Wiki source for UstanowienieSluzebnosciOsobistej
====Ustanowienie służebności osobistej====
Do zdarzeń kreujących [[SluzebnosciOsobiste służebności osobiste]] zaliczamy umowę oraz akt władczy.
((1)) Ustanowienie służebności osobistej w drodze umowy
Podstawowym sposobem nabycia służebności osobistej jest czynność prawna, którą może być __wyłącznie__ umowa (nie zaś jednostronna czynność prawna) pomiędzy właścicielem nieruchomości obciążonej a osobą fizyczną nabywającą służebność (por. Gniewek w: SystemPrawaPrywatnegoTom4, (2005) § 51 nb. 125 – 126).
Ponieważ chodzi tu znów o zwykły tryb umowny, do ustanowienia służebności osobistej konieczne jest:
1) zawarcie umowy (zob. zasady ogólne - art. 66 i nast. KC),
1) ustalenie takiej treści umowy, która odpowiada istocie służebności gruntowej i
1) dochowanie warunków, od których zależy skuteczność umowy.
((2)) Zawarcie umowy
Tryb zawarcia umowy oraz ważność oświadczeń woli ustala się wg przepisów części ogólnej KC.
((2)) Treść umowy
Treść umowy ustanawiającej służebność osobistą jest taka sama jak w przypadku służebności gruntowych ({{pu przepis="art. 296 KC"}}), z tym że uprawnionym jest w tym wypadku wyłącznie indywidualnie (z imienia i nazwiska) oznaczona osoba fizyczna. Oznacza to, że poza imiennym wskazaniem uprawnionego w umowie muszą znaleźć informacje na temat zakresu wykonywanej służebności, a więc uprawnień przysługujących osobie fizycznej względem nieruchomości. Kodeks podaje treść jednej ze służebności, tzw. służebności mieszkania. Ta służebność polega na uprawnieniu osoby fizycznej do korzystania z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku ({{pu przepis="art. 302 § 1 KC"}}).
((2)) Skuteczność umowy
Skuteczność umowy zależy natomiast od dochowania wymagań przewidzianych przez przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości ({{pu przepis="art. 245 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 155 KC"}} i nast.). Z przepisu {{pu przepis="art. 245 § 2 zd. 2 KC"}} wynika, że niezbędna jest w tym wypadku forma aktu notarialnego wymagana lecz tylko dla oświadczenia właściciela nieruchomości, który tą służebność ustanawia, albowiem służebności osobiste mogą być ustanawiane wyłącznie na nieruchomościach. Ponieważ do ustanowienia służebności stosuje się także inne przepisy dot. przeniesienia własności nieruchomości, w tym także np. zasadę kauzalności materialnej ({{pu przepis="art. 156 KC"}}), nieważność zobowiązania, z którego wynika obowiązek do ustanowienia służebności, powoduje nieważność aktu kreującego służebność.
((1)) Ustanowienie służebności osobistej przez akt władczy
Możliwe jest powstanie służebności osobistej w drodze __konstytutywnego__ orzeczenia sądu. Zazwyczaj w tych wypadkach podstawą rozstrzygnięcia sądu będzie {{pu przepis="art. 146 KC"}} (służebność drogi konicznej na rzecz samoistnego posiadacza nieruchomości), choć wydaje się możliwe również ustanowienie służebności osobistej w sprawie o [[ZniesienieWspolwlasnosci zniesienie współwłasności]], dział spadku, podziale majątku wspólnego małżonków (por. Szachułowicz w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 296 nb. 4).
Ustaliło się przekonanie, iż przepis {{pu przepis="art. 296 KC"}} nie stanowi samodzielnej podstawy do obciążenia nieruchomości służebnością osobistą, wbrew woli i zgodzie właściciela nieruchomości. Przepis ten nie zawiera kryteriów ustanowienia służebności na jednostronne żądanie osoby nie będącej właścicielem nieruchomości, ani **nie zawiera roszczenia** o ustanowienie takiej służebności (Gniewek w: E. GniewekKCKomentarz, 2001, art. 296 nr 2.2 z powołaniem na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.2.1978 r., III CZP 1/78, niepubl. (LEX nr 8071)).
Z uwagi na treść {{pu przepis="art. 120 UGospNier"}} teoretycznie możliwe jest również ustanowienie służebności osobistej na mocy aktu administracyjnego (tak też Gniewek, //op.cit.//, nr 2.10).
Do zdarzeń kreujących [[SluzebnosciOsobiste służebności osobiste]] zaliczamy umowę oraz akt władczy.
((1)) Ustanowienie służebności osobistej w drodze umowy
Podstawowym sposobem nabycia służebności osobistej jest czynność prawna, którą może być __wyłącznie__ umowa (nie zaś jednostronna czynność prawna) pomiędzy właścicielem nieruchomości obciążonej a osobą fizyczną nabywającą służebność (por. Gniewek w: SystemPrawaPrywatnegoTom4, (2005) § 51 nb. 125 – 126).
Ponieważ chodzi tu znów o zwykły tryb umowny, do ustanowienia służebności osobistej konieczne jest:
1) zawarcie umowy (zob. zasady ogólne - art. 66 i nast. KC),
1) ustalenie takiej treści umowy, która odpowiada istocie służebności gruntowej i
1) dochowanie warunków, od których zależy skuteczność umowy.
((2)) Zawarcie umowy
Tryb zawarcia umowy oraz ważność oświadczeń woli ustala się wg przepisów części ogólnej KC.
((2)) Treść umowy
Treść umowy ustanawiającej służebność osobistą jest taka sama jak w przypadku służebności gruntowych ({{pu przepis="art. 296 KC"}}), z tym że uprawnionym jest w tym wypadku wyłącznie indywidualnie (z imienia i nazwiska) oznaczona osoba fizyczna. Oznacza to, że poza imiennym wskazaniem uprawnionego w umowie muszą znaleźć informacje na temat zakresu wykonywanej służebności, a więc uprawnień przysługujących osobie fizycznej względem nieruchomości. Kodeks podaje treść jednej ze służebności, tzw. służebności mieszkania. Ta służebność polega na uprawnieniu osoby fizycznej do korzystania z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku ({{pu przepis="art. 302 § 1 KC"}}).
((2)) Skuteczność umowy
Skuteczność umowy zależy natomiast od dochowania wymagań przewidzianych przez przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości ({{pu przepis="art. 245 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 155 KC"}} i nast.). Z przepisu {{pu przepis="art. 245 § 2 zd. 2 KC"}} wynika, że niezbędna jest w tym wypadku forma aktu notarialnego wymagana lecz tylko dla oświadczenia właściciela nieruchomości, który tą służebność ustanawia, albowiem służebności osobiste mogą być ustanawiane wyłącznie na nieruchomościach. Ponieważ do ustanowienia służebności stosuje się także inne przepisy dot. przeniesienia własności nieruchomości, w tym także np. zasadę kauzalności materialnej ({{pu przepis="art. 156 KC"}}), nieważność zobowiązania, z którego wynika obowiązek do ustanowienia służebności, powoduje nieważność aktu kreującego służebność.
((1)) Ustanowienie służebności osobistej przez akt władczy
Możliwe jest powstanie służebności osobistej w drodze __konstytutywnego__ orzeczenia sądu. Zazwyczaj w tych wypadkach podstawą rozstrzygnięcia sądu będzie {{pu przepis="art. 146 KC"}} (służebność drogi konicznej na rzecz samoistnego posiadacza nieruchomości), choć wydaje się możliwe również ustanowienie służebności osobistej w sprawie o [[ZniesienieWspolwlasnosci zniesienie współwłasności]], dział spadku, podziale majątku wspólnego małżonków (por. Szachułowicz w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 296 nb. 4).
Ustaliło się przekonanie, iż przepis {{pu przepis="art. 296 KC"}} nie stanowi samodzielnej podstawy do obciążenia nieruchomości służebnością osobistą, wbrew woli i zgodzie właściciela nieruchomości. Przepis ten nie zawiera kryteriów ustanowienia służebności na jednostronne żądanie osoby nie będącej właścicielem nieruchomości, ani **nie zawiera roszczenia** o ustanowienie takiej służebności (Gniewek w: E. GniewekKCKomentarz, 2001, art. 296 nr 2.2 z powołaniem na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.2.1978 r., III CZP 1/78, niepubl. (LEX nr 8071)).
Z uwagi na treść {{pu przepis="art. 120 UGospNier"}} teoretycznie możliwe jest również ustanowienie służebności osobistej na mocy aktu administracyjnego (tak też Gniewek, //op.cit.//, nr 2.10).
