Zasady doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym w Niemczech
A. Pojęcie i skutki materialnoprawne doręczenia
Doręczenie jest - jak mówi definicja w § 166 ZPO - podaniem dokumentu do wiadomości określonej osoby, w sposób opisany w § 166 ZPO i nast.
W zakresie przedawnienia skutki doręczenia (wstrzymanie lub przerwanie biegu przedawnienia) następują z mocą wsteczną od chwili wniesienia wniosku lub powództwa, o ile doręczenie tych pism nastąpiło wkrótce po ich wpłynięciu do sądu.
B. Doręczenie faktyczne
W zasadzie doręczenie powinno nastąpić do rąk własnych adresata. W przypadku adresatów nie posiadających zdolności procesowej doręczenie następuje do rąk przedstawiciela (§ 170 ZPO). Odpowiednio ten sam skutek ma doręczenie do rąk pełnomocnika (§ 171 ZPO). Jest to fakultatywny sposób doręczenia.
Obligatoryjnie doręczenie następuje do rąk pełnomocnika procesowego w zawisłym postępowaniu sądowym (§ 172 ZPO).
ZPO przewiduje różne sposoby doręczenia. Po pierwsze doręczenie może nastąpić poprzez wręczenie pisma (adresatowi, pełnomocnikowi, zob. wyżej) w siedzibie urzędu (sądu).
Doręczenie osobie wymienionej w § 174 ZPO może nastąpić również za potwierdzeniem otrzymania (Empfangsbekenntnis). Tym osobom dokumenty mogą być również doręczane w formie elektronicznej (§ 174 ust. 2 ZPO). Potwierdzenie, po podpisaniu przez adresata, jest odsyłane do nadawcy w formie dokumentu, faxu lub postaci elektronicznej.
Doręczenie może także nastąpić za pomocą listu poleconego z potwierdzeniem odbioru.
Miejscem doręczenia może być każde miejsce, w którym zastanie się adresata lub jego przedstawiciela lub pełnomocnika (§ 177 ZPO).
C. Doręczenie zastępcze
Doręczenie następuje do rąk innej osoby niż adresat ze skutkiem doręczenia albo w sposób fikcyjny.
1. Doręczenie zastępcze w miejscu zamieszkania lub pracy (§ 178 ZPO)
§ 178 ZPO pozwala na doręczenie innej osobie niż adresat w miejscu zamieszkania lub pracy. Zatem jeżeli adresata nie zastanie się w miejscu zamieszkania lub pracy, pismo można przekazać m.in. dorosłemu członkowi rodziny, osobie zatrudnionej, która zostanie napotkana w miejscu pracy adresata lub kierownikowi określonej instytucji (dom seniora, akademik, koszary, zakład karny itp.).
Takie doręczenie jest skuteczne i wywołuje skutki prawne, o ile odbiorcą nie jest przeciwnik procesowy adresata.
2. Odmowa przyjęcia (§ 179 ZPO)
Jeżeli adresat w sposób nieuprawniony odmowi przyjęcia pisma, wówczas pismo pozostawia się w domu lub miejscu zastania adresata albo - w braku takowych - odsyła się z powrotem. Pismo uznaje się w tym wypadku za doręczone z chwilą odmowy przyjęcia (§ 179 ZPO).
3. Pozostawienie w skrzynce (§ 180 ZPO)
W sytuacji, gdy nie jest możliwe wykonanie doręczenia zastępczego w trybie opisanym powyżej (§ 178 ZPO), pismo pozostawia się w skrzynce lub innym podobnym urządzeniu przeznaczonym przez adresata na przechowywanie korespondencji. Doręczenie jest wówczas skuteczne z chwilą złożenia pisma w skrzynce, co odnotowuje się na kopercie doręczanego pisma.
4. Pozostawienie w sądzie lub placówce pocztowej (§ 181 ZPO)
Jeżeli nie uda się doręczyć osobom w miejscu zamieszkania lub pracy (§ 178 pkt 1 i 2) ani w skrzynce (§ 180 ZPO), wówczas pismo pozostawia się w biurze sądu rejonowego właściwego dla miejsca doręczenia.
Jeżeli jednak doręczenie zlecono poczcie, wówczas pismo pozostawia się w placówce właściwej dla miejsca doręczenia albo dla miejsca siedziby sądu rejonowego. O pozostawieniu pisma we wskazanym miejscu informuje się adresata pozostawiając w skrzynce lub w inny sposób przyjęty dla listów zwyczajnych pisemne powiadomienie na stosownym formularzu (awizo). Awizo można także pozostawić w drzwiach mieszkania adresata, miejsca pracy albo pobytu w innej placówce zbiorowego pobytu. W tym wypadku doręczenie uważana jest za dokonane z chwilą złożenia awizo. Datę doręczenia odnotowuje się na kopercie pisma. Samo pismo przechowuje się do odbioru przez trzy miesiące a po upływie tego terminu odsyła się do nadawcy (§ 181 ust. 2 ZPO).
§ 178 ZPO pozwala na doręczenie innej osobie niż adresat w miejscu zamieszkania lub pracy. Zatem jeżeli adresata nie zastanie się w miejscu zamieszkania lub pracy, pismo można przekazać m.in. dorosłemu członkowi rodziny, osobie zatrudnionej, która zostanie napotkana w miejscu pracy adresata lub kierownikowi określonej instytucji (dom seniora, akademik, koszary, zakład karny itp.).
Takie doręczenie jest skuteczne i wywołuje skutki prawne, o ile odbiorcą nie jest przeciwnik procesowy adresata.
2. Odmowa przyjęcia (§ 179 ZPO)
Jeżeli adresat w sposób nieuprawniony odmowi przyjęcia pisma, wówczas pismo pozostawia się w domu lub miejscu zastania adresata albo - w braku takowych - odsyła się z powrotem. Pismo uznaje się w tym wypadku za doręczone z chwilą odmowy przyjęcia (§ 179 ZPO).
3. Pozostawienie w skrzynce (§ 180 ZPO)
W sytuacji, gdy nie jest możliwe wykonanie doręczenia zastępczego w trybie opisanym powyżej (§ 178 ZPO), pismo pozostawia się w skrzynce lub innym podobnym urządzeniu przeznaczonym przez adresata na przechowywanie korespondencji. Doręczenie jest wówczas skuteczne z chwilą złożenia pisma w skrzynce, co odnotowuje się na kopercie doręczanego pisma.
4. Pozostawienie w sądzie lub placówce pocztowej (§ 181 ZPO)
Jeżeli nie uda się doręczyć osobom w miejscu zamieszkania lub pracy (§ 178 pkt 1 i 2) ani w skrzynce (§ 180 ZPO), wówczas pismo pozostawia się w biurze sądu rejonowego właściwego dla miejsca doręczenia.
Jeżeli jednak doręczenie zlecono poczcie, wówczas pismo pozostawia się w placówce właściwej dla miejsca doręczenia albo dla miejsca siedziby sądu rejonowego. O pozostawieniu pisma we wskazanym miejscu informuje się adresata pozostawiając w skrzynce lub w inny sposób przyjęty dla listów zwyczajnych pisemne powiadomienie na stosownym formularzu (awizo). Awizo można także pozostawić w drzwiach mieszkania adresata, miejsca pracy albo pobytu w innej placówce zbiorowego pobytu. W tym wypadku doręczenie uważana jest za dokonane z chwilą złożenia awizo. Datę doręczenia odnotowuje się na kopercie pisma. Samo pismo przechowuje się do odbioru przez trzy miesiące a po upływie tego terminu odsyła się do nadawcy (§ 181 ust. 2 ZPO).
D. Dowód doręczenia
Dowodem doręczenia jest dokument, o którym mowa jest w § 182 ZPO. Dotyczy on doręczenia wg § 171 oraz § 177-181 ZPO. Jest formularz, którego treść określa § 182 ust. 2 ZPO. Wypełniony dokument zwraca się w oryginale lub w postaci elektronicznej do nadawcy.
CategoryPostepowanieCywilne CategoryPrawoObce
Na tej stronie nie ma komentarzy
