Wiki source for UdzielanieZamowienNaSwiadczenieUslugPublicznychWTransporcieZbiorowym
====Udzielanie zamówień na świadczenie usług publicznych w transporcie zbiorowym====
((1)) Źródła prawa i ich hierarchia
Zagadnienie będące przedmiotem niniejszej analizy jest uregulowane w dwóch aktach prawnych:
1) [[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:315:0001:01:pl:HTML rozporządzeniu (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. L 315 , s. 1 - 13)]] oraz w
1) [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2011&dzup=13 ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. z 2011 roku, Nr 5, poz. 13, ostatnio zmieniona przez ust. z dnia 18 sierpnia 2011 o bezpieczeństwie morskim (Dz.U. z 2011 roku Nr 228, poz. 1368))]].
Regulacje obydwu aktów powinny się uzupełniać. Jednakże w razie niemożności pogodzenia postanowień ustawy z rozporządzeniem, pierwszeństwo stosowania ma rozporządzenie (zob. więcej w dokumencie o [[RozporzadzenieEuropejskie rozporządzeniach UE]]).
((1)) Zasady udzielania zamówień wg rozporządzenia 1370/2007
Rozporządzenie kreuje - co do zasady - własny porządek udzielania zamówień. Jednakże zamówienia prowadzące do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych określone w dyrektywach 2004/17/WE lub 2004/18/WE w zakresie autobusowego lub tramwajowego transportu pasażerskiego, są udzielane zgodnie z procedurami przewidzianymi w tych dyrektywach, chyba że takie zamówienia nie są udzielane w formie koncesji na usługi ({{pu przepis="art. 5 ust. 1 zd. 2 RozpWE1370/2007"}}).
((2)) Zasada - tryb przetargowy
Własny porządek ustanowiony w {{pu akt="RozpWE1370/2007"}} polega na stosowaniu wg {{pu przepis="art. 5 ust. 3 RozpWE1370/2007"}} trybu przetargowego, który jest otwarty dla każdego podmiotu, sprawiedliwy i zgodny z zasadami przejrzystości i niedyskryminacji. Tryb ten nie wyklucza prowadzenia rokowań, o ile są zgodne z wymienionymi zasadami i jeżeli służą określeniu elementów najbardziej dostosowanych do specyfiki lub złożoności potrzeb ({{pu przepis="art. 5 ust. 3 zd. 2 RozpWE1370/2007"}}). W tym trybie dokonuje się udzielenia zamówienia, o ile nie zachodzi sytuacja nakazująca lub pozwalająca zastosować inny rodzaj procedury. Po odjęciu wyjątków od zasady okazuje się, że ma ona zastosowanie do:
- udzielenia koncesji na świadczenie usług publicznych w zakresie autobusowego lub tramwajowego transportu pasażerskiego oraz
- umów o świadczenie usług publicznych w zakresie transportu szynowego (metro oraz kolej, chyba że w tym ostatnim wypadku właściwy organ zastosuje przysługujący mu alternatywnie na podstawie {{pu przepis="art. 5 ust. 6 RozpWE1370/2007"}} tryb bezpośredniego zawarcia umowy).
W tym trybie udziela się więc zamówień przez właściwy organ (w rozumieniu {{pu przepis="art. 2 lit. b RozpWE1370/2007"}}) podmiotowi, który nie jest podmiotem wewnętrznym (w rozumieniu art. 2 lit. j) rozp.), jeżeli celem udzielenia zamówienia jest zawarcie umowy o świadczenie usług publicznych (w rozumieniu {{pu przepis="art. 2 lit. i RozpWE1370/2007"}}).
((2)) Wyjątki od zasady
Procedury przetargowej ustanowionej w {{pu przepis="art. 5 ust. 3 RozpWE1370/2007"}} nie stosuje się, gdy:
- dopuszczalne jest bezpośrednie udzielenie zamówienia albo
- organ samodzielnie świadczy usługi publiczne w zakresie transportu pasażerskiego lub udziela zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych z podmiotem wewnętrznym ("in house") albo
- należy zastosować procedurę zamówieniową uregulowaną w dyr. 2004/17/WE i 2004/18/WE.
((3)) bezpośrednie udzielenie zamówienia
Możliwe jest pominięcie procedur przetargowej w sytuacjach opisanych w art. 5 ust. 4-6. Chodzi tu o sytuacje tzw. bagatelnych usług ({{pu przepis="art. 5 ust. 4 RozpWE1370/2007"}}), konieczności zastosowania środków nadzwyczajnych ({{pu przepis="art. 5 ust. 5 RozpWE1370/2007"}}) lub zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie transportu kolejowego z wyłączeniem transportu szynowego (metro i tramwaje) ({{pu przepis="art. 5 ust. 6 RozpWE1370/2007"}}).
Bezpośrednie udzielenie zamówienia polega na rezygnacji z formalistycznych procedur zamówieniowych dyrektyw 2004/17 i 2004/18
((3)) udzielenie zamówienia "in house"
Ta sytuacja podlega {{pu przepis="art. 5 ust. 2 RozpWE1370/2007"}} i tam uregulowanemu postępowaniu. Tryb ten obejmuje:
1) samodzielne świadczenie przez właściwy organ usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego (in house //sensu stricte//) oraz
1) udzielenie zamówienia prowadzącego do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych z podmiotem wewnętrznym (in house //sensu largo//).
((3)) udzielenie zamówienia wg dyrektyw 2004/17 i 2004/18
{{pu przepis="Art. 5 ust. 1 zd. 2 RozpWE1370/2007"}} wskazuje, iż zamówienia prowadzące do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie autobusowego lub tramwajowego transportu pasażerskiego są udzielane zgodnie z procedurami przewidzianymi w tych dyrektywach, chyba że chodzi o udzielenie koncesji na tego typu usługi.
((1)) Nowe rozwiązania stosowane w Niemczech
Niezależnie od tych zasad próbuje się wypracować rozwiązania prawne, zapewniające konkurencję na rynku przewozów kolejowych (zob. (Hall/Schliwa, [[http://www.juve.de/rechtsmarkt JUVE.Rechtsmarkt]] 1/2014).
W NRW obsługę jednej z ważniejszych linii ma zapewnić rozwiązanie składające się z dwóch oddzielnych zamówień. W pierwszym wybiera się producenta taboru, który stworzy nowy typ pojazdu, wyprodukuje go i przez 30 lat będzie naprawiał oraz utrzymywał w stanie przydatności (Hall/Schliwa, JUVE, str. 78). Zamówienie obejmuje 85 pojazdów. Stosowana będzie zatem jeszcze nie do końca wypróbowana w transporcie zasada w oparciu o cykl życia zamówionego produktu. Rozwiązanie znane także prawu polskiemu ({{pu przepis="art. 2 pkt 1a PrZamPubl"}}). W ten sposób producent będzie skłonny zainwestować w rozwiązania trwałe, albowiem sam będzie ponosił koszty związane z nienależytym wykonaniem zamówionego produktu. Rozwiązanie to zostało oprotestowane przez DB AG, ale protest został oddalony (więcej na [[http://www.zughalt.de/2014/10/rrx-vergabebeschwerde-zurueckgewiesen/ stronie]] Eisenbahnjournal Zughalt.de).
W drugim etapie wybrane zostanie przewoźnik, który będzie realizować transport przy pomocy zamówionych pojazdów (Hall/Schliwa, JUVE, str. 79-80). Pociągi zostaną mu wydzierżawione, a jego wyłącznym zadaniem będzie obsługa przewozów (14,2 mln pociągokilometrów). Umowy zawarte zostaną na 15 lat (2018-2033) (więcej na [[http://www.vrr.de/de/vrr/presse/meldungen/archiv/2013/00670/index.html stronie]] Verkehrsverbund Rhein-Ruhr)
Podobne rozwiązania przewiduje się także w Schleswig-Holstein oraz w Saarland, przy czym w tym pierwszym landzie pool pociągów sfinansowany zostanie z gwarancji kapitałowych landu.
Ciekawą konsekwencją jest, że w ten sposób zamawiający zbija cenę za pociągokilometr o połowę albo i więcej (Hall/Schliwa, JUVE, str. 81) w porównaniu z dotychczasowymi modelami.
((2)) Literatura
Zob. Husmann/Jasper/Neven-Daroussis/Langenberg, [[http://www.heuking.de/uploads/tx_nplawyer/029_2011-03_Der_Nahverkehr__VRR_schreibt_RB-Linie_mit_innovativer_Fahrzeugfinanzierung_aus___Dr._Ute_Jasper__Dr._Kristina_Neven_Daroussis.pdf VRR schreibt RB-Linie mit innovativer Fahrzeugfinanzierung aus]], Nahverkehr 03/2011, s 18-20) oraz ich wcześniejsze opracowanie pt. [[http://www.heuking.de/uploads/tx_nplawyer/24_Der_Nahverkehr_9_2009.pdf Aufgabenträger finanziert Fahrzeuge für den SPNV]], Nahverkehr 9/2009, s. 8-10).
((2)) Orzecznictwo
Zob. ocenę tego rozwiązania w orzeczeniu [[https://beck-online.beck.de/?typ=reference&y=300&b=2014&s=721&z=NZBAU VK Münster]] z dnia 2.10.2014 (wraz z [[https://beck-online.beck.de/?typ=reference&y=300&b=2015&n=1&s=216&z=NZBAU omówieniem]])
----
CategoryZamowieniaPubliczne CategoryPublicznyTransportZbiorowy
((1)) Źródła prawa i ich hierarchia
Zagadnienie będące przedmiotem niniejszej analizy jest uregulowane w dwóch aktach prawnych:
1) [[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:315:0001:01:pl:HTML rozporządzeniu (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. L 315 , s. 1 - 13)]] oraz w
1) [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2011&dzup=13 ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. z 2011 roku, Nr 5, poz. 13, ostatnio zmieniona przez ust. z dnia 18 sierpnia 2011 o bezpieczeństwie morskim (Dz.U. z 2011 roku Nr 228, poz. 1368))]].
Regulacje obydwu aktów powinny się uzupełniać. Jednakże w razie niemożności pogodzenia postanowień ustawy z rozporządzeniem, pierwszeństwo stosowania ma rozporządzenie (zob. więcej w dokumencie o [[RozporzadzenieEuropejskie rozporządzeniach UE]]).
((1)) Zasady udzielania zamówień wg rozporządzenia 1370/2007
Rozporządzenie kreuje - co do zasady - własny porządek udzielania zamówień. Jednakże zamówienia prowadzące do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych określone w dyrektywach 2004/17/WE lub 2004/18/WE w zakresie autobusowego lub tramwajowego transportu pasażerskiego, są udzielane zgodnie z procedurami przewidzianymi w tych dyrektywach, chyba że takie zamówienia nie są udzielane w formie koncesji na usługi ({{pu przepis="art. 5 ust. 1 zd. 2 RozpWE1370/2007"}}).
((2)) Zasada - tryb przetargowy
Własny porządek ustanowiony w {{pu akt="RozpWE1370/2007"}} polega na stosowaniu wg {{pu przepis="art. 5 ust. 3 RozpWE1370/2007"}} trybu przetargowego, który jest otwarty dla każdego podmiotu, sprawiedliwy i zgodny z zasadami przejrzystości i niedyskryminacji. Tryb ten nie wyklucza prowadzenia rokowań, o ile są zgodne z wymienionymi zasadami i jeżeli służą określeniu elementów najbardziej dostosowanych do specyfiki lub złożoności potrzeb ({{pu przepis="art. 5 ust. 3 zd. 2 RozpWE1370/2007"}}). W tym trybie dokonuje się udzielenia zamówienia, o ile nie zachodzi sytuacja nakazująca lub pozwalająca zastosować inny rodzaj procedury. Po odjęciu wyjątków od zasady okazuje się, że ma ona zastosowanie do:
- udzielenia koncesji na świadczenie usług publicznych w zakresie autobusowego lub tramwajowego transportu pasażerskiego oraz
- umów o świadczenie usług publicznych w zakresie transportu szynowego (metro oraz kolej, chyba że w tym ostatnim wypadku właściwy organ zastosuje przysługujący mu alternatywnie na podstawie {{pu przepis="art. 5 ust. 6 RozpWE1370/2007"}} tryb bezpośredniego zawarcia umowy).
W tym trybie udziela się więc zamówień przez właściwy organ (w rozumieniu {{pu przepis="art. 2 lit. b RozpWE1370/2007"}}) podmiotowi, który nie jest podmiotem wewnętrznym (w rozumieniu art. 2 lit. j) rozp.), jeżeli celem udzielenia zamówienia jest zawarcie umowy o świadczenie usług publicznych (w rozumieniu {{pu przepis="art. 2 lit. i RozpWE1370/2007"}}).
((2)) Wyjątki od zasady
Procedury przetargowej ustanowionej w {{pu przepis="art. 5 ust. 3 RozpWE1370/2007"}} nie stosuje się, gdy:
- dopuszczalne jest bezpośrednie udzielenie zamówienia albo
- organ samodzielnie świadczy usługi publiczne w zakresie transportu pasażerskiego lub udziela zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych z podmiotem wewnętrznym ("in house") albo
- należy zastosować procedurę zamówieniową uregulowaną w dyr. 2004/17/WE i 2004/18/WE.
((3)) bezpośrednie udzielenie zamówienia
Możliwe jest pominięcie procedur przetargowej w sytuacjach opisanych w art. 5 ust. 4-6. Chodzi tu o sytuacje tzw. bagatelnych usług ({{pu przepis="art. 5 ust. 4 RozpWE1370/2007"}}), konieczności zastosowania środków nadzwyczajnych ({{pu przepis="art. 5 ust. 5 RozpWE1370/2007"}}) lub zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie transportu kolejowego z wyłączeniem transportu szynowego (metro i tramwaje) ({{pu przepis="art. 5 ust. 6 RozpWE1370/2007"}}).
Bezpośrednie udzielenie zamówienia polega na rezygnacji z formalistycznych procedur zamówieniowych dyrektyw 2004/17 i 2004/18
((3)) udzielenie zamówienia "in house"
Ta sytuacja podlega {{pu przepis="art. 5 ust. 2 RozpWE1370/2007"}} i tam uregulowanemu postępowaniu. Tryb ten obejmuje:
1) samodzielne świadczenie przez właściwy organ usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego (in house //sensu stricte//) oraz
1) udzielenie zamówienia prowadzącego do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych z podmiotem wewnętrznym (in house //sensu largo//).
((3)) udzielenie zamówienia wg dyrektyw 2004/17 i 2004/18
{{pu przepis="Art. 5 ust. 1 zd. 2 RozpWE1370/2007"}} wskazuje, iż zamówienia prowadzące do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie autobusowego lub tramwajowego transportu pasażerskiego są udzielane zgodnie z procedurami przewidzianymi w tych dyrektywach, chyba że chodzi o udzielenie koncesji na tego typu usługi.
((1)) Nowe rozwiązania stosowane w Niemczech
Niezależnie od tych zasad próbuje się wypracować rozwiązania prawne, zapewniające konkurencję na rynku przewozów kolejowych (zob. (Hall/Schliwa, [[http://www.juve.de/rechtsmarkt JUVE.Rechtsmarkt]] 1/2014).
W NRW obsługę jednej z ważniejszych linii ma zapewnić rozwiązanie składające się z dwóch oddzielnych zamówień. W pierwszym wybiera się producenta taboru, który stworzy nowy typ pojazdu, wyprodukuje go i przez 30 lat będzie naprawiał oraz utrzymywał w stanie przydatności (Hall/Schliwa, JUVE, str. 78). Zamówienie obejmuje 85 pojazdów. Stosowana będzie zatem jeszcze nie do końca wypróbowana w transporcie zasada w oparciu o cykl życia zamówionego produktu. Rozwiązanie znane także prawu polskiemu ({{pu przepis="art. 2 pkt 1a PrZamPubl"}}). W ten sposób producent będzie skłonny zainwestować w rozwiązania trwałe, albowiem sam będzie ponosił koszty związane z nienależytym wykonaniem zamówionego produktu. Rozwiązanie to zostało oprotestowane przez DB AG, ale protest został oddalony (więcej na [[http://www.zughalt.de/2014/10/rrx-vergabebeschwerde-zurueckgewiesen/ stronie]] Eisenbahnjournal Zughalt.de).
W drugim etapie wybrane zostanie przewoźnik, który będzie realizować transport przy pomocy zamówionych pojazdów (Hall/Schliwa, JUVE, str. 79-80). Pociągi zostaną mu wydzierżawione, a jego wyłącznym zadaniem będzie obsługa przewozów (14,2 mln pociągokilometrów). Umowy zawarte zostaną na 15 lat (2018-2033) (więcej na [[http://www.vrr.de/de/vrr/presse/meldungen/archiv/2013/00670/index.html stronie]] Verkehrsverbund Rhein-Ruhr)
Podobne rozwiązania przewiduje się także w Schleswig-Holstein oraz w Saarland, przy czym w tym pierwszym landzie pool pociągów sfinansowany zostanie z gwarancji kapitałowych landu.
Ciekawą konsekwencją jest, że w ten sposób zamawiający zbija cenę za pociągokilometr o połowę albo i więcej (Hall/Schliwa, JUVE, str. 81) w porównaniu z dotychczasowymi modelami.
((2)) Literatura
Zob. Husmann/Jasper/Neven-Daroussis/Langenberg, [[http://www.heuking.de/uploads/tx_nplawyer/029_2011-03_Der_Nahverkehr__VRR_schreibt_RB-Linie_mit_innovativer_Fahrzeugfinanzierung_aus___Dr._Ute_Jasper__Dr._Kristina_Neven_Daroussis.pdf VRR schreibt RB-Linie mit innovativer Fahrzeugfinanzierung aus]], Nahverkehr 03/2011, s 18-20) oraz ich wcześniejsze opracowanie pt. [[http://www.heuking.de/uploads/tx_nplawyer/24_Der_Nahverkehr_9_2009.pdf Aufgabenträger finanziert Fahrzeuge für den SPNV]], Nahverkehr 9/2009, s. 8-10).
((2)) Orzecznictwo
Zob. ocenę tego rozwiązania w orzeczeniu [[https://beck-online.beck.de/?typ=reference&y=300&b=2014&s=721&z=NZBAU VK Münster]] z dnia 2.10.2014 (wraz z [[https://beck-online.beck.de/?typ=reference&y=300&b=2015&n=1&s=216&z=NZBAU omówieniem]])
----
CategoryZamowieniaPubliczne CategoryPublicznyTransportZbiorowy
