Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wersja [18559]

To jest stara wersja EUWTOdpowiedzialnosc utworzona przez MarcinKrzymuski, 2013-11-18 17:26:33.

 

Odpowiedzialność EUWT i jego członków za zobowiązania EUWT

efektywne wykonywanie zadań a problematyka odpowiedzialności za zobowiązania

A. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNOPRAWNA EUWT
EUWT jako podmiot prawnie niezależny od swoich członków odpowiada samodzielnie za własne zobowiązania. Wynika to explicite z art. 12 ust. 2 zd. 1 RozpWEEUWT. Z tym wiąże się również ściśle odpowiedzialność EUWT za działania swoich organów wobec osób trzecich. Zachodzi ona nawet w tych przypadkach, gdy działania wyrządzające szkodę osobom trzecim nie są objęte zakresem zadań EUWT (odpowiedzialność ultra vires).
Nie ma przy tym znaczenia charakter tych zobowiązań. Bez znaczenia dla odpowiedzialności EUWT będzie więc, czy chodzi o odpowiedzialność umowną czy ustawową.
1. Odpowiedzialność umowna (kontraktowa)
Tym samym EUWT odpowiada więc za niewykonanie i nienależyte wykonanie zobowiązań (art. 471 KC
art. 471 KC
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
). Ponosi w tym zakresie odpowiedzialność zarówno za własne zachowanie - niedochowanie należytej staranności (art. 472 KC
art. 472 KC
Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.
) - jak i za zachowanie osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza (art. 474 KC
art. 474 KC
Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Przepis powyższy stosuje się także w wypadku, gdy zobowiązanie wykonywa przedstawiciel ustawowy dłużnika.
). Stąd EUWT ponosi odpowiedzialność za własnych pracowników oraz za osoby, którym zleca wykonanie określonych czynności w celu wykonania własnego zobowiązania wobec osoby trzeciej.

2. Odpowiedzialność deliktowa
EUWT odpowiada także z tytułu czynów niedozwolonych. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez organy Ugrupowania statuuje art. 416 KC
art. 416 KC
Osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.
. EUWT odpowiada także deliktowo za szkodę wyrządzoną przez zawinione działanie jego pracowników (art. 430 KC
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
). Ugrupowanie będzie odpowiadać także za szkodę wyrządzoną przez osoby nie podlegające jego kierownictwu, którym powierzył wykonanie czynności (art. 430 KC
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
). Ponadto w razie prowadzenia dzaiałalności gospodarczej (przedsiębiorstwa) EUWT może odpowiadać z art. 435 KC
art. 435 KC
§ 1. Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.
. Odpowiedzialność za ruch pojazdów, których właścicielem będzie EUWT, będzie się natomiast opierać o art. 436 KC
art. 436 KC
§ 1. Odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny.
§ 2. W razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności.
.
Ciekawym zagadnieniem jest odpowiedzialność Ugrupowania za niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417 KC
art. 417 KC
§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
). EUWT jest "inną osobą prawną" w rozumieniu art. 417 § 1 KC
art. 417 KC
§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
. Wykonywaniem władzy publicznej jest natomiast wykonywanie funkcji władczych. Należą tutaj działania z którymi łączy się z możliwość władczego kształtowania sytuacji jednostki (Rzetecka-Gil, Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, LEX/el., 2011, art. 417 uw. 5). Tymczasem zadania powierzone EUWT przez jego członków nie mogą dotyczyć wykonywania uprawnień przyznanych na mocy prawa publicznego lub obowiązków, których celem jest ochrona ogólnych interesów państwa lub ochrona ogólnych interesów innych organów publicznych (art. 7 ust. 4 RozpWEEUWT). Wykluczone jest więc powierzenie Ugrupowaniu działań o charakterze policyjnym i regulacyjnym, zadań z zakresu wymiaru sprawiedliwości i polityki zagranicznej. EUWT nie będzie w zasadzie miało kompetencji do wykonywania działań o charakterze władczym.
Skutki zachowań w sferze gospodarczo-majątkowej (dominium) oraz działania w zakresie usług użyteczności publicznej, wykonywane przez EUWT będą natomiast podlegać ogólnym zasadom odpowiedzialności deliktowej (por. Rzetecka-Gil, Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, LEX/el., 2011, art. 417 uw. 3).

3. Prawo właściwe
Z uwagi na transgraniczny charakter działalności EUWT niezbędne jest wskazanie, iż każdy element zagraniczny występujący w danym stanie faktycznym, z którego wynika odpowiedzialność Ugrupowania, powoduje konieczność zbadania, jakie prawo jest właściwe dla ustalenia podstawy i zakresu odpowiedzialności Ugrupowania. W zakresie zobowiązań umownych prawo właściwe wyznaczać będą rozporządzenie Rzym I, zaś w przypadku odpowiedzialności deliktowej - rozporządzenie Rzym II. Jedynie odpowiedzialność za acta iure imperii (w Polsce art. 417 KC
art. 417 KC
§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
i nast.), o ile w ogóle się pojawi, podlegać będzie odrębnym łącznikom (zob. art. 1 ust. 1 RozpUERzymII
art. 1 RozpUERzymII
1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do zobowiązań pozaumownych w sprawach cywilnych i handlowych, powiązanych z prawami różnych państw. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się, w szczególności, do spraw podatkowych, celnych lub administracyjnych ani do odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej ("acta iure imperii").
2. Z zakresu zastosowania niniejszego rozporządzenia wyłączone są:
a) zobowiązania pozaumowne wynikające ze stosunków rodzinnych oraz stosunków uznawanych, zgodnie z prawem dla nich właściwym, za mające podobne skutki, w tym zobowiązania alimentacyjne;
b) zobowiązania pozaumowne wynikające z małżeńskich ustrojów majątkowych, z ustrojów majątkowych stosunków uznawanych, zgodnie z prawem dla nich właściwym, za mające podobne skutki do małżeństwa, z dziedziczenia testamentowego i ustawowego;
c) zobowiązania pozaumowne wynikające z weksli, czeków, weksli własnych oraz innych zbywalnych papierów wartościowych w zakresie, w jakim zobowiązania z tych innych zbywalnych papierów wartościowych wynikają z ich zbywalnego charakteru;
d) zobowiązania pozaumowne wynikające z prawa spółek i innych jednostek organizacyjnych, posiadających lub nieposiadających osobowość prawną, dotyczące kwestii takich, jak utworzenie — poprzez rejestrację lub w inny sposób, zdolność prawna, ustrój wewnętrzny lub rozwiązanie spółek i innych jednostek organizacyjnych, posiadających lub nieposiadających osobowość prawną, osobista odpowiedzialność organów i wspólników za zobowiązania spółki lub jednostki organizacyjnej oraz osobista odpowiedzialność audytorów wobec spółki lub wobec jej wspólników w związku z badaniem dokumentów rachunkowych;
e) zobowiązania pozaumowne wynikające ze stosunków pomiędzy założycielami, powiernikami i beneficjentami trustu utworzonego dobrowolnie;
f) zobowiązania pozaumowne wynikające ze szkód jądrowych;
g) zobowiązania pozaumowne wynikające z naruszenia prawa do prywatności i innych dóbr osobistych, w tym zniesławienie.
3. Niniejsze rozporządzenie nie stosuje się do dowodów i procedur, bez uszczerbku dla art. 21 i 22.
4. Do celów niniejszego rozporządzenia "państwo członkowskie" oznacza każde państwo członkowskie z wyjątkiem Danii.
in fine). W tych sytuacjach prawem właściwym będzie prawo państwa, w którym organy wykonują władzę publiczną (art. 35 PrPrywMiędz
art. 35 PrPrywMiędz
Odpowiedzialność cywilna za działania i zaniechania organów wykonujących w danym państwie władzę publiczną podlega prawu tego państwa.
).
4. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej i ochrony prawnej
W celu zredukowania skutków ewentualnych następstw odpowiedzialności Ugrupowania za zobowiązania zalecane byłoby zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Dolegliwości majątkowe związane z kolei z koniecznością poniesienia wydatków związanych z dochodzeniem roszczeń i obroną przed żądaniami osób trzecich może być zminimalizowana na skutek zawarcia umowy ubezpieczenia ochrony prawnej.

B. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNOPRAWNA EUWT
W prawie polskim ma miejsce także odpowiedzialność karnoprawna osób prawnych na podstawie ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (tj. w Dz.U. z 2012 r. nr 768 z późn. zm. - UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron). Zakres odpowiedzialności wyznacza art. 3 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
art. 3 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
Podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony, którym jest zachowanie osoby fizycznej:
1) działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej albo przy przekroczeniu tego uprawnienia lub niedopełnieniu tego obowiązku,
2) dopuszczonej do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez osobę, o której mowa w pkt 1,
3) działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za zgodą lub wiedzą osoby, o której mowa w pkt 1.
3a) będącej przedsiębiorcą, który bezpośrednio współdziała z podmiotem zbiorowym w realizacji celu prawnie dopuszczalnego;
4) (uchylony).
. Podmiot zbiorowy ponosi karę karę pieniężną. Jej wysokość wynosi od 1000 do 5.000.000 zł. Nie może jednak przekraczać 3% przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności podmiotu zbiorowego (art. 7 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
art. 7 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
Wobec podmiotu zbiorowego sąd orzeka karę pieniężną w wysokości od 1000 do 5.000.000 złotych, nie wyższą jednak niż 3% przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności podmiotu zbiorowego.
). Ponadto dopuszczalne jest - obligatoryjne lub fakultatywne - orzeczenie środka karnego w postaci przepadku określonych dóbr (art. 8 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
art. 8 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
1. Wobec podmiotu zbiorowego orzeka się przepadek:
1) przedmiotów pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego lub które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego;
2) korzyści majątkowej pochodzącej chociażby pośrednio z czynu zabronionego;
3) równowartości przedmiotów lub korzyści majątkowej pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego.
2. Przepadku wymienionego w ust. 1 nie orzeka się, jeżeli przedmiot, korzyść majątkowa lub ich równowartość podlega zwrotowi innemu uprawnionemu podmiotowi.
i art. 9 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
art. 9 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
1. Wobec podmiotu zbiorowego można orzec:
1) zakaz promocji lub reklamy prowadzonej działalności, wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów, świadczonych usług lub udzielanych świadczeń;
2) zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi;
3) zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem;
4) zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne;
5) (uchylony),
6) podanie wyroku do publicznej wiadomości.
2. Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, orzeka się na okres od 1 roku do lat 5; orzeka się je w latach.
3. (uchylony).
).
Ponoszenie odpowiedzialności przez podmiot zbiorowy nie wpływa w żaden sposób na powstanie czy zakres odpowiedzialności cywilnej za wyrządzoną szkodę (zob. wyżej). Nie uchyla także odpowiedzialności administracyjnej ani odpowiedzialności sprawcy czynu zabronionego (art. 6 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
art. 6 UOdpowPodmiotZbiorZaCzynZabron
Odpowiedzialność albo brak odpowiedzialności podmiotu zbiorowego na zasadach określonych w niniejszej ustawie nie wyłącza odpowiedzialności cywilnej za wyrządzoną szkodę, odpowiedzialności administracyjnej ani indywidualnej odpowiedzialności prawnej sprawcy czynu zabronionego.
).

C. ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW EUWT
Członkowie EUWT odpowiadają za jego zobowiązania niezależnie od ich charakteru, jeżeli aktywa EUWT nie są wystarczające do pokrycia jego zobowiązań.
Generalnie każdego członka zostaje ustalony proporcjonalnie do jego wkładu. Uzgodnienia dotyczące wkładów są ustalane w statucie. Natomiast gdy prawo krajowe, zgodnie z którym członek został utworzony, wyłącza lub ogranicza odpowiedzialność tego członka, dany członek odpowiedzialności za zobowiązania EUWT nie ponosi.
1. Odpowiedzialność polskich członków EUWT
W przypadku polskich członków EUWT art. 19 UEUWT wyłącza w całości i całkowicie odpowiedzialność za zobowiązania ugrupowania. Jest to konsekwencja przyjęcia zasady wynikającej z art. 40 KC
art. 40 KC
§ 1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania państwowych osób prawnych, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Państwowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa.
§ 2. W razie nieodpłatnego przejęcia, na podstawie obowiązujących ustaw, określonego składnika mienia od państwowej osoby prawnej na rzecz Skarbu Państwa, ten ostatni odpowiada solidarnie z osobą prawną za zobowiązania powstałe w okresie, gdy składnik stanowił własność danej osoby prawnej, do wysokości wartości tego składnika ustalonej według stanu z chwili przejęcia, a według cen z chwili zapłaty.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych.
oraz ustaw samorządowych (art. 49 USamorzGm
art. 49 USamorzGm
1. Gmina nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób prawnych, a te nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania gminy.
2. W przypadku zniesienia lub podziału gminy odpowiedzialność za jej zobowiązania ponoszą solidarnie gminy, które przejęły jej mienie.
, art. 49 USamorzPowiat
art. 49 USamorzPowiat
Powiat nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych powiatowych osób prawnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Inne powiatowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania powiatu.
, art. 69 USamorzWoj
art. 69 USamorzWoj
(uchylony).
). Dla art. 19 UEUWT
art. 19 UEUWT
1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
nie ma znaczenia, czy EUWT ma siedzibę w Polsce czy za granicą.

2. Odpowiedzialność niemieckich członków EUWT
Natomiast w prawie niemieckim brak jest w rozporządzeniach wykonawczych do RozpWEEUWT informacji na temat odpowiedzialności niemieckich członków za EUWT. Obowiązywać będą wobec tego zasady ogólne (Konzernhaftung albo Gewährträgerhaftung).
3. Odpowiedzialność podmiotów z innych krajów
Work in progress

D. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA A EFEKTYWNE WYKONYWANIE ZADAŃ PRZEZ EUWT
Zawarcie


CategoryEUWT
Na tej stronie nie ma komentarzy