Wiki source for TransgranicznePostepowanieUpadloscioweJurysdykcjaKrajowa
====Jurysdykcja krajowa w transgranicznym postępowaniu upadłościowym====
==właściwość sądu w sprawach o nieważność, względną bezskuteczność lub zaskarżenie czynności prawnych dokonanych z pokrzywdzeniem ogółu wierzycieli==
((1)) JURYSDYKCJA KRAJOWA
Do wszczęcia postępowania właściwe są sądy państwa członkowskiego UE, na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, którego postępowanie dotyczy {{pu przepis="art. 3 RozpWEPostUp"}}. Ta przesłanka ma dla spraw o bezskuteczność czynności dokonanych z pokrzywdzeniem wierzyciela kardynalne znaczenie. Prawem właściwym dla stwierdzenia bezskuteczności tego typu czynności jest bowiem //lex fori concursus// - prawo sądu, w którym wszczęto postępowanie upadłościowe ({{pu przepis="art. 4 ust. 1 RozpWEPostUp"}}).
((2)) Elementy ustalania jurysdykcji krajowej
Jurysdykcję krajową wyznaczają - kumulatywnie - następujące elementy:...
((2)) Zakres jurysdykcji
Z {{pu przepis="art. 1 ust. 1 RozpWEPostUp"}} w zw. z {{pu przepis="art. 2 li. a) RozpWEPostUp"}} wynika, że postępowaniami upadłościowymi w rozumieniu rozporządzenia są zbiorowe postępowania przewidujące niewypłacalność dłużnika, które obejmują całkowite lub częściowe zajęcie majątku dłużnika oraz powołanie zarządcy. W zakresie tych postępowań sądy właściwe mogą podejmować wszelkie czynności konieczne do wszczęcia postępowania upadłościowego, jego przeprowadzenia i ukończenia ({{pu przepis="art. 4 ust. 2 zd. 1 RozpWEPostUp"}}). Jurysdykcja krajowa rozciąga się więc również na powództwa o bezskuteczność (zaskarżenie) czynności dokonanych przez upadłego z pozwanym. Dotyczy to również sytuacji, gdy pozwany ma siedzibę w innym państwie członkowskim UE ([[WyrokETSC33907 wyrok ETS z 12.2.2009, C-339/07]]; krytycznie Stürner/Kern, [[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?vpath=bibdata/zeits/LMK/2009/278572.htm LMK 2009, 278572]]; w Niemczech wyrok BGH [[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?typ=reference&y=300&z=NJW&b=2009&s=2215&n=1 NJW 2009, 2215]] i nast.; w Polsce SiwikPEWP2011).
Wobec tego sprawa w niniejszym stanie faktycznym podlega rozpatrzeniu przez sąd niemiecki.
((1)) Właściwość miejscowa i rzeczowa
{{pu przepis="Art. 3 ust. 1 RozpWEPostUp"}} ustanawia wyłącznie jurysdykcję międzynarodową. Kwestie związane z właściwością miejscową i rzeczową sądu w sprawach o bezskuteczność czynności dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli prowadzonych przeciwko zagranicznemu podmiotowi zostają podporządkowane prawu wewnętrznemu państwa, którego sądy wszczęły postępowanie upadłościowe.
Z reguły jednak prawo wewnętrzne nie zawiera postanowień co do właściwości miejscowej i rzeczowej sądów w sprawach przeciwko pozwanemu z siedzibą w innym państwie członkowskim. Jest to bowiem domena przepisów {{pu akt="RozpUEBrukselaI"}}.
((2)) Rozwiązanie w prawie niemieckim
W niemieckim orzecznictwie, na skutek [[WyrokETSC33907 wyroku C-339/07]] ustalono, iż miejscowo i rzeczowo właściwy jest ten sąd, w którego okręgu działa sąd, który otworzył postępowanie upadłościowe (wyrok BGH [[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?typ=reference&y=300&z=NJW&b=2009&s=2215&n=1 NJW 2009, 2215]] i nast.).
((2)) Rozwiązanie w prawie polskim
Również w prawie polskim brak jest przepisu ustanawiającego właściwość miejscową w sprawach o uznanie czynności dłużnika za bezskuteczne, jeżeli występuje w nich element zagraniczny ({{pu przepis="art. 127 PrUpNapr"}} - {{pu przepis="art. 130 PrUpNapr"}}). {{pu przepis="Art. 19 PrUpNapr"}} dotyczy wyraźnie wyłącznie spraw o "ogłoszenie upadłości". Z kolei sprawy o stwierdzenie bezskuteczności i o zaskarżenie czynności upadłego należą do postępowań, których przesłanką jest już dokonane ogłoszenie upadłości. Chodzi więc o - jak wynika z brzmienia Tytułu III - skutki ogłoszenia upadłości. Systematycznie więc ujmując problem, sprawy o uznanie czynności dłużnika za bezskuteczne są sprawami należącymi do postępowania ubocznego w stosunku do postępowania o ogłoszenie upadłości.
Ustalenie bezskuteczności lub zaskarżenie czynności następuje albo na zarzut albo na skutek powództwa.
Zarzut bezskuteczności może być zgłoszony w każdym postępowaniu.
Powództwo może natomiast wytoczyć syndyk przeciwko podmiotowi, z którym upadły dokonał czynności. W tym wypadku powództwo zmierza do ustalenia bezskuteczności czynności (wyrok SN z 8.1.2010, IV CSK 298/09; MonitorPrawniczy 2010 nr 24, str. 1352-1353; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 13.4.2006, I ACa 2130/05, Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach 2006 nr 2, poz. 13; AdamusMoP2011). Jeżeli możliwe jest powództwo dalej idące, możliwe jest również incydentalne badanie bezskuteczności zobowiązania do zapłaty (por. tok sprawy zakończonej wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 3.10., IV CSK 184/07, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna 2008 nr 12, poz. 142).
Właściwość miejscową sądu dla tych powództw ustala się z reguły w oparciu o przepisy ogólne KPC. Stosowanie tych przepisów w zakresie powództw transgranicznych nie prowadzi jednak do zadowalających wniosków. Wskazują one bowiem na siedzibę pozwanego. W sprawach, o których jest tu mowa, pozwany ma z reguły siedzibę za granicą. W takich wypadkach następuje konflikt z regulacjami o jurysdykcji krajowej.
Możliwe jest przejście w tym wypadku - na mocy {{pu przepis="art. 229 PrUpNapr"}} - do przepisów KPC o właściwości rzeczowej. Właściwość rzeczowa sądu polskiego wynikałaby wówczas z {{pu przepis="art. 16 KPC"}} i {{pu przepis="art. 17 pkt 4 KPC"}}.
Właściwość miejscowa wynikałaby natomiast z {{pu przepis="art. 19 PrUpNapr"}} stosowanego w tym wypadku analogicznie. Właściwe byłyby więc sądy okręgowe lub rejonowe (w zależności od wartości przedmiotu sporu), w okręgu których prowadzone jest postępowanie upadłościowe. Takie rozwiązanie prowadzi - jak się wydaje - do zadowalających wyników. Wprawdzie byłaby to kalka rozwiązania niemieckiego, ale innego rozwiązania chyba jednak nie ma...
((1)) INNE ZAGADNIENIA
Inne zagadnienia:
- [[http://www.monitorprawniczy.pl/index.php?mod=m_artykuly&cid=24&id=2718 Wyrok TS UE z 17.1.2006 r., C 1-04]]
- [[http://www.monitorprawniczy.pl/index.php?mod=m_aktualnosci&cid=19&id=4071 Wyrok TS z 15.12.2011 r. w sprawie C 191/10, Rastelli Davide e C. snc przeciwko J.C. Hidoux]]
----
CategoryPostepowanieUpadlosciowe CategoryJurysdykcjaKrajowa
==właściwość sądu w sprawach o nieważność, względną bezskuteczność lub zaskarżenie czynności prawnych dokonanych z pokrzywdzeniem ogółu wierzycieli==
((1)) JURYSDYKCJA KRAJOWA
Do wszczęcia postępowania właściwe są sądy państwa członkowskiego UE, na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, którego postępowanie dotyczy {{pu przepis="art. 3 RozpWEPostUp"}}. Ta przesłanka ma dla spraw o bezskuteczność czynności dokonanych z pokrzywdzeniem wierzyciela kardynalne znaczenie. Prawem właściwym dla stwierdzenia bezskuteczności tego typu czynności jest bowiem //lex fori concursus// - prawo sądu, w którym wszczęto postępowanie upadłościowe ({{pu przepis="art. 4 ust. 1 RozpWEPostUp"}}).
((2)) Elementy ustalania jurysdykcji krajowej
Jurysdykcję krajową wyznaczają - kumulatywnie - następujące elementy:...
((2)) Zakres jurysdykcji
Z {{pu przepis="art. 1 ust. 1 RozpWEPostUp"}} w zw. z {{pu przepis="art. 2 li. a) RozpWEPostUp"}} wynika, że postępowaniami upadłościowymi w rozumieniu rozporządzenia są zbiorowe postępowania przewidujące niewypłacalność dłużnika, które obejmują całkowite lub częściowe zajęcie majątku dłużnika oraz powołanie zarządcy. W zakresie tych postępowań sądy właściwe mogą podejmować wszelkie czynności konieczne do wszczęcia postępowania upadłościowego, jego przeprowadzenia i ukończenia ({{pu przepis="art. 4 ust. 2 zd. 1 RozpWEPostUp"}}). Jurysdykcja krajowa rozciąga się więc również na powództwa o bezskuteczność (zaskarżenie) czynności dokonanych przez upadłego z pozwanym. Dotyczy to również sytuacji, gdy pozwany ma siedzibę w innym państwie członkowskim UE ([[WyrokETSC33907 wyrok ETS z 12.2.2009, C-339/07]]; krytycznie Stürner/Kern, [[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?vpath=bibdata/zeits/LMK/2009/278572.htm LMK 2009, 278572]]; w Niemczech wyrok BGH [[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?typ=reference&y=300&z=NJW&b=2009&s=2215&n=1 NJW 2009, 2215]] i nast.; w Polsce SiwikPEWP2011).
Wobec tego sprawa w niniejszym stanie faktycznym podlega rozpatrzeniu przez sąd niemiecki.
((1)) Właściwość miejscowa i rzeczowa
{{pu przepis="Art. 3 ust. 1 RozpWEPostUp"}} ustanawia wyłącznie jurysdykcję międzynarodową. Kwestie związane z właściwością miejscową i rzeczową sądu w sprawach o bezskuteczność czynności dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli prowadzonych przeciwko zagranicznemu podmiotowi zostają podporządkowane prawu wewnętrznemu państwa, którego sądy wszczęły postępowanie upadłościowe.
Z reguły jednak prawo wewnętrzne nie zawiera postanowień co do właściwości miejscowej i rzeczowej sądów w sprawach przeciwko pozwanemu z siedzibą w innym państwie członkowskim. Jest to bowiem domena przepisów {{pu akt="RozpUEBrukselaI"}}.
((2)) Rozwiązanie w prawie niemieckim
W niemieckim orzecznictwie, na skutek [[WyrokETSC33907 wyroku C-339/07]] ustalono, iż miejscowo i rzeczowo właściwy jest ten sąd, w którego okręgu działa sąd, który otworzył postępowanie upadłościowe (wyrok BGH [[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?typ=reference&y=300&z=NJW&b=2009&s=2215&n=1 NJW 2009, 2215]] i nast.).
((2)) Rozwiązanie w prawie polskim
Również w prawie polskim brak jest przepisu ustanawiającego właściwość miejscową w sprawach o uznanie czynności dłużnika za bezskuteczne, jeżeli występuje w nich element zagraniczny ({{pu przepis="art. 127 PrUpNapr"}} - {{pu przepis="art. 130 PrUpNapr"}}). {{pu przepis="Art. 19 PrUpNapr"}} dotyczy wyraźnie wyłącznie spraw o "ogłoszenie upadłości". Z kolei sprawy o stwierdzenie bezskuteczności i o zaskarżenie czynności upadłego należą do postępowań, których przesłanką jest już dokonane ogłoszenie upadłości. Chodzi więc o - jak wynika z brzmienia Tytułu III - skutki ogłoszenia upadłości. Systematycznie więc ujmując problem, sprawy o uznanie czynności dłużnika za bezskuteczne są sprawami należącymi do postępowania ubocznego w stosunku do postępowania o ogłoszenie upadłości.
Ustalenie bezskuteczności lub zaskarżenie czynności następuje albo na zarzut albo na skutek powództwa.
Zarzut bezskuteczności może być zgłoszony w każdym postępowaniu.
Powództwo może natomiast wytoczyć syndyk przeciwko podmiotowi, z którym upadły dokonał czynności. W tym wypadku powództwo zmierza do ustalenia bezskuteczności czynności (wyrok SN z 8.1.2010, IV CSK 298/09; MonitorPrawniczy 2010 nr 24, str. 1352-1353; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 13.4.2006, I ACa 2130/05, Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach 2006 nr 2, poz. 13; AdamusMoP2011). Jeżeli możliwe jest powództwo dalej idące, możliwe jest również incydentalne badanie bezskuteczności zobowiązania do zapłaty (por. tok sprawy zakończonej wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 3.10., IV CSK 184/07, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna 2008 nr 12, poz. 142).
Właściwość miejscową sądu dla tych powództw ustala się z reguły w oparciu o przepisy ogólne KPC. Stosowanie tych przepisów w zakresie powództw transgranicznych nie prowadzi jednak do zadowalających wniosków. Wskazują one bowiem na siedzibę pozwanego. W sprawach, o których jest tu mowa, pozwany ma z reguły siedzibę za granicą. W takich wypadkach następuje konflikt z regulacjami o jurysdykcji krajowej.
Możliwe jest przejście w tym wypadku - na mocy {{pu przepis="art. 229 PrUpNapr"}} - do przepisów KPC o właściwości rzeczowej. Właściwość rzeczowa sądu polskiego wynikałaby wówczas z {{pu przepis="art. 16 KPC"}} i {{pu przepis="art. 17 pkt 4 KPC"}}.
Właściwość miejscowa wynikałaby natomiast z {{pu przepis="art. 19 PrUpNapr"}} stosowanego w tym wypadku analogicznie. Właściwe byłyby więc sądy okręgowe lub rejonowe (w zależności od wartości przedmiotu sporu), w okręgu których prowadzone jest postępowanie upadłościowe. Takie rozwiązanie prowadzi - jak się wydaje - do zadowalających wyników. Wprawdzie byłaby to kalka rozwiązania niemieckiego, ale innego rozwiązania chyba jednak nie ma...
((1)) INNE ZAGADNIENIA
Inne zagadnienia:
- [[http://www.monitorprawniczy.pl/index.php?mod=m_artykuly&cid=24&id=2718 Wyrok TS UE z 17.1.2006 r., C 1-04]]
- [[http://www.monitorprawniczy.pl/index.php?mod=m_aktualnosci&cid=19&id=4071 Wyrok TS z 15.12.2011 r. w sprawie C 191/10, Rastelli Davide e C. snc przeciwko J.C. Hidoux]]
----
CategoryPostepowanieUpadlosciowe CategoryJurysdykcjaKrajowa
