Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wersja [3145]

To jest stara wersja PrawaObowiazkiRN utworzona przez WojciechLisiewicz, 2008-07-29 14:25:57.

 

Prawa i obowiązki członków rady nadzorczej

ramy prawne, w których poruszają się osoby powołane do rady nadzorczej spółki kapitałowej

W radzie nadzorczej (*) spółki kapitałowej działają osoby fizyczne. Osoby te mogą działać na zlecenie innej spółki czy osoby prawnej, być jej pracownikiem, jednak członkostwo w RN jest osobiste, dlatego prawnie ocenie podlegają działania danej osoby w RN. Poniżej opisane zostały uprawnienia i obowiązki członków RN.

A. Prawa i obowiązki członków RN w spółce z o.o.

1. Podstawy prawne
Podstawowe przepisy mające zastosowanie wobec działalności RN w sp. z o.o. to:
  • art. 219 KSH
    art. 219 KSH
    § 1. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.
    § 2. Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki.
    § 3. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, o których mowa w art. 231 § 2 pkt 1, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.
    § 4. W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki.
    § 5. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
  • art. 220 KSH
    art. 220 KSH
    Umowa spółki może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej, a w szczególności stanowić, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej przed dokonaniem oznaczonych w umowie spółki czynności, oraz przekazać radzie nadzorczej prawo zawieszania w czynnościach, z ważnych powodów, poszczególnych lub wszystkich członków zarządu.
W zakresie odpowiedzialności członków RN należy wymienić również:
  • art. 293 KSH
    art. 293 KSH
    § 1. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy.
    § 2. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności.
    (odpowiedzialność cywilnoprawna)
  • art. 585 KSH
    art. 585 KSH
    (uchylony).
    (odpowiedzialność karna)

2. Podstawowe prawa i obowiązki

nadzór
Podstawowe zadanie RN w spółce z o.o. to stały nadzór (art. 219 § 1 KSH
art. 219 KSH
§ 1. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.
§ 2. Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki.
§ 3. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, o których mowa w art. 231 § 2 pkt 1, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.
§ 4. W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki.
§ 5. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
). Oznacza to, że RN jako cała ale i z reguły również każdy z jej członków odrębnie (art. 219 § 5 KSH
art. 219 KSH
§ 1. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.
§ 2. Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki.
§ 3. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, o których mowa w art. 231 § 2 pkt 1, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.
§ 4. W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki.
§ 5. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
) nie tylko na posiedzeniach, ale również poza nimi, ma prawo i obowiązek nadzorować działalność spółki. Brak takiego stałego nadzoru może rodzić roszczenia odszkodowawcze, jeśli dojdzie do szkody (KidybaKomentarzKSH, uw. 1 do art. 219) - art. 293 § 1 KSH
art. 293 KSH
§ 1. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy.
§ 2. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności.
.

Granica działalności RN pojawia się tam, gdzie zaczyna się zakres kompetencji zarządu: wg art. 219 § 2 KSH
art. 219 KSH
§ 1. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.
§ 2. Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki.
§ 3. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, o których mowa w art. 231 § 2 pkt 1, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.
§ 4. W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki.
§ 5. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
RN nie ma prawa wydawać zarządowi wiążących poleceń. W ten sposób istnieje zakaz poleceń w zakresie "prowadzenia spraw" spółki. Jednak polecenia związane z nadzorem i kontrolą są jak najbardziej dopuszczalne (KidybaKomentarzKSH, uw. 1 do art. 219). Oznacza to, że zarówno wydawanie poleceń podczas czynności kontrolnych ("wydać dokumenty w sprawie XYZ") czy też sformułowanie zaleceń co do usunięcia nieprawidłowości zidentyfikowanych podczas kontroli ("usunąć nieprawidłowość XYZ") nie będzie zabronione w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i będzie musiało zostać wykonane przez zarząd, jeśli ten nie będzie chciał narazić się na zarzut nieprawidłowego wykonania swych obowiązków.

ocena sprawozdań rocznych
Na mocy art. 219 § 3 KSH
art. 219 KSH
§ 1. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.
§ 2. Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki.
§ 3. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, o których mowa w art. 231 § 2 pkt 1, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.
§ 4. W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki.
§ 5. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
w zw. z art. 231 § 2 pkt 1 KSH
art. 231 KSH
§ 1. Zwyczajne zgromadzenie wspólników powinno odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego.
§ 2. Przedmiotem obrad zwyczajnego zgromadzenia wspólników powinno być:
1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
2) powzięcie uchwały o podziale zysku albo pokryciu straty, jeżeli zgodnie z art. 191 § 2 sprawy te nie zostały wyłączone spod kompetencji zgromadzenia wspólników,
3) udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.
§ 3. Przepis § 2 pkt 3 dotyczy wszystkich osób, które pełniły funkcję członków zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki w ostatnim roku obrotowym. Członkowie organów spółki, których mandaty wygasły przed dniem zgromadzenia wspólników, mają prawo uczestniczyć w zgromadzeniu, przeglądać sprawozdanie zarządu i sprawozdanie finansowe wraz z odpisem sprawozdania rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz biegłego rewidenta i przedkładać do nich opinie na piśmie. Żądanie dotyczące skorzystania z tych uprawnień powinno być złożone zarządowi na piśmie najpóźniej na tydzień przed zgromadzeniem wspólników.
§ 4. W sprawach, o których mowa w § 2 i § 3, pisemne głosowanie jest wyłączone.
§ 5. Przedmiotem zwyczajnego zgromadzenia wspólników może być również rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów o rachunkowości oraz inne sprawy niż wymienione w § 2.
§ 6. Za rok obrotowy, w którym działalność spółki przez cały czas pozostawała zawieszona i nie doszło do zamknięcia ksiąg rachunkowych na koniec tego roku obrotowego zwyczajne zgromadzenie wspólników może się nie odbyć na podstawie uchwały wspólników. W takim przypadku przedmiotem obrad następnego zwyczajnego zgromadzenia wspólników są również sprawy, o których mowa w § 2, dotyczące roku obrotowego, w którym działalność spółki pozostawała zawieszona.
RN w szczególności bada roczne sprawozdania zarządu z działalności spółki, które są zatwierdzane przez zgromadzenie wspólników.

3. Wynagrodzenie
Literatura:
- Piotr Pinior w Prawo Spółek 7-8/2007: Problematyka wynagradzania członków rady nadzorczej w spółce akcyjnej

4. Sankcje w wypadku naruszenia obowiązków
Nieprawidłowe (działanie) lub niewystarczające (zaniechanie) wykonywanie nadzoru w spółce przez członków RN może rodzić roszczenia spółki wynikające z art. 293 § 1 KSH
art. 293 KSH
§ 1. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy.
§ 2. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności.
. Ponadto może pojawić się odpowiedzialność karna w wyniku działania na szkodę spółki (art. 585 KSH
art. 585 KSH
(uchylony).
). Więcej na ten temat w artykule o odpowiedzialności członków RN.

B. Prawa i obowiązki członków RN w SA

C. Prawne konsekwencje członkostwa w RN (ograniczenia prawne)
Literatura:
- Maciej Bielecki w MoP 2007 nr 14 - Dopuszczalność zawierania umów pomiędzy członkiem rady nadzorczej a spółką kapitałową;
- Marcin Trzebiatowski w PPH 9/2007: Delegowanie członka rady nadzorczej spółki akcyjnej do pełnienia funkcji członka zarządu;





(*) poniżej określanej w skrócie RN


CategoryRadaNadzorcza
Na tej stronie nie ma komentarzy