z przepisami art. 13, 17 i 21 albo jeżeli sądy, których jurysdykcja została wyłączona przez strony w umowie, mają wyłączną jurysdykcję na podstawie art. 22.
). Niedopuszczalny jest natomiast wybór sądu w sprawach, dla których zastrzeżono w rozp. Bruksela I właściwość wyłączną (zob. art. 22 RozpUEBrukselaI1. Jeżeli strony, z których przynajmniej jedna ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, uzgodniły, że sąd lub sądy Państwa Członkowskiego powinny rozstrzygać spór już wynikły albo spór przyszły mogący wyniknąć z określonego stosunku prawnego, to sąd lub sądy tego Państwa Członkowskiego mają jurysdykcję. Sąd lub sądy tego Państwa Członkowskiego mają jurysdykcję wyłączną, o ile strony nie uzgodniły czego innego. Taka umowa dotycząca jurysdykcji musi być zawarta:
a) w formie pisemnej lub ustnej potwierdzonej na piśmie; lub
b) w formie, która odpowiada praktyce przyjętej między stronami; lub
c) w handlu międzynarodowym – w formie odpowiadającej zwyczajowi handlowemu, który strony znały lub musiały znać i który strony umów tego rodzaju w określonej dziedzinie handlu powszechnie znają i którego stale przestrzegają.
2. Elektroniczne przekazy umożliwiające trwały zapis umowy są zrównane z formą pisemną.
3. Jeżeli taka umowa została zawarta przez strony, z których żadna nie ma miejsca zamieszkania na terytorium któregokolwiek Państwa Członkowskiego, to sądy innych Państw Członkowskich nie mogą orzekać, chyba że uzgodniony przez strony sąd lub sądy prawomocnie stwierdziły brak swej jurysdykcji.
4. Jeżeli w zawartych na piśmie warunkach powołania "trustu" zostało stwierdzone, że powództwa przeciwko założycielowi, "trustee" lub uposażonemu z tytułu "trustu" rozpoznawać ma sąd lub sądy Państwa Członkowskiego, to ten sąd lub te sądy mają jurysdykcję wyłączną, jeżeli chodzi o stosunki między tymi osobami lub ich prawa lub obowiązki w ramach "trustu".
5. Umowy dotyczące jurysdykcji i odpowiednie przepisy zawarte w warunkach powołania "trustu" nie wywołują skutku prawnego, jeżeli są sprzeczne z przepisami art. 13, 17 i 21 albo jeżeli sądy, których jurysdykcja została wyłączona przez strony w umowie, mają wyłączną jurysdykcję na podstawie art. 22.
art. 22 RozpUEBrukselaI
Niezależnie od miejsca zamieszkania jurysdykcję wyłączną mają:
1) w sprawach, których przedmiotem są prawa rzeczowe na nieruchomościach oraz najem lub dzierżawa nieruchomości - sądy Państwa Członkowskiego, w którym nieruchomość jest położona.
Jednak w sprawach dotyczących najmu lub dzierżawy nieruchomości zawartych na czasowy użytek prywatny, nieprzekraczający sześciu kolejnych miesięcy, jurysdykcję mają również sądy Państwa Członkowskiego, w którym pozwany ma miejsce zamieszkania, jeżeli najemca lub dzierżawca jest osobą fizyczną, a właściciel oraz najemca lub dzierżawca mają miejsce zamieszkania w tym samym Państwie Członkowskim;
2) w sprawach, których przedmiotem jest ważność, nieważność lub rozwiązanie spółki lub osoby prawnej albo ważność decyzji ich organów - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium spółka lub osoba prawna ma swoją siedzibę. Przy ustalaniu, gdzie znajduje się siedziba, sąd stosuje przepisy swojego prawa prywatnego międzynarodowego;
3) w sprawach, których przedmiotem jest ważność wpisów do rejestrów publicznych - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium rejestry są prowadzone;
4) w sprawach, których przedmiotem jest rejestracja lub ważność patentów, znaków towarowych, wzorów i modeli, jak również podobnych praw wymagających zgłoszenia lub zarejestrowania - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wystąpiono ze zgłoszeniem lub o rejestrację albo nastąpiło zgłoszenie lub rejestracja albo na podstawie aktu prawa wspólnotowego lub umowy międzynarodowej uznaje się, że zgłoszenie lub rejestracja nastąpiły.
Bez uszczerbku dla jurysdykcji Europejskiego Urzędu Patentowego zgodnie z Konwencją o przyznawaniu europejskich patentów, podpisaną w Monachium dnia 5 października 1973 r., sądy każdego Państwa Członkowskiego mają, bez względu na miejsca zamieszkania stron, jurysdykcję wyłączną we wszystkich postępowaniach dotyczących przyznania lub ważności europejskiego patentu przyznanego dla tego państwa;
5) w postępowaniach, których przedmiotem jest wykonanie orzeczeń - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wykonanie powinno nastąpić lub nastąpiło.
). W razie braku wyboru sądu właściwego zastosowanie znajdą reguły ogólne. Wynika z nich właściwość sądu miejsca zamieszkania (siedziby) pozwanego (art. 2 RozpUEBrukselaINiezależnie od miejsca zamieszkania jurysdykcję wyłączną mają:
1) w sprawach, których przedmiotem są prawa rzeczowe na nieruchomościach oraz najem lub dzierżawa nieruchomości - sądy Państwa Członkowskiego, w którym nieruchomość jest położona.
Jednak w sprawach dotyczących najmu lub dzierżawy nieruchomości zawartych na czasowy użytek prywatny, nieprzekraczający sześciu kolejnych miesięcy, jurysdykcję mają również sądy Państwa Członkowskiego, w którym pozwany ma miejsce zamieszkania, jeżeli najemca lub dzierżawca jest osobą fizyczną, a właściciel oraz najemca lub dzierżawca mają miejsce zamieszkania w tym samym Państwie Członkowskim;
2) w sprawach, których przedmiotem jest ważność, nieważność lub rozwiązanie spółki lub osoby prawnej albo ważność decyzji ich organów - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium spółka lub osoba prawna ma swoją siedzibę. Przy ustalaniu, gdzie znajduje się siedziba, sąd stosuje przepisy swojego prawa prywatnego międzynarodowego;
3) w sprawach, których przedmiotem jest ważność wpisów do rejestrów publicznych - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium rejestry są prowadzone;
4) w sprawach, których przedmiotem jest rejestracja lub ważność patentów, znaków towarowych, wzorów i modeli, jak również podobnych praw wymagających zgłoszenia lub zarejestrowania - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wystąpiono ze zgłoszeniem lub o rejestrację albo nastąpiło zgłoszenie lub rejestracja albo na podstawie aktu prawa wspólnotowego lub umowy międzynarodowej uznaje się, że zgłoszenie lub rejestracja nastąpiły.
Bez uszczerbku dla jurysdykcji Europejskiego Urzędu Patentowego zgodnie z Konwencją o przyznawaniu europejskich patentów, podpisaną w Monachium dnia 5 października 1973 r., sądy każdego Państwa Członkowskiego mają, bez względu na miejsca zamieszkania stron, jurysdykcję wyłączną we wszystkich postępowaniach dotyczących przyznania lub ważności europejskiego patentu przyznanego dla tego państwa;
5) w postępowaniach, których przedmiotem jest wykonanie orzeczeń - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wykonanie powinno nastąpić lub nastąpiło.
art. 2 RozpUEBrukselaI
1. Z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozporządzenia osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego mogą być pozywane, niezależnie od ich obywatelstwa, przed sądy tego Państwa Członkowskiego.
2. Do osób, które nie są obywatelami Państwa Członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania, stosuje się przepisy jurysdykcyjne właściwe dla obywateli tego państwa.
). W razie sporów wynikających z umów szczególną jurysdykcję ustanawia art. 5 pkt 1 RozpUEBrukselaI1. Z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozporządzenia osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego mogą być pozywane, niezależnie od ich obywatelstwa, przed sądy tego Państwa Członkowskiego.
2. Do osób, które nie są obywatelami Państwa Członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania, stosuje się przepisy jurysdykcyjne właściwe dla obywateli tego państwa.
art. 5 RozpUEBrukselaI
Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
. O właściwości sądu będzie decydować miejsce wykonania umowy oraz typ umowy. Dla umów sprzedaży rzeczy ruchomych oraz usług rozp RozpUEBrukselaI przewiduje szczególne regulacje.Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
Natomiast w zakresie odpowiedzialności deliktowej, w przypadku której z natury rzeczy nie mamy do czynienia z zapisem na sąd właściwy, o jurysdykcji krajowej stanowi art. 5 pkt 3 RozpUEBrukselaI
art. 5 RozpUEBrukselaI
Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
. Z tego ostatniego przepisu oraz orzecznictwa TSUE wynika dla poszkodowanego czynem niedozwolonym możliwość wyboru pomiędzy sądami państwa, w którym miało miejsce zdarzenie powodujące szkodę i sądami państwa, w którym wystąpiła szkoda.Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
B. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNOPRAWNA EUWT
W prawie polskim ma miejsce także odpowiedzialność karnoprawna osób prawnych na podstawie ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (tj. w Dz.U. z 2012 r. nr 768 z późn. zm. - UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron). Zakres odpowiedzialności wyznacza art. 3 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
art. 3 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
Podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony, którym jest zachowanie osoby fizycznej:
1) działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej albo przy przekroczeniu tego uprawnienia lub niedopełnieniu tego obowiązku,
2) dopuszczonej do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez osobę, o której mowa w pkt 1,
3) działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za zgodą lub wiedzą osoby, o której mowa w pkt 1.
3a) będącej przedsiębiorcą, który bezpośrednio współdziała z podmiotem zbiorowym w realizacji celu prawnie dopuszczalnego;
4) (uchylony).
. Podmiot zbiorowy ponosi karę karę pieniężną. Jej wysokość wynosi od 1000 do 5.000.000 zł. Nie może jednak przekraczać 3% przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności podmiotu zbiorowego (art. 7 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabronPodmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony, którym jest zachowanie osoby fizycznej:
1) działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej albo przy przekroczeniu tego uprawnienia lub niedopełnieniu tego obowiązku,
2) dopuszczonej do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez osobę, o której mowa w pkt 1,
3) działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za zgodą lub wiedzą osoby, o której mowa w pkt 1.
3a) będącej przedsiębiorcą, który bezpośrednio współdziała z podmiotem zbiorowym w realizacji celu prawnie dopuszczalnego;
4) (uchylony).
art. 7 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
Wobec podmiotu zbiorowego sąd orzeka karę pieniężną w wysokości od 1000 do 5.000.000 złotych, nie wyższą jednak niż 3% przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności podmiotu zbiorowego.
). Ponadto dopuszczalne jest - obligatoryjne lub fakultatywne - orzeczenie środka karnego w postaci przepadku określonych dóbr (art. 8 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabronWobec podmiotu zbiorowego sąd orzeka karę pieniężną w wysokości od 1000 do 5.000.000 złotych, nie wyższą jednak niż 3% przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności podmiotu zbiorowego.
art. 8 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
1. Wobec podmiotu zbiorowego orzeka się przepadek:
1) przedmiotów pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego lub które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego;
2) korzyści majątkowej pochodzącej chociażby pośrednio z czynu zabronionego;
3) równowartości przedmiotów lub korzyści majątkowej pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego.
2. Przepadku wymienionego w ust. 1 nie orzeka się, jeżeli przedmiot, korzyść majątkowa lub ich równowartość podlega zwrotowi innemu uprawnionemu podmiotowi.
i art. 9 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron1. Wobec podmiotu zbiorowego orzeka się przepadek:
1) przedmiotów pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego lub które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego;
2) korzyści majątkowej pochodzącej chociażby pośrednio z czynu zabronionego;
3) równowartości przedmiotów lub korzyści majątkowej pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego.
2. Przepadku wymienionego w ust. 1 nie orzeka się, jeżeli przedmiot, korzyść majątkowa lub ich równowartość podlega zwrotowi innemu uprawnionemu podmiotowi.
art. 9 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
1. Wobec podmiotu zbiorowego można orzec:
1) zakaz promocji lub reklamy prowadzonej działalności, wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów, świadczonych usług lub udzielanych świadczeń;
2) zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi;
3) zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem;
4) zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne;
5) (uchylony),
6) podanie wyroku do publicznej wiadomości.
2. Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, orzeka się na okres od 1 roku do lat 5; orzeka się je w latach.
3. (uchylony).
).1. Wobec podmiotu zbiorowego można orzec:
1) zakaz promocji lub reklamy prowadzonej działalności, wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów, świadczonych usług lub udzielanych świadczeń;
2) zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi;
3) zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem;
4) zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne;
5) (uchylony),
6) podanie wyroku do publicznej wiadomości.
2. Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, orzeka się na okres od 1 roku do lat 5; orzeka się je w latach.
3. (uchylony).
Ponoszenie odpowiedzialności przez podmiot zbiorowy nie wpływa w żaden sposób na powstanie czy zakres odpowiedzialności cywilnej za wyrządzoną szkodę (zob. wyżej). Nie uchyla także odpowiedzialności administracyjnej ani odpowiedzialności sprawcy czynu zabronionego (art. 6 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
art. 6 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
Odpowiedzialność albo brak odpowiedzialności podmiotu zbiorowego na zasadach określonych w niniejszej ustawie nie wyłącza odpowiedzialności cywilnej za wyrządzoną szkodę, odpowiedzialności administracyjnej ani indywidualnej odpowiedzialności prawnej sprawcy czynu zabronionego.
).Odpowiedzialność albo brak odpowiedzialności podmiotu zbiorowego na zasadach określonych w niniejszej ustawie nie wyłącza odpowiedzialności cywilnej za wyrządzoną szkodę, odpowiedzialności administracyjnej ani indywidualnej odpowiedzialności prawnej sprawcy czynu zabronionego.
C. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW EUWT
Odpowiedzialność członków EUWT jest subsydiarna. Odpowiadają za zobowiązania ugrupowania wówczas, gdy aktywa EUWT nie są wystarczające do pokrycia jego zobowiązań. Nie ma przy tym znaczenia charakter zobowiązań Ugrupowania.
Zakres odpowiedzialności każdego członka zostaje ustalony proporcjonalnie do jego wkładu. Uzgodnienia dotyczące wkładów są podejmowane w statucie. Natomiast gdy prawo krajowe, zgodnie z którym członek został utworzony, wyłącza lub ogranicza odpowiedzialność tego członka, dany członek odpowiedzialności za zobowiązania EUWT nie ponosi.
1. Ograniczona odpowiedzialność polskich członków EUWT
W przypadku polskich członków EUWT art. 19 UEUWT
Zdaniem autora niniejszej analizy problematyczne jest, czy przepis art. 19 UEUWT
W przypadku polskich członków EUWT art. 19 UEUWT
art. 19 UEUWT
1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
wyłącza w całości i całkowicie odpowiedzialność za zobowiązania ugrupowania. Jest to konsekwencja przyjęcia zasady wynikającej z art. 40 KC1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
art. 40 KC
§ 1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania państwowych osób prawnych, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Państwowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa.
§ 2. W razie nieodpłatnego przejęcia, na podstawie obowiązujących ustaw, określonego składnika mienia od państwowej osoby prawnej na rzecz Skarbu Państwa, ten ostatni odpowiada solidarnie z osobą prawną za zobowiązania powstałe w okresie, gdy składnik stanowił własność danej osoby prawnej, do wysokości wartości tego składnika ustalonej według stanu z chwili przejęcia, a według cen z chwili zapłaty.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych.
oraz ustaw samorządowych (art. 49 USamorzGm§ 1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania państwowych osób prawnych, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Państwowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa.
§ 2. W razie nieodpłatnego przejęcia, na podstawie obowiązujących ustaw, określonego składnika mienia od państwowej osoby prawnej na rzecz Skarbu Państwa, ten ostatni odpowiada solidarnie z osobą prawną za zobowiązania powstałe w okresie, gdy składnik stanowił własność danej osoby prawnej, do wysokości wartości tego składnika ustalonej według stanu z chwili przejęcia, a według cen z chwili zapłaty.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych.
art. 49 USamorzGm
1. Gmina nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób prawnych, a te nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania gminy.
2. W przypadku zniesienia lub podziału gminy odpowiedzialność za jej zobowiązania ponoszą solidarnie gminy, które przejęły jej mienie.
, art. 49 USamorzPowiat1. Gmina nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób prawnych, a te nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania gminy.
2. W przypadku zniesienia lub podziału gminy odpowiedzialność za jej zobowiązania ponoszą solidarnie gminy, które przejęły jej mienie.
art. 49 USamorzPowiat
Powiat nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych powiatowych osób prawnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Inne powiatowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania powiatu.
, art. 69 USamorzWojPowiat nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych powiatowych osób prawnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Inne powiatowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania powiatu.
art. 69 USamorzWoj
(uchylony).
). Dla art. 19 UEUWT(uchylony).
art. 19 UEUWT
1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
lege non distiguente, czy EUWT ma siedzibę w Polsce czy za granicą. 1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
Zdaniem autora niniejszej analizy problematyczne jest, czy przepis art. 19 UEUWT
art. 19 UEUWT
1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
jest zgodny z Konstytucją RP, a zwłaszcza z zasadą równości (Art. 32 Konstytucja1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
art. 32 Konstytucja
1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
). Przepis ten może bowiem uprzywilejowywać podmioty publiczne, które ex lege nie ponoszą odpowiedzialności za swoje osoby prawne. Niezbędne byłoby więc porównanie odpowiedzialności podmiotów prywatnoprawnych posługujących się innymi podmiotami w celu ograniczenia własnej odpowiedzialności. Dodatkowo w rachubę wchodzi ochrona wierzycieli gminy z tytułu należytego wykonania obowiązków o charakterze powszechnym (zaspokajanie zbiorowych potrzeb społeczności). Stąd też w prawie polskim pojawiają się idee związane z zastosowaniem mechanizmu tzw. odpowiedzialności przebijającej (szwajc. Durchgriffshaftung). Opracowanie tego problemu wykracza jednak poza ramy udzielonego zlecenia i tym samym nie będzie przedmiotem bardziej pogłębionej analizy. Ponieważ przepisy art. 40 KC1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
art. 40 KC
§ 1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania państwowych osób prawnych, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Państwowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa.
§ 2. W razie nieodpłatnego przejęcia, na podstawie obowiązujących ustaw, określonego składnika mienia od państwowej osoby prawnej na rzecz Skarbu Państwa, ten ostatni odpowiada solidarnie z osobą prawną za zobowiązania powstałe w okresie, gdy składnik stanowił własność danej osoby prawnej, do wysokości wartości tego składnika ustalonej według stanu z chwili przejęcia, a według cen z chwili zapłaty.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych.
i art. 19 UEUWT§ 1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania państwowych osób prawnych, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Państwowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa.
§ 2. W razie nieodpłatnego przejęcia, na podstawie obowiązujących ustaw, określonego składnika mienia od państwowej osoby prawnej na rzecz Skarbu Państwa, ten ostatni odpowiada solidarnie z osobą prawną za zobowiązania powstałe w okresie, gdy składnik stanowił własność danej osoby prawnej, do wysokości wartości tego składnika ustalonej według stanu z chwili przejęcia, a według cen z chwili zapłaty.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych.
art. 19 UEUWT
1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
nie były dotychczas bezpośrednio przedmiotem badania przez Trybunał Konstytucyjny, należy wychodzić z domniemania zgodności wymienionych regulacji z Konstytucją.1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
2. Ograniczenie odpowiedzialności innych członków EUWT (EUWT z o.o.)
Art. 12 ust. 2 zd. 3 RozpWEEUWT przewiduje możliwość ograniczenia odpowiedzialności członków ugrupowania, których macierzyste porządki prawne nie przewidują takiego ograniczenia odpowiedzialności jak prawo polskie w art. 19 UEUWT. Postanowienia o ograniczeniu ich odpowiedzialności dokonuje się w statucie. W razie podjęcia takich postanowień nazwa Ugrupowania, którego członkowie ponoszą ograniczoną odpowiedzialność, wymaga dodania słów "z ograniczoną odpowiedzialnością" (art. 12 ust. 2 zd. 5 RozpWEEUWT). Takie Ugrupowania mogą być rejestrowane w Polsce. Jednakże niektóre kraje, w tym Republika Czeska, zabroniły rejestracji na swym terytorium Ugrupowań z ograniczoną odpowiedzialnością. Ustanowienie tego zakazu ma swoją podstawę prawną w art. 12 ust. 2 zd. 7 RozpWEEUWT. Dla analizowanej tutaj sytuacji oznacza to, że Ugrupowanie może być zarejestrowane wyłącznie w Polsce, jeżeli ma być utrzymana ograniczona odpowiedzialność wszystkich członków.
Art. 12 ust. 2 zd. 3 RozpWEEUWT przewiduje możliwość ograniczenia odpowiedzialności członków ugrupowania, których macierzyste porządki prawne nie przewidują takiego ograniczenia odpowiedzialności jak prawo polskie w art. 19 UEUWT. Postanowienia o ograniczeniu ich odpowiedzialności dokonuje się w statucie. W razie podjęcia takich postanowień nazwa Ugrupowania, którego członkowie ponoszą ograniczoną odpowiedzialność, wymaga dodania słów "z ograniczoną odpowiedzialnością" (art. 12 ust. 2 zd. 5 RozpWEEUWT). Takie Ugrupowania mogą być rejestrowane w Polsce. Jednakże niektóre kraje, w tym Republika Czeska, zabroniły rejestracji na swym terytorium Ugrupowań z ograniczoną odpowiedzialnością. Ustanowienie tego zakazu ma swoją podstawę prawną w art. 12 ust. 2 zd. 7 RozpWEEUWT. Dla analizowanej tutaj sytuacji oznacza to, że Ugrupowanie może być zarejestrowane wyłącznie w Polsce, jeżeli ma być utrzymana ograniczona odpowiedzialność wszystkich członków.
D. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA A EFEKTYWNE WYKONYWANIE ZADAŃ PRZEZ EUWT
Na tle powyższych wywodów pojawiają się następujące wnioski w związku z zabezpieczeniem efektywności wykonywania zadań przez EUWT.
1. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej i ochrony prawnej
W celu zredukowania skutków ewentualnych następstw odpowiedzialności Ugrupowania za zobowiązania zalecane byłoby zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Dolegliwości majątkowe związane z kolei z koniecznością poniesienia wydatków związanych z dochodzeniem roszczeń i obroną przed żądaniami osób trzecich może być zminimalizowana na skutek zawarcia umowy ubezpieczenia ochrony prawnej.
W celu zredukowania skutków ewentualnych następstw odpowiedzialności Ugrupowania za zobowiązania zalecane byłoby zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Dolegliwości majątkowe związane z kolei z koniecznością poniesienia wydatków związanych z dochodzeniem roszczeń i obroną przed żądaniami osób trzecich może być zminimalizowana na skutek zawarcia umowy ubezpieczenia ochrony prawnej.
2. Wybór prawa właściwego i sądów właściwych
W zakresie zobowiązań umownych zaleca się zawieranie w postanowieniach umownych klauzul prorogacyjnych (zapis na sąd) oraz wyboru prawa właściwego. W ten sposób zabezpieczona zostanie pewność prawa, przy pomocy którego będą rozstrzygane sytuacje wątpliwe. W ograniczonym zakresie dopuszczalne jest także zawarcie ex ante umowy o prawo właściwe w przypadku odpowiedzialności deliktowej (zob. art. 14 ust. 1 RozpUERzymII
W zakresie zobowiązań umownych zaleca się zawieranie w postanowieniach umownych klauzul prorogacyjnych (zapis na sąd) oraz wyboru prawa właściwego. W ten sposób zabezpieczona zostanie pewność prawa, przy pomocy którego będą rozstrzygane sytuacje wątpliwe. W ograniczonym zakresie dopuszczalne jest także zawarcie ex ante umowy o prawo właściwe w przypadku odpowiedzialności deliktowej (zob. art. 14 ust. 1 RozpUERzymII
art. 14 RozpUERzymII
1. Strony mogą poddać zobowiązanie pozaumowne wybranemu przez siebie prawu:
a) w drodze porozumienia zawartego po wystąpieniu zdarzenia powodującego szkodę;
albo
b) w przypadku prowadzenia przez wszystkie strony działalności gospodarczej, również w drodze porozumienia swobodnie wynegocjowanego przed wystąpieniem zdarzenia powodującego szkodę.
Wybór prawa musi być wyraźny lub w sposób dostatecznie pewny wynikać z okoliczności sprawy i nie może naruszać praw osób trzecich.
2. W przypadku gdy wszystkie elementy stanu faktycznego w chwili wystąpienia zdarzenia powodującego szkodę zlokalizowane są w państwie innym niż państwo, którego prawo zostało wybrane, dokonany przez strony wybór nie wyłącza stosowania przepisów prawa tego innego państwa, których nie można umownie wyłączyć.
3. W przypadku gdy wszystkie elementy stanu faktycznego w chwili wystąpienia zdarzenia powodującego szkodę zlokalizowane są w jednym lub kilku państwach członkowskich, dokonany przez strony wybór prawa właściwego innego niż prawo państwa członkowskiego, nie wyłącza stosowania przepisów prawa wspólnotowego, w odpowiednich przypadkach w kształcie, w jakim zostały one wdrożone w państwie członkowskim sądu, których nie można umownie wyłączyć.
). 1. Strony mogą poddać zobowiązanie pozaumowne wybranemu przez siebie prawu:
a) w drodze porozumienia zawartego po wystąpieniu zdarzenia powodującego szkodę;
albo
b) w przypadku prowadzenia przez wszystkie strony działalności gospodarczej, również w drodze porozumienia swobodnie wynegocjowanego przed wystąpieniem zdarzenia powodującego szkodę.
Wybór prawa musi być wyraźny lub w sposób dostatecznie pewny wynikać z okoliczności sprawy i nie może naruszać praw osób trzecich.
2. W przypadku gdy wszystkie elementy stanu faktycznego w chwili wystąpienia zdarzenia powodującego szkodę zlokalizowane są w państwie innym niż państwo, którego prawo zostało wybrane, dokonany przez strony wybór nie wyłącza stosowania przepisów prawa tego innego państwa, których nie można umownie wyłączyć.
3. W przypadku gdy wszystkie elementy stanu faktycznego w chwili wystąpienia zdarzenia powodującego szkodę zlokalizowane są w jednym lub kilku państwach członkowskich, dokonany przez strony wybór prawa właściwego innego niż prawo państwa członkowskiego, nie wyłącza stosowania przepisów prawa wspólnotowego, w odpowiednich przypadkach w kształcie, w jakim zostały one wdrożone w państwie członkowskim sądu, których nie można umownie wyłączyć.
3. Opracowanie przez EUWT własnych OWU
Wskazane byłoby także opracowanie przez EUWT własnych ogólnych warunków umów (w rozumieniu art. 384 KC
Nie powinny być jednakże w OWU umieszczane zapisy o prawie właściwym i klauzule prorogacyjne. Tego typu postanowienia muszą być podejmowane w sposób wyraźny lub jednoznacznie wynikać z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Zawarcie tych postanowień w OWU może budzić wątpliwości co do skuteczności wyboru prawa (por. Spellenberg w: Münchener Kommentar zum BGB, 2010, Art. 10 Rom I-VO nb. 264). To samo dotyczy postanowień dotyczących wskazania sądu właściwego dla roszczeń wynikających z umowy.
Wskazane byłoby także opracowanie przez EUWT własnych ogólnych warunków umów (w rozumieniu art. 384 KC
art. 384 KC
§ 1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.
§ 2. W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści. Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.
§ 3. (uchylony)
§ 4. Jeżeli jedna ze stron posługuje się wzorcem umowy w postaci elektronicznej, powinna udostępnić go drugiej stronie przed zawarciem umowy w taki sposób, aby mogła ona wzorzec ten przechowywać i odtwarzać w zwykłym toku czynności.
§ 5. (uchylony).
), w których sprecyzowane byłyby zasady wykonywania świadczeń przez albo na rzecz ugrupowania. § 1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.
§ 2. W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści. Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.
§ 3. (uchylony)
§ 4. Jeżeli jedna ze stron posługuje się wzorcem umowy w postaci elektronicznej, powinna udostępnić go drugiej stronie przed zawarciem umowy w taki sposób, aby mogła ona wzorzec ten przechowywać i odtwarzać w zwykłym toku czynności.
§ 5. (uchylony).
Nie powinny być jednakże w OWU umieszczane zapisy o prawie właściwym i klauzule prorogacyjne. Tego typu postanowienia muszą być podejmowane w sposób wyraźny lub jednoznacznie wynikać z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Zawarcie tych postanowień w OWU może budzić wątpliwości co do skuteczności wyboru prawa (por. Spellenberg w: Münchener Kommentar zum BGB, 2010, Art. 10 Rom I-VO nb. 264). To samo dotyczy postanowień dotyczących wskazania sądu właściwego dla roszczeń wynikających z umowy.
4. Skutki ograniczenia odpowiedzialności Ugrupowania dla efektywnego wykonywania zadań
Przyjęcie formuły EUWT z o.o. ma niebagatelne znaczenie dla uczestnictwa Ugrupowania w obrocie prawnym. Przede wszystkim ograniczona odpowiedzialność Ugrupowania powoduje uszczuplenie ewentualnego majątku, do którego mogliby sięgnąć wierzyciele, w sytuacji, gdy majątek samego EUWT nie wystarczyłby na pokrycie jego zobowiązań. Skutkiem tego będzie ograniczenie możliwości podejmowania się przez EUWT realizacji większych przedsięwzięć. Dla członków ugrupowania oznacza to separację ich majątku od majątku ugrupowania i tym samym bezpieczeństwo dla ich wartości majątkowych. Ewentualna odpowiedzialność spółki nie będzie więc wpływać na ich własne aktywa.
Przyjęcie formuły EUWT z o.o. ma niebagatelne znaczenie dla uczestnictwa Ugrupowania w obrocie prawnym. Przede wszystkim ograniczona odpowiedzialność Ugrupowania powoduje uszczuplenie ewentualnego majątku, do którego mogliby sięgnąć wierzyciele, w sytuacji, gdy majątek samego EUWT nie wystarczyłby na pokrycie jego zobowiązań. Skutkiem tego będzie ograniczenie możliwości podejmowania się przez EUWT realizacji większych przedsięwzięć. Dla członków ugrupowania oznacza to separację ich majątku od majątku ugrupowania i tym samym bezpieczeństwo dla ich wartości majątkowych. Ewentualna odpowiedzialność spółki nie będzie więc wpływać na ich własne aktywa.
E. EUWT a ustawa o gospodarce komunalnej
work in progress
CategoryEUWT
Na tej stronie nie ma komentarzy
