Wersja [21510]
To jest stara wersja CategoryUniwersytetLudowy utworzona przez MarcinKrzymuski, 2017-05-04 12:09:12.
Inhaltsverzeichnis des Artikels
A. POJĘCIE
1. Uniwersytet ludowy (UL)
2. Uniwersytet powszechny (UP)
3. Centra kształcenia ustawicz...
B. PODSTAWA PRAWNA DLA UTWORZE...
1. Uniwersytet ludowy
a. Podmiot prowadzący
b. Kształcenie
2. Centrum kształcenia ustawic...
C. Niemcy (Brandenburgia)
1. Podstawa prawna funkcjonowa...
a. Przepisy federalne
b. Przepisy kraju związkowego
2. Zadania krajów związkowych ...
3. Formy prawne kształcenia us...
4. Volkshochschule jako szczeg...
5. Status prawny i struktura VHS
6. Finansowanie
a. Fundusze publiczne
b. Opłaty uczestników
7. Inne formy kształcenia (Ane...
D. UE
1. Uniwersytet ludowy (UL)
2. Uniwersytet powszechny (UP)
3. Centra kształcenia ustawicz...
B. PODSTAWA PRAWNA DLA UTWORZE...
1. Uniwersytet ludowy
a. Podmiot prowadzący
b. Kształcenie
2. Centrum kształcenia ustawic...
C. Niemcy (Brandenburgia)
1. Podstawa prawna funkcjonowa...
a. Przepisy federalne
b. Przepisy kraju związkowego
2. Zadania krajów związkowych ...
3. Formy prawne kształcenia us...
4. Volkshochschule jako szczeg...
5. Status prawny i struktura VHS
6. Finansowanie
a. Fundusze publiczne
b. Opłaty uczestników
7. Inne formy kształcenia (Ane...
D. UE
Kat.: Uniwersytet ludowy
model polskiego uniwersytetu ludowego w porównaniu z niemiecką Volkshochschule
A. POJĘCIE
W Polsce funkcjonują pojęcia "uniwersytetów ludowych" (dalej: UL) i "uniwersytetów powszechnych" (dalej: UP). Obydwie formy kształcenia to tzw. nieszkolne formy oświaty.
Definicje zawiera ZARZĄDZENIE Nr 49 PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO z dnia 7 września 1990 r. w sprawie zasad metodycznych statystyki oświaty i wychowania (Dz. Urz. GUS z dnia 10 września 1990 r.). Będą one podstawą dla dalszych analiz.
1. Uniwersytet ludowy (UL)
Uniwersytet ludowy jest to placówka oświatowa przeznaczona przede wszystkim dla młodzieży wiejskiej. Zadaniem uniwersytetu ludowego jest przygotowanie młodzieży do aktywnego udziału w pracy społeczno-politycznej, gospodarczej, oświatowej i kulturalnej w środowisku wiejskim. Programy nauczania obejmują wybrane zagadnienia dotyczące pracy kulturalno-oświatowej, spółdzielczości oraz ogólnohumanistycznej w środowisku wiejskim.
Na realizację programu przeznacza się 5-7 miesięcy.
Uniwersytet ludowy jest to placówka oświatowa przeznaczona przede wszystkim dla młodzieży wiejskiej. Zadaniem uniwersytetu ludowego jest przygotowanie młodzieży do aktywnego udziału w pracy społeczno-politycznej, gospodarczej, oświatowej i kulturalnej w środowisku wiejskim. Programy nauczania obejmują wybrane zagadnienia dotyczące pracy kulturalno-oświatowej, spółdzielczości oraz ogólnohumanistycznej w środowisku wiejskim.
Na realizację programu przeznacza się 5-7 miesięcy.
2. Uniwersytet powszechny (UP)
Uniwersytet powszechny jest placówką oświatową, w której młodzież i osoby dorosłe mają możliwość zdobywania lub pogłębiania wiedzy oraz zaspokajania zainteresowań w zakresie wybranych zagadnień społeczno-politycznych, gospodarczych, kulturalnych bądź też innych dziedzin nauk, np. medycyny, higieny, rolnictwa, prawa, pedagogiki, psychologii. W ramach działalności uniwersytetu mogą być prowadzone zajęcia praktyczne, np. nauka kroju i szycia, gotowania, uprawy i pielęgnacji roślin, języków obcych itp.
Uniwersytet powszechny jest placówką o stałej siedzibie i stałym zespole uczestników. Realizacja programu nauki trwa rok.
Uniwersytet powszechny jest placówką oświatową, w której młodzież i osoby dorosłe mają możliwość zdobywania lub pogłębiania wiedzy oraz zaspokajania zainteresowań w zakresie wybranych zagadnień społeczno-politycznych, gospodarczych, kulturalnych bądź też innych dziedzin nauk, np. medycyny, higieny, rolnictwa, prawa, pedagogiki, psychologii. W ramach działalności uniwersytetu mogą być prowadzone zajęcia praktyczne, np. nauka kroju i szycia, gotowania, uprawy i pielęgnacji roślin, języków obcych itp.
Uniwersytet powszechny jest placówką o stałej siedzibie i stałym zespole uczestników. Realizacja programu nauki trwa rok.
3. Centra kształcenia ustawicznego (CKU)
Odróżnić od Centrum Kształcenia Zawodowego, szkoły branżowe
Od września 2017 wracają do powiatów CKU z ofertą formalną i nieformalną. W Polsce będzie zorientowane to podobnie jak w Niemczech (system dualny). B. PODSTAWA PRAWNA DLA UTWORZENIA UL i UP
1. Uniwersytet ludowy
Działalność UL nie została uregulowana w sposób bezpośredni. UL są - wg przyjętej powyżej definicji - organizacyjną formą pozaszkolnego kształcenia młodzieży i dorosłych, głównie w środowisku wiejskim. Funkcjonalnie rzecz biorąc UL są więc formą kształcenia ustawicznego.
Działalność UL nie została uregulowana w sposób bezpośredni. UL są - wg przyjętej powyżej definicji - organizacyjną formą pozaszkolnego kształcenia młodzieży i dorosłych, głównie w środowisku wiejskim. Funkcjonalnie rzecz biorąc UL są więc formą kształcenia ustawicznego.
a. Podmiot prowadzący
Utworzenie UL należy w obecnym stanie prawnym opierać o zasady dotyczące szkół dla dorosłych względnie placówek kształcenia ustawicznego. Szkoła dla dorosłych i placówka kształcenia ustawicznego może być zakładana i prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego, inną osobę prawną lub osobę fizyczną (art. 5 ust. 2 USystOświaty
Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może natomiast zakładać i prowadzić publiczne placówki kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajowym.
Organ prowadzący szkoły dla dorosłych, szkoły prowadzące kształcenie zawodowe lub placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3a USystOświaty
Art. 7 ust. 1 pkt 8 USamorzGm
Utworzenie UL należy w obecnym stanie prawnym opierać o zasady dotyczące szkół dla dorosłych względnie placówek kształcenia ustawicznego. Szkoła dla dorosłych i placówka kształcenia ustawicznego może być zakładana i prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego, inną osobę prawną lub osobę fizyczną (art. 5 ust. 2 USystOświaty
art. 5 USystOświaty
1. Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.
2. Szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:
1) jednostkę samorządu terytorialnego,
2) inną osobę prawną,
3) osobę fizyczną.
3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne.
3a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i Minister Obrony Narodowej mogą zakładać i prowadzić publiczne szkoły i placówki, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 29.
3b. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania:
1) zakłada i prowadzi:
a) szkoły, zespoły szkół oraz szkolne punkty konsultacyjne przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej w celu kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą,
b) publiczne placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym,
2) może zakładać i prowadzić:
a) publiczne szkoły i placówki o charakterze eksperymentalnym,
b) publiczne placówki kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajowym.
3c. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zakłada i prowadzi publiczne szkoły artystyczne oraz placówki, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych, a także placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych.
3d. Minister właściwy do spraw rolnictwa:
1) może zakładać i prowadzić publiczne szkoły rolnicze oraz placówki rolnicze o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym;
2) może zakładać i prowadzić publiczne placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych.
3e. Minister właściwy do spraw środowiska może zakładać i prowadzić publiczne szkoły leśne.
3f. Minister Sprawiedliwości może zakładać i prowadzić publiczne szkoły i placówki w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz publiczne szkoły i placówki przy zakładach karnych i aresztach śledczych. Szkoły i placówki przy zakładach karnych i aresztach śledczych działają w ramach ich struktury.
4. (skreślony).
5. Zakładanie i prowadzenie publicznych przedszkoli, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkoli specjalnych oraz innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 14a ust. 1a, szkół podstawowych oraz gimnazjów, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół artystycznych oraz szkół przy zakładach karnych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, należy do zadań własnych gmin.
5a. Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół ponadgimnazjalnych, w tym z oddziałami integracyjnymi, szkół sportowych i mistrzostwa sportowego oraz placówek wymienionych w art. 2 pkt 3-5 i 7, z wyjątkiem szkół i placówek o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym, należy do zadań własnych powiatu, z zastrzeżeniem ust. 3c.
5b. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić szkoły i placówki, których prowadzenie nie należy do ich zadań własnych, po zawarciu porozumienia z jednostką samorządu terytorialnego, dla której prowadzenie danego typu szkoły lub placówki jest zadaniem własnym, a w przypadku szkół artystycznych - z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
5c. Przepis ust. 5b stosuje się również w przypadku przekazywania szkół i placówek pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego.
5d. Prowadzenie szkół artystycznych oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych, a także placówek doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych może być przekazywane w drodze porozumienia między ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego a jednostką samorządu terytorialnego.
5e. Prowadzenie publicznych szkół rolniczych i placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym oraz publicznych szkół leśnych może być przekazywane w drodze porozumienia zawieranego między właściwym ministrem a jednostką samorządu terytorialnego.
5f. W porozumieniu, o którym mowa w ust. 5e, strony mogą określić tryb przekazania mienia będącego odpowiednio we władaniu publicznych szkół rolniczych oraz placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym i publicznych szkół leśnych, niezbędnego do prawidłowego wykonywania zadań, o których mowa w ust. 7.
5g. Jednostka samorządu terytorialnego, będąca organem prowadzącym szkołę liczącą nie więcej niż 70 uczniów, na podstawie uchwały organu stanowiącego tej jednostki oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny, może przekazać, w drodze umowy, osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, prowadzenie takiej szkoły.
5h. Umowa, o której mowa w ust. 5g, określa w szczególności:
1) w przypadku szkoły podstawowej i gimnazjum - wskazanie czy, szkole ustala się obwód, a jeżeli szkole nie ustala się obwodu - warunki przyjmowania uczniów do szkoły;
2) tryb przejęcia szkoły lub placówki przez jednostkę samorządu terytorialnego w przypadkach, o których mowa w ust. 5j i 5k;
3) warunki korzystania z mienia przejętej szkoły lub placówki;
4) tryb kontroli przestrzegania warunków umowy;
5) warunki i tryb rozwiązania umowy za wypowiedzeniem.
5i. Do szkoły lub placówki przejętej zgodnie z ust. 5g stosuje się przepisy dotyczące szkół i placówek publicznych prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne, z wyjątkiem art. 58 ust. 3-5.
5j. Jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana przejąć prowadzenie szkoły lub placówki przekazanej osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, jeżeli osoba prowadząca szkołę lub placówkę nie wykonała polecenia, o którym mowa w art. 34 ust. 1 lub 2, narusza ustawę lub warunki prowadzenia szkoły lub placówki określone w umowie, o której mowa w ust. 5g. W tym przypadku umowa ulega rozwiązaniu z dniem przejęcia szkoły lub placówki przez jednostkę samorządu terytorialnego.
5k. Osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osoba fizyczna, która przejęła do prowadzenia szkołę lub placówkę publiczną na podstawie umowy, o której mowa w ust. 5g, nie może zlikwidować tej szkoły lub placówki; na wniosek tej osoby jednostka samorządu terytorialnego, która przekazała szkołę lub placówkę, przejmuje jej prowadzenie w trybie określonym w umowie, o której mowa w ust. 5g.
5l. Jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana powiadomić, w terminie 6 miesięcy przed dniem przekazania szkoły lub placówki do prowadzenia osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, pracowników szkoły lub placówki oraz zakładową organizację związkową o terminie przekazania szkoły lub placówki, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych i socjalnych skutkach dla pracowników, a także nowych warunkach pracy i płacy.
5m. Nauczyciel, w terminie 3 miesięcy od uzyskania informacji, o której mowa w ust. 5l, może złożyć oświadczenie o odmowie przejścia do szkoły lub placówki publicznej przejmowanej do prowadzenia przez osobę prawną niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną.
5n. Złożenie oświadczenia, o którym mowa w ust. 5m, powoduje rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn określonych w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, z dniem przekazania szkoły lub placówki, chyba że nauczyciel do dnia rozwiązania stosunku pracy wyrazi zgodę na przeniesienie do innej szkoły lub placówki prowadzonej przez daną jednostkę samorządu terytorialnego.
5o. Osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osoba fizyczna, która przejęła szkołę lub placówkę, na podstawie umowy, o której mowa w ust. 5g, z dniem przejęcia szkoły lub placówki jest obowiązana zaproponować nauczycielom na piśmie nowe warunki pracy i płacy oraz wskazać termin, nie krótszy niż 7 dni, do którego nauczyciele mają złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odmowie przyjęcia proponowanych warunków.
5p. Odmowa przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, o których mowa w ust. 5o, powoduje rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem z upływem 3 miesięcy od dnia, do którego nauczyciel miał złożyć oświadczenie, o którym mowa w ust. 5o. Do nauczyciela, który odmówił przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, stosuje się odpowiednio przepisy o rozwiązywaniu stosunków pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
5r. Do czasu przyjęcia nowych warunków pracy i płacy albo rozwiązania stosunku pracy z powodu odmowy ich przyjęcia, w zakresie praw i obowiązków nauczyciela stosuje się dotychczasowe przepisy.
6. Zakładanie i prowadzenie publicznych zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli, bibliotek pedagogicznych oraz szkół i placówek wymienionych w ust. 5a o znaczeniu regionalnym lub ponadregionalnym należy do zadań samorządu województwa, z zastrzeżeniem ust. 3c i 6c.
6a. Powiat i gmina mogą zakładać i prowadzić w ramach zadań własnych publiczne placówki doskonalenia nauczycieli, zakłady kształcenia nauczycieli i biblioteki pedagogiczne, z zastrzeżeniem ust. 3c.
6b. (skreślony).
6c. Plan sieci publicznych zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli, bibliotek pedagogicznych oraz szkół i placówek, o których mowa w ust. 6, określa strategia rozwoju województwa ustalona na podstawie odrębnych przepisów.
6d. Zakładanie publicznych kolegiów pracowników służb społecznych należy do zadań własnych samorządu województwa.
7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:
1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,
2) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie,
3) zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.), i organizacyjnej szkoły lub placówki;
4) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych.
8. (skreślony).
9. W celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek, o której mowa w ust. 7 pkt 3.
10. (skreślony).
). Jednostki samorządu terytorialnego mogą przy tym zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne1. Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.
2. Szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:
1) jednostkę samorządu terytorialnego,
2) inną osobę prawną,
3) osobę fizyczną.
3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne.
3a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i Minister Obrony Narodowej mogą zakładać i prowadzić publiczne szkoły i placówki, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 29.
3b. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania:
1) zakłada i prowadzi:
a) szkoły, zespoły szkół oraz szkolne punkty konsultacyjne przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej w celu kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą,
b) publiczne placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym,
2) może zakładać i prowadzić:
a) publiczne szkoły i placówki o charakterze eksperymentalnym,
b) publiczne placówki kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajowym.
3c. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zakłada i prowadzi publiczne szkoły artystyczne oraz placówki, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych, a także placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych.
3d. Minister właściwy do spraw rolnictwa:
1) może zakładać i prowadzić publiczne szkoły rolnicze oraz placówki rolnicze o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym;
2) może zakładać i prowadzić publiczne placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych.
3e. Minister właściwy do spraw środowiska może zakładać i prowadzić publiczne szkoły leśne.
3f. Minister Sprawiedliwości może zakładać i prowadzić publiczne szkoły i placówki w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz publiczne szkoły i placówki przy zakładach karnych i aresztach śledczych. Szkoły i placówki przy zakładach karnych i aresztach śledczych działają w ramach ich struktury.
4. (skreślony).
5. Zakładanie i prowadzenie publicznych przedszkoli, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkoli specjalnych oraz innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 14a ust. 1a, szkół podstawowych oraz gimnazjów, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół artystycznych oraz szkół przy zakładach karnych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, należy do zadań własnych gmin.
5a. Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół ponadgimnazjalnych, w tym z oddziałami integracyjnymi, szkół sportowych i mistrzostwa sportowego oraz placówek wymienionych w art. 2 pkt 3-5 i 7, z wyjątkiem szkół i placówek o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym, należy do zadań własnych powiatu, z zastrzeżeniem ust. 3c.
5b. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić szkoły i placówki, których prowadzenie nie należy do ich zadań własnych, po zawarciu porozumienia z jednostką samorządu terytorialnego, dla której prowadzenie danego typu szkoły lub placówki jest zadaniem własnym, a w przypadku szkół artystycznych - z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
5c. Przepis ust. 5b stosuje się również w przypadku przekazywania szkół i placówek pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego.
5d. Prowadzenie szkół artystycznych oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych, a także placówek doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych może być przekazywane w drodze porozumienia między ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego a jednostką samorządu terytorialnego.
5e. Prowadzenie publicznych szkół rolniczych i placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym oraz publicznych szkół leśnych może być przekazywane w drodze porozumienia zawieranego między właściwym ministrem a jednostką samorządu terytorialnego.
5f. W porozumieniu, o którym mowa w ust. 5e, strony mogą określić tryb przekazania mienia będącego odpowiednio we władaniu publicznych szkół rolniczych oraz placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym i publicznych szkół leśnych, niezbędnego do prawidłowego wykonywania zadań, o których mowa w ust. 7.
5g. Jednostka samorządu terytorialnego, będąca organem prowadzącym szkołę liczącą nie więcej niż 70 uczniów, na podstawie uchwały organu stanowiącego tej jednostki oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny, może przekazać, w drodze umowy, osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, prowadzenie takiej szkoły.
5h. Umowa, o której mowa w ust. 5g, określa w szczególności:
1) w przypadku szkoły podstawowej i gimnazjum - wskazanie czy, szkole ustala się obwód, a jeżeli szkole nie ustala się obwodu - warunki przyjmowania uczniów do szkoły;
2) tryb przejęcia szkoły lub placówki przez jednostkę samorządu terytorialnego w przypadkach, o których mowa w ust. 5j i 5k;
3) warunki korzystania z mienia przejętej szkoły lub placówki;
4) tryb kontroli przestrzegania warunków umowy;
5) warunki i tryb rozwiązania umowy za wypowiedzeniem.
5i. Do szkoły lub placówki przejętej zgodnie z ust. 5g stosuje się przepisy dotyczące szkół i placówek publicznych prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne, z wyjątkiem art. 58 ust. 3-5.
5j. Jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana przejąć prowadzenie szkoły lub placówki przekazanej osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, jeżeli osoba prowadząca szkołę lub placówkę nie wykonała polecenia, o którym mowa w art. 34 ust. 1 lub 2, narusza ustawę lub warunki prowadzenia szkoły lub placówki określone w umowie, o której mowa w ust. 5g. W tym przypadku umowa ulega rozwiązaniu z dniem przejęcia szkoły lub placówki przez jednostkę samorządu terytorialnego.
5k. Osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osoba fizyczna, która przejęła do prowadzenia szkołę lub placówkę publiczną na podstawie umowy, o której mowa w ust. 5g, nie może zlikwidować tej szkoły lub placówki; na wniosek tej osoby jednostka samorządu terytorialnego, która przekazała szkołę lub placówkę, przejmuje jej prowadzenie w trybie określonym w umowie, o której mowa w ust. 5g.
5l. Jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana powiadomić, w terminie 6 miesięcy przed dniem przekazania szkoły lub placówki do prowadzenia osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, pracowników szkoły lub placówki oraz zakładową organizację związkową o terminie przekazania szkoły lub placówki, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych i socjalnych skutkach dla pracowników, a także nowych warunkach pracy i płacy.
5m. Nauczyciel, w terminie 3 miesięcy od uzyskania informacji, o której mowa w ust. 5l, może złożyć oświadczenie o odmowie przejścia do szkoły lub placówki publicznej przejmowanej do prowadzenia przez osobę prawną niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną.
5n. Złożenie oświadczenia, o którym mowa w ust. 5m, powoduje rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn określonych w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, z dniem przekazania szkoły lub placówki, chyba że nauczyciel do dnia rozwiązania stosunku pracy wyrazi zgodę na przeniesienie do innej szkoły lub placówki prowadzonej przez daną jednostkę samorządu terytorialnego.
5o. Osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osoba fizyczna, która przejęła szkołę lub placówkę, na podstawie umowy, o której mowa w ust. 5g, z dniem przejęcia szkoły lub placówki jest obowiązana zaproponować nauczycielom na piśmie nowe warunki pracy i płacy oraz wskazać termin, nie krótszy niż 7 dni, do którego nauczyciele mają złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odmowie przyjęcia proponowanych warunków.
5p. Odmowa przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, o których mowa w ust. 5o, powoduje rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem z upływem 3 miesięcy od dnia, do którego nauczyciel miał złożyć oświadczenie, o którym mowa w ust. 5o. Do nauczyciela, który odmówił przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, stosuje się odpowiednio przepisy o rozwiązywaniu stosunków pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
5r. Do czasu przyjęcia nowych warunków pracy i płacy albo rozwiązania stosunku pracy z powodu odmowy ich przyjęcia, w zakresie praw i obowiązków nauczyciela stosuje się dotychczasowe przepisy.
6. Zakładanie i prowadzenie publicznych zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli, bibliotek pedagogicznych oraz szkół i placówek wymienionych w ust. 5a o znaczeniu regionalnym lub ponadregionalnym należy do zadań samorządu województwa, z zastrzeżeniem ust. 3c i 6c.
6a. Powiat i gmina mogą zakładać i prowadzić w ramach zadań własnych publiczne placówki doskonalenia nauczycieli, zakłady kształcenia nauczycieli i biblioteki pedagogiczne, z zastrzeżeniem ust. 3c.
6b. (skreślony).
6c. Plan sieci publicznych zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli, bibliotek pedagogicznych oraz szkół i placówek, o których mowa w ust. 6, określa strategia rozwoju województwa ustalona na podstawie odrębnych przepisów.
6d. Zakładanie publicznych kolegiów pracowników służb społecznych należy do zadań własnych samorządu województwa.
7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:
1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,
2) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie,
3) zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.), i organizacyjnej szkoły lub placówki;
4) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych.
8. (skreślony).
9. W celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek, o której mowa w ust. 7 pkt 3.
10. (skreślony).
Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może natomiast zakładać i prowadzić publiczne placówki kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajowym.
Organ prowadzący szkoły dla dorosłych, szkoły prowadzące kształcenie zawodowe lub placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3a USystOświaty
art. 2 USystOświaty
System oświaty obejmuje:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;
2) szkoły:
a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego,
b) gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
c) ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
d) artystyczne,
3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego,
3a) placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych;
3b) placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych,
4) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu,
5) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
6) (skreślony),
7) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania,
8) (uchylony),
9) zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli,
10) biblioteki pedagogiczne,
11) kolegia pracowników służb społecznych,
, może je połączyć w zespół, zwany "centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego" (art. 62 USystOświatySystem oświaty obejmuje:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;
2) szkoły:
a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego,
b) gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
c) ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
d) artystyczne,
3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego,
3a) placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych;
3b) placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych,
4) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu,
5) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
6) (skreślony),
7) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania,
8) (uchylony),
9) zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli,
10) biblioteki pedagogiczne,
11) kolegia pracowników służb społecznych,
art. 62 USystOświaty
1. Organ prowadzący szkoły różnych typów lub placówki może je połączyć w zespół. Połączenie nie narusza odrębności rad pedagogicznych, rad rodziców, rad szkół lub placówek i samorządów uczniowskich poszczególnych szkół lub placówek, o ile statut zespołu nie stanowi inaczej.
1a. (skreślony).
1b. (skreślony).
1c. (skreślony).
1d. Organ prowadzący może połączyć w zespół prowadzoną przez siebie szkołę podstawową z prowadzonymi przez siebie przedszkolami mającymi siedzibę na obszarze objętym obwodem tej szkoły.
1e. Organ prowadzący może połączyć w zespół prowadzone przez siebie przedszkola mające siedzibę na obszarze objętym obwodem jednej szkoły podstawowej.
2. Dyrektor zespołu jest dyrektorem szkoły lub placówki w rozumieniu ustawy.
3. Utworzenie zespołu następuje w trybie art. 58, z tym że akt założycielski wymaga zaopiniowania przez rady pedagogiczne.
4. W zakresie uregulowanym odmiennie w statucie zespołu tracą moc postanowienia zawarte w statutach połączonych szkół lub placówek.
5. Organ prowadzący zespół szkół lub placówek albo szkół i placówek może wyłączyć z zespołu niektóre szkoły lub placówki, włączyć do zespołu inne szkoły lub placówki, a także może rozwiązać zespół. W przypadku wyłączenia szkół lub placówek z zespołu oraz rozwiązania zespołu przepisów art. 58 i 59 nie stosuje się.
5a. (uchylony).
5b. Połączenie w zespół szkoły podstawowej z gimnazjum wymaga pozytywnej opinii kuratora oświaty.
5c. Przepis ust. 5b nie dotyczy szkół specjalnych, szkół integracyjnych, szkół dwujęzycznych, szkół dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, szkół sportowych, szkół mistrzostwa sportowego, szkół artystycznych, szkół z oddziałami specjalnymi, szkół z oddziałami integracyjnymi, szkół z oddziałami dwujęzycznymi, szkół z oddziałami dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, szkół z oddziałami sportowymi oraz szkół w podmiotach leczniczych, w domach pomocy społecznej, szkół dla dorosłych, a także szkół, o których mowa w art. 5 ust. 3b i art. 35 ust. 2a. Szkoły te mogą być łączone w zespoły na zasadach określonych przez organ prowadzący.
6. Utworzenie zespołu, w którego skład wchodzą szkoły lub placówki albo szkoły i placówki prowadzone przez różne organy, może nastąpić po zawarciu porozumienia między tymi organami. Porozumienie powinno określać, który z organów będzie wykonywać zadania organu prowadzącego, sposób finansowania oraz tryb rozwiązania zespołu.
).1. Organ prowadzący szkoły różnych typów lub placówki może je połączyć w zespół. Połączenie nie narusza odrębności rad pedagogicznych, rad rodziców, rad szkół lub placówek i samorządów uczniowskich poszczególnych szkół lub placówek, o ile statut zespołu nie stanowi inaczej.
1a. (skreślony).
1b. (skreślony).
1c. (skreślony).
1d. Organ prowadzący może połączyć w zespół prowadzoną przez siebie szkołę podstawową z prowadzonymi przez siebie przedszkolami mającymi siedzibę na obszarze objętym obwodem tej szkoły.
1e. Organ prowadzący może połączyć w zespół prowadzone przez siebie przedszkola mające siedzibę na obszarze objętym obwodem jednej szkoły podstawowej.
2. Dyrektor zespołu jest dyrektorem szkoły lub placówki w rozumieniu ustawy.
3. Utworzenie zespołu następuje w trybie art. 58, z tym że akt założycielski wymaga zaopiniowania przez rady pedagogiczne.
4. W zakresie uregulowanym odmiennie w statucie zespołu tracą moc postanowienia zawarte w statutach połączonych szkół lub placówek.
5. Organ prowadzący zespół szkół lub placówek albo szkół i placówek może wyłączyć z zespołu niektóre szkoły lub placówki, włączyć do zespołu inne szkoły lub placówki, a także może rozwiązać zespół. W przypadku wyłączenia szkół lub placówek z zespołu oraz rozwiązania zespołu przepisów art. 58 i 59 nie stosuje się.
5a. (uchylony).
5b. Połączenie w zespół szkoły podstawowej z gimnazjum wymaga pozytywnej opinii kuratora oświaty.
5c. Przepis ust. 5b nie dotyczy szkół specjalnych, szkół integracyjnych, szkół dwujęzycznych, szkół dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, szkół sportowych, szkół mistrzostwa sportowego, szkół artystycznych, szkół z oddziałami specjalnymi, szkół z oddziałami integracyjnymi, szkół z oddziałami dwujęzycznymi, szkół z oddziałami dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, szkół z oddziałami sportowymi oraz szkół w podmiotach leczniczych, w domach pomocy społecznej, szkół dla dorosłych, a także szkół, o których mowa w art. 5 ust. 3b i art. 35 ust. 2a. Szkoły te mogą być łączone w zespoły na zasadach określonych przez organ prowadzący.
6. Utworzenie zespołu, w którego skład wchodzą szkoły lub placówki albo szkoły i placówki prowadzone przez różne organy, może nastąpić po zawarciu porozumienia między tymi organami. Porozumienie powinno określać, który z organów będzie wykonywać zadania organu prowadzącego, sposób finansowania oraz tryb rozwiązania zespołu.
Art. 7 ust. 1 pkt 8 USamorzGm
art. 7 USamorzGm
1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
3a) działalności w zakresie telekomunikacji,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) ochrony zdrowia,
6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8) edukacji publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewień,
13) cmentarzy gminnych,
14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej;
18) promocji gminy,
19) współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.),
20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
2. Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.
3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
- edukacja publiczna - na ile pasują tutaj UL i UP? Odesłanie do ustawy o systemie oświaty.1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
3a) działalności w zakresie telekomunikacji,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) ochrony zdrowia,
6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8) edukacji publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewień,
13) cmentarzy gminnych,
14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej;
18) promocji gminy,
19) współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.),
20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
2. Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.
3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
2. Centrum kształcenia ustawicznego
"Publiczne CKZiU zakłada się na podstawie aktu założycielskiego. Organ (w tym także osoba fizyczna lub osoba prawna inna niż jednostka samorządu terytorialnego), zakładający CKZiU, podpisuje akt założycielski oraz nadaje pierwszy statut, który przesyła się właściwemu kuratorowi oświaty oraz innym organom właściwym do sprawowania nadzoru pedagogicznego. W akcie założycielskim należy określić w szczególności skład CKZiU, z uwzględnieniem art. 62a ust. 2 ustawy o systemie oświaty oraz art. 13 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. W statucie nowo utworzonego CKZiU należy określić m.in. jego cele, zadania i organizację, z uwzględnieniem, w szczególności, regulacji zawartych w art. 62a ust. 3 i 4 ustawy o systemie oświaty, w myśl których CKZiU obowiązane jest prowadzić kwalifikacyjne kursy zawodowe, podejmować działania w zakresie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej, a także współpracować z pracodawcami i organizacjami pracodawców."(Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej na interpelację nr 2172 w sprawie zamiaru utworzenia z dniem 1 września 2012 r. centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego; por. także Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej na interpelację nr 16476).
Kształcenie ustawiczne: kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny (art. 3 pkt 16 USystOświaty
Podstawą prawna tworzenia CKZiU jest art. 62a ust. 1 USystOświaty
art. 3 USystOświaty
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole,
1a) szkole specjalnej lub oddziale specjalnym - należy przez to rozumieć odpowiednio:
a) szkołę lub oddział dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 2;
b) szkołę lub oddział zorganizowane w podmiocie leczniczym, o którym mowa w przepisach o działalności leczniczej, oraz w jednostce pomocy społecznej, w celu kształcenia dzieci i młodzieży przebywających w tym podmiocie lub jednostce, w których stosuje się odpowiednią organizację kształcenia oraz specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze, zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71c ust. 2;
2) szkole artystycznej - należy przez to rozumieć także szkołę bibliotekarską i animatorów kultury,
2a) oddziale integracyjnym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego uczą się i wychowują razem z pozostałymi uczniami, zorganizowany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 3;
2b) oddziale dwujęzycznym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest prowadzone w dwóch językach: polskim oraz obcym nowożytnym będącym drugim językiem nauczania, przy czym prowadzone w dwóch językach są co najmniej dwa zajęcia edukacyjne, z wyjątkiem zajęć obejmujących język polski, część historii dotyczącą historii Polski i część geografii dotyczącą geografii Polski, w tym co najmniej jedne zajęcia edukacyjne wybrane spośród zajęć obejmujących: biologię, chemię, fizykę, część geografii odnoszącą się do geografii ogólnej, część historii odnoszącą się do historii powszechnej i matematykę;
2c) szkole integracyjnej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami integracyjnymi;
2d) szkole dwujęzycznej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami dwujęzycznymi;
2e) szkole rolniczej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w zawodach dla rolnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
2f) szkole leśnej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w zawodach dla leśnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw środowiska;
2g) oddziale międzynarodowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest prowadzone zgodnie z programem nauczania ustalonym przez zagraniczną instytucję edukacyjną;
3) placówce - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 pkt 3-5, 7 i 10,
3a) placówce rolniczej - należy przez to rozumieć placówki i ośrodki wymienione w art. 2 pkt 3a, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności oraz kwalifikacji zawodowych wyłącznie w zawodach, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
4) (skreślony),
5) organie prowadzącym szkołę lub placówkę - należy przez to rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne,
6) (skreślony),
7) (skreślony),
8) kuratorze oświaty - należy przez to rozumieć kierownika kuratorium oświaty jako jednostki organizacyjnej wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie,
9) nauczycielu - należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego szkoły, placówki oraz zakładu kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli,
10) rodzicach - należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka,
11) uczniach - należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków,
11a) (uchylony),
11b) (uchylony),
11c) oddziale sportowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym są prowadzone zajęcia sportowe obejmujące szkolenie sportowe, zorganizowany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 9 ust. 5,
11d) centrach kształcenia ustawicznego albo centrach kształcenia praktycznego - należy przez to rozumieć rodzaj odpowiednio placówki kształcenia ustawicznego i placówki kształcenia praktycznego,
12) profilu kształcenia ogólnozawodowego - należy przez to rozumieć kształcenie w zakresie określonej dziedziny gospodarki,
13) podstawie programowej wychowania przedszkolnego lub podstawie programowej kształcenia ogólnego - należy przez to rozumieć obowiązkowe zestawy celów i treści nauczania, w tym umiejętności, opisane w formie ogólnych i szczegółowych wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności, które powinien posiadać uczeń po zakończeniu określonego etapu edukacyjnego, oraz zadania wychowawcze szkoły, uwzględniane odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego i programach nauczania oraz umożliwiające ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
13a) podstawie programowej kształcenia w profilach kształcenia ogólnozawodowego lub podstawie programowej kształcenia w zawodzie - należy przez to rozumieć obowiązkowe, na danym etapie kształcenia, zestawy celów i treści nauczania, w tym umiejętności, a także zadania wychowawcze szkoły, które są uwzględniane w programach nauczania oraz umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
14) zadaniach oświatowych jednostek samorządu terytorialnego - należy przez to rozumieć zadania w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej,
15) szkole dla dorosłych - należy przez to rozumieć szkołę, w której stosuje się odrębną organizację kształcenia i do której przyjmowane są osoby mające 18 lat, a także kończące 18 lat w roku kalendarzowym, w którym przyjmowane są do szkoły,
16) formach pozaszkolnych - należy przez to rozumieć formy uzyskiwania i uzupełniania wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w placówkach i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 3a,
17) kształceniu ustawicznym - należy przez to rozumieć kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny;
18) niepełnosprawnościach sprzężonych - należy przez to rozumieć występowanie u dziecka niesłyszącego lub słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego, z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem umysłowym albo z autyzmem co najmniej jeszcze jednej z wymienionych niepełnosprawności.
).Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole,
1a) szkole specjalnej lub oddziale specjalnym - należy przez to rozumieć odpowiednio:
a) szkołę lub oddział dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 2;
b) szkołę lub oddział zorganizowane w podmiocie leczniczym, o którym mowa w przepisach o działalności leczniczej, oraz w jednostce pomocy społecznej, w celu kształcenia dzieci i młodzieży przebywających w tym podmiocie lub jednostce, w których stosuje się odpowiednią organizację kształcenia oraz specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze, zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71c ust. 2;
2) szkole artystycznej - należy przez to rozumieć także szkołę bibliotekarską i animatorów kultury,
2a) oddziale integracyjnym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego uczą się i wychowują razem z pozostałymi uczniami, zorganizowany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 3;
2b) oddziale dwujęzycznym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest prowadzone w dwóch językach: polskim oraz obcym nowożytnym będącym drugim językiem nauczania, przy czym prowadzone w dwóch językach są co najmniej dwa zajęcia edukacyjne, z wyjątkiem zajęć obejmujących język polski, część historii dotyczącą historii Polski i część geografii dotyczącą geografii Polski, w tym co najmniej jedne zajęcia edukacyjne wybrane spośród zajęć obejmujących: biologię, chemię, fizykę, część geografii odnoszącą się do geografii ogólnej, część historii odnoszącą się do historii powszechnej i matematykę;
2c) szkole integracyjnej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami integracyjnymi;
2d) szkole dwujęzycznej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami dwujęzycznymi;
2e) szkole rolniczej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w zawodach dla rolnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
2f) szkole leśnej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w zawodach dla leśnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw środowiska;
2g) oddziale międzynarodowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest prowadzone zgodnie z programem nauczania ustalonym przez zagraniczną instytucję edukacyjną;
3) placówce - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 pkt 3-5, 7 i 10,
3a) placówce rolniczej - należy przez to rozumieć placówki i ośrodki wymienione w art. 2 pkt 3a, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności oraz kwalifikacji zawodowych wyłącznie w zawodach, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
4) (skreślony),
5) organie prowadzącym szkołę lub placówkę - należy przez to rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne,
6) (skreślony),
7) (skreślony),
8) kuratorze oświaty - należy przez to rozumieć kierownika kuratorium oświaty jako jednostki organizacyjnej wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie,
9) nauczycielu - należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego szkoły, placówki oraz zakładu kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli,
10) rodzicach - należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka,
11) uczniach - należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków,
11a) (uchylony),
11b) (uchylony),
11c) oddziale sportowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym są prowadzone zajęcia sportowe obejmujące szkolenie sportowe, zorganizowany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 9 ust. 5,
11d) centrach kształcenia ustawicznego albo centrach kształcenia praktycznego - należy przez to rozumieć rodzaj odpowiednio placówki kształcenia ustawicznego i placówki kształcenia praktycznego,
12) profilu kształcenia ogólnozawodowego - należy przez to rozumieć kształcenie w zakresie określonej dziedziny gospodarki,
13) podstawie programowej wychowania przedszkolnego lub podstawie programowej kształcenia ogólnego - należy przez to rozumieć obowiązkowe zestawy celów i treści nauczania, w tym umiejętności, opisane w formie ogólnych i szczegółowych wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności, które powinien posiadać uczeń po zakończeniu określonego etapu edukacyjnego, oraz zadania wychowawcze szkoły, uwzględniane odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego i programach nauczania oraz umożliwiające ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
13a) podstawie programowej kształcenia w profilach kształcenia ogólnozawodowego lub podstawie programowej kształcenia w zawodzie - należy przez to rozumieć obowiązkowe, na danym etapie kształcenia, zestawy celów i treści nauczania, w tym umiejętności, a także zadania wychowawcze szkoły, które są uwzględniane w programach nauczania oraz umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
14) zadaniach oświatowych jednostek samorządu terytorialnego - należy przez to rozumieć zadania w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej,
15) szkole dla dorosłych - należy przez to rozumieć szkołę, w której stosuje się odrębną organizację kształcenia i do której przyjmowane są osoby mające 18 lat, a także kończące 18 lat w roku kalendarzowym, w którym przyjmowane są do szkoły,
16) formach pozaszkolnych - należy przez to rozumieć formy uzyskiwania i uzupełniania wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w placówkach i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 3a,
17) kształceniu ustawicznym - należy przez to rozumieć kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny;
18) niepełnosprawnościach sprzężonych - należy przez to rozumieć występowanie u dziecka niesłyszącego lub słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego, z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem umysłowym albo z autyzmem co najmniej jeszcze jednej z wymienionych niepełnosprawności.
art. 62a USystOświaty
1. Organ prowadzący szkoły dla dorosłych, szkoły prowadzące kształcenie zawodowe lub placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3a, może je połączyć w zespół, zwany "centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego".
2. W skład centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego powinna wchodzić co najmniej jedna szkoła prowadząca kształcenie zawodowe.
3. Centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego prowadzi kwalifikacyjne kursy zawodowe, a także podejmuje działania w zakresie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej.
4. Centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego współpracuje z pracodawcami i organizacjami pracodawców.
. Utworzenie centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego, zwanego dalej CKZiU, następuje w trybie art. 58 ustawy o systemie oświaty. 1. Organ prowadzący szkoły dla dorosłych, szkoły prowadzące kształcenie zawodowe lub placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3a, może je połączyć w zespół, zwany "centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego".
2. W skład centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego powinna wchodzić co najmniej jedna szkoła prowadząca kształcenie zawodowe.
3. Centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego prowadzi kwalifikacyjne kursy zawodowe, a także podejmuje działania w zakresie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej.
4. Centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego współpracuje z pracodawcami i organizacjami pracodawców.
"Publiczne CKZiU zakłada się na podstawie aktu założycielskiego. Organ (w tym także osoba fizyczna lub osoba prawna inna niż jednostka samorządu terytorialnego), zakładający CKZiU, podpisuje akt założycielski oraz nadaje pierwszy statut, który przesyła się właściwemu kuratorowi oświaty oraz innym organom właściwym do sprawowania nadzoru pedagogicznego. W akcie założycielskim należy określić w szczególności skład CKZiU, z uwzględnieniem art. 62a ust. 2 ustawy o systemie oświaty oraz art. 13 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. W statucie nowo utworzonego CKZiU należy określić m.in. jego cele, zadania i organizację, z uwzględnieniem, w szczególności, regulacji zawartych w art. 62a ust. 3 i 4 ustawy o systemie oświaty, w myśl których CKZiU obowiązane jest prowadzić kwalifikacyjne kursy zawodowe, podejmować działania w zakresie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej, a także współpracować z pracodawcami i organizacjami pracodawców."(Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej na interpelację nr 2172 w sprawie zamiaru utworzenia z dniem 1 września 2012 r. centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego; por. także Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej na interpelację nr 16476).
Zob także inne żródła: ZNP
C. Niemcy (Brandenburgia)
W niniejszych rozważaniach zostanie przedstawiony model VHS na przykładzie Volkshochschule we Frankfurcie nad Odrą. Wobec tego główne znaczenie będą miały przepisy obowiązujące w Brandenburgii.
1. Podstawa prawna funkcjonowania VHS w Brandenburgii
Ramy prawne dla funkcjonowania VHS determinują zarówno przepisy federalne jak i krajów związkowych.
Ramy prawne dla funkcjonowania VHS determinują zarówno przepisy federalne jak i krajów związkowych.
a. Przepisy federalne
Do źródeł prawa federalnego zaliczyć należy następujące ustawy:
Oprócz ram formalnoprawnych prawo związkowe konstytuuje także uprawnienia (na zasadzie praw podmiotowych),z których wywodzi się prawo do uzyskania kształcenia na dalszych etapach (Art. 12 GG). Na razie uprawnienia te nie będą badane. Więcej o tym http://www.die-bonn.de/doks/nagel0701.pdf Nagel2007
Pojęcie Weiterbildung: "alle Aktivitäten, die der Vertiefung, Erweiterung oder Aktualisierung von Wissen, Fähigkeiten und Fertigkeiten (sogenannten Kompetenzen) von Menschen dienen, die eine erste Bildungsphase abgeschlossen haben und in der Regel erwerbstätig waren oder in der Familie gearbeitet haben" WIKIPEDIA
Na mocy Art. 70 GG w zw. z Art. 74 ust. 1 pkt 11 i 12 GG (niemieckiej Konstytucji) władzę ustawodawczą sprawują co do zasady kraje związkowe, chyba że kompetencja należy wyraźnie do federacji. Federacja jest właściwa w sprawach: außerschulische berufliche Bildung und Weiterbildung, Hochschulzulassung und Hochschulabschlüsse. Właściwym urzędem jest tutaj Bundesministerium für Bildung und Forschung (BMBF).Do źródeł prawa federalnego zaliczyć należy następujące ustawy:
- federalna ustawa o kształceniu zawodowym (Berufsbildungsgesetz);
- federalna ustawa o promocji kształcenia (Bundesausbildungsförderungsgesetz);
- federalna ustawa ramowa o szkołach wyższych (Hochschulrahmengesetz);
- federalna ustawa o kształceniu na odległość (Fernunterrichtsschutzgesetz).
Oprócz ram formalnoprawnych prawo związkowe konstytuuje także uprawnienia (na zasadzie praw podmiotowych),z których wywodzi się prawo do uzyskania kształcenia na dalszych etapach (Art. 12 GG). Na razie uprawnienia te nie będą badane. Więcej o tym http://www.die-bonn.de/doks/nagel0701.pdf Nagel2007
b. Przepisy kraju związkowego
Natomiast formy i finansowanie kształcenia ustawicznego należy już do krajów związkowych.
Natomiast formy i finansowanie kształcenia ustawicznego należy już do krajów związkowych.
(1) Konstytucja Brandenburgii
W tym kraju związkowym szczególne znaczenie ma okoliczność, że kształcenie ustawiczne zostało podniesione do rangi regulacji konstytucyjnej (zob. Art. 33 Verfassung des Landes Brandenburg). Zobowiązano tam kraj związkowy, gminy oraz ich związki do wspierania kształcenia ustawicznego co koresponduje z prawem podstawowym do kształcenia, wynikającym z Art. 29 Verfassung des Landes Brandenburg. Wybór formy kształcenia pozostawiono samorządom.
Z Art. 33 nie da się natomiast wyprowadzić prawa podmiotowego odnoszące się do kształcenia (Hasso Lieber/Steffen Johann Iwers/Martina Ernst, Praxis der Kommunalverwaltung, A 3 Br, Beck-online; Beckmann, Rechtsgrundlagen der beruflichen Weiterbildung von Arbeitnehmern, 2012, s. 185). Niemniej jednak można się spierać co do charakteru roszczenia wynikającego z Art. 48 ust. 2 zd. 2 Konstytucji Brandenburgii. Aktualnie jednak uważa się, że przepis Art. 33 ust. 1 ma charakter wyznaczający (w sposób wiążący) cel dla kraju związkowego (inaczej niż tylko niezobowiązujące sentencje programowe) (por. Beckmann, Rechtsgrundlagen der beruflichen Weiterbildung von Arbeitnehmern, 2012, s. 185). Podmiotem zobowiązanym jest w tym wypadku wyłącznie ustawodawca krajowy (ale już nie pracodawcy).
W tym samym przepisie gwarantuje się także prawo do tworzenia instytucji kształcenia ustawicznego każdemu podmiotowi.
Każdy ma także prawo do uzyskania zwolnienia z pracy w celu korzystania z oferty kształcenia ustawicznego w wymiarze do 10 dni w ciągu dwóch lat. Szczegóły reguluje w tym wypadku ustawa krajowe (w Brandenburgii - Weiterbildungsgesetz = BbgWBG). To uprawnienie ma status prawa podstawowego. Szczegółowy zakres uprawnienia wynika z §§ 14 - 26 BbgWBG. Brandenburska Konstytucja jest jedyną w Niemczech ustanawiającą takie uprawnienie dla pracowników (pracowników fizycznych, umysłowych i uczniów zawodów), którzy mają swoje miejsce pracy w Brandenburgii.
W tym kraju związkowym szczególne znaczenie ma okoliczność, że kształcenie ustawiczne zostało podniesione do rangi regulacji konstytucyjnej (zob. Art. 33 Verfassung des Landes Brandenburg). Zobowiązano tam kraj związkowy, gminy oraz ich związki do wspierania kształcenia ustawicznego co koresponduje z prawem podstawowym do kształcenia, wynikającym z Art. 29 Verfassung des Landes Brandenburg. Wybór formy kształcenia pozostawiono samorządom.
Z Art. 33 nie da się natomiast wyprowadzić prawa podmiotowego odnoszące się do kształcenia (Hasso Lieber/Steffen Johann Iwers/Martina Ernst, Praxis der Kommunalverwaltung, A 3 Br, Beck-online; Beckmann, Rechtsgrundlagen der beruflichen Weiterbildung von Arbeitnehmern, 2012, s. 185). Niemniej jednak można się spierać co do charakteru roszczenia wynikającego z Art. 48 ust. 2 zd. 2 Konstytucji Brandenburgii. Aktualnie jednak uważa się, że przepis Art. 33 ust. 1 ma charakter wyznaczający (w sposób wiążący) cel dla kraju związkowego (inaczej niż tylko niezobowiązujące sentencje programowe) (por. Beckmann, Rechtsgrundlagen der beruflichen Weiterbildung von Arbeitnehmern, 2012, s. 185). Podmiotem zobowiązanym jest w tym wypadku wyłącznie ustawodawca krajowy (ale już nie pracodawcy).
W tym samym przepisie gwarantuje się także prawo do tworzenia instytucji kształcenia ustawicznego każdemu podmiotowi.
Każdy ma także prawo do uzyskania zwolnienia z pracy w celu korzystania z oferty kształcenia ustawicznego w wymiarze do 10 dni w ciągu dwóch lat. Szczegóły reguluje w tym wypadku ustawa krajowe (w Brandenburgii - Weiterbildungsgesetz = BbgWBG). To uprawnienie ma status prawa podstawowego. Szczegółowy zakres uprawnienia wynika z §§ 14 - 26 BbgWBG. Brandenburska Konstytucja jest jedyną w Niemczech ustanawiającą takie uprawnienie dla pracowników (pracowników fizycznych, umysłowych i uczniów zawodów), którzy mają swoje miejsce pracy w Brandenburgii.
(2) Ustawa o kształceniu ustawicznym
Kraje związkowe, w tym Brandenburgia, skorzystały z uprawnienia ustawodawczego w zakresie ogólnych regulacji o kształceniu ustawicznym w odpowiednich ustawach (Weiterbildungsgesetz). W Brandenburgii jest to Brandenburgisches Weiterbildungsgesetz - BbgWBG.
Kraje związkowe, w tym Brandenburgia, skorzystały z uprawnienia ustawodawczego w zakresie ogólnych regulacji o kształceniu ustawicznym w odpowiednich ustawach (Weiterbildungsgesetz). W Brandenburgii jest to Brandenburgisches Weiterbildungsgesetz - BbgWBG.
Weiterbildung w BbgWBG: "alle Formen der Fortsetzung, Wiederaufnahme oder Ergänzung organisierten Lernens außerhalb der Bildungsgänge der allgemeinbildenden Schulen und der berufsbildenden Schulen"
Ustawa definiuje kształcenie ustawiczne (Weiterbildung) jako "wszelkie formy kontynuacji, podjęcia na nowo i uzupełnienia zorganizowanego uczenia się poza kierunkami kształcenia w w szkołach ogólnokształcących i zawodowych" (§ 1 ust. 1 zd. 2 BbgWBG). Nie obejmuje natomiast kształcenia w szkołach wyższych i kształcenia zawodowego, w tym kształcenia grup zawodowych oraz odnoszące się do rynku pracy (programy urzędów pracy podnoszące kwalifikacje na rynku pracy (np. kursy komputerowe, językowe itp.). Kształcenie ustawiczne obejmuje: kierunki służące zdobyciu dyplomów ukończenia etapu kształcenia oraz m.in. kształcenie ogólne, zawodowe, kulturalne i polityczne (§ 2 ust. 3 BbgWBG).
(3) Rozporządzenie do ustawy o kształceniu ustawicznym
Oprócz ustawy kolejnym aktem jest Verordnung zur Grundversorgung und Förderung nach dem Brandenburgischen Weiterbildungsgesetz (Weiterbildungsverordnung – WBV) z 9 grudnia 2015 r. oraz Verordnung über die Anerkennung von Weiterbildungsveranstaltungen zur Bildungsfreistellung nach dem Brandenburgischen Weiterbildungsgesetz (Bildungsfreistellungsverordnung - BFV z 21. stycznia 2005 r.
Oprócz ustawy kolejnym aktem jest Verordnung zur Grundversorgung und Förderung nach dem Brandenburgischen Weiterbildungsgesetz (Weiterbildungsverordnung – WBV) z 9 grudnia 2015 r. oraz Verordnung über die Anerkennung von Weiterbildungsveranstaltungen zur Bildungsfreistellung nach dem Brandenburgischen Weiterbildungsgesetz (Bildungsfreistellungsverordnung - BFV z 21. stycznia 2005 r.
2. Zadania krajów związkowych i samorządu terytorialnego
Kraj związkowy wspiera kształcenie poprzez jego finansowanie (wspierania kształcenia poprzez jego finansowanie (§ 4 ust. 1 BbgWBG w zw. z § 27 BbgWBG).
Natomiast samorządy powiatowe (powiaty i miasta na prawach powiatów) zapewniają ofertę podstawową (Grundversorgung = Mindestangebot an Weiterbildungsmöglichkeiten bzw. Weiterbildungsveranstaltungen), mając na uwadze zasadę, że instytucje kształcenia ustawicznego mogą być prowadzone przez podmioty publiczne i prywatne. Powiaty posługują się przy realizacji tego zadania instytucjami kształcenia ustawicznego w rozumieniu § 3 ust. 2 BbgWBG (§ 4 ust. 1 zd. 2 BbgWBG). W kosztach zapewnienia oferty minimalnej partycypuje kraj związkowy (szczegóły określa stosowne zarządzenie (dyrektywa) - RL Grundversorgung - RLGrv-WBG). Na tej podstawie i po uzyskaniu stosownych informacji od powiatów i akredytowanych instytucji kształcenia (o warunkach akredytacji niepublicznych jednostek - § 7 BbgWBG) kraj związkowy wypłaca odpowiednią kwotę dotacji (Zuwendung) powiatom lub bezpośrednio instytucjom kształcenia.
Kraj związkowy wspiera kształcenie poprzez jego finansowanie (wspierania kształcenia poprzez jego finansowanie (§ 4 ust. 1 BbgWBG w zw. z § 27 BbgWBG).
Natomiast samorządy powiatowe (powiaty i miasta na prawach powiatów) zapewniają ofertę podstawową (Grundversorgung = Mindestangebot an Weiterbildungsmöglichkeiten bzw. Weiterbildungsveranstaltungen), mając na uwadze zasadę, że instytucje kształcenia ustawicznego mogą być prowadzone przez podmioty publiczne i prywatne. Powiaty posługują się przy realizacji tego zadania instytucjami kształcenia ustawicznego w rozumieniu § 3 ust. 2 BbgWBG (§ 4 ust. 1 zd. 2 BbgWBG). W kosztach zapewnienia oferty minimalnej partycypuje kraj związkowy (szczegóły określa stosowne zarządzenie (dyrektywa) - RL Grundversorgung - RLGrv-WBG). Na tej podstawie i po uzyskaniu stosownych informacji od powiatów i akredytowanych instytucji kształcenia (o warunkach akredytacji niepublicznych jednostek - § 7 BbgWBG) kraj związkowy wypłaca odpowiednią kwotę dotacji (Zuwendung) powiatom lub bezpośrednio instytucjom kształcenia.
3. Formy prawne kształcenia ustawicznego w ogólności
Kształcenie ustawiczne zapewniają instytucje publiczne i niepubliczne. Mogą one być instytucjami należącymi do podmiotów publicznych lub prywatnych albo same być osobami prawnymi prawa publicznego lub prywatnego (§ 3 ust. 2 BbgWBG). Ich zadaniem jest planowa i ciągła działalność w sferze kształcenia ustawicznego. Akredytacja, która jest prowadzona na podstawie § 7 BbgWBG i nast. uprawnia instytucje do realizacji oferty minimalnej i otrzymywania z tegu tytułu wsparcia finansowego od kraju związkowego.
4. Volkshochschule jako szczególna forma kształcenia ustawicznego
Kształcenie ustawiczne zapewniają instytucje publiczne i niepubliczne. Mogą one być instytucjami należącymi do podmiotów publicznych lub prywatnych albo same być osobami prawnymi prawa publicznego lub prywatnego (§ 3 ust. 2 BbgWBG). Ich zadaniem jest planowa i ciągła działalność w sferze kształcenia ustawicznego. Akredytacja, która jest prowadzona na podstawie § 7 BbgWBG i nast. uprawnia instytucje do realizacji oferty minimalnej i otrzymywania z tegu tytułu wsparcia finansowego od kraju związkowego.
4. Volkshochschule jako szczególna forma kształcenia ustawicznego
Linki: Landesverband VHS
Volkshochschule jest zbiorczym określeniem dla samorządowych jednostek kształcenia ustawicznego działających na zasadzie niekomercyjnej (użyteczności publicznej). Podmiotem prowadzącym VHS jest co do zasady powiat albo miasto na prawach powiatu (instytucja samorządowe). Są to więc szkoły o charakterze publicznym (podmiotem prowadzącym są podmioty publiczne; praktycznie każdy powiat ma swoją VHS).
5. Status prawny i struktura VHS
Dla formy Eigenbetrieb (zakład budżetowy) charakterystyczne jest wyposażenie w odrębny majątek. Są samodzielne pod względem organizacyjnym ale nie prawnym. Zakłady pobierają opłaty i finansują z nich swoje wydatki. Nie wyklucza to dofinansowania przez samorząd, do którego należą.
Eigenbetrieb = samorządowy zakład budżetowy
Zgodnie z ogólnymi przepisami (§ 3 BbgWBG) instytucje kształcenia ustawicznego mogą być częścią podmiotu publicznego lub prywatnego albo też posiadać osobowość prawną (prawa publicznego lub prywatnego). Wybór formy należy do podmiotu prowadzącego (powiat/miasto na prawach powiatu albo podmiot prywatny). Dla VHS FFO wybrano formę zakładu w samorządowym zakładzie budżetowym ("Teilbetrieb im Eigenbetrieb"). Możliwe jest także zastosowanie innych form organizacyjnych administracji publicznej, jak Regiebetrieb (jednostka budżetowa) czy GmbH (sp. z o.o.).Dla formy Eigenbetrieb (zakład budżetowy) charakterystyczne jest wyposażenie w odrębny majątek. Są samodzielne pod względem organizacyjnym ale nie prawnym. Zakłady pobierają opłaty i finansują z nich swoje wydatki. Nie wyklucza to dofinansowania przez samorząd, do którego należą.
6. Finansowanie
Środki finansowe pochodzą z funduszy publicznych oraz z opłat uczestników.
Środki finansowe pochodzą z funduszy publicznych oraz z opłat uczestników.
a. Fundusze publiczne
W pierwszym zakresie kraj związkowy jest zobowiązany do wspierania kształcenia poprzez jego finansowanie (art. 4 ust. 1 BbgWBG). Zasady finansowego wsparcia określa bliżej § 27 BbgWBG.
Sposób finansowania: Entgeltordnung (a nie Gebühren). Enteglt für Leistunegn VHS - § 29 Abs. 2 Nr. 14 Landkreisordnung des Landes Brandenburg albo § 28 Abs. 2 Nr. 9 der Kommunalverfassung des Landes Brandenburg.
Klucz finansowania przez kraj związkowy - zob. § 5 Weiterbildungsverordnung.
b. Opłaty uczestników
Samorządowe zakłady budżetowe (Eigenbetriebe) mogą pobierać opłaty, które służą sfinansowaniu wydatków zakładu (inaczej niż przy Regiebetriebe).
W pierwszym zakresie kraj związkowy jest zobowiązany do wspierania kształcenia poprzez jego finansowanie (art. 4 ust. 1 BbgWBG). Zasady finansowego wsparcia określa bliżej § 27 BbgWBG.
Sposób finansowania: Entgeltordnung (a nie Gebühren). Enteglt für Leistunegn VHS - § 29 Abs. 2 Nr. 14 Landkreisordnung des Landes Brandenburg albo § 28 Abs. 2 Nr. 9 der Kommunalverfassung des Landes Brandenburg.
Klucz finansowania przez kraj związkowy - zob. § 5 Weiterbildungsverordnung.
b. Opłaty uczestników
Samorządowe zakłady budżetowe (Eigenbetriebe) mogą pobierać opłaty, które służą sfinansowaniu wydatków zakładu (inaczej niż przy Regiebetriebe).
7. Inne formy kształcenia (Anerkannte Einrichtungen der Weiterbildung in freier Trägerschaft)
Oprócz VHS, których podmiotem prowadzącym są samorządy, funkcjonuje także wiele podmiotów prowadzonych przez prywatne jednostki. W BBG ich listę zamieszcza MBJS na swoich stronach. Zob też Bildungsserver Berlin-Brandenburg
Oprócz VHS, których podmiotem prowadzącym są samorządy, funkcjonuje także wiele podmiotów prowadzonych przez prywatne jednostki. W BBG ich listę zamieszcza MBJS na swoich stronach. Zob też Bildungsserver Berlin-Brandenburg
D. UE
Wsparcie:
ERASMUS+ i EPALE
ERASMUS+ i EPALE
CategoryPrawoOswiatowe
Na tej stronie nie ma komentarzy