Protokół zmian strony CETA
Dodane:
- [[http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/518784,biznes-dyktuje-prawo-co-zmienia-umowy-ttip-i-ceta-rozmowa.html Rozmowa z Maude Barlow]], Dziennik 22.04.2016.
Dodane:
=====CETA =====
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
Usunięte:
== możliwe styczności umowy CETA i obszarów działalności samorządów terytorialnych==
((1)) Tło rozważań
Coraz częściej powstają pytania, na ile CETA wływnie na sposób realiaczji zadań publicznych przez gminy, a zwłaszcza na procesy rekomunalizacyjne.
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Nie da się więc z góry wykluczyć, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej.
W uzasadnieniu do wniosku Komisji w sprawie podpisania CETA Komisja zaznaczyła, że "w ramach CETA, podobnie jak w przypadku wszystkich pozostałych umów handlowych zawartych przez Unię Europejską, UE w pełni zabezpiecza usługi publiczne. Państwa członkowskie UE będą mogły prowadzić monopole publiczne na rzecz konkretnej usługi, jeśli wyrażają chęć. CETA nie spowoduje, że rządy będą zmuszane lub nakłaniane do prywatyzacji czy też liberalizacji usług publicznych w sektorach takich jak dostawa wody, służba zdrowia, usługi społeczne lub oświata. Państwa członkowskie UE będą nadal mogły decydować o tym, które usługi pragną zachować jako usługi powszechne i publiczne oraz czy zamierzają je dofinansowywać. Ponadto żaden przepis CETA nie powstrzyma rządu w państwie członkowskim UE przed cofnięciem w dowolnym momencie w przyszłości autonomicznej decyzji, którą mógł podjąć, by sprywatyzować podane wyżej sektory."
((1)) CETA
((2)) Cele CETA
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
((2)) Wejście w życie i stosowanie CETA
Z Artykułu 30.6. ust. 1 CETA wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się nań w krajowych systemach prawnych Stron.
CETA nie staje się więc częścią prawa krajowego (odstępstwo od zasady wyrażonej w {{pu przepis="Art. 87 ust. 1 Konstytucja"}}), nie daje zatem dla sądów podstawy do orzekania ({{pu przepis="Art. 7 Konstytucja"}}). Nie staje się także częścią prawa unijnego, któremu w zwykłych okolicznościach przysługuje pierwszeństwo stosowania przed prawem krajowym. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA).
Zatem CETA daje inwestorom wyłącznie podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego". Treścią roszczeń może być wyłącznie uzyskanie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((2)) Delikt traktatowy - ingerencje w postanowienia o liberalizacji rynku
Deliktem uzasadniającym domaganie się odszkodowania jest wprowadzenie przez Stronę stanowią środki dyskryminujące przyjęte przez Stronę. Katalog naruszeń generujących odpowiedzialność zawarty został w Artykule 8.10. Nie wiadomo jednak, czy jest to katalog przykładowy czy jednak wyczerpujący (enumeratywny). Patrząc na sformułowanie punktu w lit. f) wydaje się jednak, że są to wyłącznie przykładowe opisy zdarzeń, które mogą uruchomić odpowiedzialność strony traktatu. Wyjaśniono również, że fakt sprzeczności danego środka z prawem krajowym (domyślnie państwa, które dany środek wydało), nie oznacza automatycznie naruszenia postanowień CETA i odpowiedzialności odszkodowawczej państwa.
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków. Podobnie też nie stanowią naruszeń postanowień traktatów decyzje dotyczące przyznania lub zwrotu pomocy publicznej (Artykuł 8.9 ust. 3 CETA), o ile oczywiście mają charakter niedyskryminujący.
Nie stanowią deliktu także rozwiązania mające skutek dyskryminujące, jeżeli są uzasadnione takimi celów jak: ochrona zdrowia publicznego, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, moralność publiczna, ochrona społeczna i ochrona konsumentów oraz promowanie i ochrona różnorodności kulturowej (Artykuł 8.9. ust. 1 CETA).
((1)) Usługi użyteczności publicznej w UE i w Polsce
(...)
((1)) CETA a realizacja zadań publicznych przez samorządy
Styczne pomiędzy CETA a działalnością samorządów mogą się pojawić zwłaszcza w obszarach, gdzie JST podejmują działalność wykraczającą poza sferę zadań publicznych (por. art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej). Zatem efekt działalności regulacyjnej samorządu w sferze, która nie należy do jego obszaru kompetencji jako sfera zadań publicznych, w postaci uchwał i decyzji uprzywilejowujących ich własne podmioty, może stanowić delikt traktatowy w rozumieniu CETA. Są to przypadki jaskrawego dyskryminacyjnego działania i spotkałyby się one z reakcją również na płaszczyźnie prawa krajowego czy unijnego.
Podobnie z naruszeniem CETA w postaci środka o skutkach wywłaszczenia możemy mieć do czynienia, gdy samorządy nie będą chciały otworzyć pewnego rynku dla konkurencji albo w przypadkach gdy zechcą przejąć na powrót wykonywanie zadań własnych przez samorząd (rekomunalizacja). Podobnie będzie można badać zastosowanie kryteriów i ewentualnie skutków CETA do przewidzianego w niektórych ustawach przekazania określonych praw wyłącznych lub ograniczyć ilość przedsiębiorców na rynku. Pozostawiono pole do stosowania reguł dotyczących dostępu do rynku i o równym traktowaniu również wobec usług w ogólnym interesie gospodarczym, za które w Polsce są z reguły uważane usługi użyteczności publicznej. Może to (choć nie musi) otwierać drogę do kwestionowania decyzji samorządów o wprowadzeniu monopolu na wykonywanie działalności użyteczności publicznej pod kątem ochrony inwestycji, udzielenie praw wyłącznych albo subsydiowanie określonej działalności związanej z wykonywaniem zadania publicznego.
((1)) Wyłączenia i zastrzeżenia
Pewnym wyjściem dla samorządów może być próba powołania się na wyłączenia zawarte w rozdziale 8 oraz w załącznikach.
((2)) Działalność prowadzona w związku z wykonywaniem władzy publicznej
Zgodnie z Artykułem 8.2. ust. 2 (b) CETA zasady dotyczące ustanawianie inwestycji (sekcja B - Artykuł 8.4. i nast. ) oraz niedyskryminującego traktowania (sekcja C - Artykuł 8.6. i nast.) nie dotyczą środków podejmowanych przez strony traktatu w zakresie działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej. W tym obszarze działalności strony mogą zatem podejmować działania, których skutkiem może być ograniczenie przedsiębiorcom dostępu do rynku lub traktowanie ich w sposób odmienny niż podmioty krajowe. Nie do końca jednak powoduje to wyłączenie działalności użyteczności publicznej samorządów spod stosowania CETA.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że skoro mamy do czynienia z wyjątkiem od zasady stosowania traktatu, to wykładni tego pojęcia należy dokonać w sposób zawężający ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2; por też Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) Cariforum States Economic Partnership Agreement).
Wyznacznikiem sfery wykonywania władzy publicznej nie będzie sposób prowadzenia działalności. Zatem fakt, że działalność jest wykonywana w formie władczej nie wystarczy do wyłączenia stosowania CETA. Podobnie też nie chodzi o to, czy działalność jest prowadzona w formie spółki czy przy pomocy zakładów budżetowych. Wg definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA chodzi o działalność, która
1) nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani
1) nie jest prowadzona w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym.
Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zastrzeżenie obejmuje zatem działalność związaną z wykonywaniem administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości (łącznie z wykonywaniem kar), działalność policyjną i wojskową ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19).
Dokładniej należy jednak zweryfikować, kiedy mamy do czynienia z działalnością prowadzoną na zasadach komercyjnych. Czy o komercyjnym charakterze możemy powiedzieć już wówczas, gdy świadczona usługa jest odpłatna. W takim wypadku w zasadzie niemal każda działalność samorządu, za którą pobierana jest jakakolwiek opłata, nie mieściłaby się w pojęciu "działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej". Niemal każda usługa użyteczności publicznej jest w jakimś stopniu odpłatna. Inaczej byłoby, gdyby przyjąć, że dla przyjęcia komercyjnego charakteru działalności konieczne jest nastawienia podmiotu na osiąganie zysku. Wówczas zastrzeżenie obejmowałby sferę działalności samorządu o charakterze non profit (por. dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). W tam zakresie mieściłaby się działalność instytucji kultury, zdrowia czy związane z edukacją publiczną. Nie mieści się natomiast w tym obszarze komunikacja publiczna (odpłatna), usługi dotyczące dostarczania wody, gazu, prądu.
Wyjaśnienia wymaga również przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Po pierwsze należy ograniczyć się geograficznie do rynku podmiotu (samorządu lokalnego, regionu, państwa), który wprowadza środek ingerujący w uprawnienia wynikające dla przedsiębiorców z CETA. Wydaje się także, że chodzi w zastrzeżeniu wyłącznie o faktycznie istniejącą konkurencją na danym rynku. Samo tylko potencjalne istnienie rynku konkurencyjnego nie powinno być wystarczające dla wykluczenia działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej. Stąd można przyjąć istnienie konkurencji między szkołami publicznymi i niepublicznymi, jeżeli na danym terenie występują obydwa rodzaje. Natomiast brak byłoby konkurencji między szkołami publicznymi i prywatnymi szkołami językowymi, które oferują jedynie kursy uzupełniające, pogłębiające lub z języków nie oferowanych w szkołach publicznych. Podobnie należałoby przyjąć istnienie konkurencji między prywatnymi i publicznymi ośrodkami zdrowia.
Zatem omawiane tutaj wyłączenie spod zakresu stosowania CETA nie obejmie generalnie działalności samorządów. Trafniejszym i lepszym rozwiązaniem byłoby odniesienie się do usług w ogólnym interesie, które z jednej strony są pojęciem prawa europejskiego, mającym oznaczone konotacje i czytelnym (Art. 14 TFUE), a jednocześnie pozwalającym państwom członkowskim na dopasowanie jego treści stosownie do własnych tradycji i doświadczeń.
((2)) Usługi użyteczności publicznej
Samorządy powinny zatem zwrócić uwagę na zastrzeżenie dokonane przez UE na rzecz usług użyteczności publicznej ("public utilties") w załączniku II CETA zawierającym zastrzeżenia poszczególnych stron traktatu. [[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]).
((3)) Treść zastrzeżenia
Nie do końca jasne jest, co rozumieć pod pojęciem usług użyteczności publicznej. W załączniku II UE wymienia pewne, dość specyficzne obszary, jeżeli wziąć pod uwagę określenie, że są tam wymienione w pierwszej kolejności usługi badawcze i rozwojowe a brakuje związanych z zaopatrzeniem ludności w wodę oraz energię. Tymczasem np. w prawie angielskim usługi użyteczności publicznej oznaczają przede wszystkim zaopatrzenie w energię elektryczną,wodę i gaz a także usługi pocztowe i telekomunikacyjne oraz publiczny transport zbiorowy (KrajewskiKynast2014, S. 22 i tam podana literatura). Tutaj może więc dojść do spięć na polu, jakie obszary są faktycznie objęte zastrzeżeniem, zwłaszcza w zakresie energetyki. Jasność istnieje co do usług telekomunikacyjnych i informatycznych, które wprost są wyłączone spod zastrzeżenia.
Z [[http://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=1115 wyjaśnień Komisji]] do umowy TTIP i innych umów handlowych wynika natomiast, że zastrzeżenie to obejmie szerokie spektrum usług a konkretyzacja tego pojęcia będzie należeć do państw członkowskich (podobnie jak ma to miejsce przy pojęciu usług w ogólnym interesie gospodarczym).
((3)) Zakres zastrzeżenia
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (//market access//). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania niedyskryminacyjnego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o realizacji usług użyteczności publicznej ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20).
((3)) Skutek
Na mocy tego zastrzeżenia we wszystkich państwach członkowskich UE usługi uważane za usługi użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym mogą być przedmiotem monopoli publicznych lub praw wyłącznych przyznanych prywatnym podmiotom gospodarczym. Obszary te nie będą więc poddane liberalizacji w zakresie dostępu do rynku. UE zachowa więc np. szczególne regulacje o powierzaniu usług publicznego transportu zbiorowego (rozp. 1370/2007), a zwłaszcza wynikające stamtąd uprzywilejowanie dla podmiotów wewnętrznych (in house wg {{pu przepis="art. 5 ust. 2 RozpWE1370/2007"}}) oraz do przyznania praw wyłącznych przedsiębiorcy prywatnemu.
((2)) Usługi społeczne
Dla samorządów znaczenie będzie miało również zastrzeżenie dokonane przez UE na rzecz usług społecznych ("social services"). UE zastrzegła prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci. Ponadto zastrzeżenie obejmuje działania lub usługi będące częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.
Udział prywatnych podmiotów gospodarczych w finansowanej ze środków prywatnych sieci usług społecznych może podlegać wymogowi posiadania koncesji na zasadzie niedyskryminacji. Zastosowanie może mieć test potrzeb ekonomicznych. Główne kryteria: liczba istniejących zakładów i wpływ na nie, infrastruktura transportowa, gęstość zaludnienia, rozproszenie geograficzne i tworzenie nowych miejsc pracy.
((2)) Zastrzeżenia Polski
Zob. ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_13&format=PDF ANNEX 8 – PART 3/3]], str. 199 i nast.)
((1)) Konkluzja
CETA zatem nie jest zupełnie bez znaczenia dla samorządów. Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej. Przedsiębiorcy komunalni będą musieli konkurować zatem już nie tylko z innymi przedsiębiorcami z UE ale także z Kanady. Samorządy z kolei będą musiały brać pod uwagę rozszerzony rynek. Z jednej strony może to wpłynąć ożywczo na sposób i jakość realizacji usług użyteczności publicznej. Z drugiej strony może utrudnić samorządom powierzanie zadań ich własnym podmiotom.
Dodane:
((1)) Tło rozważań
Coraz częściej powstają pytania, na ile CETA wływnie na sposób realiaczji zadań publicznych przez gminy, a zwłaszcza na procesy rekomunalizacyjne.
((1)) CETA
((2)) Cele CETA
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
((2)) Wejście w życie i stosowanie CETA
Z Artykułu 30.6. ust. 1 CETA wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się nań w krajowych systemach prawnych Stron.
CETA nie staje się więc częścią prawa krajowego (odstępstwo od zasady wyrażonej w {{pu przepis="Art. 87 ust. 1 Konstytucja"}}), nie daje zatem dla sądów podstawy do orzekania ({{pu przepis="Art. 7 Konstytucja"}}). Nie staje się także częścią prawa unijnego, któremu w zwykłych okolicznościach przysługuje pierwszeństwo stosowania przed prawem krajowym. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA).
Zatem CETA daje inwestorom wyłącznie podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego". Treścią roszczeń może być wyłącznie uzyskanie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((2)) Delikt traktatowy - ingerencje w postanowienia o liberalizacji rynku
Deliktem uzasadniającym domaganie się odszkodowania jest wprowadzenie przez Stronę stanowią środki dyskryminujące przyjęte przez Stronę. Katalog naruszeń generujących odpowiedzialność zawarty został w Artykule 8.10. Nie wiadomo jednak, czy jest to katalog przykładowy czy jednak wyczerpujący (enumeratywny). Patrząc na sformułowanie punktu w lit. f) wydaje się jednak, że są to wyłącznie przykładowe opisy zdarzeń, które mogą uruchomić odpowiedzialność strony traktatu. Wyjaśniono również, że fakt sprzeczności danego środka z prawem krajowym (domyślnie państwa, które dany środek wydało), nie oznacza automatycznie naruszenia postanowień CETA i odpowiedzialności odszkodowawczej państwa.
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków. Podobnie też nie stanowią naruszeń postanowień traktatów decyzje dotyczące przyznania lub zwrotu pomocy publicznej (Artykuł 8.9 ust. 3 CETA), o ile oczywiście mają charakter niedyskryminujący.
Nie stanowią deliktu także rozwiązania mające skutek dyskryminujące, jeżeli są uzasadnione takimi celów jak: ochrona zdrowia publicznego, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, moralność publiczna, ochrona społeczna i ochrona konsumentów oraz promowanie i ochrona różnorodności kulturowej (Artykuł 8.9. ust. 1 CETA).
((1)) Usługi użyteczności publicznej w UE i w Polsce
(...)
Coraz częściej powstają pytania, na ile CETA wływnie na sposób realiaczji zadań publicznych przez gminy, a zwłaszcza na procesy rekomunalizacyjne.
((1)) CETA
((2)) Cele CETA
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
((2)) Wejście w życie i stosowanie CETA
Z Artykułu 30.6. ust. 1 CETA wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się nań w krajowych systemach prawnych Stron.
CETA nie staje się więc częścią prawa krajowego (odstępstwo od zasady wyrażonej w {{pu przepis="Art. 87 ust. 1 Konstytucja"}}), nie daje zatem dla sądów podstawy do orzekania ({{pu przepis="Art. 7 Konstytucja"}}). Nie staje się także częścią prawa unijnego, któremu w zwykłych okolicznościach przysługuje pierwszeństwo stosowania przed prawem krajowym. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA).
Zatem CETA daje inwestorom wyłącznie podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego". Treścią roszczeń może być wyłącznie uzyskanie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((2)) Delikt traktatowy - ingerencje w postanowienia o liberalizacji rynku
Deliktem uzasadniającym domaganie się odszkodowania jest wprowadzenie przez Stronę stanowią środki dyskryminujące przyjęte przez Stronę. Katalog naruszeń generujących odpowiedzialność zawarty został w Artykule 8.10. Nie wiadomo jednak, czy jest to katalog przykładowy czy jednak wyczerpujący (enumeratywny). Patrząc na sformułowanie punktu w lit. f) wydaje się jednak, że są to wyłącznie przykładowe opisy zdarzeń, które mogą uruchomić odpowiedzialność strony traktatu. Wyjaśniono również, że fakt sprzeczności danego środka z prawem krajowym (domyślnie państwa, które dany środek wydało), nie oznacza automatycznie naruszenia postanowień CETA i odpowiedzialności odszkodowawczej państwa.
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków. Podobnie też nie stanowią naruszeń postanowień traktatów decyzje dotyczące przyznania lub zwrotu pomocy publicznej (Artykuł 8.9 ust. 3 CETA), o ile oczywiście mają charakter niedyskryminujący.
Nie stanowią deliktu także rozwiązania mające skutek dyskryminujące, jeżeli są uzasadnione takimi celów jak: ochrona zdrowia publicznego, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, moralność publiczna, ochrona społeczna i ochrona konsumentów oraz promowanie i ochrona różnorodności kulturowej (Artykuł 8.9. ust. 1 CETA).
((1)) Usługi użyteczności publicznej w UE i w Polsce
(...)
Usunięte:
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
((1)) Stosowanie CETA
Z Artykułu 30.6. ust. 1 CETA wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się nań w krajowych systemach prawnych Stron.
CETA nie staje się więc częścią prawa krajowego (odstępstwo od zasady wyrażonej w {{pu przepis="Art. 87 ust. 1 Konstytucja"}}), nie daje zatem dla sądów podstawy do orzekania ({{pu przepis="Art. 7 Konstytucja"}}). Nie staje się także częścią prawa unijnego, któremu w zwykłych okolicznościach przysługuje pierwszeństwo stosowania przed prawem krajowym. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA).
Zatem CETA daje inwestorom wyłącznie podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego". Treścią roszczeń może być wyłącznie uzyskanie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((1)) Delikt traktatowy
Deliktem uzasadniającym domaganie się odszkodowania jest wprowadzenie przez Stronę stanowią środki dyskryminujące przyjęte przez Stronę. Katalog naruszeń generujących odpowiedzialność zawarty został w Artykule 8.10. Nie wiadomo jednak, czy jest to katalog przykładowy czy jednak wyczerpujący (enumeratywny). Patrząc na sformułowanie punktu w lit. f) wydaje się jednak, że są to wyłącznie przykładowe opisy zdarzeń, które mogą uruchomić odpowiedzialność strony traktatu. Wyjaśniono również, że fakt sprzeczności danego środka z prawem krajowym (domyślnie państwa, które dany środek wydało), nie oznacza automatycznie naruszenia postanowień CETA i odpowiedzialności odszkodowawczej państwa.
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków. Podobnie też nie stanowią naruszeń postanowień traktatów decyzje dotyczące przyznania lub zwrotu pomocy publicznej (Artykuł 8.9 ust. 3 CETA), o ile oczywiście mają charakter niedyskryminujący.
Nie stanowią deliktu także rozwiązania mające skutek dyskryminujące, jeżeli są uzasadnione takimi celów jak: ochrona zdrowia publicznego, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, moralność publiczna, ochrona społeczna i ochrona konsumentów oraz promowanie i ochrona różnorodności kulturowej (Artykuł 8.9. ust. 1 CETA).
Dodane:
=====CETA a zadania samorządów=====
== możliwe styczności umowy CETA i obszarów działalności samorządów terytorialnych==
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
== możliwe styczności umowy CETA i obszarów działalności samorządów terytorialnych==
>>Tekst CETA: zob. załącznik do Wniosku Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
Usunięte:
==Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part==
>>Od lipca 2016 r. dostępne są wersje CETA we wszystkich językach urzędowych UE. Zostały opublikowane w Dokumence roboczym Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
Dodane:
Samorządy powinny zatem zwrócić uwagę na zastrzeżenie dokonane przez UE na rzecz usług użyteczności publicznej ("public utilties") w załączniku II CETA zawierającym zastrzeżenia poszczególnych stron traktatu. [[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]).
((3)) Treść zastrzeżenia
Nie do końca jasne jest, co rozumieć pod pojęciem usług użyteczności publicznej. W załączniku II UE wymienia pewne, dość specyficzne obszary, jeżeli wziąć pod uwagę określenie, że są tam wymienione w pierwszej kolejności usługi badawcze i rozwojowe a brakuje związanych z zaopatrzeniem ludności w wodę oraz energię. Tymczasem np. w prawie angielskim usługi użyteczności publicznej oznaczają przede wszystkim zaopatrzenie w energię elektryczną,wodę i gaz a także usługi pocztowe i telekomunikacyjne oraz publiczny transport zbiorowy (KrajewskiKynast2014, S. 22 i tam podana literatura). Tutaj może więc dojść do spięć na polu, jakie obszary są faktycznie objęte zastrzeżeniem, zwłaszcza w zakresie energetyki. Jasność istnieje co do usług telekomunikacyjnych i informatycznych, które wprost są wyłączone spod zastrzeżenia.
Z [[http://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=1115 wyjaśnień Komisji]] do umowy TTIP i innych umów handlowych wynika natomiast, że zastrzeżenie to obejmie szerokie spektrum usług a konkretyzacja tego pojęcia będzie należeć do państw członkowskich (podobnie jak ma to miejsce przy pojęciu usług w ogólnym interesie gospodarczym).
((3)) Zakres zastrzeżenia
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (//market access//). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania niedyskryminacyjnego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o realizacji usług użyteczności publicznej ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20).
((3)) Skutek
Na mocy tego zastrzeżenia we wszystkich państwach członkowskich UE usługi uważane za usługi użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym mogą być przedmiotem monopoli publicznych lub praw wyłącznych przyznanych prywatnym podmiotom gospodarczym. Obszary te nie będą więc poddane liberalizacji w zakresie dostępu do rynku. UE zachowa więc np. szczególne regulacje o powierzaniu usług publicznego transportu zbiorowego (rozp. 1370/2007), a zwłaszcza wynikające stamtąd uprzywilejowanie dla podmiotów wewnętrznych (in house wg {{pu przepis="art. 5 ust. 2 RozpWE1370/2007"}}) oraz do przyznania praw wyłącznych przedsiębiorcy prywatnemu.
((3)) Treść zastrzeżenia
Nie do końca jasne jest, co rozumieć pod pojęciem usług użyteczności publicznej. W załączniku II UE wymienia pewne, dość specyficzne obszary, jeżeli wziąć pod uwagę określenie, że są tam wymienione w pierwszej kolejności usługi badawcze i rozwojowe a brakuje związanych z zaopatrzeniem ludności w wodę oraz energię. Tymczasem np. w prawie angielskim usługi użyteczności publicznej oznaczają przede wszystkim zaopatrzenie w energię elektryczną,wodę i gaz a także usługi pocztowe i telekomunikacyjne oraz publiczny transport zbiorowy (KrajewskiKynast2014, S. 22 i tam podana literatura). Tutaj może więc dojść do spięć na polu, jakie obszary są faktycznie objęte zastrzeżeniem, zwłaszcza w zakresie energetyki. Jasność istnieje co do usług telekomunikacyjnych i informatycznych, które wprost są wyłączone spod zastrzeżenia.
Z [[http://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=1115 wyjaśnień Komisji]] do umowy TTIP i innych umów handlowych wynika natomiast, że zastrzeżenie to obejmie szerokie spektrum usług a konkretyzacja tego pojęcia będzie należeć do państw członkowskich (podobnie jak ma to miejsce przy pojęciu usług w ogólnym interesie gospodarczym).
((3)) Zakres zastrzeżenia
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (//market access//). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania niedyskryminacyjnego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o realizacji usług użyteczności publicznej ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20).
((3)) Skutek
Na mocy tego zastrzeżenia we wszystkich państwach członkowskich UE usługi uważane za usługi użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym mogą być przedmiotem monopoli publicznych lub praw wyłącznych przyznanych prywatnym podmiotom gospodarczym. Obszary te nie będą więc poddane liberalizacji w zakresie dostępu do rynku. UE zachowa więc np. szczególne regulacje o powierzaniu usług publicznego transportu zbiorowego (rozp. 1370/2007), a zwłaszcza wynikające stamtąd uprzywilejowanie dla podmiotów wewnętrznych (in house wg {{pu przepis="art. 5 ust. 2 RozpWE1370/2007"}}) oraz do przyznania praw wyłącznych przedsiębiorcy prywatnemu.
Usunięte:
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (//market access//). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania niedyskryminacyjnego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o realizacji usług użyteczności publicznej ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20).
Dodane:
Dla samorządów znaczenie będzie miało również zastrzeżenie dokonane przez UE na rzecz usług społecznych ("social services"). UE zastrzegła prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci. Ponadto zastrzeżenie obejmuje działania lub usługi będące częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.
Usunięte:
UE zastrzega sobie prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci i dlatego nie uważa się ich za usługi finansowane ze środków prywatnych, i w odniesieniu do działań lub usług będących częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.
Dodane:
((2)) Działalność prowadzona w związku z wykonywaniem władzy publicznej
Zgodnie z Artykułem 8.2. ust. 2 (b) CETA zasady dotyczące ustanawianie inwestycji (sekcja B - Artykuł 8.4. i nast. ) oraz niedyskryminującego traktowania (sekcja C - Artykuł 8.6. i nast.) nie dotyczą środków podejmowanych przez strony traktatu w zakresie działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej. W tym obszarze działalności strony mogą zatem podejmować działania, których skutkiem może być ograniczenie przedsiębiorcom dostępu do rynku lub traktowanie ich w sposób odmienny niż podmioty krajowe. Nie do końca jednak powoduje to wyłączenie działalności użyteczności publicznej samorządów spod stosowania CETA.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że skoro mamy do czynienia z wyjątkiem od zasady stosowania traktatu, to wykładni tego pojęcia należy dokonać w sposób zawężający ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2; por też Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) Cariforum States Economic Partnership Agreement).
Wyznacznikiem sfery wykonywania władzy publicznej nie będzie sposób prowadzenia działalności. Zatem fakt, że działalność jest wykonywana w formie władczej nie wystarczy do wyłączenia stosowania CETA. Podobnie też nie chodzi o to, czy działalność jest prowadzona w formie spółki czy przy pomocy zakładów budżetowych. Wg definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA chodzi o działalność, która
Dokładniej należy jednak zweryfikować, kiedy mamy do czynienia z działalnością prowadzoną na zasadach komercyjnych. Czy o komercyjnym charakterze możemy powiedzieć już wówczas, gdy świadczona usługa jest odpłatna. W takim wypadku w zasadzie niemal każda działalność samorządu, za którą pobierana jest jakakolwiek opłata, nie mieściłaby się w pojęciu "działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej". Niemal każda usługa użyteczności publicznej jest w jakimś stopniu odpłatna. Inaczej byłoby, gdyby przyjąć, że dla przyjęcia komercyjnego charakteru działalności konieczne jest nastawienia podmiotu na osiąganie zysku. Wówczas zastrzeżenie obejmowałby sferę działalności samorządu o charakterze non profit (por. dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). W tam zakresie mieściłaby się działalność instytucji kultury, zdrowia czy związane z edukacją publiczną. Nie mieści się natomiast w tym obszarze komunikacja publiczna (odpłatna), usługi dotyczące dostarczania wody, gazu, prądu.
Wyjaśnienia wymaga również przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Po pierwsze należy ograniczyć się geograficznie do rynku podmiotu (samorządu lokalnego, regionu, państwa), który wprowadza środek ingerujący w uprawnienia wynikające dla przedsiębiorców z CETA. Wydaje się także, że chodzi w zastrzeżeniu wyłącznie o faktycznie istniejącą konkurencją na danym rynku. Samo tylko potencjalne istnienie rynku konkurencyjnego nie powinno być wystarczające dla wykluczenia działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej. Stąd można przyjąć istnienie konkurencji między szkołami publicznymi i niepublicznymi, jeżeli na danym terenie występują obydwa rodzaje. Natomiast brak byłoby konkurencji między szkołami publicznymi i prywatnymi szkołami językowymi, które oferują jedynie kursy uzupełniające, pogłębiające lub z języków nie oferowanych w szkołach publicznych. Podobnie należałoby przyjąć istnienie konkurencji między prywatnymi i publicznymi ośrodkami zdrowia.
Zatem omawiane tutaj wyłączenie spod zakresu stosowania CETA nie obejmie generalnie działalności samorządów. Trafniejszym i lepszym rozwiązaniem byłoby odniesienie się do usług w ogólnym interesie, które z jednej strony są pojęciem prawa europejskiego, mającym oznaczone konotacje i czytelnym (Art. 14 TFUE), a jednocześnie pozwalającym państwom członkowskim na dopasowanie jego treści stosownie do własnych tradycji i doświadczeń.
Samorządom nie do końca pomoże także zastrzeżenie dokonane przez UE na rzecz usług użyteczności publicznej ("public utilties") w części CETA dotyczącej zastrzeżeń poszczególnych stron traktatu. [[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Po pierwsze zastrzeżenie to jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody) (Nettesheim2016, S. ).
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (//market access//). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania niedyskryminacyjnego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o realizacji usług użyteczności publicznej ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20).
CETA zatem nie jest zupełnie bez znaczenia dla samorządów. Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej. Przedsiębiorcy komunalni będą musieli konkurować zatem już nie tylko z innymi przedsiębiorcami z UE ale także z Kanady. Samorządy z kolei będą musiały brać pod uwagę rozszerzony rynek. Z jednej strony może to wpłynąć ożywczo na sposób i jakość realizacji usług użyteczności publicznej. Z drugiej strony może utrudnić samorządom powierzanie zadań ich własnym podmiotom.
Zgodnie z Artykułem 8.2. ust. 2 (b) CETA zasady dotyczące ustanawianie inwestycji (sekcja B - Artykuł 8.4. i nast. ) oraz niedyskryminującego traktowania (sekcja C - Artykuł 8.6. i nast.) nie dotyczą środków podejmowanych przez strony traktatu w zakresie działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej. W tym obszarze działalności strony mogą zatem podejmować działania, których skutkiem może być ograniczenie przedsiębiorcom dostępu do rynku lub traktowanie ich w sposób odmienny niż podmioty krajowe. Nie do końca jednak powoduje to wyłączenie działalności użyteczności publicznej samorządów spod stosowania CETA.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że skoro mamy do czynienia z wyjątkiem od zasady stosowania traktatu, to wykładni tego pojęcia należy dokonać w sposób zawężający ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2; por też Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) Cariforum States Economic Partnership Agreement).
Wyznacznikiem sfery wykonywania władzy publicznej nie będzie sposób prowadzenia działalności. Zatem fakt, że działalność jest wykonywana w formie władczej nie wystarczy do wyłączenia stosowania CETA. Podobnie też nie chodzi o to, czy działalność jest prowadzona w formie spółki czy przy pomocy zakładów budżetowych. Wg definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA chodzi o działalność, która
Dokładniej należy jednak zweryfikować, kiedy mamy do czynienia z działalnością prowadzoną na zasadach komercyjnych. Czy o komercyjnym charakterze możemy powiedzieć już wówczas, gdy świadczona usługa jest odpłatna. W takim wypadku w zasadzie niemal każda działalność samorządu, za którą pobierana jest jakakolwiek opłata, nie mieściłaby się w pojęciu "działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej". Niemal każda usługa użyteczności publicznej jest w jakimś stopniu odpłatna. Inaczej byłoby, gdyby przyjąć, że dla przyjęcia komercyjnego charakteru działalności konieczne jest nastawienia podmiotu na osiąganie zysku. Wówczas zastrzeżenie obejmowałby sferę działalności samorządu o charakterze non profit (por. dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). W tam zakresie mieściłaby się działalność instytucji kultury, zdrowia czy związane z edukacją publiczną. Nie mieści się natomiast w tym obszarze komunikacja publiczna (odpłatna), usługi dotyczące dostarczania wody, gazu, prądu.
Wyjaśnienia wymaga również przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Po pierwsze należy ograniczyć się geograficznie do rynku podmiotu (samorządu lokalnego, regionu, państwa), który wprowadza środek ingerujący w uprawnienia wynikające dla przedsiębiorców z CETA. Wydaje się także, że chodzi w zastrzeżeniu wyłącznie o faktycznie istniejącą konkurencją na danym rynku. Samo tylko potencjalne istnienie rynku konkurencyjnego nie powinno być wystarczające dla wykluczenia działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej. Stąd można przyjąć istnienie konkurencji między szkołami publicznymi i niepublicznymi, jeżeli na danym terenie występują obydwa rodzaje. Natomiast brak byłoby konkurencji między szkołami publicznymi i prywatnymi szkołami językowymi, które oferują jedynie kursy uzupełniające, pogłębiające lub z języków nie oferowanych w szkołach publicznych. Podobnie należałoby przyjąć istnienie konkurencji między prywatnymi i publicznymi ośrodkami zdrowia.
Zatem omawiane tutaj wyłączenie spod zakresu stosowania CETA nie obejmie generalnie działalności samorządów. Trafniejszym i lepszym rozwiązaniem byłoby odniesienie się do usług w ogólnym interesie, które z jednej strony są pojęciem prawa europejskiego, mającym oznaczone konotacje i czytelnym (Art. 14 TFUE), a jednocześnie pozwalającym państwom członkowskim na dopasowanie jego treści stosownie do własnych tradycji i doświadczeń.
Samorządom nie do końca pomoże także zastrzeżenie dokonane przez UE na rzecz usług użyteczności publicznej ("public utilties") w części CETA dotyczącej zastrzeżeń poszczególnych stron traktatu. [[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Po pierwsze zastrzeżenie to jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody) (Nettesheim2016, S. ).
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (//market access//). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania niedyskryminacyjnego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o realizacji usług użyteczności publicznej ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20).
CETA zatem nie jest zupełnie bez znaczenia dla samorządów. Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej. Przedsiębiorcy komunalni będą musieli konkurować zatem już nie tylko z innymi przedsiębiorcami z UE ale także z Kanady. Samorządy z kolei będą musiały brać pod uwagę rozszerzony rynek. Z jednej strony może to wpłynąć ożywczo na sposób i jakość realizacji usług użyteczności publicznej. Z drugiej strony może utrudnić samorządom powierzanie zadań ich własnym podmiotom.
Usunięte:
Nie chodzi o władcze formy wykonywania działalności. Zatem nie wystarczy do wyłączenia stosowania CETA, że zadanie publiczne jest wykonywane w formie aktu normatywnego (władczego).
W CETA nie zdecydowano się na wyłączenie generalnie działalności należącej do sfery użyteczności publicznej. Nie do końca jest jasne dlaczego, dlaczego zdecydowano się na użycie – w katalogu wyłączeń stosowania Art. 8 – nie do końca jasnego pojęcia „activities carried out in the exercise of governmental authority” zamiast uznanego i przyjęte w UE „services in general economic interest” (Art. 14 TFUE).
Definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA jest nią działalność, która
Dokładniej należy jednak zweryfikować, kiedy mamy do czynienia z działalnością prowadzoną na zasadach komercyjnych. Czy o komercyjnym charakterze możemy powiedzieć już wówczas, gdy świadczona usługa jest odpłatna. W takim wypadku w zasadzie niemal każda działalność samorządu, za którą pobierana jest jakakolwiek opłata, nie mieściłaby się w pojęciu "działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej". Niemal każda usługa użyteczności publicznej jest w jakimś stopniu odpłatna. Inaczej byłoby, gdyby przyjąć, że dla przyjęcia komercyjnego charakteru działalności konieczne jest nastawienia podmiotu na osiąganie zysku. Wówczas zastrzeżenie obejmowałby sferę działalności samorządu o charakterze non profit (por. dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). W tam zakresie mieściłaby się działalność instytucji kultury czy związane z edukacją publiczną.
Z kolei przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym pozostawia wątpliwości co do tego, jak określić rynek i czy mamy mieć do czynienia z faktycznie istniejącą konkurencją czy wystarczy, że rynek może istnieć tylko potencjalnie?
Niejasne jest zastrzeżenie UE na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Zastrzeżenie to jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody).
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (market access). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania narodowego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o sposobie wykonywania zadań publicznych.
Więcej: [[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20.
CETA zatem nie jest zupełnie bez znaczenia dla samorządów. Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej.
Do
Definicja zawarta w CETA została użyta już wcześniej w innych traktatach (por. Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) [[https://books.google.pl/books?id=n4a9BgAAQBAJ&lpg=PA96&ots=X08XYepMFB&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Cariforum States Economic Partnership Agreement]]; por. jeszcze Claypool w: [[https://books.google.pl/books?id=FkgHkZCLQgEC&lpg=PA132&ots=hE2yytDRXi&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Arbitration and Mediation in the ACP-EU Relations]], 2008, S. 129). Zgodzono się tam, że wykładnia tego pojęcia ma być zawężająca ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2). Ponadto stwierdzono, że "Services which are supplied for any form of remuneration or by more than one service supplier could potentially be regarded as supplied on a commercial basis or in competition with one or more service suppliers. Consequently, many public services, including social, health, educational services as well as network-based and universal services are not covered by this exemption clause" ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 3)).
Dodane:
Z Artykułu 30.6. ust. 1 CETA wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się nań w krajowych systemach prawnych Stron.
CETA nie staje się więc częścią prawa krajowego (odstępstwo od zasady wyrażonej w {{pu przepis="Art. 87 ust. 1 Konstytucja"}}), nie daje zatem dla sądów podstawy do orzekania ({{pu przepis="Art. 7 Konstytucja"}}). Nie staje się także częścią prawa unijnego, któremu w zwykłych okolicznościach przysługuje pierwszeństwo stosowania przed prawem krajowym. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA).
Zatem CETA daje inwestorom wyłącznie podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego". Treścią roszczeń może być wyłącznie uzyskanie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
Definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA jest nią działalność, która
1) nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani
1) nie jest prowadzona w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym.
Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zastrzeżenie obejmuje zatem działalność związaną z wykonywaniem administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości (łącznie z wykonywaniem kar), działalność policyjną i wojskową ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19).
Dokładniej należy jednak zweryfikować, kiedy mamy do czynienia z działalnością prowadzoną na zasadach komercyjnych. Czy o komercyjnym charakterze możemy powiedzieć już wówczas, gdy świadczona usługa jest odpłatna. W takim wypadku w zasadzie niemal każda działalność samorządu, za którą pobierana jest jakakolwiek opłata, nie mieściłaby się w pojęciu "działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej". Niemal każda usługa użyteczności publicznej jest w jakimś stopniu odpłatna. Inaczej byłoby, gdyby przyjąć, że dla przyjęcia komercyjnego charakteru działalności konieczne jest nastawienia podmiotu na osiąganie zysku. Wówczas zastrzeżenie obejmowałby sferę działalności samorządu o charakterze non profit (por. dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). W tam zakresie mieściłaby się działalność instytucji kultury czy związane z edukacją publiczną.
Z kolei przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym pozostawia wątpliwości co do tego, jak określić rynek i czy mamy mieć do czynienia z faktycznie istniejącą konkurencją czy wystarczy, że rynek może istnieć tylko potencjalnie?
Niejasne jest zastrzeżenie UE na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Zastrzeżenie to jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody).
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (market access). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania narodowego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o sposobie wykonywania zadań publicznych.
UE zastrzega sobie prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci i dlatego nie uważa się ich za usługi finansowane ze środków prywatnych, i w odniesieniu do działań lub usług będących częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.
Udział prywatnych podmiotów gospodarczych w finansowanej ze środków prywatnych sieci usług społecznych może podlegać wymogowi posiadania koncesji na zasadzie niedyskryminacji. Zastosowanie może mieć test potrzeb ekonomicznych. Główne kryteria: liczba istniejących zakładów i wpływ na nie, infrastruktura transportowa, gęstość zaludnienia, rozproszenie geograficzne i tworzenie nowych miejsc pracy.
Do
Definicja zawarta w CETA została użyta już wcześniej w innych traktatach (por. Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) [[https://books.google.pl/books?id=n4a9BgAAQBAJ&lpg=PA96&ots=X08XYepMFB&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Cariforum States Economic Partnership Agreement]]; por. jeszcze Claypool w: [[https://books.google.pl/books?id=FkgHkZCLQgEC&lpg=PA132&ots=hE2yytDRXi&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Arbitration and Mediation in the ACP-EU Relations]], 2008, S. 129). Zgodzono się tam, że wykładnia tego pojęcia ma być zawężająca ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2). Ponadto stwierdzono, że "Services which are supplied for any form of remuneration or by more than one service supplier could potentially be regarded as supplied on a commercial basis or in competition with one or more service suppliers. Consequently, many public services, including social, health, educational services as well as network-based and universal services are not covered by this exemption clause" ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 3)).
CETA nie staje się więc częścią prawa krajowego (odstępstwo od zasady wyrażonej w {{pu przepis="Art. 87 ust. 1 Konstytucja"}}), nie daje zatem dla sądów podstawy do orzekania ({{pu przepis="Art. 7 Konstytucja"}}). Nie staje się także częścią prawa unijnego, któremu w zwykłych okolicznościach przysługuje pierwszeństwo stosowania przed prawem krajowym. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA).
Zatem CETA daje inwestorom wyłącznie podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego". Treścią roszczeń może być wyłącznie uzyskanie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
Definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA jest nią działalność, która
1) nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani
1) nie jest prowadzona w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym.
Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zastrzeżenie obejmuje zatem działalność związaną z wykonywaniem administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości (łącznie z wykonywaniem kar), działalność policyjną i wojskową ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19).
Dokładniej należy jednak zweryfikować, kiedy mamy do czynienia z działalnością prowadzoną na zasadach komercyjnych. Czy o komercyjnym charakterze możemy powiedzieć już wówczas, gdy świadczona usługa jest odpłatna. W takim wypadku w zasadzie niemal każda działalność samorządu, za którą pobierana jest jakakolwiek opłata, nie mieściłaby się w pojęciu "działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej". Niemal każda usługa użyteczności publicznej jest w jakimś stopniu odpłatna. Inaczej byłoby, gdyby przyjąć, że dla przyjęcia komercyjnego charakteru działalności konieczne jest nastawienia podmiotu na osiąganie zysku. Wówczas zastrzeżenie obejmowałby sferę działalności samorządu o charakterze non profit (por. dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). W tam zakresie mieściłaby się działalność instytucji kultury czy związane z edukacją publiczną.
Z kolei przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym pozostawia wątpliwości co do tego, jak określić rynek i czy mamy mieć do czynienia z faktycznie istniejącą konkurencją czy wystarczy, że rynek może istnieć tylko potencjalnie?
Niejasne jest zastrzeżenie UE na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Zastrzeżenie to jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody).
Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na ograniczone stosowanie tego zastrzeżenia. Odnosi się jedynie do dostępu do rynku (market access). Nie obowiązuje już więc w zakresie obowiązku traktowania narodowego czy ochrony przed wywłaszczeniem. Możliwe jest więc utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Natomiast w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być czuć się potraktowane w sposób dyskryminujący na skutek decyzji samorządu o sposobie wykonywania zadań publicznych.
UE zastrzega sobie prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci i dlatego nie uważa się ich za usługi finansowane ze środków prywatnych, i w odniesieniu do działań lub usług będących częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.
Udział prywatnych podmiotów gospodarczych w finansowanej ze środków prywatnych sieci usług społecznych może podlegać wymogowi posiadania koncesji na zasadzie niedyskryminacji. Zastosowanie może mieć test potrzeb ekonomicznych. Główne kryteria: liczba istniejących zakładów i wpływ na nie, infrastruktura transportowa, gęstość zaludnienia, rozproszenie geograficzne i tworzenie nowych miejsc pracy.
Do
Definicja zawarta w CETA została użyta już wcześniej w innych traktatach (por. Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) [[https://books.google.pl/books?id=n4a9BgAAQBAJ&lpg=PA96&ots=X08XYepMFB&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Cariforum States Economic Partnership Agreement]]; por. jeszcze Claypool w: [[https://books.google.pl/books?id=FkgHkZCLQgEC&lpg=PA132&ots=hE2yytDRXi&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Arbitration and Mediation in the ACP-EU Relations]], 2008, S. 129). Zgodzono się tam, że wykładnia tego pojęcia ma być zawężająca ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2). Ponadto stwierdzono, że "Services which are supplied for any form of remuneration or by more than one service supplier could potentially be regarded as supplied on a commercial basis or in competition with one or more service suppliers. Consequently, many public services, including social, health, educational services as well as network-based and universal services are not covered by this exemption clause" ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 3)).
Usunięte:
Skutkiem roszczeń jest wyłącznie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.). Obejmuje zatem zapewne działalność związaną z wykonywaniem administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości (łącznie z wykonywaniem kar), działalność policyjną i wojskową ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). Otwarte jest także, czy już sama odpłatność świadczonej usługi wyłącza zastosowanie wyjątku czy też jednak konieczne jest coś więcej, a mianowicie ogólne nastawienia podmiotu na osiąganie zysku (dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). Z kolei przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym pozostawia wątpliwości co do tego, jak określić rynek i czy mamy mieć do czynienia z faktycznie istniejącą konkurencją czy wystarczy, że rynek może istnieć tylko potencjalnie?
Definicja zawarta w CETA została użyta już wcześniej w innych traktatach (por. Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) [[https://books.google.pl/books?id=n4a9BgAAQBAJ&lpg=PA96&ots=X08XYepMFB&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Cariforum States Economic Partnership Agreement]]; por. jeszcze Claypool w: [[https://books.google.pl/books?id=FkgHkZCLQgEC&lpg=PA132&ots=hE2yytDRXi&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Arbitration and Mediation in the ACP-EU Relations]], 2008, S. 129). Zgodzono się tam, że wykładnia tego pojęcia ma być zawężająca ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2). Ponadto stwierdzono, że "Services which are supplied for any form of remuneration or by more than one service supplier could potentially be regarded as supplied on a commercial basis or in competition with one or more service suppliers. Consequently, many public services, including social, health, educational services as well as network-based and universal services are not covered by this exemption clause" ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 3)).
Niejasne jest zastrzeżenie UE na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Zastrzeżenie UE w zakresie usług użyteczności publicznej odnosi się jedynie do dostępu do rynku lecz już nie do traktowania narodowego czy innych gwarancji traktatowych. Zatem w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być potraktowane w sposób dyskryminujący. Natomiast możliwe jest utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Jaka dokładnie jest treść zastrzeżenia, nie jest jednak jasne, gdyż zastrzeżenie jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody).
UE zastrzega sobie prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci i dlatego nie uważa się ich za usługi finansowane ze środków prywatnych, i w odniesieniu do działań lub usług będących częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.Description: | Investment
Udział prywatnych podmiotów gospodarczych w finansowanej ze środków prywatnych sieci usług społecznych może podlegać wymogowi posiadania koncesji na zasadzie niedyskryminacji. Zastosowanie może mieć test potrzeb ekonomicznych. Główne kryteria: liczba istniejących zakładów i wpływ na nie, infrastruktura transportowa, gęstość zaludnienia, rozproszenie geograficzne i tworzenie nowych miejsc pracy. | Z krajowymi zastrzeżeniami uzupełniającymi można zapoznać się w wykazach zastrzeżeń obowiązujących w BE, CY, CZ, DE, DK, EL, ES, FI, FR, HU, IE, IT, LT, MT, PL, PT, RO, SI, SK, i UK
Dodane:
Nie chodzi o władcze formy wykonywania działalności. Zatem nie wystarczy do wyłączenia stosowania CETA, że zadanie publiczne jest wykonywane w formie aktu normatywnego (władczego).
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.). Obejmuje zatem zapewne działalność związaną z wykonywaniem administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości (łącznie z wykonywaniem kar), działalność policyjną i wojskową ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). Otwarte jest także, czy już sama odpłatność świadczonej usługi wyłącza zastosowanie wyjątku czy też jednak konieczne jest coś więcej, a mianowicie ogólne nastawienia podmiotu na osiąganie zysku (dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). Z kolei przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym pozostawia wątpliwości co do tego, jak określić rynek i czy mamy mieć do czynienia z faktycznie istniejącą konkurencją czy wystarczy, że rynek może istnieć tylko potencjalnie?
Więcej: [[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20.
- Markus Krajewski, Public services in bilateral free trade agreements of the EU, 2011 ([[http://www.epsu.org/sites/default/files/article/files/PublicServicesFTAs_FinalVersion-2.pdf online]]);
- Markus Krajewski/Britta Kynast, Impact of the Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) on the Legal Framework for Public Services in Europ [[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-2.pdf online]]);
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.). Obejmuje zatem zapewne działalność związaną z wykonywaniem administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości (łącznie z wykonywaniem kar), działalność policyjną i wojskową ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). Otwarte jest także, czy już sama odpłatność świadczonej usługi wyłącza zastosowanie wyjątku czy też jednak konieczne jest coś więcej, a mianowicie ogólne nastawienia podmiotu na osiąganie zysku (dyskusja u ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 19). Z kolei przesłanka działania w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym pozostawia wątpliwości co do tego, jak określić rynek i czy mamy mieć do czynienia z faktycznie istniejącą konkurencją czy wystarczy, że rynek może istnieć tylko potencjalnie?
Więcej: [[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf KrajewskiKynast2014]], S. 20.
- Markus Krajewski, Public services in bilateral free trade agreements of the EU, 2011 ([[http://www.epsu.org/sites/default/files/article/files/PublicServicesFTAs_FinalVersion-2.pdf online]]);
- Markus Krajewski/Britta Kynast, Impact of the Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) on the Legal Framework for Public Services in Europ [[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-2.pdf online]]);
Usunięte:
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.).
Dodane:
Nie chodzi o władcze formy wykonywania działalności.
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.).
Definicja zawarta w CETA została użyta już wcześniej w innych traktatach (por. Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) [[https://books.google.pl/books?id=n4a9BgAAQBAJ&lpg=PA96&ots=X08XYepMFB&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Cariforum States Economic Partnership Agreement]]; por. jeszcze Claypool w: [[https://books.google.pl/books?id=FkgHkZCLQgEC&lpg=PA132&ots=hE2yytDRXi&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Arbitration and Mediation in the ACP-EU Relations]], 2008, S. 129). Zgodzono się tam, że wykładnia tego pojęcia ma być zawężająca ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2). Ponadto stwierdzono, że "Services which are supplied for any form of remuneration or by more than one service supplier could potentially be regarded as supplied on a commercial basis or in competition with one or more service suppliers. Consequently, many public services, including social, health, educational services as well as network-based and universal services are not covered by this exemption clause" ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 3)).
- Markus Krajewski, Model Clauses for the Exclusion of Public Services from Trade and Investment Agreements. Study commissioned by the Chamber of Labour Vienna and the European Federation of Public Service Unions, February 2016 ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf online]]);
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23). Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.).
Definicja zawarta w CETA została użyta już wcześniej w innych traktatach (por. Art. I:3 (c) GATS; Art. 65(d) [[https://books.google.pl/books?id=n4a9BgAAQBAJ&lpg=PA96&ots=X08XYepMFB&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Cariforum States Economic Partnership Agreement]]; por. jeszcze Claypool w: [[https://books.google.pl/books?id=FkgHkZCLQgEC&lpg=PA132&ots=hE2yytDRXi&dq=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&hl=pl&pg=PA3#v=onepage&q=%22activities%20carried%20out%20in%20the%20exercise%20of%20governmental%20authority%22&f=false Arbitration and Mediation in the ACP-EU Relations]], 2008, S. 129). Zgodzono się tam, że wykładnia tego pojęcia ma być zawężająca ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 2). Ponadto stwierdzono, że "Services which are supplied for any form of remuneration or by more than one service supplier could potentially be regarded as supplied on a commercial basis or in competition with one or more service suppliers. Consequently, many public services, including social, health, educational services as well as network-based and universal services are not covered by this exemption clause" ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf Krajewski2016]], S. 3)).
- Markus Krajewski, Model Clauses for the Exclusion of Public Services from Trade and Investment Agreements. Study commissioned by the Chamber of Labour Vienna and the European Federation of Public Service Unions, February 2016 ([[https://media.arbeiterkammer.at/wien/PDF/Publikationen/Model_clauses_for_the_exclusion_of_public_services.pdf online]]);
Usunięte:
Dodane:
W uzasadnieniu do wniosku Komisji w sprawie podpisania CETA Komisja zaznaczyła, że "w ramach CETA, podobnie jak w przypadku wszystkich pozostałych umów handlowych zawartych przez Unię Europejską, UE w pełni zabezpiecza usługi publiczne. Państwa członkowskie UE będą mogły prowadzić monopole publiczne na rzecz konkretnej usługi, jeśli wyrażają chęć. CETA nie spowoduje, że rządy będą zmuszane lub nakłaniane do prywatyzacji czy też liberalizacji usług publicznych w sektorach takich jak dostawa wody, służba zdrowia, usługi społeczne lub oświata. Państwa członkowskie UE będą nadal mogły decydować o tym, które usługi pragną zachować jako usługi powszechne i publiczne oraz czy zamierzają je dofinansowywać. Ponadto żaden przepis CETA nie powstrzyma rządu w państwie członkowskim UE przed cofnięciem w dowolnym momencie w przyszłości autonomicznej decyzji, którą mógł podjąć, by sprywatyzować podane wyżej sektory."
Podobnie z naruszeniem CETA w postaci środka o skutkach wywłaszczenia możemy mieć do czynienia, gdy samorządy nie będą chciały otworzyć pewnego rynku dla konkurencji albo w przypadkach gdy zechcą przejąć na powrót wykonywanie zadań własnych przez samorząd (rekomunalizacja). Podobnie będzie można badać zastosowanie kryteriów i ewentualnie skutków CETA do przewidzianego w niektórych ustawach przekazania określonych praw wyłącznych lub ograniczyć ilość przedsiębiorców na rynku. Pozostawiono pole do stosowania reguł dotyczących dostępu do rynku i o równym traktowaniu również wobec usług w ogólnym interesie gospodarczym, za które w Polsce są z reguły uważane usługi użyteczności publicznej. Może to (choć nie musi) otwierać drogę do kwestionowania decyzji samorządów o wprowadzeniu monopolu na wykonywanie działalności użyteczności publicznej pod kątem ochrony inwestycji, udzielenie praw wyłącznych albo subsydiowanie określonej działalności związanej z wykonywaniem zadania publicznego.
Pewnym wyjściem dla samorządów może być próba powołania się na wyłączenia zawarte w rozdziale 8 oraz w załącznikach.
((2)) Działalność prowadzona w związku z wykonywaniem władzy publicznej.
W CETA nie zdecydowano się na wyłączenie generalnie działalności należącej do sfery użyteczności publicznej. Nie do końca jest jasne dlaczego, dlaczego zdecydowano się na użycie – w katalogu wyłączeń stosowania Art. 8 – nie do końca jasnego pojęcia „activities carried out in the exercise of governmental authority” zamiast uznanego i przyjęte w UE „services in general economic interest” (Art. 14 TFUE).
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23)Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.)
((2)) Usługi użyteczności publicznej
Niejasne jest zastrzeżenie UE na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Zastrzeżenie UE w zakresie usług użyteczności publicznej odnosi się jedynie do dostępu do rynku lecz już nie do traktowania narodowego czy innych gwarancji traktatowych. Zatem w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być potraktowane w sposób dyskryminujący. Natomiast możliwe jest utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Jaka dokładnie jest treść zastrzeżenia, nie jest jednak jasne, gdyż zastrzeżenie jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody).
((2)) Usługi społeczne
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "social services"
UE zastrzega sobie prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci i dlatego nie uważa się ich za usługi finansowane ze środków prywatnych, i w odniesieniu do działań lub usług będących częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.Description: | Investment
Udział prywatnych podmiotów gospodarczych w finansowanej ze środków prywatnych sieci usług społecznych może podlegać wymogowi posiadania koncesji na zasadzie niedyskryminacji. Zastosowanie może mieć test potrzeb ekonomicznych. Główne kryteria: liczba istniejących zakładów i wpływ na nie, infrastruktura transportowa, gęstość zaludnienia, rozproszenie geograficzne i tworzenie nowych miejsc pracy. | Z krajowymi zastrzeżeniami uzupełniającymi można zapoznać się w wykazach zastrzeżeń obowiązujących w BE, CY, CZ, DE, DK, EL, ES, FI, FR, HU, IE, IT, LT, MT, PL, PT, RO, SI, SK, i UK
((2)) Zastrzeżenia Polski
Zob. ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_13&format=PDF ANNEX 8 – PART 3/3]], str. 199 i nast.)
Podobnie z naruszeniem CETA w postaci środka o skutkach wywłaszczenia możemy mieć do czynienia, gdy samorządy nie będą chciały otworzyć pewnego rynku dla konkurencji albo w przypadkach gdy zechcą przejąć na powrót wykonywanie zadań własnych przez samorząd (rekomunalizacja). Podobnie będzie można badać zastosowanie kryteriów i ewentualnie skutków CETA do przewidzianego w niektórych ustawach przekazania określonych praw wyłącznych lub ograniczyć ilość przedsiębiorców na rynku. Pozostawiono pole do stosowania reguł dotyczących dostępu do rynku i o równym traktowaniu również wobec usług w ogólnym interesie gospodarczym, za które w Polsce są z reguły uważane usługi użyteczności publicznej. Może to (choć nie musi) otwierać drogę do kwestionowania decyzji samorządów o wprowadzeniu monopolu na wykonywanie działalności użyteczności publicznej pod kątem ochrony inwestycji, udzielenie praw wyłącznych albo subsydiowanie określonej działalności związanej z wykonywaniem zadania publicznego.
Pewnym wyjściem dla samorządów może być próba powołania się na wyłączenia zawarte w rozdziale 8 oraz w załącznikach.
((2)) Działalność prowadzona w związku z wykonywaniem władzy publicznej.
W CETA nie zdecydowano się na wyłączenie generalnie działalności należącej do sfery użyteczności publicznej. Nie do końca jest jasne dlaczego, dlaczego zdecydowano się na użycie – w katalogu wyłączeń stosowania Art. 8 – nie do końca jasnego pojęcia „activities carried out in the exercise of governmental authority” zamiast uznanego i przyjęte w UE „services in general economic interest” (Art. 14 TFUE).
Także definicja tego pojęcia na początku rozdziału 8 CETA nie rozwiewa a wręcz pogłębia wątpliwości. Wg CETA chodzi tu o działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym. Obie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie (Nettesheim2016, S. 23)Zatem wnioskować należy, że działalność samorządów, nawet użyteczności publicznej prowadzona w formie spółek handlowych (zwłaszcza sp. z o.o.)
((2)) Usługi użyteczności publicznej
Niejasne jest zastrzeżenie UE na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]]). Zastrzeżenie UE w zakresie usług użyteczności publicznej odnosi się jedynie do dostępu do rynku lecz już nie do traktowania narodowego czy innych gwarancji traktatowych. Zatem w zakresie "fair and equitable treatment" czy ochrony przed wywłaszczeniem zastrzeżenie powyższe już nie obowiązuje. Otwiera to drogę do skargi przedsiębiorstwom, które w chwili wejścia CETA w życie są już obecne na rynku europejskim i które mogą być potraktowane w sposób dyskryminujący. Natomiast możliwe jest utrzymanie środków powodujących zamknięcie dostępu do rynku usług użyteczności publicznych w UE dla podmiotów z Kanady. Jaka dokładnie jest treść zastrzeżenia, nie jest jednak jasne, gdyż zastrzeżenie jest sformułowane w sposób bardzo opisowy. Domyślać się można, iż chodzi o możliwość przyjęcia lub zachowania środków związanych z realizacją usług użyteczności publicznej na poziomie krajowym lub lokalnym. Wydaje się, że można było jednak dokładniej sformułować treść zastrzeżenia (por. zastrzeżenia UE dot. poboru, uzdatnianie i dystrybucji wody).
((2)) Usługi społeczne
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "social services"
UE zastrzega sobie prawo do przyjęcia lub utrzymania dowolnego środka w odniesieniu do świadczenia wszystkich usług społecznych, które finansowane są ze środków publicznych lub otrzymują wsparcie państwa w dowolnej postaci i dlatego nie uważa się ich za usługi finansowane ze środków prywatnych, i w odniesieniu do działań lub usług będących częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego.Description: | Investment
Udział prywatnych podmiotów gospodarczych w finansowanej ze środków prywatnych sieci usług społecznych może podlegać wymogowi posiadania koncesji na zasadzie niedyskryminacji. Zastosowanie może mieć test potrzeb ekonomicznych. Główne kryteria: liczba istniejących zakładów i wpływ na nie, infrastruktura transportowa, gęstość zaludnienia, rozproszenie geograficzne i tworzenie nowych miejsc pracy. | Z krajowymi zastrzeżeniami uzupełniającymi można zapoznać się w wykazach zastrzeżeń obowiązujących w BE, CY, CZ, DE, DK, EL, ES, FI, FR, HU, IE, IT, LT, MT, PL, PT, RO, SI, SK, i UK
((2)) Zastrzeżenia Polski
Zob. ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_13&format=PDF ANNEX 8 – PART 3/3]], str. 199 i nast.)
Usunięte:
W CETA nie zdecydowano się na wyłączenie generalnie działalności należącej do sfery
Nie wiadomo bowiem, dlaczego zdecydowano się na użycie – w katalogu wyłączeń stosowania Art. 8 – nie do końca jasnego pojęcia „activities carried out in the exercise of governmental authority” zamiast uznanego i przyjęte w UE „services in general economic interest” (Art. 14 TFUE). Także dokonane przez UE w załączniku II zastrzeżenia są uważane za niedokładne i budzące uzasadnione wątpliwości. Pozostawiono pole do stosowania reguł dotyczących dostępu do rynku i o równym traktowaniu również wobec usług w ogólnym interesie gospodarczym, za które w Polsce są z reguły uważane usługi użyteczności publicznej. Może to (choć nie musi) otwierać drogę do kwestionowania decyzji samorządów o wprowadzeniu monopolu na wykonywanie działalności użyteczności publicznej pod kątem ochrony inwestycji, udzielenie praw wyłącznych albo subsydiowanie określonej działalności związanej z wykonywaniem zadania publicznego.
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]])
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "social services"
Zastrzeżenia Polski ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_13&format=PDF ANNEX 8 – PART 3/3]], str. 199 i nast.)
Dodane:
Z Artykułu 30.6. ust. 1 CETA wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się nań w krajowych systemach prawnych Stron. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA). Zatem wprawdzie CETA nie tworzy prawa bezpośrednio skutecznego w porządku prawnym poszczególnych państw członkowskich, ale daje inwestorom podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego".
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Nie da się więc z góry wykluczyć, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej.
Styczne pomiędzy CETA a działalnością samorządów mogą się pojawić zwłaszcza w obszarach, gdzie JST podejmują działalność wykraczającą poza sferę zadań publicznych (por. art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej). Zatem efekt działalności regulacyjnej samorządu w sferze, która nie należy do jego obszaru kompetencji jako sfera zadań publicznych, w postaci uchwał i decyzji uprzywilejowujących ich własne podmioty, może stanowić delikt traktatowy w rozumieniu CETA. Są to przypadki jaskrawego dyskryminacyjnego działania i spotkałyby się one z reakcją również na płaszczyźnie prawa krajowego czy unijnego.
Podobnie z naruszeniem CETA w postaci środka o skutkach wywłaszczenia możemy mieć do czynienia, gdy samorządy nie będą chciały otworzyć pewnego rynku dla konkurencji albo w przypadkach gdy zechcą przejąć na powrót wykonywanie zadań własnych przez samorząd (rekomunalizacja). Podobnie będzie można badać zastosowanie kryteriów i ewentualnie skutków CETA do przewidzianego w niektórych ustawach przekazania określonych praw wyłącznych lub ograniczyć ilość przedsiębiorców na rynku.
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Nie da się więc z góry wykluczyć, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej.
Styczne pomiędzy CETA a działalnością samorządów mogą się pojawić zwłaszcza w obszarach, gdzie JST podejmują działalność wykraczającą poza sferę zadań publicznych (por. art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej). Zatem efekt działalności regulacyjnej samorządu w sferze, która nie należy do jego obszaru kompetencji jako sfera zadań publicznych, w postaci uchwał i decyzji uprzywilejowujących ich własne podmioty, może stanowić delikt traktatowy w rozumieniu CETA. Są to przypadki jaskrawego dyskryminacyjnego działania i spotkałyby się one z reakcją również na płaszczyźnie prawa krajowego czy unijnego.
Podobnie z naruszeniem CETA w postaci środka o skutkach wywłaszczenia możemy mieć do czynienia, gdy samorządy nie będą chciały otworzyć pewnego rynku dla konkurencji albo w przypadkach gdy zechcą przejąć na powrót wykonywanie zadań własnych przez samorząd (rekomunalizacja). Podobnie będzie można badać zastosowanie kryteriów i ewentualnie skutków CETA do przewidzianego w niektórych ustawach przekazania określonych praw wyłącznych lub ograniczyć ilość przedsiębiorców na rynku.
Usunięte:
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się bowiem uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Zatem, co do zasady CETA znajduje zastosowanie, chyba że mamy do czynienia z wyraźnie wyartykułowanym wyjątkiem. Nie jest więc z góry wykluczone, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej.
Styczne pomiędzy CETA a mogą się pojawić zwłaszcza w obszarach, gdzie samorządy podejmują działalność wykraczającą poza sferę zadań publicznych (por. art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej). Zatem efekt działalności regulacyjnej samorządu w sferze, która nie należy do jego obszaru kompetencji jako sfera zadań publicznych, w postaci uchwał i decyzji uprzywilejowujących ich własne podmioty, może stanowić delikt traktatowy w rozumieniu CETA. Są to przypadki jaskrawego dyskryminacyjnego działania i spotkałyby się one z reakcją również na płaszczyźnie prawa krajowego czy unijnego.
In house jako delikt? Jak się ma CETA do sytuacji, gdy samorządy nie chcą otworzyć pewnego rynku dla konkurencji (prywatyzować określonych gałęzi), przejąć na powrót wykonywanie zadań przez samorząd (rekomunalizacja), przyznać określone prawa wyłączne lub ograniczyć ilość przedsiębiorców na rynku.
Dodane:
Nie stanowią deliktu także rozwiązania mające skutek dyskryminujące, jeżeli są uzasadnione takimi celów jak: ochrona zdrowia publicznego, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, moralność publiczna, ochrona społeczna i ochrona konsumentów oraz promowanie i ochrona różnorodności kulturowej (Artykuł 8.9. ust. 1 CETA).
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]])
Zastrzeżenia Polski ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_13&format=PDF ANNEX 8 – PART 3/3]], str. 199 i nast.)
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "public utilties" ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_14&format=PDF Annex 9]])
Zastrzeżenia Polski ([[http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:e2e0caa3-4356-11e6-9c64-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_13&format=PDF ANNEX 8 – PART 3/3]], str. 199 i nast.)
Usunięte:
Zastrzeżenia Polski?
Dodane:
In house jako delikt? Jak się ma CETA do sytuacji, gdy samorządy nie chcą otworzyć pewnego rynku dla konkurencji (prywatyzować określonych gałęzi), przejąć na powrót wykonywanie zadań przez samorząd (rekomunalizacja), przyznać określone prawa wyłączne lub ograniczyć ilość przedsiębiorców na rynku.
((1)) Wyłączenia i zastrzeżenia
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "public utilties" (Annex II)
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "social services"
Zastrzeżenia Polski?
((1)) Wyłączenia i zastrzeżenia
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "public utilties" (Annex II)
Niejasne jest zastrzeżenie na rzecz "social services"
Zastrzeżenia Polski?
Usunięte:
((1)) Wyłączenia
Dodane:
Deliktem uzasadniającym domaganie się odszkodowania jest wprowadzenie przez Stronę stanowią środki dyskryminujące przyjęte przez Stronę. Katalog naruszeń generujących odpowiedzialność zawarty został w Artykule 8.10. Nie wiadomo jednak, czy jest to katalog przykładowy czy jednak wyczerpujący (enumeratywny). Patrząc na sformułowanie punktu w lit. f) wydaje się jednak, że są to wyłącznie przykładowe opisy zdarzeń, które mogą uruchomić odpowiedzialność strony traktatu. Wyjaśniono również, że fakt sprzeczności danego środka z prawem krajowym (domyślnie państwa, które dany środek wydało), nie oznacza automatycznie naruszenia postanowień CETA i odpowiedzialności odszkodowawczej państwa.
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków. Podobnie też nie stanowią naruszeń postanowień traktatów decyzje dotyczące przyznania lub zwrotu pomocy publicznej (Artykuł 8.9 ust. 3 CETA), o ile oczywiście mają charakter niedyskryminujący.
Styczne pomiędzy CETA a mogą się pojawić zwłaszcza w obszarach, gdzie samorządy podejmują działalność wykraczającą poza sferę zadań publicznych (por. art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej). Zatem efekt działalności regulacyjnej samorządu w sferze, która nie należy do jego obszaru kompetencji jako sfera zadań publicznych, w postaci uchwał i decyzji uprzywilejowujących ich własne podmioty, może stanowić delikt traktatowy w rozumieniu CETA. Są to przypadki jaskrawego dyskryminacyjnego działania i spotkałyby się one z reakcją również na płaszczyźnie prawa krajowego czy unijnego.
In house jako delikt?
W CETA nie zdecydowano się na wyłączenie generalnie działalności należącej do sfery
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków. Podobnie też nie stanowią naruszeń postanowień traktatów decyzje dotyczące przyznania lub zwrotu pomocy publicznej (Artykuł 8.9 ust. 3 CETA), o ile oczywiście mają charakter niedyskryminujący.
Styczne pomiędzy CETA a mogą się pojawić zwłaszcza w obszarach, gdzie samorządy podejmują działalność wykraczającą poza sferę zadań publicznych (por. art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej). Zatem efekt działalności regulacyjnej samorządu w sferze, która nie należy do jego obszaru kompetencji jako sfera zadań publicznych, w postaci uchwał i decyzji uprzywilejowujących ich własne podmioty, może stanowić delikt traktatowy w rozumieniu CETA. Są to przypadki jaskrawego dyskryminacyjnego działania i spotkałyby się one z reakcją również na płaszczyźnie prawa krajowego czy unijnego.
In house jako delikt?
W CETA nie zdecydowano się na wyłączenie generalnie działalności należącej do sfery
Usunięte:
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków.
Styczne pomiędzy CETA a mogą się pojawić zwłaszcza w następujących obszarach:
Dodane:
>>Od lipca 2016 r. dostępne są wersje CETA we wszystkich językach urzędowych UE. Zostały opublikowane w Dokumence roboczym Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Skutkiem roszczeń jest wyłącznie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((1)) Delikt traktatowy
Deliktem uzasadniającym domaganie się odszkodowania jest wprowadzenie przez Stronę
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków.
Styczne pomiędzy CETA a mogą się pojawić zwłaszcza w następujących obszarach:
((1)) Wyłączenia
CETA nie generuje innych, większych uprawnień dla przedsiębiorców z Kanady, niż już teraz przysługujące przedsiębiorcom wewnątrz Unii na mocy TFUE i postanowień (no. konstytucyjnych) o równym traktowaniu. Zrównuje ich więc z krajowymi przedsiębiorcami, likwiduje bariery dla działalności gospodarczej tak, jak TFUE likwiduje ograniczenia w dostępie do rynku państw członkowskich dla przedsiębiorców z innych krajów UE (por. Artykuł 8.6. CETA).
Skutkiem roszczeń jest wyłącznie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniu CETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((1)) Delikt traktatowy
Deliktem uzasadniającym domaganie się odszkodowania jest wprowadzenie przez Stronę
Zgodnie z Artykułem 8.9. ust. 2 nie stanowią deliktu takie środki, które polegają na zmianie przepisów w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków.
Styczne pomiędzy CETA a mogą się pojawić zwłaszcza w następujących obszarach:
((1)) Wyłączenia
Usunięte:
Skutkiem roszczeń jest wyłącznie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniuCETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
Dodane:
((1)) Stosowanie CETA
Z Artykułu 30.6. ust. 1 umowy wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się na nią w krajowych systemach prawnych Stron. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA). Zatem wprawdzie CETA nie tworzy prawa bezpośrednio skutecznego w porządku prawnym poszczególnych państw członkowskich, ale daje inwestorom podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego".
Skutkiem roszczeń jest wyłącznie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniuCETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((1)) CETA a realizacja zadań publicznych przez samorządy
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się bowiem uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Zatem, co do zasady CETA znajduje zastosowanie, chyba że mamy do czynienia z wyraźnie wyartykułowanym wyjątkiem. Nie jest więc z góry wykluczone, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej.
CETA zatem nie jest zupełnie bez znaczenia dla samorządów. Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej.
Z Artykułu 30.6. ust. 1 umowy wynika, że nie jest dopuszczalne bezpośrednie powoływanie się na nią w krajowych systemach prawnych Stron. Oznacza to, że na CETA nie można się powołać w postępowaniu przed sądami krajowymi ani wywodzić bezpośrednio z CETA żadnych roszczeń przed tymi sądami. Jednakże otwarte jest pole do zastosowania CETA w relacjach inwestor - strona traktatu. W sporach prowadzonych przed Trybunałem Arbitrażowym inwestor może skierować do Trybunału skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z określonych postanowień sekcji C lub sekcji D (Artykuł 8.18 ust. 1 CETA). Zatem wprawdzie CETA nie tworzy prawa bezpośrednio skutecznego w porządku prawnym poszczególnych państw członkowskich, ale daje inwestorom podstawę do zgłaszania roszczeń przeciwko stronom, które dopuszczają się "deliktu traktatowego".
Skutkiem roszczeń jest wyłącznie odszkodowanie. Ządanie strony nie może bowiem prowadzić do zakwestionowania ważności środka ustanowionego przez stronę (por. Artykuł 8.39 ust. 1 . Zatem na mocy CETA inwestor nie może żądać stwierdzenia nieważności lub uchylenia aktu normatywnego, który spowodował "delikt traktatowy". Nie może także żądać odszkodowania przewyższającego szkodę (//punitive damages// - w tłumaczeniuCETA na j. polski: odszkodowania karnego, Artykuł 8.39. ust. 4 CETA).
((1)) CETA a realizacja zadań publicznych przez samorządy
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się bowiem uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Zatem, co do zasady CETA znajduje zastosowanie, chyba że mamy do czynienia z wyraźnie wyartykułowanym wyjątkiem. Nie jest więc z góry wykluczone, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej.
CETA zatem nie jest zupełnie bez znaczenia dla samorządów. Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej.
Usunięte:
((1)) CETA nie jest ambiwalentna dla samorządów
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się bowiem uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Zatem, co do zasady CETA znajduje zastosowanie, chyba że mamy do czynienia z wyraźnie wyartykułowanym wyjątkiem.
Nie jest więc z góry wykluczone, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej. Zabronione jest bowiem
Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej.
Dodane:
((1)) Czym jest CETA
>>Od lipca 2016 r. dostępne są wersje CETA we wszystkich językach urzędowych UE. Zostały opublikowane w Dokumence roboczym Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
CETA a realizacja zadań publicznych przez samorządy
((1)) CETA nie jest ambiwalentna dla samorządów
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się bowiem uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Zatem, co do zasady CETA znajduje zastosowanie, chyba że mamy do czynienia z wyraźnie wyartykułowanym wyjątkiem.
Nie jest więc z góry wykluczone, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej. Zabronione jest bowiem
Nie wiadomo bowiem, dlaczego zdecydowano się na użycie – w katalogu wyłączeń stosowania Art. 8 – nie do końca jasnego pojęcia „activities carried out in the exercise of governmental authority” zamiast uznanego i przyjęte w UE „services in general economic interest” (Art. 14 TFUE). Także dokonane przez UE w załączniku II zastrzeżenia są uważane za niedokładne i budzące uzasadnione wątpliwości. Pozostawiono pole do stosowania reguł dotyczących dostępu do rynku i o równym traktowaniu również wobec usług w ogólnym interesie gospodarczym, za które w Polsce są z reguły uważane usługi użyteczności publicznej. Może to (choć nie musi) otwierać drogę do kwestionowania decyzji samorządów o wprowadzeniu monopolu na wykonywanie działalności użyteczności publicznej pod kątem ochrony inwestycji, udzielenie praw wyłącznych albo subsydiowanie określonej działalności związanej z wykonywaniem zadania publicznego.
((1)) Konkluzja
Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej.
----
>>Od lipca 2016 r. dostępne są wersje CETA we wszystkich językach urzędowych UE. Zostały opublikowane w Dokumence roboczym Komisji z 5.7.2016 r. ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).>> Komisja Europejska zakończyła negocjacje treści umowy handlowej z Kanadą (CETA - Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part). W lipcu opublikowane zostały tłumaczenia CETA na wszystkie języki urzędowe Unii (COM(2016), 444 final). Celem umowy jest zniesienie barier w pozostałych jeszcze wzajemnych relacjach handlowych. Poza zniesieniem opłat celnych, umowa zakłada likwidację ograniczeń w dostępie do zamówień publicznych w UE i w Kanadzie a także otwarcie rynku usług i stworzenie stabilnych warunków dla inwestycji oraz system ich ochrony.
Dyskusja o CETA odbywa się głównie na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej. Analizowane są skutki związania się przez kraje członkowskie umową handlową z Kanadą oraz konsekwencje dla gospodarek obydwu stron traktatu. Mniejsze zainteresowanie traktatem CETA wykazują prawnicy, choć niesłusznie. Ustalenie, czy CETA ma charakter umowy mieszanej, którą powinny ratyfikować także – obok UE – jej państwa członkowskie, nie ba bynajmniej wyłącznie akademickiego charakteru. Tą kwestię rozstrzygnie najprawdopodobniej Trybunał Sprawiedliwości UE, do którego Komisja złożyła w lipcu ubiegłego roku wniosek o ustalenie charakteru prawnego podobnej umowy handlowej z Singapurem (sygn. A-2/15).
CETA a realizacja zadań publicznych przez samorządy
((1)) CETA nie jest ambiwalentna dla samorządów
Mało widocznym w dyskusji nad przyjęciem CETA jest wątek wpływu zapisów o ochronie inwestycji na gospodarkę komunalną. Wydaje się bowiem, że dla samorządów CETA wcale nie musi być ambiwalentna. Zwraca się bowiem uwagę, że traktat sformułowany jest w ten sposób, iż jego zakresem zastosowania objęte są wszelkie obszary aktywności, które nie zostały wyraźnie wyłączone na mocy szczególnych jego postanowień. Zatem, co do zasady CETA znajduje zastosowanie, chyba że mamy do czynienia z wyraźnie wyartykułowanym wyjątkiem.
Nie jest więc z góry wykluczone, iż zasady wolnego handlu przyjęte w CETA będą również – choćby tylko w pewnej mierze – mogły dotyczyć usług realizowanych przez samorządy jako usługi użyteczności publicznej. Zabronione jest bowiem
Nie wiadomo bowiem, dlaczego zdecydowano się na użycie – w katalogu wyłączeń stosowania Art. 8 – nie do końca jasnego pojęcia „activities carried out in the exercise of governmental authority” zamiast uznanego i przyjęte w UE „services in general economic interest” (Art. 14 TFUE). Także dokonane przez UE w załączniku II zastrzeżenia są uważane za niedokładne i budzące uzasadnione wątpliwości. Pozostawiono pole do stosowania reguł dotyczących dostępu do rynku i o równym traktowaniu również wobec usług w ogólnym interesie gospodarczym, za które w Polsce są z reguły uważane usługi użyteczności publicznej. Może to (choć nie musi) otwierać drogę do kwestionowania decyzji samorządów o wprowadzeniu monopolu na wykonywanie działalności użyteczności publicznej pod kątem ochrony inwestycji, udzielenie praw wyłącznych albo subsydiowanie określonej działalności związanej z wykonywaniem zadania publicznego.
((1)) Konkluzja
Z drugiej strony nie można także demonizować jej postanowień. Warto jednak, aby samorządy miały świadomość, że umowa CETA może mieć wpływ na ich aktywność w sferze gospodarki komunalnej.
----
Usunięte:
Od lipca 2016 r. dostępne są wersje CETA we wszystkich językach urzędowych UE. Zostały opublikowane w Dokumence roboczym Komisji z 5.7.2016 r. ([[ http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).
Dodane:
=====CETA =====
==Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part==
Od lipca 2016 r. dostępne są wersje CETA we wszystkich językach urzędowych UE. Zostały opublikowane w Dokumence roboczym Komisji z 5.7.2016 r. ([[ http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).
Za granicą sporządzone zostały liczne opinie prawne dotyczące charakteru prawnego i skutków wprowadzenia CETA.
W Niemczech najbardziej znane są następuące opinie:
- Thomas Fritz, Analyse und Bewertung des EU-Kanada Freihandelsabkommens CETA, 2015, ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-779-1-1.pdf online]]).
-----
CategoryPrawoEuropejskie
==Comprehensive Economic and Trade Agreement between Canada, of the one part, and the European Union [and Its Member States] of the other part==
Od lipca 2016 r. dostępne są wersje CETA we wszystkich językach urzędowych UE. Zostały opublikowane w Dokumence roboczym Komisji z 5.7.2016 r. ([[ http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 KOM(2016) 444 final, 2016/0206(NLE)]]).
Za granicą sporządzone zostały liczne opinie prawne dotyczące charakteru prawnego i skutków wprowadzenia CETA.
W Niemczech najbardziej znane są następuące opinie:
- Thomas Fritz, Analyse und Bewertung des EU-Kanada Freihandelsabkommens CETA, 2015, ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-779-1-1.pdf online]]).
-----
CategoryPrawoEuropejskie
Usunięte:
==COMPREHENSIVE ECONOMIC AND TRADE AGREEMENT BETWEEN CANADA, OF THE ONE PART, AND THE ROPEAN UNION [AND ITS MEMBER STATES] OF THE OTHER PART==
Zob. wersje językowe:
- angielska: Zob. **[[http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/february/tradoc_154329.pdf strona]]** Komisji Europejskiej.
- niemiecka: **[[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-vorschlag-fuer-einen-beschluss-ueber-die-unterzeichnung-des-wirtschafts-und-handelsabkommens-zwischen-kanada-und-der-eu,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf strona]]** BMWI,
- polska: **[[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 strona]]** KE.
Zob. następujące opinie:
- Thomas Fritz, Analyse und Bewertung des EU-Kanada Freihandelsabkommens CETA, 2015, ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-779-1-1.pdf online]])
,
-
,
Dodane:
- Markus Krajewski, Public services in the Draft Canada-European Union Economic and Trade Agreement (CETA), 2014 ([[http://www.epsu.org/sites/default/files/article/files/Public_services_in_the_CETA_FINAL_with_cover.pdf online]]),
Usunięte:
Dodane:
- Markus Krajewski, Public services in the Draft Canada-European Union Economic and Trade Agreement (CETA),
- Andreas Fischer-Lescano/Johan Horst, Europa‐ und verfassungsrechtliche Vorgaben für das Comprehensive Economic and Trade Agreement der EU und Kanada (CETA), 2014 ([[https://www.mehr-demokratie.de/fileadmin/pdf/CETA-Rechtsgutachten.pdf online]]),
- Andreas Kerkemeyer, Europarechtliche Bedenken gegen das CETA-Abkommen; Kritische Justiz Jahrgang 48 (2015), Heft 3, Seite 264 - 274, DOI: 10.5771/0023-4834-2015-3-264 (niedostępny online),
- Rahel Aichele/Gabriel Felbermayr, CETA: Welche Effekte hat das EU-Kanada-Freihandelsabkommen auf Deutschland?, 2014 ([[https://www.cesifo-group.de/portal/page/portal/lang-en/DocBase_Content/ZS/ZS-ifo_Schnelldienst/zs-sd-2014/zs-sd-2014-24/ifosd_2014_24_2.pdf online]]),
- Thomas Fritz, Analyse und Bewertung des EU-Kanada Freihandelsabkommens CETA, 2015, ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-779-1-1.pdf online]])
,
,
- Andreas Fischer-Lescano/Johan Horst, Europa‐ und verfassungsrechtliche Vorgaben für das Comprehensive Economic and Trade Agreement der EU und Kanada (CETA), 2014 ([[https://www.mehr-demokratie.de/fileadmin/pdf/CETA-Rechtsgutachten.pdf online]]),
- Andreas Kerkemeyer, Europarechtliche Bedenken gegen das CETA-Abkommen; Kritische Justiz Jahrgang 48 (2015), Heft 3, Seite 264 - 274, DOI: 10.5771/0023-4834-2015-3-264 (niedostępny online),
- Rahel Aichele/Gabriel Felbermayr, CETA: Welche Effekte hat das EU-Kanada-Freihandelsabkommen auf Deutschland?, 2014 ([[https://www.cesifo-group.de/portal/page/portal/lang-en/DocBase_Content/ZS/ZS-ifo_Schnelldienst/zs-sd-2014/zs-sd-2014-24/ifosd_2014_24_2.pdf online]]),
- Thomas Fritz, Analyse und Bewertung des EU-Kanada Freihandelsabkommens CETA, 2015, ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-779-1-1.pdf online]])
,
,
Dodane:
- polska: **[[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 strona]]** KE.
Usunięte:
Dodane:
- angielska: Zob. **[[http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/february/tradoc_154329.pdf strona]]** Komisji Europejskiej.
- niemiecka: **[[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-vorschlag-fuer-einen-beschluss-ueber-die-unterzeichnung-des-wirtschafts-und-handelsabkommens-zwischen-kanada-und-der-eu,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf strona]]** BMWI,
- polska: [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 strona]] KE.
- niemiecka: **[[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-vorschlag-fuer-einen-beschluss-ueber-die-unterzeichnung-des-wirtschafts-und-handelsabkommens-zwischen-kanada-und-der-eu,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf strona]]** BMWI,
- polska: [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1473105949211&uri=CELEX:52016PC0444 strona]] KE.
Usunięte:
- W języku niemieckim: [[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-vorschlag-fuer-einen-beschluss-ueber-die-unterzeichnung-des-wirtschafts-und-handelsabkommens-zwischen-kanada-und-der-eu,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf stona]] BMWI,
Dodane:
Zob. następujące opinie:
- Franz C. Mayer, Stellt das geplante Freihandelsabkommen der EU mit Kanada (Comprehensive Economic and Trade Agreement, CETA) ein gemischtes Abkommen dar? Rechtsgutachten für das Bundesministerium für Wirtschaft und Energie, 2014 ([[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-gutachten-einstufung-als-gemischtes-abkommen,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf online]]);
- Martin Nettesheim, Die Auswirkungen von CETA auf den politischen Gestaltungsspielraum von Ländern und Gemeinden. Gutachten im Auftrag des Staatsministeriums des Landes Baden-Württemberg, 2016 ([[https://stm.baden-wuerttemberg.de/fileadmin/redaktion/dateien/PDF/160524_Nettesheim-CETA-Gutachten.pdf online]]);
- Markus Krajewski/Britta Kynast, Auswirkungen des Transatlantischen Handels- und Investitionsabkommens (TTIP) auf den Rechtsrahmen für öffentliche Dienstleistungen in Europa, 2014 ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf online]]);
- Stephan Schill, Auswirkungen der Bestimmungen zum Investitionsschutz und zu den Investor‐Staat‐Schiedsverfahren im Entwurf des Freihandelsabkommens zwischen der EU und Kanada (CETA) auf den Handlungsspielraum des Gesetzgebers (Kurzgutachten), ([[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-gutachten-investitionsschutz,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf online]])
- Franz C. Mayer, Stellt das geplante Freihandelsabkommen der EU mit Kanada (Comprehensive Economic and Trade Agreement, CETA) ein gemischtes Abkommen dar? Rechtsgutachten für das Bundesministerium für Wirtschaft und Energie, 2014 ([[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-gutachten-einstufung-als-gemischtes-abkommen,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf online]]);
- Martin Nettesheim, Die Auswirkungen von CETA auf den politischen Gestaltungsspielraum von Ländern und Gemeinden. Gutachten im Auftrag des Staatsministeriums des Landes Baden-Württemberg, 2016 ([[https://stm.baden-wuerttemberg.de/fileadmin/redaktion/dateien/PDF/160524_Nettesheim-CETA-Gutachten.pdf online]]);
- Markus Krajewski/Britta Kynast, Auswirkungen des Transatlantischen Handels- und Investitionsabkommens (TTIP) auf den Rechtsrahmen für öffentliche Dienstleistungen in Europa, 2014 ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf online]]);
- Stephan Schill, Auswirkungen der Bestimmungen zum Investitionsschutz und zu den Investor‐Staat‐Schiedsverfahren im Entwurf des Freihandelsabkommens zwischen der EU und Kanada (CETA) auf den Handlungsspielraum des Gesetzgebers (Kurzgutachten), ([[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-gutachten-investitionsschutz,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf online]])
Usunięte:
- Franz C. Mayer, Stellt das geplante Freihandelsabkommen der EU mit Kanada (Comprehensive Economic and Trade Agreement, CETA) ein gemischtes Abkommen dar? Rechtsgutachten für das Bundesministerium für Wirtschaft und Energie, 2014 ([[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-gutachten-einstufung-als-gemischtes-abkommen,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf online]]);
- Martin Nettesheim, Die Auswirkungen von CETA auf den politischen Gestaltungsspielraum von Ländern und Gemeinden. Gutachten im Auftrag des Staatsministeriums des Landes Baden-Württemberg, 2016 ([[https://stm.baden-wuerttemberg.de/fileadmin/redaktion/dateien/PDF/160524_Nettesheim-CETA-Gutachten.pdf online]]);
- Markus Krajewski/Britta Kynast, Auswirkungen des Transatlantischen Handels- und Investitionsabkommens (TTIP) auf den Rechtsrahmen für öffentliche Dienstleistungen in Europa, 2014 ([[http://www.boeckler.de/pdf_fof/S-2014-720-1-1.pdf online]]);
- Stephan Schill, Auswirkungen der Bestimmungen zum Investitionsschutz und zu den Investor‐Staat‐Schiedsverfahren im Entwurf des Freihandelsabkommens zwischen der EU und Kanada (CETA) auf den Handlungsspielraum des Gesetzgebers (Kurzgutachten), ([[http://www.bmwi.de/BMWi/Redaktion/PDF/C-D/ceta-gutachten-investitionsschutz,property=pdf,bereich=bmwi2012,sprache=de,rwb=true.pdf online]])
Dodane:
((1)) Tekst traktatu
Zob. wersje językowe:
- angielska: Zob. **[[http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/february/tradoc_154329.pdf strona]]** Komisji Europejskiej.
Zob. wersje językowe:
- angielska: Zob. **[[http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/february/tradoc_154329.pdf strona]]** Komisji Europejskiej.
Usunięte:
- W języku angielskim: Zob. **[[http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2016/february/tradoc_154329.pdf strona]]** Komisji Europejskiej.
