Wersja [6278]
To jest stara wersja RekojmiaWiaryPublicznejKsiagWieczystych utworzona przez MarcinKrzymuski, 2009-01-31 21:51:10.
Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych
A. Uwagi ogólne
W Polsce obowiązuje generalnie zasada, iż nie można przenieść na inny podmiot więcej praw, niż się samemu posiada (nemo plus iuris in alium trasferre potest quam ipse habet). Oznacza to, iż nie można nabyć własności nieruchomości, od osoby, która właścicielem nie jest. Jednakże wg art. 5 UKsWieczHip
art. 5 UKsWieczHip
W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych).
i nast. wyjątkowo można uzyskać od poprzednika prawnego więcej praw, niż on sam posiadał. W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych).
B. Przesłanki rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 UKsWieczHip
art. 5 UKsWieczHip
W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych).
). Zgodnie z tymi przepisami nabywca prawa mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa prawo ujawnione w księdze wieczystej od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako uprawniony, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych).
1. Nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą
Nieruchomością w rozumieniu KC jest nieruchomość gruntowa, budynkowa lub lokalowa. Dla nabycia własności jakiejkolwiek nieruchomości konieczne jest jednak, aby dana nieruchomość miała urządzoną księgę wieczystą, do której zbywca wpisany jest jako właściciel. W takim wypadku bowiem nieruchomość jest na tyle wyodrębniona prawnie, iż może być przedmiotem obrotu.
2. Niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym
Niezgodność może polegać na:
- omyłce w treści wpisu, wskutek której wpis nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty stan prawny,
- wpisie prawa nieistniejącego lub dokonanym bez podstawy prawnej,
- braku wpisu dotyczącego istniejącego prawa (RudnickiUstawa (2005), art. 5 uw. 3, str. 39).
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (RudnickiUstawa (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (RudnickiUstawa (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 UKsWieczHip
art. 3 UKsWieczHip
1. Domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym.
2. Domniemywa się, że prawo wykreślone nie istnieje.
, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Prowadzi to do skutku, iż udowodnienie niezgodności KW z prawem spoczywa na podmiocie, który z tego faktu wywodzi skutki prawne (por. art. 6 KC1. Domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym.
2. Domniemywa się, że prawo wykreślone nie istnieje.
art. 6 KC
Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.
).Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.
3. Odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg treści księgi
Jak wynika z art. 6 ust. 1 UKsWieczHip
art. 6 UKsWieczHip
1. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze.
2. W złej wierze jest ten, kto wie, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym, albo ten, kto z łatwością mógł się o tym dowiedzieć.
3. Jeżeli do dokonania rozporządzenia potrzebny jest wpis w księdze wieczystej, chwila złożenia wniosku o wpis jest rozstrzygająca dla oceny dobrej lub złej wiary nabywcy. Jednakże gdy rozporządzenie dochodzi do skutku dopiero po dokonaniu wpisu, rozstrzyga dzień, w którym rozporządzenie doszło do skutku.
nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.1. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze.
2. W złej wierze jest ten, kto wie, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym, albo ten, kto z łatwością mógł się o tym dowiedzieć.
3. Jeżeli do dokonania rozporządzenia potrzebny jest wpis w księdze wieczystej, chwila złożenia wniosku o wpis jest rozstrzygająca dla oceny dobrej lub złej wiary nabywcy. Jednakże gdy rozporządzenie dochodzi do skutku dopiero po dokonaniu wpisu, rozstrzyga dzień, w którym rozporządzenie doszło do skutku.
Jednocześnie należy pamiętać, że rękojmia wiary publicznej kw działa tylko w przypadku nabycia własności na podstawie czynności prawnej, co pozostawia poza zakresem działania rękojmi nabycie własności w innej drodze, z mocy ustawy (zasiedzenie, spadkobranie) albo z mocy aktu władczego (hipoteka przymusowa, nabycie własności w toku egzekucji, wywłaszczenie).
4. Dobra wiara nabywcy
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. art. 6 ust. 2 UKsWieczHip
art. 6 UKsWieczHip
1. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze.
2. W złej wierze jest ten, kto wie, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym, albo ten, kto z łatwością mógł się o tym dowiedzieć.
3. Jeżeli do dokonania rozporządzenia potrzebny jest wpis w księdze wieczystej, chwila złożenia wniosku o wpis jest rozstrzygająca dla oceny dobrej lub złej wiary nabywcy. Jednakże gdy rozporządzenie dochodzi do skutku dopiero po dokonaniu wpisu, rozstrzyga dzień, w którym rozporządzenie doszło do skutku.
). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC1. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze.
2. W złej wierze jest ten, kto wie, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym, albo ten, kto z łatwością mógł się o tym dowiedzieć.
3. Jeżeli do dokonania rozporządzenia potrzebny jest wpis w księdze wieczystej, chwila złożenia wniosku o wpis jest rozstrzygająca dla oceny dobrej lub złej wiary nabywcy. Jednakże gdy rozporządzenie dochodzi do skutku dopiero po dokonaniu wpisu, rozstrzyga dzień, w którym rozporządzenie doszło do skutku.
art. 7 KC
Jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary.
dobrą wiarę należy domniemywać.Jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary.
5. Brak okoliczności wyłączających rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym (art. 8 UKsWieczHip
art. 8 UKsWieczHip
Rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych wyłącza wzmianka o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji lub kasacji oraz ostrzeżenie dotyczące niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości.
). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w art. 7 UKsWieczHipRękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych wyłącza wzmianka o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji lub kasacji oraz ostrzeżenie dotyczące niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości.
art. 7 UKsWieczHip
Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie działa przeciwko:
1) prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy, niezależnie od wpisu,
2) prawu dożywocia,
3) służebnościom ustanowionym na podstawie decyzji właściwego organu administracji państwowej,
4) służebnościom drogi koniecznej albo ustanowionym w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia,
5) służebnościom przesyłu.
. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie działa przeciwko:
1) prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy, niezależnie od wpisu,
2) prawu dożywocia,
3) służebnościom ustanowionym na podstawie decyzji właściwego organu administracji państwowej,
4) służebnościom drogi koniecznej albo ustanowionym w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia,
5) służebnościom przesyłu.
C. Zakres zastosowania rękojmi (poszczególne wypadki)
Rękojmia wiary publicznej ma zastosowanie w następujących wypadkach:
- nabycie własności nieruchomości w dobrej wierze od nieuprawnionego,
- nabycie prawa użytkowania wieczystego w dobrej wierze od nieuprawnionego,
- nabycie ograniczonego prawa rzeczowego (hipoteki) w dobrej wierze od nieuprawnionego,
- nabycie prawa (własności, użytkowania wieczystego) w dobrej wierze bez obciążeń.
CategoryNabycieWlasnosci CategorySkrypty CategoryInstytucjePrawaCywilnego CategoryHipoteka CategoryLeksykonR
Na tej stronie nie ma komentarzy
