B/ORDERS IN MOTION - Centrum kompetencji o EUWT - Nabycie własności nieruchomości

Drzewka [[http://kt-texte.de/taris/?root=1844 Taris(R)]]>>((1)) Systematyka wg zdarzeń prowadzących do nabycie

~~Drzewka [[http://80.237.160.189/taris/?root=1844 Taris(R)]]>>((1)) Systematyka wg zdarzeń prowadzących do nabycie~~

>>**Schematy:**
Diagram [[MMNabycieWlasnosciNieruchomosci MindMap]]
Drzewka [[http://80.237.160.189/taris/?root=1844 Taris(R)]]>>((1)) Systematyka wg zdarzeń prowadzących do nabycie
- [[NieruchomoscLokalowa ustanowienie odrębnej własności na skutek umowy albo jednostronnej czynności prawnej]];
- [[NabycieNieruchomosciPublicznych nabycie nieruchomości komunalnej albo fiskalnej]],
- nabycie gruntów bez szczególnego przeznaczenia.

((1)) Systematyka wg zdarzeń prowadzących do nabycie
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-0&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
- ustanowienie odrębnej własności na skutek umowy albo jednostronnej czynności prawnej;
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-1&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
- nabycie gruntu,
- [[NabycieNieruchomosciPublicznych nabycie nieruchomości komunalnej albo fiskalnej]];
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-2&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-3&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
((1)) Mind map
Zob. także diagram: MMNabycieWlasnosciNieruchomosci

- [[Decyzja211UGospNier nabycie w trybie art. 211 UGospNier]],
- zajęcie gruntu przez śródlądowe wody płynące lub wody morza terytorialnego albo morskie wody wewnętrzne ({{pu przepis="art. 17 PrWodn"}}) oraz powstanie wysp i przymulisk ({{pu przepis="art. 18 PrWodn"}}),

~~- [[Decyzja211UGospNier nabycie w trybie art. 211 UGospNier]].~~

- [[NabycieNieruchomosciPublicznych nabycie nieruchomości komunalnej albo fiskalnej]];

~~- [[NabycieGruntowPublicznych nabycie nieruchomości komunalnej albo fiskalnej]];~~

- ustanowienie odrębnej własności na skutek umowy albo jednostronnej czynności prawnej;

<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-0&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-1&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-2&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-3&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<

Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-0&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]
Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-1&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]
Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-2&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]
Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-3&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]

Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-0&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]
Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-1&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]
Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-2&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]
Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-3&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]
((1)) Mind map
Zob. także diagram: MMNabycieWlasnosciNieruchomosci

Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-0&subsumsession=0&root=1 Taris(R)]]
Zob. diagram: MMNabycieWlasnosciNieruchomosci

==sposoby i tryby nabywania własności nieruchomości==

1) nabycie [[NieruchomoscGruntowa nieruchomości gruntowej]],
- [[NabycieNieruchomosciRolnej nabycie nieruchomości rolnej]],
- [[NabycieGruntowLesnych nabycie nieruchomości leśnej]],
- [[NabycieGruntowPublicznych nabycie nieruchomości komunalnej albo fiskalnej]];
1) nabycie [[NieruchomoscLokalowa nieruchomości lokalowej]],
1) nabycie [[NieruchomoscBudynkowa nieruchomości budynkowej]].

1) nabycie nieruchomości gruntowej,
- nabycie nieruchomości rolnej,
- nabycie nieruchomości leśnej,
- nabycie nieruchomości komunalnej albo fiskalnej;
1) nabycie nieruchomości lokalowej,
1) nabycie nieruchomości budynkowej

1) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciCzynnoscPrawna czynność prawna]],
1) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciUstawa ustawa]],
1) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciAktWladczy akt władczy]].

1) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciCzynnoscPrawna czynność prawna]],
2) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciUstawa ustawa]],
3) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciAktWladczy akt władczy]].

Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-1-0&subsumsession=0&root=1 Taris(R)]]
((1)) Systematyka wg rodzajów nabycia prawa podmiotowego
Z uwagi na sposoby nabycia prawa podmiotowego sposoby nabycia nieruchomości można uporządkować także w sposób następujący:
1) nabycie pochodne:
- [[NabycieWlasnosciNieruchomosciCzynnoscPrawna przeniesienie własności nieruchomości]],
- dziedziczenie nieruchomości;
1) nabycie pierwotne:
- [[ZasiedzenieNieruchomosci zasiedzenie nieruchomości]],
- [[WywlaszczenieNieruchomosci wywłaszczenie nieruchomości]],
- [[Nacjonalizacja nacjonalizacja]] nieruchomości,
- [[Komunalizacja komunalizacja]] nieruchomości,
- [[PrzeksztalcenieUzytkowaniaWieczystegoWeWlasnosc przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości]],
- [[Decyzja211UGospNier nabycie w trybie art. 211 UGospNier]].
((1)) Systematyka wg rodzajów nieruchomości
Z uwagi na wielość rodzajów nieruchomości można sposoby ich nabywania uporządkować wg rodzajów nieruchomości:
1) nabycie nieruchomości gruntowej,
- nabycie gruntu,
- nabycie nieruchomości rolnej,
- nabycie nieruchomości leśnej,
- nabycie nieruchomości komunalnej albo fiskalnej;
1) nabycie nieruchomości lokalowej,
1) nabycie nieruchomości budynkowej
((1)) Systematyka wg nabywców
W zakresie nieruchomości istotną rolę ma także to, kto jest nabywcą. Z tego powodu ważne jest, aby wyróżnić:
1) nabycie nieruchomości przez obywateli polskich oraz
1) [[NabycieNieruchomosciPrzezCudzoziemcow nabycie nieruchomości przez cudzoziemców]].

~~Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-0&subsumsession=0&root=1 Taris(R)]]~~

((1)) Systematyka wg zdarzeń prowadzących do nabycie

Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-3-3-0&subsumsession=0&root=1 Taris(R)]]

Podstawą nabycia praw własności na [[Nieruchomosc nieruchomości]] mogą być:

~~Podstawą nabycia praw własności na [[Nieruchomosci nieruchomości]] mogą być:~~

Podstawą nabycia praw własności na [[Nieruchomosci nieruchomości]] mogą być:

~~Podobnie jak w przypadku nabycia własności rzeczy ruchomej podstawą nabycia praw własności na nieruchomości mogą być:~~

CategoryNabycieWlasnosciNieruchomosci

~~CategoryNabycieWlasnosci~~

==warunki nabycia nieruchomości==
((1)) Nabycie własności nieruchomości w drodze aktu władczego
Państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą uzyskać własność nieruchomości w drodze aktu władzy, który może mieć postać wywłaszczenia albo nacjonalizacji (komunalizacji). Możliwe jest również uzyskanie prawa własności w wyniku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz w wyniku decyzji administracyjnej wydanej na podstawie {{pu przepis="art. 211 UGospNier"}}.
((2)) Wywłaszczenie
Polega ono na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji administracyjnej, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości ({{pu przepis="art. 113 UGospNier"}}). Prawo nabywa w takiej sytuacji podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia, którym może być tylko Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego ({{pu przepis="art. 113 ust. 1 UGospNier"}}). Ponieważ w tym wypadku prawo pozostaje to samo a zmienia się jedynie – na skutek decyzji administracyjnej – podmiot tego prawa, mamy tu do czynienia z pochodnym nabyciem prawa własności (por. Ignatowicz (2000), str. 94).
Podstawowym przepisem o wywłaszczeniu jest przepis Art. 21 ust. 2 Konstytucji. Szczegółowe regulacje znajdują się natomiast w art. 112 – 142 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21.8.1997 r. (Dz.U. z 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późn. zm.) - UGospNier. Dla pozbawienia podmiotu prawa własności w drodze wywłaszczenia konieczne jest, aby decyzja administracyjna, na podstawie której wywłaszczenie następuje, spełniała określone wymogi formalne oraz materialne.
((3)) Przesłanki formalne
Przesłankami formalnymi decyzji administracyjnej są przede wszystkim właściwość organu wydającego oraz dochowanie formy wymaganej wobec decyzji i przepisów o postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji (np. konieczność przeprowadzenia rokowań oraz rozprawy administracyjnej). Szczegóły w tym zakresie reguluje Kodeks postępowania administracyjnego oraz UGospNier.
((3)) Przesłanki materialnoprawne
Aby dokonać skutecznego wywłaszczenia muszą zostać zachodzić następujące przesłanki:
Zgodnie z {{pu przepis="art. 112 ust. 1 UGospNier"}} wywłaszczyć można tylko tą nieruchomość, która jest położona na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo dla której wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywłaszczenie może dotknąć tylko te nieruchomości, które mają być wykorzystane dla dobra ogółu (budowa dróg, kolei, urządzeń zaopatrzenia w podstawowe media itp. - zob. {{pu przepis="art. 6 UGospNier"}}).
Dodatkowo przesłanką negatywną jest własność Skarbu Państwa – nie można wywłaszczyć nieruchomości, które są własnością Skarbu Państwa. Wywłaszczeniu w szczególny, opisany w art. 125 i 126 UGospNier sposób, mogą podlegać natomiast wszystkie nieruchomości.
Wywłaszczenie musi nastąpić w celu realizacji celu publicznego. Przesłanka ta oznacza, iż zamiarem podmiotu wywłaszczającego (starosty) jest wykorzystanie nieruchomości w jednym z wymienionych w {{pu przepis="art. 6 UGospNier"}} celów. Oznacza to, że nieruchomość musi się w ogóle nadawać do wykorzystania w danym celu i że przy pomocy wywłaszczenia nieruchomości cel ten uda się osiągnąć.
Konstytucja chroni własność i stąd też wywłaszczenie jest ostatecznością (ultima ratio), do której można posunąć się jedynie wówczas, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości ({{pu przepis="art. 112 ust. 3 UGospNier"}}).
Niezbędność wywłaszczenia oznacza, że nie ma innego, dla właściciela nieruchomości mniej dotkliwego sposobu zrealizowania celu publicznego niż pozbawienie praw do nieruchomości. Podstawowym sposobem uzyskania nieruchomości powinna być jednak umowa z właścicielem. Dopiero wówczas, gdy nie można nabyć nieruchomości w drodze umowy, można zastosować tryb wywłaszczeniowy. Niemożność nabycia praw do nieruchomości zachodzi wówczas, gdy podmiot uprawniony nie zgadza się na zbycie nieruchomości albo gdy nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny. Zgodnie z {{pu przepis="art. 113 ust. 6 UGospNier"}} przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe.
Zgodnie z nakazem wyrażonym wprost w Konstytucji wywłaszczenie musi wiązać się z wypłatą stosownego odszkodowania, które ma być ekwiwalentem za pozbawione prawo własności. Zasadą jest, że odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkową określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. W wyjątkowych sytuacjach stosuje się wartość odtworzeniową. Miarodajny jest stan wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna. Szczegóły dotyczące trybu ustalania wartości nieruchomości reguluje {{pu przepis="art. 129 i nast. UGospNier"}}. Przewidziane są tam zasady obliczania kwoty odszkodowania, zaliczania wartości praw obciążających nieruchomość, uwzględniania wartości nieruchomości zamiennej przyznanej za nieruchomość wywłaszczoną i inne. Formą odszkodowania jest przyznanie wywłaszczonemu właścicielowi nieruchomości zamiennej z ewentualnym wyrównaniem w formie dopłaty pieniężnej.
((2)) Nacjonalizacja (komunalizacja)
Istota nacjonalizacji polega na tym, że z mocy aktu nacjonalizacyjnego, którym może być tylko ustawa, na własność państwa przechodzi określona kategoria dóbr (lasy, fabryki itp.) (Ignatowicz (2000), str. 121). Komunalizacja polega natomiast na przejściu w ten sam sposób określonych dóbr na gminę lub gminy (ibidem).
((2)) Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności
Tutaj rozważyć trzeba nabycie prawa własności nieruchomości w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego wg ustawy z dnia 29.7.2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz.U. 2005 roku, Nr 175, poz. 1459). Jest to tryb nabycia pochodnego, albowiem prawo własności przechodzi z mocy ustawy na dotychczasowego użytkownika z dniem, w którym deklaratywna decyzja administracyjna stała się ostateczna.
Warunkami nabycia prawa własności są w tym wypadku: zgłoszenie roszczenia we wniosku i posiadanie uprawnienia do nabycia własności w tym trybie.
((3)) Wniosek
Ustawa nie precyzuje wymagań odnośnie formy czy treści wniosku. Stąd też podanie takie powinno odpowiadać przynajmniej minimalnym wymogom przewidzianym w {{pu przepis="art. 65 KPA"}}.
Wniosek o nabycie nieruchomości składa się do starosty (gdy użytkowanie wieczyste jest ustanowione na nieruchomości Skarbu Państwa) lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, którego własnością jest nieruchomość. W tym drugim wypadku adresatem podania o nabycie własności jest więc wójt (burmistrz, prezydent), starosta albo marszałek województwa. Wniosek ten nie jest uzależniony od dochowania określonego terminu. Podanie może jednak złożyć tylko osoba uprawniona. Ustawa zalicza do nich użytkowników (współużytkowników) wieczystych oraz ich następców prawnych.
((3)) Uprawnienie do nabycia nieruchomości
Nabycie na podstawie omwianej jest możliwe, gdy spełnione są następujące warunki:
a) użytkownikiem (współużytkownikiem) wieczystym albo następcą prawnym jest osobą fizyczną,
b) użytkowanie (współużytkowanie) wieczyste istniało dnia 26 maja 1990 r. i dnia 23 października 2001 r.,
c) nieruchomości będące w użytkowaniu wieczystym są zabudowane na cele mieszkaniowe lub stanowią nieruchomości rolne.
Ad a).
Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1 na podstawie tej ustawy własność nieruchomości mogą nabyć tylko osoby fizyczne. Wykluczone od nabycia są więc osoby prawne, które według {{pu przepis="art. 232 § 1 KC"}} mogą również nabywać prawo użytkowania wieczystego.
Użytkownikiem wieczystym jest osoba, która zawarła z właściwym podmiotem umowę o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego.
Jeżeli chodzi o następstwo prawne to może ono wynikać z dowolnej sytuacji: ze spadkobrania, z darowizny, nabycia w drodze kupna itp. Ustawa w tym zakresie nie ustanawia żadnych ograniczeń.
Ad b).
Wymaganiem kolejnym jest to, aby prawo wieczystego użytkowania istniało w dniu wejścia w życie ustawy, co nastąpiło 13.10.2005 r. (zob. art. 10 ustawy). Fakt ten ustala się na podstawie wpisów do księgi wieczystej.
Ad c). nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe lub stanowi nieruchomość rolną
Nabycie własności może dotyczyć tylko tych nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym, które są zabudowane na cele mieszkaniowe albo stanowią nieruchomość rolną. Ustalenie tego, czy nieruchomość ma charakter nieruchomości rolnej następuje wg przepisów KC (zob. art. 1 ust. 1 zd. 2 ustawy).
((2)) Nabycie własności garażu wg {{pu przepis="art. 211 UGospNier"}}
Można także domagać przeniesienia własności garażu oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu na postawie {{pu przepis="art. 211 ust. 1 UGospNier"}}. Przepis ten ustanawia tzw. publiczne prawo podmiotowe, które odpowiada roszczeniu w prawie cywilnym i w związku z tym pozwala nawet na sądowe wyegzekwowanie uprawnienia.
Warunkiem jest tu jednak spełnienie wymogów określonych w tym przepisie, do których należą:
1) złożenie odpowiedniego wniosku i
2) posiadanie uprawnienia do żądania przeniesienia własności garażu.

Zob. diagram: MMNabycieWlasnosciNieruchomosci

Diagram: MMNabycieWlasnosciNieruchomosci

((1)) Nabycie własności nieruchomości z mocy ustawy
Najważniejszym sposobem nabycia własności nieruchomości z mocy samego prawa jest zasiedzenie. Nie można jednak wykluczyć innych sposobów
((2)) Zasiedzenie
>>**literatura, orzecznictwo:**
- "[[http://www.rp.pl/artykul/168792.html Państwowa firma nie mogła zasiedzieć państwowego gruntu]]" (kopia: [[Cache00001 cache]]);
>>Zasiedzenie jest pierwotnym sposobem nabycia własności nieruchomości, uregulowanym w art. 172 i nast. KC. Z przepisów tych wynika, że do nabycia własności konieczne jest:
- samoistne posiadanie dokonującego zasiedzenia,
- upływ oznaczonego terminu oraz
- uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu.
((3)) Posiadanie samoistne
Posiadaczem samoistnym jest wg {{pu przepis="art. 336 KC"}} ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Posiadaczowi powołującemu się na zasiedzenie pomaga w tym wypadku domniemanie wynikające z {{pu przepis="art. 339 KC"}}.
((3)) Ciągłość posiadania
Dodatkowo do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie nieprzerwane. Wykazanie tej drugiej przesłanki ułatwia domniemanie prawne ciągłości posiadania ({{pu przepis="art. 340 KC"}}) oraz zasada, zgodnie z którą posiadanie przywrócone uważa się za nieprzerwane ({{pu przepis="art. 345 KC"}}).
((3)) Upływ czasu
Zasiedzenie jest formą tzw. dawności, co oznacza, że skutek prawny następuje po upływie stosownego czasu. W przypadku zasiedzenia własności okres czasu konieczny do nabycia tego prawa jest zależny od tego, czy posiadacz uzyskał posiadanie w dobrej czy w złej wierze. Późniejsze zmiany świadomości w zakresie własnych uprawnień są bez znaczenia.
Trzeba pamiętać, że obecne okresy zostały wprowadzone ustawą o zmianie KC z dnia 28.7.1990 r., która weszła w życie 1.10.1990 r. Wcześniej obowiązywał okres 10 lat dla posiadacza będącego w dobrej wierze i 20 lat dla posiadacza w złej wierze. Nowe – dłuższe – okresy stosuje się, jeżeli nabycie posiadania w dobrej wierze nastąpiło po 1.10.1980 r. albo nabycie posiadania w złej wierze nastąpiło po 1.10.1970 r. Przepisy obecnie obowiązujące stosujemy więc do stanów faktycznych nie zakończonych przed wejściem w życie ustawy z 28.7.1990 r.
Należy też pamiętać, iż okresu posiadania przed wejściem w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych nie dolicza się do okresu niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości. Wobec powyższego termin zasiedzenia nieruchomości należącej do Skarbu Państwa, którego nieruchomości nie można było zasiedzieć (wg uchylonego w 1990 r. {{pu przepis="art. 177 KC"}}) biegnie dopiero od dnia wejścia w życie ustawy, która ten przepis uchyliła tzn. od 1.10.1990 r. (ostatnio SN w postanowieniu z 19.3.2003 r., I CKN 106/01, niepubl. (LEX nr 78265)).
**(1) zasiedzenie po 20 latach**
Zasiedzenie może nastąpić po upływie 20 lat, jeżeli posiadacz w momencie nabycia posiadania był w dobrej wierze.
Pod pojęciem dobrej wiary należy rozumieć znów stan świadomości posiadacza usprawiedliwiony okolicznościami, świadczącymi o prawidłowości rozumowania posiadacza. Posiadacz powinien być w dobrej wierze przez cały okres konieczny do zasiedzenia, a więc przez 20 lat od dnia objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne.
Okres 20 lat liczy się od chwili objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne. Objęcie w posiadanie może nastąpić także w wyniku przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym w tym wypadku warunkiem jest uzewnętrznienie zamiaru przekształcenia podstawy posiadania. Na okres 20 lat składać się może także czas samoistnego posiadania przez poprzednika prawnego, jeżeli w trakcie trwania okresu zasiedzenia doszło do zmiany osoby posiadacza ({{pu przepis="art. 176 zd. 1 KC"}}).
Liczenie okresu posiadania następuje wg przepisów o przedawnieniu (art. 121 i nast. KC) z uwzględnieniem jednak szczególnych przepisów art. 173 i 176 KC.
**(2) zasiedzenie po 30 latach**
Zasiedzenie po dłuższym okresie następuje, gdy w chwili nabycia posiadania posiadacz był złej wierze. Posiadaczem w złej wierze jest ten, kto wie albo wiedzieć powinien, że prawo własności nie przysługuje jemu, lecz innej osobie (postan. SN z 13.1.2000 r., II CKN 657/98, niepubl. (LEX nr 51060)).
((3)) Uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu
Do okoliczności powodujących zmianę długości terminu należy przede wszystkim niepełnoletniość właściciela nieruchomości, przeciw któremu biegnie zasiedzenie ({{pu przepis="art. 173 KC"}}). SN w uchwale z dnia 26.10.2007 r. uznał ponadto, iż termin zasiedzenia nie biegnie, gdy właścicel nieruchomości wywłaszczonej na mocy dekretu o reformie rolnej, nie mągł w okresie reżimu komunistycznego skutecznie domagać się zwrotu wywłaszczonych dóbr.
((2)) Dziedziczenie
Nabyciem z mocy ustawy jest także nabycie własności nieruchomości na skutek dziedziczenia.

1) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciCzynnoscPrawna czynność prawna]],
2) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciUstawa ustawa]],
3) [[NabycieWlasnosciNieruchomosciAktWladczy akt władczy]].

1) czynność prawna,
2) ustawa,
3) akt władczy
((1)) Nabycie własności nieruchomości w drodze czynności prawnej
Podobnie jak w przypadku nabywania własności na rzeczach ruchomych, tak i tutaj możemy – przynajmniej teoretycznie rozważyć nabycie w drodze jednostronnej i wielostronnej czynności prawnej. Jednakże ten pierwszy sposób ma raczej czysto teoretyczny charakter, wobec czego należy skoncentrować się na przeniesieniu własności nieruchomości (czyli przejściu własności w drodze umowy).
Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w ustawie z 24.3.1920 r. [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców]].
((2)) Nabywanie nieruchomości przez obywateli polskich
Przeniesienie własności wymaga przede wszystkim skutecznego zawarcia umowy. W dalszej kolejności ustalić należy, czy zbywca jest uprawnionym do zbycia nieruchomości.
((2)) Zawarcie umowy
Podobnie jak było w przypadku ruchomości, tak i tutaj w grę wchodzi nabycie własności na podstawie umowy o podwójnym skutku albo umowy rozporządzającej.
((3)) umowa o podwójnym skutku
Umowa o podwójnym skutku ({{pu przepis="art. 155 § 1 KC"}}) przenosi własność nieruchomości na nabywcę, jeżeli odpowiada warunkom określonym w {{pu przepis="art. 155 § 1 KC"}} oraz – tu różnica wobec przeniesienia własności rzeczy ruchomej – ma formę aktu notarialnego ({{pu przepis="art. 158 KC"}}). Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje – zgodnie z {{pu przepis="art. 78 § 2 KC"}} - nieważność umowy. Nie ma natomiast ograniczeń, aby umowa zobowiązująca do przeniesienia własności zawarta była pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli jednak skutek umowy obligacyjnej będzie zależny od spełnienia warunku albo od terminu, wówczas konieczne jest zwarcie dodatkowej umowy, już bezwzględnie przenoszącej własności, czyli umowy rzeczowej (rozporządzającej), co wynika z {{pu przepis="art. 157 § 2 KC"}}.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2= UGospNier]]), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= UNabywNierCudz]]) oraz przewidziane w art. 147 § 2 [[PrSpółdzielczehttp://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=210&SearchExp=&SearchExp2= PrSpółdzielcze]], art. 17(2) ust. 6 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2001&dzup=27&SearchExp=&SearchExp2= USpółdzMieszk]], art. 3 ust. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=592&SearchExp=&SearchExp2= UKształtUstrRol]] oraz inne umowy, o których mowa w {{pu przepis="art. 4 UKształtUstrRol"}}.
Jeżeli chodzi o zastrzeżenie terminu, to jest to sytuacja wyjątkowa i w obrocie nieruchomościami raczej rzadko występująca. W tych wypadkach stosować będzie się przede wszystkim {{pu przepis="art. 116 KC"}}.
((3)) umowa rozporządzająca (rzeczowa)
Umowa rzeczowa jako umowa przenosząca własność także podlega ogólnemu reżimowi co do skuteczności, jakiemu podlegają wszystkie umowy. Dodatkowo jednak musi być sporządzona w formie aktu notarialnego ({{pu przepis="art. 158 KC"}}) oraz nie może być zawarta pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu ({{pu przepis="art. 157 § 1 KC"}}). Naruszenie tych wymogów skutkuje również nieważnością umowy zobowiązującej.
((2)) Uprawnienie
Zgodnie z zasadą //nemo plus iuris in alium transferre potest,quam ipse habet// własność nieruchomości może przenieść na nabywcę tylko ten, któremu to prawo własności przysługuje.
((3)) zbywca jest uprawniony
Do przeniesienia własności nieruchomości uprawniony jest tylko jej właściciel. Brak jest natomiast przepisów obligacyjnych, które wyrażały by stosowne upoważnienie (inaczej w przypadku ruchomości).
((3)) nabycie od nieuprawnionego
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 – 9 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=147&SearchExp=&SearchExp2= UKsWieczHip]]). Zgodnie z tymi przepisami nabywca nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa własność nieruchomości od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako właściciel, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze
**(1) nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą**
Nieruchomością w rozumieniu KC jest nieruchomość gruntowa, budynkowa lub lokalowa. Dla nabycia własności jakiejkolwiek nieruchomości konieczne jest jednak, aby dana nieruchomość miała urządzoną księgę wieczystą, do której zbywca wpisany jest jako właściciel. W takim wypadku bowiem nieruchomość jest na tyle wyodrębniona prawnie, iż może być przedmiotem obrotu.
**(2) niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym**
Niezgodność polega na:
- omyłce w treści wpisu, wskutek której wpis nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty stan prawny,
- wpisie prawa nieistniejącego lub dokonanym bez podstawy prawnej,
- braku wpisu dotyczącego istniejącego prawa (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 3, str. 39).
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z {{pu przepis="art. 3 UKsWieczHip"}}, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w {{pu przepis="art. 6 KC"}}.
**(3) odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg treści księgi**
Jak wynika z {{pu przepis="art. 6 ust. 1 UKsWieczHip"}} nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
Jednocześnie należy pamiętać, że rękojmia wiary publicznej kw działa tylko w przypadku nabycia własności na podstawie czynności prawnej, co pozostawia poza zakresem działania rękojmi nabycie własności w innej drodze, z mocy ustawy (zasiedzenie, spadkobranie) albo z mocy aktu władczego (hipoteka przymusowa, nabycie własności w toku egzekucji).
**(4) dobra wiara nabywcy**
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. {{pu przepis="art. 6 ust. 2 UKsWieczHip"}}). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 7 KC"}} dobrą wiarę należy domniemywać.
**(5) brak okoliczności wyłączających rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych**
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym ({{pu przepis="art. 8 UKsWieczHip"}}). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w {{pu przepis="art. 7 UKsWieczHip"}}.
((2)) Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców
Zobacz osobny skrypt: [[NabycieNieruchomosciPrzezCudzoziemcow nabycie nieruchomości przez cudzoziemców]].
((2)) Szczególne przypadki nabycia nieruchomości
- [[NabycieNieruchomosciRolnej nabycie nieruchomości rolnej]]

((2)) Szczególne przypadki nabycia nieruchomości
- [[NabycieNieruchomosciRolnej nabycie nieruchomości rolnej]]

Zobacz osobny skrypt: [[NabycieNieruchomosciPrzezCudzoziemcow nabycie nieruchomości przez cudzoziemców]].
- "[[http://www.rp.pl/artykul/168792.html Państwowa firma nie mogła zasiedzieć państwowego gruntu]]" (kopia: [[Cache00001 cache]]);

Zobacz osobny skrypt.
- http://www.rp.pl/artykul/168792.html; [[Cache00001 cache]];

>>Zasiedzenie jest pierwotnym sposobem nabycia własności nieruchomości, uregulowanym w art. 172 i nast. KC. Z przepisów tych wynika, że do nabycia własności konieczne jest:

>>
Zasiedzenie jest pierwotnym sposobem nabycia własności nieruchomości, uregulowanym w art. 172 i nast. KC. Z przepisów tych wynika, że do nabycia własności konieczne jest:

>>**literatura, orzecznictwo:**

~~**literatura, orzecznictwo:**~~

>>
**literatura, orzecznictwo:**
- http://www.rp.pl/artykul/168792.html; [[Cache00001 cache]];
>>

Diagram: MMNabycieWlasnosciNieruchomosci
CategoryNabycieWlasnosci

Zob. diagram:
<map version="0.8.0">

<node CREATED="1193509249654" ID="Freemind_Link_1385596292" MODIFIED="1194261453863" TEXT="nabycie własności nieruchomości">
<node CREATED="1193509268659" FOLDED="true" HGAP="2" ID="Freemind_Link_707497671" MODIFIED="1193513183104" POSITION="right" TEXT="w drodze czynności prawnej" VSHIFT="-15">
<node CREATED="1194261943480" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1534140381" MODIFIED="1194261952256" TEXT="nabycie przez obywateli polskich">
<node CREATED="1193509370920" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1073020910" MODIFIED="1193509372752" TEXT="umowa">
<node CREATED="1193509424234" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_960610750" MODIFIED="1193509427723" TEXT="zawarcie umowy">
<node CREATED="1193509478161" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1318683163" MODIFIED="1193509483853" TEXT="umowa o podwójnym skutku">
<node CREATED="1193509505376" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_177371240" MODIFIED="1193603773954" TEXT="wg art. 155 § 1 KC">

<node CREATED="1193509573964" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_97274541" MODIFIED="1193509862469" TEXT="umowa (skuteczna) zobowiązująca do przeniesienia własności">
<node CREATED="1193509689505" ID="Freemind_Link_1192178239" MODIFIED="1193509691715" TEXT="sprzedaż"/>
<node CREATED="1193509757909" ID="Freemind_Link_1471131024" MODIFIED="1193509760744" TEXT="zamiana"/>
<node CREATED="1193509692217" ID="Freemind_Link_91287942" MODIFIED="1193509695204" TEXT="darowizna"/>
<node CREATED="1193509695561" ID="Freemind_Link_1697192546" MODIFIED="1193509701606" TEXT="inna umowa"/>
</node>
<node CREATED="1193509591434" ID="Freemind_Link_339678221" MODIFIED="1194261827997" TEXT="rzecz oznaczona co do tożsamości">
</node>
<node CREATED="1193509808438" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_364471228" MODIFIED="1193509817855" TEXT="brak wyłączenia podwójnego skutku">
<node CREATED="1193509819116" ID="Freemind_Link_88785148" MODIFIED="1193509827028" TEXT="z mocy ustawy"/>
<node CREATED="1193509827508" ID="Freemind_Link_441264353" MODIFIED="1193509831491" TEXT="na mocy umowy stron"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509991059" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1571253431" MODIFIED="1193604057562" TEXT="wg art. 155 § 2 KC">

<node CREATED="1193509573964" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1446574477" MODIFIED="1193509862469" TEXT="umowa (skuteczna) zobowiązująca do przeniesienia własności">
<node CREATED="1193509689505" ID="Freemind_Link_1946892604" MODIFIED="1193509691715" TEXT="sprzedaż"/>
<node CREATED="1193509757909" ID="Freemind_Link_714865088" MODIFIED="1193509760744" TEXT="zamiana"/>
<node CREATED="1193509692217" ID="Freemind_Link_199645533" MODIFIED="1193509695204" TEXT="darowizna"/>
<node CREATED="1193509695561" ID="Freemind_Link_1717370906" MODIFIED="1193509701606" TEXT="inna umowa"/>
</node>
<node CREATED="1193510030120" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_389415178" MODIFIED="1193510037521" TEXT="przeniesienie posiadania">
<node CREATED="1193510064487" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_622015943" MODIFIED="1193510071090" TEXT="konieczność przeniesienia posiadania">
<node CREATED="1193510071984" ID="Freemind_Link_1976781402" MODIFIED="1193510081903" TEXT="rzeczy ozn. co do gatunku"/>
<node CREATED="1193510082458" ID="Freemind_Link_848650072" MODIFIED="1193510087485" TEXT="rzeczy przyszłe"/>
</node>
<node CREATED="1193510089974" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1278369416" MODIFIED="1193510100785" TEXT="dokonanie przeniesienia posiadania">
<node CREATED="1193510101816" ID="Freemind_Link_1761656814" MODIFIED="1193510132966" TEXT="wręczenie rzeczy, art. 348 zd. 1 KC"/>
<node CREATED="1193510137396" ID="Freemind_Link_1667107762" MODIFIED="1193510155222" TEXT="traditio longa manu, art. 348 zd. 2 KC"/>
<node CREATED="1193510155722" ID="Freemind_Link_1209583140" MODIFIED="1193510174293" TEXT="constitutum posessorium, art. 349 KC"/>
<node CREATED="1193510176660" ID="Freemind_Link_1249534972" MODIFIED="1193510187721" TEXT="umowa i zawiadomienie, art. 350 KC"/>
<node CREATED="1193510188514" ID="Freemind_Link_689265691" MODIFIED="1193510201303" TEXT="traditio brevi manu, art. 351 KC"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509808438" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_743781247" MODIFIED="1193509817855" TEXT="brak wyłączenia podwójnego skutku">
<node CREATED="1193509819116" ID="Freemind_Link_1427376571" MODIFIED="1193509827028" TEXT="z mocy ustawy"/>
<node CREATED="1193509827508" ID="Freemind_Link_525779154" MODIFIED="1193509831491" TEXT="na mocy umowy stron"/>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509484509" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_534849768" MODIFIED="1193509489294" TEXT="umowa rozporządzająca">
<node CREATED="1193510342079" ID="Freemind_Link_1837387620" MODIFIED="1193510349728" TEXT="skuteczna umowa przenosząca własność"/>
<node CREATED="1193510350972" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1852903936" MODIFIED="1193603935057" TEXT="wyłączenie podwójnego skutku umowy zobow.">
<node CREATED="1193603849104" ID="Freemind_Link_305447061" MODIFIED="1193603907072" TEXT="przez ustawę"/>
<node CREATED="1193603869468" ID="Freemind_Link_1501787248" MODIFIED="1193603928686" TEXT="przez strony"/>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509428087" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1416223975" MODIFIED="1193509432523" TEXT="uprawnienie zbywcy">
<node CREATED="1193510383472" ID="Freemind_Link_19906212" MODIFIED="1193510388165" TEXT="zbywca jest uprawniony"/>
<node CREATED="1193510388552" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1452961553" LINK="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=147&SearchExp=&SearchExp2=" MODIFIED="1194261615328" TEXT="nabycie od nieuprawnionego, art. 5 UKsWieczHip">
<node CREATED="1194262127284" ID="Freemind_Link_428318308" MODIFIED="1194264212824" TEXT="nieruchomość z urządzoną KW">
</node>
<node CREATED="1194261669653" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_413133084" MODIFIED="1194264047588" TEXT="niezgodność KW z rzeczywistym stanem prawnym">
<node CREATED="1194262148591" ID="Freemind_Link_1348858690" MODIFIED="1194262153418" TEXT="omyłka w treści wpisu"/>
<node CREATED="1194262158949" ID="Freemind_Link_522272508" MODIFIED="1194262164831" TEXT="wpis prawa nieistniejącego"/>
<node CREATED="1194262169298" ID="Freemind_Link_1705914204" MODIFIED="1194262174699" TEXT="brak wpisu prawa istniejącego"/>
</node>
<node CREATED="1194261708805" ID="Freemind_Link_987829937" MODIFIED="1194264152605" TEXT="odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg księgi">
</node>
<node CREATED="1194261724168" ID="Freemind_Link_1175881157" MODIFIED="1194264161733" TEXT="dobra wiara nabywcy - zob. art. 6 ust. 2"/>
<node CREATED="1194261745453" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1207109648" MODIFIED="1194261754865" TEXT="brak wyłączeń rękojmi wiary publicznej">
<node CREATED="1194261755592" ID="Freemind_Link_1174774637" MODIFIED="1194261770810" TEXT="wg art. 7"/>
<node CREATED="1194261760947" ID="Freemind_Link_1131405253" MODIFIED="1194261766127" TEXT="wg art. 8"/>
</node>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509373208" ID="Freemind_Link_1421577916" MODIFIED="1194261478168" TEXT="jednostronna czynność prawna">
<icon BUILTIN="button_cancel"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1194261952989" ID="Freemind_Link_732102439" LINK="http://www.openlaw.pl/student/cywil/nabycie_nieruch_cudz.html" MODIFIED="1194262044183" TEXT="nabycie przez cudzoziemców">
</node>
</node>
<node CREATED="1193509279546" FOLDED="true" HGAP="29" ID="Freemind_Link_1801166681" MODIFIED="1193513173490" POSITION="right" TEXT="z mocy prawa" VSHIFT="-2">
<node CREATED="1193512308086" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1011616557" MODIFIED="1194261500541" TEXT="zasiedzenie, art. 172 KC">
<node CREATED="1193512395045" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1874389026" MODIFIED="1194261572246" TEXT="posiadanie samoistne">
<node CREATED="1194299230963" ID="Freemind_Link_1855319554" MODIFIED="1194299291382" TEXT="zob. art. 336 oraz art. 339"/>
</node>
<node CREATED="1194261560670" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_742162425" MODIFIED="1194261568229" TEXT="posiadanie nieprzerwane">
<node CREATED="1194299263590" ID="Freemind_Link_910890199" MODIFIED="1194299268000" TEXT="zob. art. 340 KC"/>
</node>
<node CREATED="1193512418912" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1083915616" MODIFIED="1194261528330" TEXT="upływ okresu zasiedzenia">
<node CREATED="1194299168453" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1565005600" MODIFIED="1194299178887" TEXT="okresy obow. przed 1.10.1990 r.">
<node CREATED="1194299196359" ID="Freemind_Link_1687190834" MODIFIED="1194299205155" TEXT="10 lat dla posiadacza w dobrej wierze"/>
<node CREATED="1194299205644" ID="Freemind_Link_1644598531" MODIFIED="1194299219696" TEXT="20 lat dla posiadacza w złej wierze"/>
</node>
<node CREATED="1194299180557" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_658158411" MODIFIED="1194299188494" TEXT="okres obow. po 1.10.1990 r.">
<node CREATED="1194261529155" ID="Freemind_Link_517573069" MODIFIED="1194261541415" TEXT="20 lat dla posiadacza w dobrej wierze"/>
<node CREATED="1194261542098" ID="Freemind_Link_403204248" MODIFIED="1194262093011" TEXT="30 lat dla posiadacza w złej wierze"/>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1194264395543" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1084115537" MODIFIED="1194264397736" TEXT="dziedziczenie">
<node CREATED="1194264398528" ID="Freemind_Link_1627753146" MODIFIED="1194264401435" TEXT="testamentowe"/>
<node CREATED="1194264401934" ID="Freemind_Link_722882178" MODIFIED="1194264403265" TEXT="ustawowe"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509348254" ID="Freemind_Link_78489183" MODIFIED="1193509352566" POSITION="left" TEXT="nabycie pochodne "/>
<node CREATED="1193509353218" ID="Freemind_Link_1469555505" MODIFIED="1193509361213" POSITION="left" TEXT="nabycie pierwotne"/>
<node CREATED="1194264351607" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_576896979" MODIFIED="1194264354455" POSITION="right" TEXT="akt władczy">
<node CREATED="1194264355280" ID="Freemind_Link_786941314" LINK="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2=" MODIFIED="1194299388653" TEXT="wywłaszczenie, art. 112 i nast. UGospNier"/>
<node CREATED="1194264358709" ID="Freemind_Link_778802163" LINK="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2005&dzup=1459&SearchExp=&SearchExp2=" MODIFIED="1194299364812" TEXT="przekształcenie użytk. wieczyst."/>
</node>
</node>
</map>
CategoryWlasnosc

CategoryWlasnosc

~~CategoryWlasnosc CategorySkrypty~~

Okres 20 lat liczy się od chwili objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne. Objęcie w posiadanie może nastąpić także w wyniku przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym w tym wypadku warunkiem jest uzewnętrznienie zamiaru przekształcenia podstawy posiadania. Na okres 20 lat składać się może także czas samoistnego posiadania przez poprzednika prawnego, jeżeli w trakcie trwania okresu zasiedzenia doszło do zmiany osoby posiadacza ({{pu przepis="art. 176 zd. 1 KC"}}).
Zgodnie z nakazem wyrażonym wprost w Konstytucji wywłaszczenie musi wiązać się z wypłatą stosownego odszkodowania, które ma być ekwiwalentem za pozbawione prawo własności. Zasadą jest, że odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkową określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. W wyjątkowych sytuacjach stosuje się wartość odtworzeniową. Miarodajny jest stan wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna. Szczegóły dotyczące trybu ustalania wartości nieruchomości reguluje {{pu przepis="art. 129 i nast. UGospNier"}}. Przewidziane są tam zasady obliczania kwoty odszkodowania, zaliczania wartości praw obciążających nieruchomość, uwzględniania wartości nieruchomości zamiennej przyznanej za nieruchomość wywłaszczoną i inne. Formą odszkodowania jest przyznanie wywłaszczonemu właścicielowi nieruchomości zamiennej z ewentualnym wyrównaniem w formie dopłaty pieniężnej.
CategoryWlasnosc CategorySkrypty

Okres 20 lat liczy się od chwili objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne. Objęcie w posiadanie może nastąpić także w wyniku przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym w tym wypadku warunkiem jest uzewnętrznienie zamiaru przekształcenia podstawy posiadania. Na okres 20 lat składać się może także czas samoistnego posiadania przez poprzednika prawnego, jeżeli w trakcie trwania okresu zasiedzenia doszło do zmiany osoby posiadacza (art. 176 zd. 1 KC).
Zgodnie z nakazem wyrażonym wprost w Konstytucji wywłaszczenie musi wiązać się z wypłatą stosownego odszkodowania, które ma być ekwiwalentem za pozbawione prawo własności. Zasadą jest, że odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkową określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. W wyjątkowych sytuacjach stosuje się wartość odtworzeniową. Miarodajny jest stan wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna. Szczegóły dotyczące trybu ustalania wartości nieruchomości reguluje art. 129 i nast. UGospNier. Przewidziane są tam zasady obliczania kwoty odszkodowania, zaliczania wartości praw obciążających nieruchomość, uwzględniania wartości nieruchomości zamiennej przyznanej za nieruchomość wywłaszczoną i inne. Formą odszkodowania jest przyznanie wywłaszczonemu właścicielowi nieruchomości zamiennej z ewentualnym wyrównaniem w formie dopłaty pieniężnej.
CategoryWlasnosc

((1)) Nabycie własności nieruchomości w drodze czynności prawnej
((2)) Nabywanie nieruchomości przez obywateli polskich
((2)) Zawarcie umowy
((3)) umowa o podwójnym skutku
Umowa o podwójnym skutku ({{pu przepis="art. 155 § 1 KC"}}) przenosi własność nieruchomości na nabywcę, jeżeli odpowiada warunkom określonym w {{pu przepis="art. 155 § 1 KC"}} oraz – tu różnica wobec przeniesienia własności rzeczy ruchomej – ma formę aktu notarialnego ({{pu przepis="art. 158 KC"}}). Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje – zgodnie z {{pu przepis="art. 78 § 2 KC"}} - nieważność umowy. Nie ma natomiast ograniczeń, aby umowa zobowiązująca do przeniesienia własności zawarta była pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli jednak skutek umowy obligacyjnej będzie zależny od spełnienia warunku albo od terminu, wówczas konieczne jest zwarcie dodatkowej umowy, już bezwzględnie przenoszącej własności, czyli umowy rzeczowej (rozporządzającej), co wynika z {{pu przepis="art. 157 § 2 KC"}}.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2= UGospNier]]), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= UNabywNierCudz]]) oraz przewidziane w art. 147 § 2 [[PrSpółdzielczehttp://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=210&SearchExp=&SearchExp2= PrSpółdzielcze]], art. 17(2) ust. 6 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2001&dzup=27&SearchExp=&SearchExp2= USpółdzMieszk]], art. 3 ust. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=592&SearchExp=&SearchExp2= UKształtUstrRol]] oraz inne umowy, o których mowa w {{pu przepis="art. 4 UKształtUstrRol"}}.
Jeżeli chodzi o zastrzeżenie terminu, to jest to sytuacja wyjątkowa i w obrocie nieruchomościami raczej rzadko występująca. W tych wypadkach stosować będzie się przede wszystkim {{pu przepis="art. 116 KC"}}.
((3)) umowa rozporządzająca (rzeczowa)
Umowa rzeczowa jako umowa przenosząca własność także podlega ogólnemu reżimowi co do skuteczności, jakiemu podlegają wszystkie umowy. Dodatkowo jednak musi być sporządzona w formie aktu notarialnego ({{pu przepis="art. 158 KC"}}) oraz nie może być zawarta pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu ({{pu przepis="art. 157 § 1 KC"}}). Naruszenie tych wymogów skutkuje również nieważnością umowy zobowiązującej.
((2)) Uprawnienie
Zgodnie z zasadą //nemo plus iuris in alium transferre potest,quam ipse habet// własność nieruchomości może przenieść na nabywcę tylko ten, któremu to prawo własności przysługuje.
((3)) zbywca jest uprawniony
((3)) nabycie od nieuprawnionego
**(1) nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą**
**(2) niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym**
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z {{pu przepis="art. 3 UKsWieczHip"}}, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w {{pu przepis="art. 6 KC"}}.
**(3) odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg treści księgi**
Jak wynika z {{pu przepis="art. 6 ust. 1 UKsWieczHip"}} nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
**(4) dobra wiara nabywcy**
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. {{pu przepis="art. 6 ust. 2 UKsWieczHip"}}). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 7 KC"}} dobrą wiarę należy domniemywać.
**(5) brak okoliczności wyłączających rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych**
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym ({{pu przepis="art. 8 UKsWieczHip"}}). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w {{pu przepis="art. 7 UKsWieczHip"}}.
((2)) Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców
((1)) Nabycie własności nieruchomości z mocy ustawy
Najważniejszym sposobem nabycia własności nieruchomości z mocy samego prawa jest zasiedzenie. Nie można jednak wykluczyć innych sposobów
((2)) Zasiedzenie
((3)) Posiadanie samoistne
Posiadaczem samoistnym jest wg {{pu przepis="art. 336 KC"}} ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Posiadaczowi powołującemu się na zasiedzenie pomaga w tym wypadku domniemanie wynikające z {{pu przepis="art. 339 KC"}}.
((3)) Ciągłość posiadania
Dodatkowo do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie nieprzerwane. Wykazanie tej drugiej przesłanki ułatwia domniemanie prawne ciągłości posiadania ({{pu przepis="art. 340 KC"}}) oraz zasada, zgodnie z którą posiadanie przywrócone uważa się za nieprzerwane ({{pu przepis="art. 345 KC"}}).
((3)) Upływ czasu
Należy też pamiętać, iż okresu posiadania przed wejściem w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych nie dolicza się do okresu niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości. Wobec powyższego termin zasiedzenia nieruchomości należącej do Skarbu Państwa, którego nieruchomości nie można było zasiedzieć (wg uchylonego w 1990 r. {{pu przepis="art. 177 KC"}}) biegnie dopiero od dnia wejścia w życie ustawy, która ten przepis uchyliła tzn. od 1.10.1990 r. (ostatnio SN w postanowieniu z 19.3.2003 r., I CKN 106/01, niepubl. (LEX nr 78265)).
**(1) zasiedzenie po 20 latach**
**(2) zasiedzenie po 30 latach**
((3)) Uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu
Do okoliczności powodujących zmianę długości terminu należy przede wszystkim niepełnoletniość właściciela nieruchomości, przeciw któremu biegnie zasiedzenie ({{pu przepis="art. 173 KC"}}). SN w uchwale z dnia 26.10.2007 r. uznał ponadto, iż termin zasiedzenia nie biegnie, gdy właścicel nieruchomości wywłaszczonej na mocy dekretu o reformie rolnej, nie mągł w okresie reżimu komunistycznego skutecznie domagać się zwrotu wywłaszczonych dóbr.
((2)) Dziedziczenie
((1)) Nabycie własności nieruchomości w drodze aktu władczego
Państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą uzyskać własność nieruchomości w drodze aktu władzy, który może mieć postać wywłaszczenia albo nacjonalizacji (komunalizacji). Możliwe jest również uzyskanie prawa własności w wyniku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz w wyniku decyzji administracyjnej wydanej na podstawie {{pu przepis="art. 211 UGospNier"}}.
((2)) Wywłaszczenie
Polega ono na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji administracyjnej, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości ({{pu przepis="art. 113 UGospNier"}}). Prawo nabywa w takiej sytuacji podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia, którym może być tylko Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego ({{pu przepis="art. 113 ust. 1 UGospNier"}}). Ponieważ w tym wypadku prawo pozostaje to samo a zmienia się jedynie – na skutek decyzji administracyjnej – podmiot tego prawa, mamy tu do czynienia z pochodnym nabyciem prawa własności (por. Ignatowicz (2000), str. 94).
((3)) Przesłanki formalne
((3)) Przesłanki materialnoprawne
Zgodnie z {{pu przepis="art. 112 ust. 1 UGospNier"}} wywłaszczyć można tylko tą nieruchomość, która jest położona na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo dla której wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywłaszczenie może dotknąć tylko te nieruchomości, które mają być wykorzystane dla dobra ogółu (budowa dróg, kolei, urządzeń zaopatrzenia w podstawowe media itp. - zob. {{pu przepis="art. 6 UGospNier"}}).
Wywłaszczenie musi nastąpić w celu realizacji celu publicznego. Przesłanka ta oznacza, iż zamiarem podmiotu wywłaszczającego (starosty) jest wykorzystanie nieruchomości w jednym z wymienionych w {{pu przepis="art. 6 UGospNier"}} celów. Oznacza to, że nieruchomość musi się w ogóle nadawać do wykorzystania w danym celu i że przy pomocy wywłaszczenia nieruchomości cel ten uda się osiągnąć.
Konstytucja chroni własność i stąd też wywłaszczenie jest ostatecznością (ultima ratio), do której można posunąć się jedynie wówczas, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości ({{pu przepis="art. 112 ust. 3 UGospNier"}}).
Niezbędność wywłaszczenia oznacza, że nie ma innego, dla właściciela nieruchomości mniej dotkliwego sposobu zrealizowania celu publicznego niż pozbawienie praw do nieruchomości. Podstawowym sposobem uzyskania nieruchomości powinna być jednak umowa z właścicielem. Dopiero wówczas, gdy nie można nabyć nieruchomości w drodze umowy, można zastosować tryb wywłaszczeniowy. Niemożność nabycia praw do nieruchomości zachodzi wówczas, gdy podmiot uprawniony nie zgadza się na zbycie nieruchomości albo gdy nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny. Zgodnie z {{pu przepis="art. 113 ust. 6 UGospNier"}} przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe.
((2)) Nacjonalizacja (komunalizacja)
((2)) Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności
((3)) Wniosek
Ustawa nie precyzuje wymagań odnośnie formy czy treści wniosku. Stąd też podanie takie powinno odpowiadać przynajmniej minimalnym wymogom przewidzianym w {{pu przepis="art. 65 KPA"}}.
((3)) Uprawnienie do nabycia nieruchomości
Ad a).
Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1 na podstawie tej ustawy własność nieruchomości mogą nabyć tylko osoby fizyczne. Wykluczone od nabycia są więc osoby prawne, które według {{pu przepis="art. 232 § 1 KC"}} mogą również nabywać prawo użytkowania wieczystego.
Ad b).
Ad c). nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe lub stanowi nieruchomość rolną
((2)) Nabycie własności garażu wg {{pu przepis="art. 211 UGospNier"}}
Można także domagać przeniesienia własności garażu oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu na postawie {{pu przepis="art. 211 ust. 1 UGospNier"}}. Przepis ten ustanawia tzw. publiczne prawo podmiotowe, które odpowiada roszczeniu w prawie cywilnym i w związku z tym pozwala nawet na sądowe wyegzekwowanie uprawnienia.

**__A. Nabycie własności nieruchomości w drodze czynności prawnej__**
//**I. Nabywanie nieruchomości przez obywateli polskich**//
**1. Zawarcie umowy**
//a. umowa o podwójnym skutku//
Umowa o podwójnym skutku (art. 155 § 1 KC) przenosi własność nieruchomości na nabywcę, jeżeli odpowiada warunkom określonym w art. 155 § 1 KC oraz – tu różnica wobec przeniesienia własności rzeczy ruchomej – ma formę aktu notarialnego (art. 158 KC). Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje – zgodnie z art. 78 § 2 KC - nieważność umowy. Nie ma natomiast ograniczeń, aby umowa zobowiązująca do przeniesienia własności zawarta była pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli jednak skutek umowy obligacyjnej będzie zależny od spełnienia warunku albo od terminu, wówczas konieczne jest zwarcie dodatkowej umowy, już bezwzględnie przenoszącej własności, czyli umowy rzeczowej (rozporządzającej), co wynika z art. 157 § 2 KC.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2= UGospNier]]), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= UNabywNierCudz]]) oraz przewidziane w art. 147 § 2 [[PrSpółdzielczehttp://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=210&SearchExp=&SearchExp2= PrSpółdzielcze]], art. 17(2) ust. 6 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2001&dzup=27&SearchExp=&SearchExp2= USpółdzMieszk]], art. 3 ust. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=592&SearchExp=&SearchExp2= UKształtUstrRol]] oraz inne umowy, o których mowa w art. 4 UKształtUstrRol.
Jeżeli chodzi o zastrzeżenie terminu, to jest to sytuacja wyjątkowa i w obrocie nieruchomościami raczej rzadko występująca. W tych wypadkach stosować będzie się przede wszystkim art. 116 KC.
//b. umowa rozporządzająca (rzeczowa)//
Umowa rzeczowa jako umowa przenosząca własność także podlega ogólnemu reżimowi co do skuteczności, jakiemu podlegają wszystkie umowy. Dodatkowo jednak musi być sporządzona w formie aktu notarialnego (art. 158 KC) oraz nie może być zawarta pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu (art. 157 § 1 KC). Naruszenie tych wymogów skutkuje również nieważnością umowy zobowiązującej.
**2. Uprawnienie**
Zgodnie z zasadą nemo plus iuris in alium transferre potest,quam ipse habet własność nieruchomości może przenieść na nabywcę tylko ten, któremu to prawo własności przysługuje.
//a. zbywca jest uprawniony//
//b. nabycie od nieuprawnionego//
(1) nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą
(2) niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 UKsWieczHip, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w art. 6 KC.
(3) odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg treści księgi
Jak wynika z art. 6 ust. 1 UKsWieczHip nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
(4) dobra wiara nabywcy
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. art. 6 ust. 2 UKsWieczHip). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC dobrą wiarę należy domniemywać.
(5) brak okoliczności wyłączających rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym (art. 8 UKsWieczHip). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w art. 7 UKsWieczHip.
//**II. Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców**//
__**B. Nabycie własności nieruchomości z mocy ustawy**__
Najważniejszym sposobem nabycia własności nieruchomości z mocy samego prawa jest zasiedzenie. Nie można jednak wykluczyć innych sposobów.
//**I. Zasiedzenie**//
**1. Posiadanie samoistne**
Posiadaczem samoistnym jest wg art. 336 KC ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Posiadaczowi powołującemu się na zasiedzenie pomaga w tym wypadku domniemanie wynikające z art. 339 KC.
**2. Ciągłość posiadania**
Dodatkowo do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie nieprzerwane. Wykazanie tej drugiej przesłanki ułatwia domniemanie prawne ciągłości posiadania (art. 340 KC) oraz zasada, zgodnie z którą posiadanie przywrócone uważa się za nieprzerwane (art. 345 KC).
**3. Upływ czasu**
Należy też pamiętać, iż okresu posiadania przed wejściem w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych nie dolicza się do okresu niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości. Wobec powyższego termin zasiedzenia nieruchomości należącej do Skarbu Państwa, którego nieruchomości nie można było zasiedzieć (wg uchylonego w 1990 r. art. 177 KC) biegnie dopiero od dnia wejścia w życie ustawy, która ten przepis uchyliła tzn. od 1.10.1990 r. (ostatnio SN w postanowieniu z 19.3.2003 r., I CKN 106/01, niepubl. (LEX nr 78265)).
//a. zasiedzenie po 20 latach//
(1) dobra wiara
(2) upływ okresu 20 lat
//b. zasiedzenie po 30 latach//
**4. Uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu**
Do okoliczności powodujących zmianę długości terminu należy przede wszystkim niepełnoletniość właściciela nieruchomości, przeciw któremu biegnie zasiedzenie (art. 173 KC). SN w uchwale z dnia 26.10.2007 r. uznał ponadto, iż termin zasiedzenia nie biegnie, gdy właścicel nieruchomości wywłaszczonej na mocy dekretu o reformie rolnej, nie mągł w okresie reżimu komunistycznego skutecznie domagać się zwrotu wywłaszczonych dóbr.
//**II. Dziedziczenie**//
__**C. Nabycie własności nieruchomości w drodze aktu władczego**__
Państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą uzyskać własność nieruchomości w drodze aktu władzy, który może mieć postać wywłaszczenia albo nacjonalizacji (komunalizacji). Możliwe jest również uzyskanie prawa własności w wyniku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz w wyniku decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 211 UGospNier.
//**I. Wywłaszczenie**//
Polega ono na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji administracyjnej, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości (art. 113 UGospNier). Prawo nabywa w takiej sytuacji podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia, którym może być tylko Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego (art. 113 ust. 1 UGospNier). Ponieważ w tym wypadku prawo pozostaje to samo a zmienia się jedynie – na skutek decyzji administracyjnej – podmiot tego prawa, mamy tu do czynienia z pochodnym nabyciem prawa własności (por. Ignatowicz (2000), str. 94).
**1. Przesłanki formalne**
**2. Przesłanki materialnoprawne**
//a. wywłaszczana nieruchomość spełnia określone warunki//
Zgodnie z art. 112 ust. 1 UGospNier wywłaszczyć można tylko tą nieruchomość, która jest położona na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo dla której wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywłaszczenie może dotknąć tylko te nieruchomości, które mają być wykorzystane dla dobra ogółu (budowa dróg, kolei, urządzeń zaopatrzenia w podstawowe media itp. - zob. art. 6 UGospNier).
//b. wywłaszczenie następuje w celu realizacji celu publicznego//
Przesłanka ta oznacza, iż zamiarem podmiotu wywłaszczającego (starosty) jest wykorzystanie nieruchomości w jednym z wymienionych w art. 6 UGospNier celów. Oznacza to, że nieruchomość musi się w ogóle nadawać do wykorzystania w danym celu i że przy pomocy wywłaszczenia nieruchomości cel ten uda się osiągnąć.
//c. wywłaszczenie stanowi ultima ratio realizacji celu publicznego//
Konstytucja chroni własność i stąd też wywłaszczenie jest ostatecznością (ultima ratio), do której można posunąć się jedynie wówczas, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości (art. 112 ust. 3 UGospNier).
Niezbędność wywłaszczenia oznacza, że nie ma innego, dla właściciela nieruchomości mniej dotkliwego sposobu zrealizowania celu publicznego niż pozbawienie praw do nieruchomości. Podstawowym sposobem uzyskania nieruchomości powinna być jednak umowa z właścicielem. Dopiero wówczas, gdy nie można nabyć nieruchomości w drodze umowy, można zastosować tryb wywłaszczeniowy. Niemożność nabycia praw do nieruchomości zachodzi wówczas, gdy podmiot uprawniony nie zgadza się na zbycie nieruchomości albo gdy nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny. Zgodnie z art. 113 ust. 6 UGospNier przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe.
//d. w decyzji o wywłaszczeniu przewidziane zostało stosowne odszkodowanie//
//**II. Nacjonalizacja (komunalizacja)**//
//**III. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności**//
**1. Wniosek**
Ustawa nie precyzuje wymagań odnośnie formy czy treści wniosku. Stąd też podanie takie powinno odpowiadać przynajmniej minimalnym wymogom przewidzianym w art. 65 KPA.
**2. Uprawnienie do nabycia nieruchomości**
//a. osoba fizyczna//
Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1 na podstawie tej ustawy własność nieruchomości mogą nabyć tylko osoby fizyczne. Wykluczone od nabycia są więc osoby prawne, które według art. 232 § 1 KC mogą również nabywać prawo użytkowania wieczystego.
//b. istnienie użytkowania (współużytkowania) wieczystego w określonej dacie//
//c. nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe lub stanowi nieruchomość rolną//
//**IV.Nabycie własności garażu wg art. 211 UGospNier**//
Można także domagać przeniesienia własności garażu oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu na postawie art. 211 ust. 1 UGospNier. Przepis ten ustanawia tzw. publiczne prawo podmiotowe, które odpowiada roszczeniu w prawie cywilnym i w związku z tym pozwala nawet na sądowe wyegzekwowanie uprawnienia.

CategoryWlasnosc

~~CategoryWlasnosc CategorySkrypty~~

CategoryWlasnosc CategorySkrypty

~~CategoryPrawoRzeczowe CategorySkrypty~~

CategoryPrawoRzeczowe CategorySkrypty

~~CategoryPrawoRzeczowe~~

Zobacz osobny skrypt.

~~>>Zobacz osobny skrypt<<~~

Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w ustawie z 24.3.1920 r. [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców]].
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2= UGospNier]]), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= UNabywNierCudz]]) oraz przewidziane w art. 147 § 2 [[PrSpółdzielczehttp://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=210&SearchExp=&SearchExp2= PrSpółdzielcze]], art. 17(2) ust. 6 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2001&dzup=27&SearchExp=&SearchExp2= USpółdzMieszk]], art. 3 ust. 1 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=592&SearchExp=&SearchExp2= UKształtUstrRol]] oraz inne umowy, o których mowa w art. 4 UKształtUstrRol.
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 – 9 [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=147&SearchExp=&SearchExp2= UKsWieczHip]]). Zgodnie z tymi przepisami nabywca nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa własność nieruchomości od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako właściciel, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 UKsWieczHip, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w art. 6 KC.
Jak wynika z art. 6 ust. 1 UKsWieczHip nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. art. 6 ust. 2 UKsWieczHip). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC dobrą wiarę należy domniemywać.
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym (art. 8 UKsWieczHip). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w art. 7 UKsWieczHip.

Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w ustawie z 24.3.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 UGospNier), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 UNabywNierCudz) oraz przewidziane w art. 147 § 2 PrSpółdzielcze, art. 172 ust. 6 USpółdzMieszk, art. 3 ust. 1 UKształtUstrRol oraz inne umowy, o których mowa w art. 4 UKształtUstrRol.
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 – 9 KWU). Zgodnie z tymi przepisami nabywca nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa własność nieruchomości od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako właściciel, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 KWU, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w art. 6 KC.
Jak wynika z art. 6 ust. 1 KWU nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. art. 6 ust. 2 KWU). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC dobrą wiarę należy domniemywać.
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym (art. 8 KWU). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w art. 7 KWU.

Podobnie jak w przypadku nabycia własności rzeczy ruchomej podstawą nabycia praw własności na nieruchomości mogą być:
1) czynność prawna,
2) ustawa,
3) akt władczy
**__A. Nabycie własności nieruchomości w drodze czynności prawnej__**
Podobnie jak w przypadku nabywania własności na rzeczach ruchomych, tak i tutaj możemy – przynajmniej teoretycznie rozważyć nabycie w drodze jednostronnej i wielostronnej czynności prawnej. Jednakże ten pierwszy sposób ma raczej czysto teoretyczny charakter, wobec czego należy skoncentrować się na przeniesieniu własności nieruchomości (czyli przejściu własności w drodze umowy).
Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w ustawie z 24.3.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
//**I. Nabywanie nieruchomości przez obywateli polskich**//
Przeniesienie własności wymaga przede wszystkim skutecznego zawarcia umowy. W dalszej kolejności ustalić należy, czy zbywca jest uprawnionym do zbycia nieruchomości.
**1. Zawarcie umowy**
Podobnie jak było w przypadku ruchomości, tak i tutaj w grę wchodzi nabycie własności na podstawie umowy o podwójnym skutku albo umowy rozporządzającej.
//a. umowa o podwójnym skutku//
Umowa o podwójnym skutku (art. 155 § 1 KC) przenosi własność nieruchomości na nabywcę, jeżeli odpowiada warunkom określonym w art. 155 § 1 KC oraz – tu różnica wobec przeniesienia własności rzeczy ruchomej – ma formę aktu notarialnego (art. 158 KC). Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje – zgodnie z art. 78 § 2 KC - nieważność umowy. Nie ma natomiast ograniczeń, aby umowa zobowiązująca do przeniesienia własności zawarta była pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli jednak skutek umowy obligacyjnej będzie zależny od spełnienia warunku albo od terminu, wówczas konieczne jest zwarcie dodatkowej umowy, już bezwzględnie przenoszącej własności, czyli umowy rzeczowej (rozporządzającej), co wynika z art. 157 § 2 KC.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 UGospNier), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 UNabywNierCudz) oraz przewidziane w art. 147 § 2 PrSpółdzielcze, art. 172 ust. 6 USpółdzMieszk, art. 3 ust. 1 UKształtUstrRol oraz inne umowy, o których mowa w art. 4 UKształtUstrRol.
Jeżeli chodzi o zastrzeżenie terminu, to jest to sytuacja wyjątkowa i w obrocie nieruchomościami raczej rzadko występująca. W tych wypadkach stosować będzie się przede wszystkim art. 116 KC.
//b. umowa rozporządzająca (rzeczowa)//
Umowa rzeczowa jako umowa przenosząca własność także podlega ogólnemu reżimowi co do skuteczności, jakiemu podlegają wszystkie umowy. Dodatkowo jednak musi być sporządzona w formie aktu notarialnego (art. 158 KC) oraz nie może być zawarta pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu (art. 157 § 1 KC). Naruszenie tych wymogów skutkuje również nieważnością umowy zobowiązującej.
**2. Uprawnienie**
Zgodnie z zasadą nemo plus iuris in alium transferre potest,quam ipse habet własność nieruchomości może przenieść na nabywcę tylko ten, któremu to prawo własności przysługuje.
//a. zbywca jest uprawniony//
Do przeniesienia własności nieruchomości uprawniony jest tylko jej właściciel. Brak jest natomiast przepisów obligacyjnych, które wyrażały by stosowne upoważnienie (inaczej w przypadku ruchomości).
//b. nabycie od nieuprawnionego//
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 – 9 KWU). Zgodnie z tymi przepisami nabywca nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa własność nieruchomości od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako właściciel, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze
(1) nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą
Nieruchomością w rozumieniu KC jest nieruchomość gruntowa, budynkowa lub lokalowa. Dla nabycia własności jakiejkolwiek nieruchomości konieczne jest jednak, aby dana nieruchomość miała urządzoną księgę wieczystą, do której zbywca wpisany jest jako właściciel. W takim wypadku bowiem nieruchomość jest na tyle wyodrębniona prawnie, iż może być przedmiotem obrotu.
(2) niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym
Niezgodność polega na:
- omyłce w treści wpisu, wskutek której wpis nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty stan prawny,
- wpisie prawa nieistniejącego lub dokonanym bez podstawy prawnej,
- braku wpisu dotyczącego istniejącego prawa (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 3, str. 39).
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 KWU, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w art. 6 KC.
(3) odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg treści księgi
Jak wynika z art. 6 ust. 1 KWU nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
Jednocześnie należy pamiętać, że rękojmia wiary publicznej kw działa tylko w przypadku nabycia własności na podstawie czynności prawnej, co pozostawia poza zakresem działania rękojmi nabycie własności w innej drodze, z mocy ustawy (zasiedzenie, spadkobranie) albo z mocy aktu władczego (hipoteka przymusowa, nabycie własności w toku egzekucji).
(4) dobra wiara nabywcy
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. art. 6 ust. 2 KWU). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC dobrą wiarę należy domniemywać.
(5) brak okoliczności wyłączających rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym (art. 8 KWU). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w art. 7 KWU.
//**II. Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców**//
>>Zobacz osobny skrypt<<

__**B. Nabycie własności nieruchomości z mocy ustawy**__
Najważniejszym sposobem nabycia własności nieruchomości z mocy samego prawa jest zasiedzenie. Nie można jednak wykluczyć innych sposobów.
//**I. Zasiedzenie**//
Zasiedzenie jest pierwotnym sposobem nabycia własności nieruchomości, uregulowanym w art. 172 i nast. KC. Z przepisów tych wynika, że do nabycia własności konieczne jest:
- samoistne posiadanie dokonującego zasiedzenia,
- upływ oznaczonego terminu oraz
- uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu.
**1. Posiadanie samoistne**
Posiadaczem samoistnym jest wg art. 336 KC ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Posiadaczowi powołującemu się na zasiedzenie pomaga w tym wypadku domniemanie wynikające z art. 339 KC.
**2. Ciągłość posiadania**
Dodatkowo do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie nieprzerwane. Wykazanie tej drugiej przesłanki ułatwia domniemanie prawne ciągłości posiadania (art. 340 KC) oraz zasada, zgodnie z którą posiadanie przywrócone uważa się za nieprzerwane (art. 345 KC).
**3. Upływ czasu**
Zasiedzenie jest formą tzw. dawności, co oznacza, że skutek prawny następuje po upływie stosownego czasu. W przypadku zasiedzenia własności okres czasu konieczny do nabycia tego prawa jest zależny od tego, czy posiadacz uzyskał posiadanie w dobrej czy w złej wierze. Późniejsze zmiany świadomości w zakresie własnych uprawnień są bez znaczenia.
Trzeba pamiętać, że obecne okresy zostały wprowadzone ustawą o zmianie KC z dnia 28.7.1990 r., która weszła w życie 1.10.1990 r. Wcześniej obowiązywał okres 10 lat dla posiadacza będącego w dobrej wierze i 20 lat dla posiadacza w złej wierze. Nowe – dłuższe – okresy stosuje się, jeżeli nabycie posiadania w dobrej wierze nastąpiło po 1.10.1980 r. albo nabycie posiadania w złej wierze nastąpiło po 1.10.1970 r. Przepisy obecnie obowiązujące stosujemy więc do stanów faktycznych nie zakończonych przed wejściem w życie ustawy z 28.7.1990 r.
Należy też pamiętać, iż okresu posiadania przed wejściem w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych nie dolicza się do okresu niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości. Wobec powyższego termin zasiedzenia nieruchomości należącej do Skarbu Państwa, którego nieruchomości nie można było zasiedzieć (wg uchylonego w 1990 r. art. 177 KC) biegnie dopiero od dnia wejścia w życie ustawy, która ten przepis uchyliła tzn. od 1.10.1990 r. (ostatnio SN w postanowieniu z 19.3.2003 r., I CKN 106/01, niepubl. (LEX nr 78265)).
//a. zasiedzenie po 20 latach//
Zasiedzenie może nastąpić po upływie 20 lat, jeżeli posiadacz w momencie nabycia posiadania był w dobrej wierze.
(1) dobra wiara
Pod pojęciem dobrej wiary należy rozumieć znów stan świadomości posiadacza usprawiedliwiony okolicznościami, świadczącymi o prawidłowości rozumowania posiadacza. Posiadacz powinien być w dobrej wierze przez cały okres konieczny do zasiedzenia, a więc przez 20 lat od dnia objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne.
(2) upływ okresu 20 lat
Okres 20 lat liczy się od chwili objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne. Objęcie w posiadanie może nastąpić także w wyniku przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym w tym wypadku warunkiem jest uzewnętrznienie zamiaru przekształcenia podstawy posiadania. Na okres 20 lat składać się może także czas samoistnego posiadania przez poprzednika prawnego, jeżeli w trakcie trwania okresu zasiedzenia doszło do zmiany osoby posiadacza (art. 176 zd. 1 KC).
Liczenie okresu posiadania następuje wg przepisów o przedawnieniu (art. 121 i nast. KC) z uwzględnieniem jednak szczególnych przepisów art. 173 i 176 KC.
//b. zasiedzenie po 30 latach//
Zasiedzenie po dłuższym okresie następuje, gdy w chwili nabycia posiadania posiadacz był złej wierze. Posiadaczem w złej wierze jest ten, kto wie albo wiedzieć powinien, że prawo własności nie przysługuje jemu, lecz innej osobie (postan. SN z 13.1.2000 r., II CKN 657/98, niepubl. (LEX nr 51060)).
**4. Uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu**
Do okoliczności powodujących zmianę długości terminu należy przede wszystkim niepełnoletniość właściciela nieruchomości, przeciw któremu biegnie zasiedzenie (art. 173 KC). SN w uchwale z dnia 26.10.2007 r. uznał ponadto, iż termin zasiedzenia nie biegnie, gdy właścicel nieruchomości wywłaszczonej na mocy dekretu o reformie rolnej, nie mągł w okresie reżimu komunistycznego skutecznie domagać się zwrotu wywłaszczonych dóbr.
//**II. Dziedziczenie**//
Nabyciem z mocy ustawy jest także nabycie własności nieruchomości na skutek dziedziczenia.
__**C. Nabycie własności nieruchomości w drodze aktu władczego**__
Państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą uzyskać własność nieruchomości w drodze aktu władzy, który może mieć postać wywłaszczenia albo nacjonalizacji (komunalizacji). Możliwe jest również uzyskanie prawa własności w wyniku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz w wyniku decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 211 UGospNier.
//**I. Wywłaszczenie**//
Polega ono na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji administracyjnej, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości (art. 113 UGospNier). Prawo nabywa w takiej sytuacji podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia, którym może być tylko Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego (art. 113 ust. 1 UGospNier). Ponieważ w tym wypadku prawo pozostaje to samo a zmienia się jedynie – na skutek decyzji administracyjnej – podmiot tego prawa, mamy tu do czynienia z pochodnym nabyciem prawa własności (por. Ignatowicz (2000), str. 94).
Podstawowym przepisem o wywłaszczeniu jest przepis Art. 21 ust. 2 Konstytucji. Szczegółowe regulacje znajdują się natomiast w art. 112 – 142 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21.8.1997 r. (Dz.U. z 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późn. zm.) - UGospNier. Dla pozbawienia podmiotu prawa własności w drodze wywłaszczenia konieczne jest, aby decyzja administracyjna, na podstawie której wywłaszczenie następuje, spełniała określone wymogi formalne oraz materialne.
**1. Przesłanki formalne**
Przesłankami formalnymi decyzji administracyjnej są przede wszystkim właściwość organu wydającego oraz dochowanie formy wymaganej wobec decyzji i przepisów o postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji (np. konieczność przeprowadzenia rokowań oraz rozprawy administracyjnej). Szczegóły w tym zakresie reguluje Kodeks postępowania administracyjnego oraz UGospNier.
**2. Przesłanki materialnoprawne**
Aby dokonać skutecznego wywłaszczenia muszą zostać zachodzić następujące przesłanki:
//a. wywłaszczana nieruchomość spełnia określone warunki//
Zgodnie z art. 112 ust. 1 UGospNier wywłaszczyć można tylko tą nieruchomość, która jest położona na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo dla której wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywłaszczenie może dotknąć tylko te nieruchomości, które mają być wykorzystane dla dobra ogółu (budowa dróg, kolei, urządzeń zaopatrzenia w podstawowe media itp. - zob. art. 6 UGospNier).
Dodatkowo przesłanką negatywną jest własność Skarbu Państwa – nie można wywłaszczyć nieruchomości, które są własnością Skarbu Państwa. Wywłaszczeniu w szczególny, opisany w art. 125 i 126 UGospNier sposób, mogą podlegać natomiast wszystkie nieruchomości.
//b. wywłaszczenie następuje w celu realizacji celu publicznego//
Przesłanka ta oznacza, iż zamiarem podmiotu wywłaszczającego (starosty) jest wykorzystanie nieruchomości w jednym z wymienionych w art. 6 UGospNier celów. Oznacza to, że nieruchomość musi się w ogóle nadawać do wykorzystania w danym celu i że przy pomocy wywłaszczenia nieruchomości cel ten uda się osiągnąć.
//c. wywłaszczenie stanowi ultima ratio realizacji celu publicznego//
Konstytucja chroni własność i stąd też wywłaszczenie jest ostatecznością (ultima ratio), do której można posunąć się jedynie wówczas, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości (art. 112 ust. 3 UGospNier).
Niezbędność wywłaszczenia oznacza, że nie ma innego, dla właściciela nieruchomości mniej dotkliwego sposobu zrealizowania celu publicznego niż pozbawienie praw do nieruchomości. Podstawowym sposobem uzyskania nieruchomości powinna być jednak umowa z właścicielem. Dopiero wówczas, gdy nie można nabyć nieruchomości w drodze umowy, można zastosować tryb wywłaszczeniowy. Niemożność nabycia praw do nieruchomości zachodzi wówczas, gdy podmiot uprawniony nie zgadza się na zbycie nieruchomości albo gdy nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny. Zgodnie z art. 113 ust. 6 UGospNier przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe.
//d. w decyzji o wywłaszczeniu przewidziane zostało stosowne odszkodowanie//
Zgodnie z nakazem wyrażonym wprost w Konstytucji wywłaszczenie musi wiązać się z wypłatą stosownego odszkodowania, które ma być ekwiwalentem za pozbawione prawo własności. Zasadą jest, że odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkową określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. W wyjątkowych sytuacjach stosuje się wartość odtworzeniową. Miarodajny jest stan wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna. Szczegóły dotyczące trybu ustalania wartości nieruchomości reguluje art. 129 i nast. UGospNier. Przewidziane są tam zasady obliczania kwoty odszkodowania, zaliczania wartości praw obciążających nieruchomość, uwzględniania wartości nieruchomości zamiennej przyznanej za nieruchomość wywłaszczoną i inne. Formą odszkodowania jest przyznanie wywłaszczonemu właścicielowi nieruchomości zamiennej z ewentualnym wyrównaniem w formie dopłaty pieniężnej.
//**II. Nacjonalizacja (komunalizacja)**//
Istota nacjonalizacji polega na tym, że z mocy aktu nacjonalizacyjnego, którym może być tylko ustawa, na własność państwa przechodzi określona kategoria dóbr (lasy, fabryki itp.) (Ignatowicz (2000), str. 121). Komunalizacja polega natomiast na przejściu w ten sam sposób określonych dóbr na gminę lub gminy (ibidem).
//**III. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności**//
Tutaj rozważyć trzeba nabycie prawa własności nieruchomości w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego wg ustawy z dnia 29.7.2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz.U. 2005 roku, Nr 175, poz. 1459). Jest to tryb nabycia pochodnego, albowiem prawo własności przechodzi z mocy ustawy na dotychczasowego użytkownika z dniem, w którym deklaratywna decyzja administracyjna stała się ostateczna.
Warunkami nabycia prawa własności są w tym wypadku: zgłoszenie roszczenia we wniosku i posiadanie uprawnienia do nabycia własności w tym trybie.
**1. Wniosek**
Ustawa nie precyzuje wymagań odnośnie formy czy treści wniosku. Stąd też podanie takie powinno odpowiadać przynajmniej minimalnym wymogom przewidzianym w art. 65 KPA.
Wniosek o nabycie nieruchomości składa się do starosty (gdy użytkowanie wieczyste jest ustanowione na nieruchomości Skarbu Państwa) lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, którego własnością jest nieruchomość. W tym drugim wypadku adresatem podania o nabycie własności jest więc wójt (burmistrz, prezydent), starosta albo marszałek województwa. Wniosek ten nie jest uzależniony od dochowania określonego terminu. Podanie może jednak złożyć tylko osoba uprawniona. Ustawa zalicza do nich użytkowników (współużytkowników) wieczystych oraz ich następców prawnych.
**2. Uprawnienie do nabycia nieruchomości**
Nabycie na podstawie omwianej jest możliwe, gdy spełnione są następujące warunki:
a) użytkownikiem (współużytkownikiem) wieczystym albo następcą prawnym jest osobą fizyczną,
b) użytkowanie (współużytkowanie) wieczyste istniało dnia 26 maja 1990 r. i dnia 23 października 2001 r.,
c) nieruchomości będące w użytkowaniu wieczystym są zabudowane na cele mieszkaniowe lub stanowią nieruchomości rolne.
//a. osoba fizyczna//
Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1 na podstawie tej ustawy własność nieruchomości mogą nabyć tylko osoby fizyczne. Wykluczone od nabycia są więc osoby prawne, które według art. 232 § 1 KC mogą również nabywać prawo użytkowania wieczystego.
Użytkownikiem wieczystym jest osoba, która zawarła z właściwym podmiotem umowę o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego.
Jeżeli chodzi o następstwo prawne to może ono wynikać z dowolnej sytuacji: ze spadkobrania, z darowizny, nabycia w drodze kupna itp. Ustawa w tym zakresie nie ustanawia żadnych ograniczeń.
//b. istnienie użytkowania (współużytkowania) wieczystego w określonej dacie//
Wymaganiem kolejnym jest to, aby prawo wieczystego użytkowania istniało w dniu wejścia w życie ustawy, co nastąpiło 13.10.2005 r. (zob. art. 10 ustawy). Fakt ten ustala się na podstawie wpisów do księgi wieczystej.
//c. nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe lub stanowi nieruchomość rolną//
Nabycie własności może dotyczyć tylko tych nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym, które są zabudowane na cele mieszkaniowe albo stanowią nieruchomość rolną. Ustalenie tego, czy nieruchomość ma charakter nieruchomości rolnej następuje wg przepisów KC (zob. art. 1 ust. 1 zd. 2 ustawy).
//**IV.Nabycie własności garażu wg art. 211 UGospNier**//
Można także domagać przeniesienia własności garażu oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu na postawie art. 211 ust. 1 UGospNier. Przepis ten ustanawia tzw. publiczne prawo podmiotowe, które odpowiada roszczeniu w prawie cywilnym i w związku z tym pozwala nawet na sądowe wyegzekwowanie uprawnienia.
Warunkiem jest tu jednak spełnienie wymogów określonych w tym przepisie, do których należą:
1) złożenie odpowiedniego wniosku i
2) posiadanie uprawnienia do żądania przeniesienia własności garażu.

Nabycie własności nieruchomości
Podobnie jak w przypadku nabycia własności rzeczy ruchomej podstawą nabycia praw własności na nieruchomości mogą być: 
1) czynność prawna, 
2) ustawa, 
3) akt władczy
zob. <A href="./mindmaps/nabycie_wlasnosci_nieruchomosci.html">schemat</A>
A. Nabycie własności nieruchomości w drodze czynności prawnej
Podobnie jak w przypadku nabywania własności na rzeczach ruchomych, tak i tutaj możemy – przynajmniej teoretycznie rozważyć nabycie w drodze jednostronnej i wielostronnej czynności prawnej. Jednakże ten pierwszy sposób ma raczej czysto teoretyczny charakter, wobec czego należy skoncentrować się na przeniesieniu własności nieruchomości (czyli przejściu własności w drodze umowy).
Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w ustawie z 24.3.1920 r. <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2=">o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców</A>. 
I. Nabywanie nieruchomości przez obywateli polskich
Przeniesienie własności wymaga przede wszystkim skutecznego zawarcia umowy. W dalszej kolejności ustalić należy, czy zbywca jest uprawnionym do zbycia nieruchomości. 
1. Zawarcie umowy
Podobnie jak było w przypadku ruchomości, tak i tutaj w grę wchodzi nabycie własności na podstawie umowy o podwójnym skutku albo umowy rozporządzającej.
 a. umowa o podwójnym skutku
Umowa o podwójnym skutku (art. 155 § 1 KC) przenosi własność nieruchomości na nabywcę, jeżeli odpowiada warunkom określonym w art. 155 § 1 KC oraz – tu różnica wobec przeniesienia własności rzeczy ruchomej – ma formę aktu notarialnego (art. 158 KC). Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje – zgodnie z art. 78 § 2 KC - nieważność umowy. Nie ma natomiast ograniczeń, aby umowa zobowiązująca do przeniesienia własności zawarta była pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli jednak skutek umowy obligacyjnej będzie zależny od spełnienia warunku albo od terminu, wówczas konieczne jest zwarcie dodatkowej umowy, już bezwzględnie przenoszącej własności, czyli umowy rzeczowej (rozporządzającej), co wynika z art. 157 § 2 KC.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2=">UGospNier</A>), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2=">UNabywNierCudz</A>) oraz przewidziane w art. 147 § 2 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=210&SearchExp=&SearchExp2=">PrSpółdzielcze</A>, art. 172 ust. 6 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2001&dzup=27&SearchExp=&SearchExp2=">USpółdzMieszk</A>, art. 3 ust. 1 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=592&SearchExp=&SearchExp2=">UKształtUstrRol</A> oraz inne umowy, o których mowa w art. 4 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=592&SearchExp=&SearchExp2=">UKształtUstrRol</A>. 
Jeżeli chodzi o zastrzeżenie terminu, to jest to sytuacja wyjątkowa i w obrocie nieruchomościami raczej rzadko występująca. W tych wypadkach stosować będzie się przede wszystkim art. 116 KC.
 b. umowa rozporządzająca (rzeczowa)
Umowa rzeczowa jako umowa przenosząca własność także podlega ogólnemu reżimowi co do skuteczności, jakiemu podlegają wszystkie umowy. Dodatkowo jednak musi być sporządzona w formie aktu notarialnego (art. 158 KC) oraz nie może być zawarta pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu (art. 157 § 1 KC). Naruszenie tych wymogów skutkuje również nieważnością umowy zobowiązującej.
2. Uprawnienie
Zgodnie z zasadą nemo plus iuris in alium transferre potest,quam ipse habet własność nieruchomości może przenieść na nabywcę tylko ten, któremu to prawo własności przysługuje.
 a. zbywca jest uprawniony
Do przeniesienia własności nieruchomości uprawniony jest tylko jej właściciel. Brak jest natomiast przepisów obligacyjnych, które wyrażały by stosowne upoważnienie (inaczej w przypadku ruchomości).
 b. nabycie od nieuprawnionego
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 – 9 KWU). Zgodnie z tymi przepisami nabywca nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa własność nieruchomości od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako właściciel, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze
 (1) nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą
Nieruchomością w rozumieniu KC jest nieruchomość gruntowa, budynkowa lub lokalowa. Dla nabycia własności jakiejkolwiek nieruchomości konieczne jest jednak, aby dana nieruchomość miała urządzoną księgę wieczystą, do której zbywca wpisany jest jako właściciel. W takim wypadku bowiem nieruchomość jest na tyle wyodrębniona prawnie, iż może być przedmiotem obrotu.
(2) niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym
Niezgodność polega na: 
- omyłce w treści wpisu, wskutek której wpis nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty stan prawny, 
- wpisie prawa nieistniejącego lub dokonanym bez podstawy prawnej, 
- braku wpisu dotyczącego istniejącego prawa (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 3, str. 39). 
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45).
W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 KWU, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w art. 6 KC.
 (3) odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg treści księgi
Jak wynika z art. 6 ust. 1 KWU nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności. 
Jednocześnie należy pamiętać, że rękojmia wiary publicznej kw działa tylko w przypadku nabycia własności na podstawie czynności prawnej, co pozostawia poza zakresem działania rękojmi nabycie własności w innej drodze, z mocy ustawy (zasiedzenie, spadkobranie) albo z mocy aktu władczego (hipoteka przymusowa, nabycie własności w toku egzekucji).
 (4) dobra wiara nabywcy
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym (zob. art. 6 ust. 2 KWU). Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC dobrą wiarę należy domniemywać.
 (5) brak okoliczności wyłączających rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym (art. 8 KWU). Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w art. 7 KWU.

II. Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców
>>Zobacz osobny <A href="nabycie_nieruch_cudz.html">skrypt</A><<
B. Nabycie własności nieruchomości z mocy ustawy
Najważniejszym sposobem nabycia własności nieruchomości z mocy samego prawa jest zasiedzenie. Nie można jednak wykluczyć innych sposobów.
I. Zasiedzenie
Zasiedzenie jest pierwotnym sposobem nabycia własności nieruchomości, uregulowanym w art. 172 i nast. KC. Z przepisów tych wynika, że do nabycia własności konieczne jest: 
- samoistne posiadanie dokonującego zasiedzenia, 
- upływ oznaczonego terminu oraz 
- uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu.
1. Posiadanie samoistne
Posiadaczem samoistnym jest wg art. 336 KC ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Posiadaczowi powołującemu się na zasiedzenie pomaga w tym wypadku domniemanie wynikające z art. 339 KC. 
2. Ciągłość posiadania
Dodatkowo do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie nieprzerwane. Wykazanie tej drugiej przesłanki ułatwia domniemanie prawne ciągłości posiadania (art. 340 KC) oraz zasada, zgodnie z którą posiadanie przywrócone uważa się za nieprzerwane (art. 345 KC).
3. Upływ czasu
Zasiedzenie jest formą tzw. dawności, co oznacza, że skutek prawny następuje po upływie stosownego czasu. W przypadku zasiedzenia własności okres czasu konieczny do nabycia tego prawa jest zależny od tego, czy posiadacz uzyskał posiadanie w dobrej czy w złej wierze. Późniejsze zmiany świadomości w zakresie własnych uprawnień są bez znaczenia. 
Trzeba pamiętać, że obecne okresy zostały wprowadzone <A href="http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU19900550321&type=2&name=D19900321.pdf">ustawą o zmianie KC</A> z dnia 28.7.1990 r., która weszła w życie 1.10.1990 r. Wcześniej obowiązywał okres 10 lat dla posiadacza będącego w dobrej wierze i 20 lat dla posiadacza w złej wierze. Nowe – dłuższe – okresy stosuje się, jeżeli nabycie posiadania w dobrej wierze nastąpiło po 1.10.1980 r. albo nabycie posiadania w złej wierze nastąpiło po 1.10.1970 r. Przepisy obecnie obowiązujące stosujemy więc do stanów faktycznych nie zakończonych przed wejściem w życie ustawy z 28.7.1990 r. 
Należy też pamiętać, iż okresu posiadania przed wejściem w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych nie dolicza się do okresu niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości. Wobec powyższego termin zasiedzenia nieruchomości należącej do Skarbu Państwa, którego nieruchomości nie można było zasiedzieć (wg uchylonego w 1990 r. art. 177 KC) biegnie dopiero od dnia wejścia w życie ustawy, która ten przepis uchyliła tzn. od 1.10.1990 r. (ostatnio SN w postanowieniu z 19.3.2003 r., I CKN 106/01, niepubl. (LEX nr 78265)).
 a. zasiedzenie po 20 latach
Zasiedzenie może nastąpić po upływie 20 lat, jeżeli posiadacz w momencie nabycia posiadania był w dobrej wierze.
 (1) dobra wiara
Pod pojęciem dobrej wiary należy rozumieć znów stan świadomości posiadacza usprawiedliwiony okolicznościami, świadczącymi o prawidłowości rozumowania posiadacza. Posiadacz powinien być w dobrej wierze przez cały okres konieczny do zasiedzenia, a więc przez 20 lat od dnia objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne.
(2) upływ okresu 20 lat
Okres 20 lat liczy się od chwili objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne. Objęcie w posiadanie może nastąpić także w wyniku przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym w tym wypadku warunkiem jest uzewnętrznienie zamiaru przekształcenia podstawy posiadania.
Na okres 20 lat składać się może także czas samoistnego posiadania przez poprzednika prawnego, jeżeli w trakcie trwania okresu zasiedzenia doszło do zmiany osoby posiadacza (art. 176 zd. 1 KC). 
Liczenie okresu posiadania następuje wg przepisów o przedawnieniu (art. 121 i nast. KC) z uwzględnieniem jednak szczególnych przepisów art. 173 i 176 KC.
 b. zasiedzenie po 30 latach
Zasiedzenie po dłuższym okresie następuje, gdy w chwili nabycia posiadania posiadacz był złej wierze. Posiadaczem w złej wierze jest ten, kto wie albo wiedzieć powinien, że prawo własności nie przysługuje jemu, lecz innej osobie (postan. SN z 13.1.2000 r., II CKN 657/98, niepubl. (LEX nr 51060)). 
4. Uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu
Do okoliczności powodujących zmianę długości terminu należy przede wszystkim niepełnoletniość właściciela nieruchomości, przeciw któremu biegnie zasiedzenie (art. 173 KC). SN w uchwale z dnia 26.10.2007 r. uznał ponadto, iż termin zasiedzenia nie biegnie, gdy właścicel nieruchomości wywłaszczonej na mocy dekretu o reformie rolnej, nie mągł w okresie reżimu komunistycznego skutecznie domagać się zwrotu wywłaszczonych dóbr.
II. Nabycie prawa własności w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego
Tutaj rozważyć trzeba przede wszystkim nabycie prawa własności nieruchomości w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego wg ustawy z dnia 29.7.2005 r. <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2005&dzup=1459&SearchExp=&SearchExp2=">o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości</A> (Dz.U. 2005 roku, Nr 175, poz. 1459). Jest to tryb nabycia pochodnego, albowiem prawo własności przechodzi z mocy ustawy na dotychczasowego użytkownika z dniem, w którym deklaratywna decyzja administracyjna stała się ostateczna. 
Warunkami nabycia prawa własności są w tym wypadku: zgłoszenie roszczenia we wniosku i posiadanie uprawnienia do nabycia własności w tym trybie.
1. Wniosek
Ustawa nie precyzuje wymagań odnośnie formy czy treści wniosku. Stąd też podanie takie powinno odpowiadać przynajmniej minimalnym wymogom przewidzianym w art. 65 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1960&dzup=168&SearchExp=&SearchExp2=">KPA</A>. 
Wniosek o nabycie nieruchomości składa się do starosty (gdy użytkowanie wieczyste jest ustanowione na nieruchomości Skarbu Państwa) lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, którego własnością jest nieruchomość. W tym drugim wypadku adresatem podania o nabycie własności jest więc wójt (burmistrz, prezydent), starosta albo marszałek województwa.
Wniosek ten nie jest uzależniony od dochowania określonego terminu.
Podanie może jednak złożyć tylko osoba uprawniona. Ustawa zalicza do nich użytkowników (współużytkowników) wieczystych oraz ich następców prawnych.
2. Uprawnienie do nabycia nieruchomości
Nabycie na podstawie omwianej jest możliwe, gdy spełnione są następujące warunki: 
a) użytkownikiem (współużytkownikiem) wieczystym albo następcą prawnym jest osobą fizyczną, 
b) użytkowanie (współużytkowanie) wieczyste istniało dnia 26 maja 1990 r. i dnia 23 października 2001 r., 
c) nieruchomości będące w użytkowaniu wieczystym są zabudowane na cele mieszkaniowe lub stanowią nieruchomości rolne.
 a. osoba fizyczna
Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1 na podstawie tej ustawy własność nieruchomości mogą nabyć tylko osoby fizyczne. Wykluczone od nabycia są więc osoby prawne, które według art. 232 § 1 KC mogą również nabywać prawo użytkowania wieczystego. 
Użytkownikiem wieczystym jest osoba, która zawarła z właściwym podmiotem umowę o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego. 
Jeżeli chodzi o następstwo prawne to może ono wynikać z dowolnej sytuacji: ze spadkobrania, z darowizny, nabycia w drodze kupna itp. Ustawa w tym zakresie nie ustanawia żadnych ograniczeń.

b) istnienie użytkowania (współużytkowania) wieczystego w określonej dacie
Wymaganiem kolejnym jest to, aby prawo wieczystego użytkowania istniało w dniu wejścia w życie ustawy, co nastąpiło 13.10.2005 r. (zob. art. 10 ustawy). Fakt ten ustala się na podstawie wpisów do księgi wieczystej. 

c. nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe lub stanowi nieruchomość rolną
Nabycie własności może dotyczyć tylko tych nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym, które są zabudowane na cele mieszkaniowe albo stanowią nieruchomość rolną. Ustalenie tego, czy nieruchomość ma charakter nieruchomości rolnej następuje wg przepisów KC (zob. art. 1 ust. 1 zd. 2 ustawy).

C. Nabycie własności nieruchomości w drodze aktu władczego
Państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą uzyskać własność nieruchomości w drodze aktu władzy, który może mieć postać wywłaszczenia albo nacjonalizacji (komunalizacji). Możliwe jest również uzyskanie prawa własności w wyniku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz w wyniku decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 211 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2=">UGospNier</A>.
I. Wywłaszczenie
Polega ono na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji administracyjnej, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości (art. 113 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2=">UGospNier</A>). Prawo nabywa w takiej sytuacji podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia, którym może być tylko Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego (art. 113 ust. 1 UGospNier). Ponieważ w tym wypadku prawo pozostaje to samo a zmienia się jedynie – na skutek decyzji administracyjnej – podmiot tego prawa, mamy tu do czynienia z pochodnym nabyciem prawa własności (por. Ignatowicz (2000), str. 94). 
Podstawowym przepisem o wywłaszczeniu jest przepis Art. 21 ust. 2 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=483&SearchExp=&SearchExp2=">Konstytucji</A>. Szczegółowe regulacje znajdują się natomiast w art. 112 – 142 <A href="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2=">ustawy o gospodarce nieruchomościami</A> z dnia 21.8.1997 r. (Dz.U. z 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późn. zm.) - UGospNier.
Dla pozbawienia podmiotu prawa własności w drodze wywłaszczenia konieczne jest, aby decyzja administracyjna, na podstawie której wywłaszczenie następuje, spełniała określone wymogi formalne oraz materialne.
1. Przesłanki formalne
Przesłankami formalnymi decyzji administracyjnej są przede wszystkim właściwość organu wydającego oraz dochowanie formy wymaganej wobec decyzji i przepisów o postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji (np. konieczność przeprowadzenia rokowań oraz rozprawy administracyjnej). Szczegóły w tym zakresie reguluje Kodeks postępowania administracyjnego oraz UGospNier.
2. Przesłanki materialnoprawne
Aby dokonać skutecznego wywłaszczenia muszą zostać zachodzić następujące przesłanki:
 a. wywłaszczana nieruchomość spełnia określone warunki
Zgodnie z art. 112 ust. 1 UGospNier wywłaszczyć można tylko tą nieruchomość, która jest położona na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo dla której wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywłaszczenie może dotknąć tylko te nieruchomości, które mają być wykorzystane dla dobra ogółu (budowa dróg, kolei, urządzeń zaopatrzenia w podstawowe media itp. - zob. art. 6 UGospNier). 
Dodatkowo przesłanką negatywną jest własność Skarbu Państwa – nie można wywłaszczyć nieruchomości, które są własnością Skarbu Państwa. Wywłaszczeniu w szczególny, opisany w art. 125 i 126 UGospNier sposób, mogą podlegać natomiast wszystkie nieruchomości.
b. wywłaszczenie następuje w celu realizacji celu publicznego
Przesłanka ta oznacza, iż zamiarem podmiotu wywłaszczającego (starosty) jest wykorzystanie nieruchomości w jednym z wymienionych w art. 6 UGospNier celów. Oznacza to, że nieruchomość musi się w ogóle nadawać do wykorzystania w danym celu i że przy pomocy wywłaszczenia nieruchomości cel ten uda się osiągnąć.
c. wywłaszczenie stanowi ultima ratio realizacji celu publicznego
Konstytucja chroni własność i stąd też wywłaszczenie jest ostatecznością (ultima ratio), do której można posunąć się jedynie wówczas, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości (art. 112 ust. 3 UGospNier). 
Niezbędność wywłaszczenia oznacza, że nie ma innego, dla właściciela nieruchomości mniej dotkliwego sposobu zrealizowania celu publicznego niż pozbawienie praw do nieruchomości. Podstawowym sposobem uzyskania nieruchomości powinna być jednak umowa z właścicielem. Dopiero wówczas, gdy nie można nabyć nieruchomości w drodze umowy, można zastosować tryb wywłaszczeniowy. Niemożność nabycia praw do nieruchomości zachodzi wówczas, gdy podmiot uprawniony nie zgadza się na zbycie nieruchomości albo gdy nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny. Zgodnie z art. 113 ust. 6 UGospNier przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe. 
d. w decyzji o wywłaszczeniu przewidziane zostało stosowne odszkodowanie
Zgodnie z nakazem wyrażonym wprost w Konstytucji wywłaszczenie musi wiązać się z wypłatą stosownego odszkodowania, które ma być ekwiwalentem za pozbawione prawo własności. Zasadą jest, że odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkową określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. W wyjątkowych sytuacjach stosuje się wartość odtworzeniową. Miarodajny jest stan wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna.
Szczegóły dotyczące trybu ustalania wartości nieruchomości reguluje art. 129 i nast. UGospNier. Przewidziane są tam zasady obliczania kwoty odszkodowania, zaliczania wartości praw obciążających nieruchomość, uwzględniania wartości nieruchomości zamiennej przyznanej za nieruchomość wywłaszczoną i inne.
Formą odszkodowania jest przyznanie wywłaszczonemu właścicielowi nieruchomości zamiennej z ewentualnym wyrównaniem w formie dopłaty pieniężnej.
II. Nacjonalizacja (komunalizacja)
Istota nacjonalizacji polega na tym, że z mocy aktu nacjonalizacyjnego, którym może być tylko ustawa, na własność państwa przechodzi określona kategoria dóbr (lasy, fabryki itp.) (Ignatowicz (2000), str. 121). Komunalizacja polega natomiast na przejściu w ten sam sposób określonych dóbr na gminę lub gminy (ibidem).
III. Nabycie własności garażu wg art. 211 UGospNier
Można także domagać przeniesienia własności garażu oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu na postawie art. 211 ust. 1 UGospNier. Przepis ten ustanawia tzw. publiczne prawo podmiotowe, które odpowiada roszczeniu w prawie cywilnym i w związku z tym pozwala nawet na sądowe wyegzekwowanie uprawnienia. 
Warunkiem jest tu jednak spełnienie wymogów określonych w tym przepisie, do których należą: 
1) złożenie odpowiedniego wniosku i 
2) posiadanie uprawnienia do żądania przeniesienia własności garażu.

Podobnie jak w przypadku nabycia własności rzeczy ruchomej podstawą nabycia praw własności na nieruchomości mogą być:
1) czynność prawna,
1) ustawa,
1) akt władczy
__**A. Nabycie własności nieruchomości w drodze czynności prawnej**__
Podobnie jak w przypadku nabywania własności na rzeczach ruchomych, tak i tutaj możemy – przynajmniej teoretycznie rozważyć nabycie w drodze jednostronnej i wielostronnej czynności prawnej. Jednakże ten pierwszy sposób ma raczej czysto teoretyczny charakter, wobec czego należy skoncentrować się na przeniesieniu własności nieruchomości (czyli przejściu własności w drodze umowy).
Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= ustawie z 24.3.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców]].
//**I. Nabywanie nieruchomości przez obywateli polskich**//
>>Przydatne przepisy:
- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1964&dzup=93&SearchExp=&SearchExp2= art. 155 i nast. KC]],
- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1964&dzup=93&SearchExp=&SearchExp2= art. 78 i nast. KC]],
- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=147&SearchExp=&SearchExp2= art. 5 i nast. UKsWieczHip]]>>
Przeniesienie własności wymaga przede wszystkim skutecznego zawarcia umowy. W dalszej kolejności ustalić należy, czy zbywca jest uprawnionym do zbycia nieruchomości.
**1. Zawarcie umowy**
Podobnie jak było w przypadku ruchomości, tak i tutaj w grę wchodzi nabycie własności na podstawie umowy o podwójnym skutku albo umowy rozporządzającej.
//a. umowa o podwójnym skutku//
Umowa o podwójnym skutku (art. 155 § 1 KC) przenosi własność nieruchomości na nabywcę, jeżeli odpowiada warunkom określonym w art. 155 § 1 KC oraz – tu różnica wobec przeniesienia własności rzeczy ruchomej – ma formę aktu notarialnego (art. 158 KC). Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje – zgodnie z art. 78 § 2 KC - nieważność umowy. Nie ma natomiast ograniczeń, aby umowa zobowiązująca do przeniesienia własności zawarta była pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli jednak skutek umowy obligacyjnej będzie zależny od spełnienia warunku albo od terminu, wówczas konieczne jest zwarcie dodatkowej umowy, już bezwzględnie przenoszącej własności, czyli umowy rzeczowej (rozporządzającej), co wynika z art. 157 § 2 KC.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 UGospNier), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 UNabywNierCudz) oraz przewidziane w art. 147 § 2 PrSpół, art. 172 ust. 6 USpółMieszk, art. 3 ust. 1 UKształtUstrRoln oraz inne umowy, o których mowa w art. 4 UKształtUstrRoln.
Jeżeli chodzi o zastrzeżenie terminu, to jest to sytuacja wyjątkowa i w obrocie nieruchomościami raczej rzadko występująca. W tych wypadkach stosować będzie się przede wszystkim art. 116 KC.
//b. umowa rozporządzająca (rzeczowa)//
Umowa rzeczowa jako umowa przenosząca własność także podlega ogólnemu reżimowi co do skuteczności, jakiemu podlegają wszystkie umowy. Dodatkowo jednak musi być sporządzona w formie aktu notarialnego (art. 158 KC) oraz nie może być zawarta pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu (art. 157 § 1 KC). Naruszenie tych wymogów skutkuje również nieważnością umowy zobowiązującej.
**2. Uprawnienie**
Zgodnie z zasadą nemo plus iuris in alium transferre potest,quam ipse habet własność nieruchomości może przenieść na nabywcę tylko ten, któremu to prawo własności przysługuje.
//a. zbywca jest uprawniony//
Do przeniesienia własności nieruchomości uprawniony jest tylko jej właściciel. Brak jest natomiast przepisów obligacyjnych, które wyrażały by stosowne upoważnienie (inaczej w przypadku ruchomości).
//b. nabycie od nieuprawnionego//
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 – 9 KWU). Zgodnie z tymi przepisami nabywca nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa własność nieruchomości od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako właściciel, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze (Ignatowicz (2000), str. 101).
//(1) zakres działania rękojmi//
Według art. 7 KWU rękojmia nie działa przeciwko:
- prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy,
- prawu dożywocia,
- służebnościom ustanowionym na podstawie decyzji właściwego organu administracyjnego,
- służebnościom: drogi koniecznej (art. 145 KC) i ustanowionym w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku (art. 151 KC).
//(2) nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą//
Nieruchomością w rozumieniu KC jest nieruchomość gruntowa, budynkowa lub lokalowa. Dla nabycia własności jakiejkolwiek nieruchomości konieczne jest jednak, aby dana nieruchomość miała urządzoną księgę wieczystą, do której zbywca wpisany jest jako właściciel. W takim wypadku bowiem nieruchomość jest na tyle wyodrębniona prawnie, iż może być przedmiotem obrotu.
//(3) brak uprawnienia//
Nieuprawnionym jest każdy, kto w rzeczywistości nie jest właścicielem. Fakt, że dany podmiot jest wpisany do księgi wieczystej (kw) jako właściciel nie powoduje jeszcze, że jemu to prawo faktycznie przysługuje. Wpis ma bowiem charakter deklaratywny (a więc nie powoduje powstania prawa), choć obowiązkowy (co oznacza jedynie tyle, że wpis jest konieczny).
//(4) niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym//
Niezgodność polega na:
- omyłce w treści wpisu, wskutek której wpis nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty stan prawny,
- wpisie prawa nieistniejącego lub dokonanym bez podstawy prawnej,
- braku wpisu dotyczącego istniejącego prawa (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 3, str. 39).
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 KWU, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w art. 6 KC.
//(5) umowa odpłatna//
Jak wynika z art. 6 ust. 1 KWU nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
Jednocześnie należy pamiętać, że rękojmia wiary publicznej kw działa tylko w przypadku nabycia własności na podstawie czynności prawnej, co pozostawia poza zakresem działania rękojmi nabycie własności w innej drodze, z mocy ustawy (zasiedzenie, spadkobranie) albo z mocy aktu władczego (hipoteka przymusowa, nabycie własności w toku egzekucji).
//(6) dobra wiara nabywcy//
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym. Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC dobrą wiarę należy domniemywać.
//(7) brak okoliczności wyłączających rękojmię//
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym.
//**II. Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców**//
Zobacz osobny [[NabywanieNieruchomosciPrzezCudzoziemcow skrypt]]
__**B. Nabycie własności nieruchomości z mocy ustawy**__
Najważniejszym sposobem nabycia własności nieruchomości z mocy samego prawa jest zasiedzenie. Nie można jednak wykluczyć innych sposobów.
//**I. Zasiedzenie**//
Zasiedzenie jest pierwotnym sposobem nabycia własności nieruchomości, uregulowanym w art. 172 i nast. KC. Z przepisów tych wynika, że do nabycia własności konieczne jest:
- samoistne posiadanie dokonującego zasiedzenia,
- upływ oznaczonego terminu oraz
- uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu.
**1. Posiadanie samoistne**
Posiadaczem samoistnym jest wg art. 336 KC ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Art. 339 KC nakazuje domniemywać, że istniejące posiadanie ma charakter posiadania samoistnego. Domniemanie to powoduje odwrócenie ciężaru dowodu w ten sposób, że to podmiot kwestionujący zasiedzenie musi wykazać, że posiadanie nie miało charakteru samoistnego.
**2. Ciągłość posiadania**
Dodatkowo do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie nieprzerwane. Wykazanie tej drugiej przesłanki ułatwia domniemanie prawne ciągłości posiadania (art. 340 KC) oraz zasada, zgodnie z którą posiadanie przywrócone uważa się za nieprzerwane (art. 345 KC).
**3. Upływ czasu**
Zasiedzenie jest formą tzw. dawności, co oznacza, że skutek prawny następuje po upływie stosownego czasu. W przypadku zasiedzenia własności okres czasu konieczny do nabycia tego prawa jest zależny od tego, czy posiadacz uzyskał posiadanie w dobrej czy w złej wierze. Późniejsze zmiany świadomości w zakresie własnych uprawnień są bez znaczenia.
Trzeba pamiętać, że obecne okresy zostały wprowadzone ustawą o zmianie KC z dnia 28.7.1990, która weszła w życie 1.10.1990 r. Wcześniej obowiązywał okres 10 lat dla posiadacza będącego w dobrej wierze i 20 lat dla posiadacza w złej wierze. Nowe – dłuższe – okresy stosuje się, jeżeli nabycie posiadania w dobrej wierze nastąpiło po 1.10.1980 r. albo nabycie posiadania w złej wierze nastąpiło po 1.10.1970 r. Przepisy obecnie obowiązujące stosujemy więc do stanów faktycznych nie zakończonych przed wejściem w życie ustawy z 28.7.1990 r.
Należy też pamiętać, iż okresu posiadania przed wejściem w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych nie dolicza się do okresu niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości. Wobec powyższego termin zasiedzenia nieruchomości należącej do Skarbu Państwa, którego nieruchomości nie można było zasiedzieć (wg uchylonego w 1990 r. art. 177 KC) biegnie dopiero od dnia wejścia w życie ustawy, która ten przepis uchyliła tzn. od 1.10.1990 r. (ostatnio SN w postanowieniu z 19.3.2003 r., I CKN 106/01, niepubl. (LEX nr 78265)).
//a. zasiedzenie po 20 latach//
Zasiedzenie może nastąpić po upływie 20 lat, jeżeli posiadacz w momencie nabycia posiadania był w dobrej wierze.////
//(1) dobra wiara//
Pod pojęciem dobrej wiary należy rozumieć znów stan świadomości posiadacza usprawiedliwiony okolicznościami, świadczącymi o prawidłowości rozumowania posiadacza.
//(2) upływ okresu 20 lat//
Okres 20 lat liczy się od chwili objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne. Objęcie w posiadanie może nastąpić także w wyniku przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym w tym wypadku warunkiem jest uzewnętrznienie zamiaru przekształcenia podstawy posiadania. Na okres 20 lat składać się może także czas samoistnego posiadania przez poprzednika prawnego, jeżeli w trakcie trwania okresu zasiedzenia doszło do zmiany osoby posiadacza (art. 176 zd. 1 KC).
Liczenie okresu posiadania następuje wg przepisów o przedawnieniu z uwzględnieniem jednak szczególnych przepisów art. 173 i 176 KC.
//b. zasiedzenie po 30 latach//
Zasiedzenie po dłuższym okresie następuje, gdy w chwili nabycia posiadania posiadacz był złej wierze. Posiadaczem w złej wierze jest ten, kto wie albo wiedzieć powinien, że prawo własności nie przysługuje jemu, lecz innej osobie (postan. SN z 13.1.2000 r., II CKN 657/98, niepubl. (LEX nr 51060)).
**4. Uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu**
Do okoliczności powodujących zmianę długości terminu należy przede wszystkim niepełnoletniość właściciela nieruchomości, przeciw któremu biegnie zasiedzenie (art. 173 KC).
//**II. Nabycie prawa własności w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego**//
Tutaj rozważyć trzeba przede wszystkim nabycie prawa własności nieruchomości w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego wg [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2005&dzup=1459&SearchExp=&SearchExp2= ustawy z dnia 29 lipca 2005]] (Dz.U. z 12 września 2005 roku, Nr 175, poz. 1459 z późn. zm.). Jest to tryb nabycia pochodnego, albowiem prawo własności przechodzi z mocy ustawy na dotychczasowego użytkownika z dniem, w którym deklaratywna decyzja administracyjna stała się ostateczna.
Warunkami nabycia prawa własności są w tym wypadku: zgłoszenie roszczenia we wniosku i posiadanie uprawnienia do nabycia własności w tym trybie.
**1. Wniosek**
UNabywWłNier nie precyzuje wymagań odnośnie formy czy treści wniosku. Stąd też podanie takie powinno odpowiadać przynajmniej minimalnym wymogom przewidzianym w art. 65 KPA.
Wniosek o nabycie nieruchomości składa się do starosty (gdy użytkowanie wieczyste jest ustanowione na nieruchomości Skarbu Państwa) lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, którego własnością jest nieruchomość. W tym drugim wypadku adresatem podania o nabycie własności jest więc wójt (burmistrz, prezydent), starosta albo marszałek województwa. Wniosek ten nie jest uzależniony od dochowania określonego terminu. Podanie może jednak złożyć tylko osoba uprawniona. UNabywWłNier zalicza do nich użytkowników (współużytkowników) wieczystych oraz ich następców prawnych.
**2. Uprawnienie do nabycia nieruchomości**
Nabycie na podstawie UNabywWłNier jest możliwe, gdy spełnione są następujące warunki:
a) użytkownikiem (współużytkownikiem) wieczystym albo następcą prawnym jest osobą fizyczną,
b) użytkowanie (współużytkowanie) wieczyste istniało dnia 26 maja 1990 r. i dnia 23 października 2001 r.,
c) nieruchomości będące w użytkowaniu wieczystym są zabudowane na cele mieszkaniowe lub stanowią nieruchomości rolne,
d) osoba uprawniona nie skorzystała z uwłaszczenia na podstawie UKomercPrywat.
//a. osoba fizyczna//
Zgodnie z brzmieniem art. 1 UNabywWłNier na podstawie tej ustawy własność nieruchomości mogą nabyć tylko osoby fizyczne. Wykluczone od nabycia są więc osoby prawne, które według art. 232 § 1 KC mogą również nabywać prawo użytkowania wieczystego. Użytkownikiem wieczystym jest osoba, która zawarła z właściwym podmiotem umowę o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego. Jeżeli chodzi o następstwo prawne to może ono wynikać z dowolnej sytuacji: ze spadkobrania, z darowizny, nabycia w drodze kupna itp. Ustawa w tym zakresie nie ustanawia żadnych ograniczeń.
//b) istnienie użytkowania (współużytkowania) wieczystego w określonej dacie//
Wymaganiem kolejnym jest to, aby prawo wieczystego użytkowania istniało w dwóch określonych dniach: 16 maja 1990 r. oraz w dniu wejścia UNabywWłNier w życie, tzn. 24 października 2001 r. Fakt ten ustala się na podstawie wpisów do księgi wieczystej.
W tym miejscu istnieje poważna wada omawianej ustawy. Zgodnie z jej dosłownym brzmieniem z uprawnienia do przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności korzystają tylko osoby fizyczne i to pod warunkiem, iż w dniu 26 maja 1990 r. były użytkownikami wieczystymi i pozostały nimi w dniu wejścia w życie tej ustawy (dnia 24 października 2001 r.). Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu orzekło w związku z tym, że dla uzyskania własności musi być zachowana tożsamość tych osób. Oznacza to, że ta sama osoba musiała uzyskać użytkowanie wieczyste najpóźniej w dniu 26 maja 1990 r. i ta sama osoba jest nim nadal w dniu 24 października 2001 r. (decyzja SKO we Wrocławiu z dnia 7 października 2003 r., sygn. akt SKO 4112/84/03, opubl. OSS z 2004 r. Nr 3 poz. 3).
Regulacja ta budzi poważne wątpliwości co do swojej zgodności z Konstytucją (z zasadą państwa prawa (Art. 2) oraz równości wobec prawa (Art. 32)), lecz dopóki Trybunał Konstytucyjny nie orzekł, że narusza Konstytucję, należy domniemywać, iż jest to ustawa prawidłowa.
//c. nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe lub stanowi nieruchomość rolną//
Nabycie własności może dotyczyć tylko tych nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym, które są zabudowane na cele mieszkaniowe albo stanowią nieruchomość rolną. Ustalenie, która nieruchomość może być nabyta na podstawie UNabywWłNier, następuje na podstawie wykazu nieruchomości sporządzanego przez starostę albo prezydenta miasta na prawach powiatu (dla nieruchomości Skarbu Państwa) albo wójta (burmistrza, prezydenta), starostę albo marszałka województwa (dla nieruchomości gminnych, powiatowych albo wojewódzkich). Wykaz ten jest wykładany do wglądu na okres 30 dni. W razie nieumieszczenia nieruchomości osoby uprawnionej w tym wykazie, dopuszczalne jest złożenie zastrzeżenia. Wykazy te powinny były zostać sporządzone w okresie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia z 25 listopada 2003 r., czyli do dnia 18 marca 2004 r.
//d) nieskorzystanie z uwłaszczenia na podstawie art. 56a UKomercPrywat//
Zgodnie z art. 3 UNabywWłNier nie nabywają własności w trybie tej właśnie ustawy te osoby, które skorzystały już z uwłaszczenia przewidzianego w art. 56a UKomercPrywat. Przepis ten został wprawdzie skreślony z dniem 1 kwietnia 2002 r., lecz decyzje, które zapadły na podstawie tego przepisu pozostają w mocy.
__**C. Nabycie własności nieruchomości w drodze aktu władczego**__
Państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą uzyskać własność nieruchomości w drodze aktu władzy, który może mieć postać wywłaszczenia albo nacjonalizacji (komunalizacji). Możliwe jest również uzyskanie prawa własności w wyniku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz w wyniku decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 211 UGospNier.
//**I. Wywłaszczenie**//
Polega ono na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji administracyjnej, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości (art. 113 UGospNier). Prawo nabywa w takiej sytuacji podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia, którym może być tylko Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego (art. 113 ust. 1 UGospNier). Ponieważ w tym wypadku prawo pozostaje to samo a zmienia się jedynie – na skutek decyzji administracyjnej – podmiot tego prawa, mamy tu do czynienia z pochodnym nabyciem prawa własności (por. Ignatowicz (2000), str. 94).
Podstawowym przepisem o wywłaszczeniu jest przepis Art. 21 ust. 2 Konstytucji RP. Szczegółowe regulacje znajdują się natomiast w art. 112 – 142 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późn. zm.) - UGospNier. Dla pozbawienia podmiotu prawa własności w drodze wywłaszczenia konieczne jest, aby decyzja administracyjna, na podstawie której wywłaszczenie następuje, spełniała określone wymogi formalne oraz materialne.
**1. Przesłanki formalne**
Przesłankami formalnymi decyzji administracyjnej są przede wszystkim właściwość organu wydającego oraz dochowanie formy wymaganej wobec decyzji i przepisów o postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji (np. konieczność przeprowadzenia rokowań oraz rozprawy administracyjnej). Szczegóły w tym zakresie reguluje Kodeks postępowania administracyjnego oraz UGospNier.
**2. Przesłanki materialnoprawne**
Aby dokonać skutecznego wywłaszczenia muszą zostać zachodzić następujące przesłanki:
//a. wywłaszczana nieruchomość spełnia określone warunki//
Zgodnie z art. 112 ust. 1 UGospNier wywłaszczyć można tylko tą nieruchomość, która jest położona na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo dla której wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywłaszczenie może dotknąć tylko te nieruchomości, które mają być wykorzystane dla dobra ogółu (budowa dróg, kolei, urządzeń zaopatrzenia w podstawowe media itp. - zob. art. 6 UGospNier).
Dodatkowo przesłanką negatywną jest własność Skarbu Państwa – nie można wywłaszczyć nieruchomości, które są własnością Skarbu Państwa. Wywłaszczeniu w szczególny, opisany w art. 125 i 126 UGospNier sposób, mogą podlegać natomiast wszystkie nieruchomości.
//b. wywłaszczenie następuje w celu realizacji celu publicznego//
Przesłanka ta oznacza, iż zamiarem podmiotu wywłaszczającego (starosty) jest wykorzystanie nieruchomości w jednym z wymienionych w art. 6 UGospNier celów. Oznacza to, że nieruchomość musi się w ogóle nadawać do wykorzystania w danym celu i że przy pomocy wywłaszczenia nieruchomości cel ten uda się osiągnąć.
//c. wywłaszczenie stanowi ultima ratio realizacji celu publicznego//
Konstytucja chroni własność i stąd też wywłaszczenie jest ostatecznością (ultima ratio), do której można posunąć się jedynie wówczas, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości (art. 112 ust. 3 UGospNier).
Niezbędność wywłaszczenia oznacza, że nie ma innego, dla właściciela nieruchomości mniej dotkliwego sposobu zrealizowania celu publicznego niż pozbawienie praw do nieruchomości. Podstawowym sposobem uzyskania nieruchomości powinna być jednak umowa z właścicielem. Dopiero wówczas, gdy nie można nabyć nieruchomości w drodze umowy, można zastosować tryb wywłaszczeniowy. Niemożność nabycia praw do nieruchomości zachodzi wówczas, gdy podmiot uprawniony nie zgadza się na zbycie nieruchomości albo gdy nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny. Zgodnie z art. 113 ust. 6 UGospNier przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe.
//d. w decyzji o wywłaszczeniu przewidziane zostało stosowne odszkodowanie//
Zgodnie z nakazem wyrażonym wprost w Konstytucji wywłaszczenie musi wiązać się z wypłatą stosownego odszkodowania, które ma być ekwiwalentem za pozbawione prawo własności. Zasadą jest, że odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkową określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. W wyjątkowych sytuacjach stosuje się wartość odtworzeniową. Miarodajny jest stan wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna. Szczegóły dotyczące trybu ustalania wartości nieruchomości reguluje art. 129 i nast. UGospNier. Przewidziane są tam zasady obliczania kwoty odszkodowania, zaliczania wartości praw obciążających nieruchomość, uwzględniania wartości nieruchomości zamiennej przyznanej za nieruchomość wywłaszczoną i inne. Formą odszkodowania jest przyznanie wywłaszczonemu właścicielowi nieruchomości zamiennej z ewentualnym wyrównaniem w formie dopłaty pieniężnej.
//**II. Przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności**//
Formą pochodnego nabycia prawa własności w drodze aktu władczego jest również przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na podstawie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności z dnia 4 września 1997 r. (Dz.U. Nr 123, poz. 781 z późn. zm.) - UPrzeksztPrUżytkWiecz - oraz rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 25 listopada 2003 r. w sprawie szczegółowego trybu wydawania decyzji o nabyciu przez użytkowników lub współużytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub stanowiących nieruchomości rolne (Dz.U. z 2003 r. Nr 205, poz. 1991). Uzyskują oni własność nieruchomości, wobec których do tej pory przysługiwało im prawo użytkowania wieczystego, na mocy decyzji właściwego organu. Decyzja ta stanowi w tym wypadku podstawę wpisu do księgi wieczystej (choć wpis ma oczywiście i w tym wypadku charakter deklaratywny, ale obowiązkowy).
**//III. Nacjonalizacja (komunalizacja)//**
Istota nacjonalizacji polega na tym, że z mocy aktu nacjonalizacyjnego, którym może być tylko ustawa, na własność państwa przechodzi określona kategoria dóbr (lasy, fabryki itp.) (Ignatowicz (2000), str. 121). Komunalizacja polega natomiast na przejściu w ten sam sposób określonych dóbr na gminę lub gminy (ibidem).
//**IV. Nabycie własności garażu wg art. 211 UGospNier**//
Można także domagać przeniesienia własności garażu oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu na postawie art. 211 ust. 1 UGospNier. Przepis ten ustanawia tzw. publiczne prawo podmiotowe, które odpowiada roszczeniu w prawie cywilnym i w związku z tym pozwala nawet na sądowe wyegzekwowanie uprawnienia.
Warunkiem jest tu jednak spełnienie wymogów określonych w tym przepisie, do których należą:
1) złożenie odpowiedniego wniosku i
2) posiadanie uprawnienia do żądania przeniesienia własności garażu.

Posiadaczem samoistnym jest wg art. 336 KC ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Art. 339 KC nakazuje domniemywać, że istniejące posiadanie ma charakter posiadania samoistnego. Domniemanie to powoduje odwrócenie ciężaru dowodu w ten sposób, że to podmiot kwestionujący zasiedzenie musi wykazać, że posiadanie nie miało charakteru samoistnego.

~~Posiadaczem samoistnym jest wg art. 336 KC ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel.~~

- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1964&dzup=93&SearchExp=&SearchExp2= art. 155 i nast. KC]],
- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1964&dzup=93&SearchExp=&SearchExp2= art. 78 i nast. KC]],
- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=147&SearchExp=&SearchExp2= art. 5 i nast. UKsWieczHip]]>>

~~- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1964&dzup=93&SearchExp=&SearchExp2= art. 155 i nast. KC]]>>~~

Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1920&dzup=178&SearchExp=&SearchExp2= ustawie z 24.3.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców]].
>>Przydatne przepisy:
- [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1964&dzup=93&SearchExp=&SearchExp2= art. 155 i nast. KC]]>>

Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w ustawie z 24.3.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Zobacz osobny [[NabywanieNieruchomosciPrzezCudzoziemcow skrypt]]
Tutaj rozważyć trzeba przede wszystkim nabycie prawa własności nieruchomości w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego wg [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2005&dzup=1459&SearchExp=&SearchExp2= ustawy z dnia 29 lipca 2005]] (Dz.U. z 12 września 2005 roku, Nr 175, poz. 1459 z późn. zm.). Jest to tryb nabycia pochodnego, albowiem prawo własności przechodzi z mocy ustawy na dotychczasowego użytkownika z dniem, w którym deklaratywna decyzja administracyjna stała się ostateczna.

>>Zobacz osobny skrypt<<
Tutaj rozważyć trzeba przede wszystkim nabycie prawa własności nieruchomości w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego wg ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości z dnia 26 lipca 2001 r. (Dz.U. Nr 113, poz. 1209 z późn. zm.) - UNabywWłNier. Jest to tryb nabycia pochodnego, albowiem prawo własności przechodzi z mocy ustawy na dotychczasowego użytkownika z dniem, w którym deklaratywna decyzja administracyjna stała się ostateczna.

<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

W tym wypadku jest to umowa konsensualna.

</body>
</html>
</richcontent>
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Nieruchomości są zawsze rzeczami oznaczonymi co do tożsamości.

</body>
</html>
</richcontent>
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

W tym wypadku chodzi o umowę o podwójnym skutku ale realną (zob. Gniewek, Prawo rzeczowe, nb. 248 i nast.).

</body>
</html>
</richcontent>
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Wbrew postulatowi powszechności nie wszystkie nieruchomości mają urządzoną księgę wieczystą.

</body>
</html>
</richcontent>
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Ujawniony w KW stan prawny to stan wynikający z treści wpisanych praw, zaś rzeczywisty stan prawny to stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa o księgach wieczystych... (2005), art. 5 uw. 3 i 8 (str. 38 i 45)).

</body>
</html>
</richcontent>
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Czynności odpłatny charakteryzują się tym, że na ich podstawie obie strona mają uzyskać pewną korzyść majątkową (Radwański, Część ogólna, nb. 480).

</body>
</html>
</richcontent>
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

zob. odrębny skrypt.

</body>
</html>
</richcontent>

Zob. diagram:
<map version="0.8.0">

<node CREATED="1193509249654" ID="Freemind_Link_1385596292" MODIFIED="1194261453863" TEXT="nabycie własności nieruchomości">
<node CREATED="1193509268659" FOLDED="true" HGAP="2" ID="Freemind_Link_707497671" MODIFIED="1193513183104" POSITION="right" TEXT="w drodze czynności prawnej" VSHIFT="-15">
<node CREATED="1194261943480" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1534140381" MODIFIED="1194261952256" TEXT="nabycie przez obywateli polskich">
<node CREATED="1193509370920" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1073020910" MODIFIED="1193509372752" TEXT="umowa">
<node CREATED="1193509424234" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_960610750" MODIFIED="1193509427723" TEXT="zawarcie umowy">
<node CREATED="1193509478161" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1318683163" MODIFIED="1193509483853" TEXT="umowa o podwójnym skutku">
<node CREATED="1193509505376" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_177371240" MODIFIED="1193603773954" TEXT="wg art. 155 § 1 KC">
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

W tym wypadku jest to umowa konsensualna.

</body>
</html>
</richcontent>

<node CREATED="1193509573964" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_97274541" MODIFIED="1193509862469" TEXT="umowa (skuteczna) zobowiązująca do przeniesienia własności">
<node CREATED="1193509689505" ID="Freemind_Link_1192178239" MODIFIED="1193509691715" TEXT="sprzedaż"/>
<node CREATED="1193509757909" ID="Freemind_Link_1471131024" MODIFIED="1193509760744" TEXT="zamiana"/>
<node CREATED="1193509692217" ID="Freemind_Link_91287942" MODIFIED="1193509695204" TEXT="darowizna"/>
<node CREATED="1193509695561" ID="Freemind_Link_1697192546" MODIFIED="1193509701606" TEXT="inna umowa"/>
</node>
<node CREATED="1193509591434" ID="Freemind_Link_339678221" MODIFIED="1194261827997" TEXT="rzecz oznaczona co do tożsamości">
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Nieruchomości są zawsze rzeczami oznaczonymi co do tożsamości.

</body>
</html>
</richcontent>
</node>
<node CREATED="1193509808438" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_364471228" MODIFIED="1193509817855" TEXT="brak wyłączenia podwójnego skutku">
<node CREATED="1193509819116" ID="Freemind_Link_88785148" MODIFIED="1193509827028" TEXT="z mocy ustawy"/>
<node CREATED="1193509827508" ID="Freemind_Link_441264353" MODIFIED="1193509831491" TEXT="na mocy umowy stron"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509991059" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1571253431" MODIFIED="1193604057562" TEXT="wg art. 155 § 2 KC">
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

W tym wypadku chodzi o umowę o podwójnym skutku ale realną (zob. Gniewek, Prawo rzeczowe, nb. 248 i nast.).

</body>
</html>
</richcontent>

<node CREATED="1193509573964" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1446574477" MODIFIED="1193509862469" TEXT="umowa (skuteczna) zobowiązująca do przeniesienia własności">
<node CREATED="1193509689505" ID="Freemind_Link_1946892604" MODIFIED="1193509691715" TEXT="sprzedaż"/>
<node CREATED="1193509757909" ID="Freemind_Link_714865088" MODIFIED="1193509760744" TEXT="zamiana"/>
<node CREATED="1193509692217" ID="Freemind_Link_199645533" MODIFIED="1193509695204" TEXT="darowizna"/>
<node CREATED="1193509695561" ID="Freemind_Link_1717370906" MODIFIED="1193509701606" TEXT="inna umowa"/>
</node>
<node CREATED="1193510030120" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_389415178" MODIFIED="1193510037521" TEXT="przeniesienie posiadania">
<node CREATED="1193510064487" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_622015943" MODIFIED="1193510071090" TEXT="konieczność przeniesienia posiadania">
<node CREATED="1193510071984" ID="Freemind_Link_1976781402" MODIFIED="1193510081903" TEXT="rzeczy ozn. co do gatunku"/>
<node CREATED="1193510082458" ID="Freemind_Link_848650072" MODIFIED="1193510087485" TEXT="rzeczy przyszłe"/>
</node>
<node CREATED="1193510089974" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1278369416" MODIFIED="1193510100785" TEXT="dokonanie przeniesienia posiadania">
<node CREATED="1193510101816" ID="Freemind_Link_1761656814" MODIFIED="1193510132966" TEXT="wręczenie rzeczy, art. 348 zd. 1 KC"/>
<node CREATED="1193510137396" ID="Freemind_Link_1667107762" MODIFIED="1193510155222" TEXT="traditio longa manu, art. 348 zd. 2 KC"/>
<node CREATED="1193510155722" ID="Freemind_Link_1209583140" MODIFIED="1193510174293" TEXT="constitutum posessorium, art. 349 KC"/>
<node CREATED="1193510176660" ID="Freemind_Link_1249534972" MODIFIED="1193510187721" TEXT="umowa i zawiadomienie, art. 350 KC"/>
<node CREATED="1193510188514" ID="Freemind_Link_689265691" MODIFIED="1193510201303" TEXT="traditio brevi manu, art. 351 KC"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509808438" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_743781247" MODIFIED="1193509817855" TEXT="brak wyłączenia podwójnego skutku">
<node CREATED="1193509819116" ID="Freemind_Link_1427376571" MODIFIED="1193509827028" TEXT="z mocy ustawy"/>
<node CREATED="1193509827508" ID="Freemind_Link_525779154" MODIFIED="1193509831491" TEXT="na mocy umowy stron"/>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509484509" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_534849768" MODIFIED="1193509489294" TEXT="umowa rozporządzająca">
<node CREATED="1193510342079" ID="Freemind_Link_1837387620" MODIFIED="1193510349728" TEXT="skuteczna umowa przenosząca własność"/>
<node CREATED="1193510350972" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1852903936" MODIFIED="1193603935057" TEXT="wyłączenie podwójnego skutku umowy zobow.">
<node CREATED="1193603849104" ID="Freemind_Link_305447061" MODIFIED="1193603907072" TEXT="przez ustawę"/>
<node CREATED="1193603869468" ID="Freemind_Link_1501787248" MODIFIED="1193603928686" TEXT="przez strony"/>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509428087" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1416223975" MODIFIED="1193509432523" TEXT="uprawnienie zbywcy">
<node CREATED="1193510383472" ID="Freemind_Link_19906212" MODIFIED="1193510388165" TEXT="zbywca jest uprawniony"/>
<node CREATED="1193510388552" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1452961553" LINK="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1982&dzup=147&SearchExp=&SearchExp2=" MODIFIED="1194261615328" TEXT="nabycie od nieuprawnionego, art. 5 UKsWieczHip">
<node CREATED="1194262127284" ID="Freemind_Link_428318308" MODIFIED="1194264212824" TEXT="nieruchomość z urządzoną KW">
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Wbrew postulatowi powszechności nie wszystkie nieruchomości mają urządzoną księgę wieczystą.

</body>
</html>
</richcontent>
</node>
<node CREATED="1194261669653" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_413133084" MODIFIED="1194264047588" TEXT="niezgodność KW z rzeczywistym stanem prawnym">
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Ujawniony w KW stan prawny to stan wynikający z treści wpisanych praw, zaś rzeczywisty stan prawny to stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa o księgach wieczystych... (2005), art. 5 uw. 3 i 8 (str. 38 i 45)).

</body>
</html>
</richcontent>
<node CREATED="1194262148591" ID="Freemind_Link_1348858690" MODIFIED="1194262153418" TEXT="omyłka w treści wpisu"/>
<node CREATED="1194262158949" ID="Freemind_Link_522272508" MODIFIED="1194262164831" TEXT="wpis prawa nieistniejącego"/>
<node CREATED="1194262169298" ID="Freemind_Link_1705914204" MODIFIED="1194262174699" TEXT="brak wpisu prawa istniejącego"/>
</node>
<node CREATED="1194261708805" ID="Freemind_Link_987829937" MODIFIED="1194264152605" TEXT="odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg księgi">
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

Czynności odpłatny charakteryzują się tym, że na ich podstawie obie strona mają uzyskać pewną korzyść majątkową (Radwański, Część ogólna, nb. 480).

</body>
</html>
</richcontent>
</node>
<node CREATED="1194261724168" ID="Freemind_Link_1175881157" MODIFIED="1194264161733" TEXT="dobra wiara nabywcy - zob. art. 6 ust. 2"/>
<node CREATED="1194261745453" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1207109648" MODIFIED="1194261754865" TEXT="brak wyłączeń rękojmi wiary publicznej">
<node CREATED="1194261755592" ID="Freemind_Link_1174774637" MODIFIED="1194261770810" TEXT="wg art. 7"/>
<node CREATED="1194261760947" ID="Freemind_Link_1131405253" MODIFIED="1194261766127" TEXT="wg art. 8"/>
</node>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509373208" ID="Freemind_Link_1421577916" MODIFIED="1194261478168" TEXT="jednostronna czynność prawna">
<icon BUILTIN="button_cancel"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1194261952989" ID="Freemind_Link_732102439" LINK="http://www.openlaw.pl/student/cywil/nabycie_nieruch_cudz.html" MODIFIED="1194262044183" TEXT="nabycie przez cudzoziemców">
<richcontent TYPE="NOTE"><html>
<head>

</head>
<body>

zob. odrębny skrypt.

</body>
</html>
</richcontent>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509279546" FOLDED="true" HGAP="29" ID="Freemind_Link_1801166681" MODIFIED="1193513173490" POSITION="right" TEXT="z mocy prawa" VSHIFT="-2">
<node CREATED="1193512308086" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1011616557" MODIFIED="1194261500541" TEXT="zasiedzenie, art. 172 KC">
<node CREATED="1193512395045" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1874389026" MODIFIED="1194261572246" TEXT="posiadanie samoistne">
<node CREATED="1194299230963" ID="Freemind_Link_1855319554" MODIFIED="1194299291382" TEXT="zob. art. 336 oraz art. 339"/>
</node>
<node CREATED="1194261560670" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_742162425" MODIFIED="1194261568229" TEXT="posiadanie nieprzerwane">
<node CREATED="1194299263590" ID="Freemind_Link_910890199" MODIFIED="1194299268000" TEXT="zob. art. 340 KC"/>
</node>
<node CREATED="1193512418912" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1083915616" MODIFIED="1194261528330" TEXT="upływ okresu zasiedzenia">
<node CREATED="1194299168453" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1565005600" MODIFIED="1194299178887" TEXT="okresy obow. przed 1.10.1990 r.">
<node CREATED="1194299196359" ID="Freemind_Link_1687190834" MODIFIED="1194299205155" TEXT="10 lat dla posiadacza w dobrej wierze"/>
<node CREATED="1194299205644" ID="Freemind_Link_1644598531" MODIFIED="1194299219696" TEXT="20 lat dla posiadacza w złej wierze"/>
</node>
<node CREATED="1194299180557" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_658158411" MODIFIED="1194299188494" TEXT="okres obow. po 1.10.1990 r.">
<node CREATED="1194261529155" ID="Freemind_Link_517573069" MODIFIED="1194261541415" TEXT="20 lat dla posiadacza w dobrej wierze"/>
<node CREATED="1194261542098" ID="Freemind_Link_403204248" MODIFIED="1194262093011" TEXT="30 lat dla posiadacza w złej wierze"/>
</node>
</node>
</node>
<node CREATED="1194264395543" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_1084115537" MODIFIED="1194264397736" TEXT="dziedziczenie">
<node CREATED="1194264398528" ID="Freemind_Link_1627753146" MODIFIED="1194264401435" TEXT="testamentowe"/>
<node CREATED="1194264401934" ID="Freemind_Link_722882178" MODIFIED="1194264403265" TEXT="ustawowe"/>
</node>
</node>
<node CREATED="1193509348254" ID="Freemind_Link_78489183" MODIFIED="1193509352566" POSITION="left" TEXT="nabycie pochodne "/>
<node CREATED="1193509353218" ID="Freemind_Link_1469555505" MODIFIED="1193509361213" POSITION="left" TEXT="nabycie pierwotne"/>
<node CREATED="1194264351607" FOLDED="true" ID="Freemind_Link_576896979" MODIFIED="1194264354455" POSITION="right" TEXT="akt władczy">
<node CREATED="1194264355280" ID="Freemind_Link_786941314" LINK="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=1997&dzup=741&SearchExp=&SearchExp2=" MODIFIED="1194299388653" TEXT="wywłaszczenie, art. 112 i nast. UGospNier"/>
<node CREATED="1194264358709" ID="Freemind_Link_778802163" LINK="http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2005&dzup=1459&SearchExp=&SearchExp2=" MODIFIED="1194299364812" TEXT="przekształcenie użytk. wieczyst."/>
</node>
</node>
</map>

Podobnie jak w przypadku nabycia własności rzeczy ruchomej podstawą nabycia praw własności na nieruchomości mogą być:
1) czynność prawna,
1) ustawa,
1) akt władczy
__**A. Nabycie własności nieruchomości w drodze czynności prawnej**__
Podobnie jak w przypadku nabywania własności na rzeczach ruchomych, tak i tutaj możemy – przynajmniej teoretycznie rozważyć nabycie w drodze jednostronnej i wielostronnej czynności prawnej. Jednakże ten pierwszy sposób ma raczej czysto teoretyczny charakter, wobec czego należy skoncentrować się na przeniesieniu własności nieruchomości (czyli przejściu własności w drodze umowy).
Aby ustalić warunki skutecznego przejścia własności na nabywcę trzeba ustalić przede wszystkim to, czy nabywca jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem, albowiem nabywanie własności niektórych nieruchomości przez cudzoziemców podlega szczególnemu reżimowi, określonemu w ustawie z 24.3.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
//**I. Nabywanie nieruchomości przez obywateli polskich**//
Przeniesienie własności wymaga przede wszystkim skutecznego zawarcia umowy. W dalszej kolejności ustalić należy, czy zbywca jest uprawnionym do zbycia nieruchomości.
**1. Zawarcie umowy**
Podobnie jak było w przypadku ruchomości, tak i tutaj w grę wchodzi nabycie własności na podstawie umowy o podwójnym skutku albo umowy rozporządzającej.
//a. umowa o podwójnym skutku//
Umowa o podwójnym skutku (art. 155 § 1 KC) przenosi własność nieruchomości na nabywcę, jeżeli odpowiada warunkom określonym w art. 155 § 1 KC oraz – tu różnica wobec przeniesienia własności rzeczy ruchomej – ma formę aktu notarialnego (art. 158 KC). Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje – zgodnie z art. 78 § 2 KC - nieważność umowy. Nie ma natomiast ograniczeń, aby umowa zobowiązująca do przeniesienia własności zawarta była pod warunkiem albo z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli jednak skutek umowy obligacyjnej będzie zależny od spełnienia warunku albo od terminu, wówczas konieczne jest zwarcie dodatkowej umowy, już bezwzględnie przenoszącej własności, czyli umowy rzeczowej (rozporządzającej), co wynika z art. 157 § 2 KC.
Do pierwszej grupy (umów warunkowych) zaliczyć trzeba m.in. umowy sprzedaży nieruchomości, wobec których gminie przysługuje prawo pierwokupu (art. 109 – 111 UGospNier), umowy sprzedaży nieruchomości cudzoziemcowi (art. 1 UNabywNierCudz) oraz przewidziane w art. 147 § 2 PrSpół, art. 172 ust. 6 USpółMieszk, art. 3 ust. 1 UKształtUstrRoln oraz inne umowy, o których mowa w art. 4 UKształtUstrRoln.
Jeżeli chodzi o zastrzeżenie terminu, to jest to sytuacja wyjątkowa i w obrocie nieruchomościami raczej rzadko występująca. W tych wypadkach stosować będzie się przede wszystkim art. 116 KC.
//b. umowa rozporządzająca (rzeczowa)//
Umowa rzeczowa jako umowa przenosząca własność także podlega ogólnemu reżimowi co do skuteczności, jakiemu podlegają wszystkie umowy. Dodatkowo jednak musi być sporządzona w formie aktu notarialnego (art. 158 KC) oraz nie może być zawarta pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu (art. 157 § 1 KC). Naruszenie tych wymogów skutkuje również nieważnością umowy zobowiązującej.
**2. Uprawnienie**
Zgodnie z zasadą nemo plus iuris in alium transferre potest,quam ipse habet własność nieruchomości może przenieść na nabywcę tylko ten, któremu to prawo własności przysługuje.
//a. zbywca jest uprawniony//
Do przeniesienia własności nieruchomości uprawniony jest tylko jej właściciel. Brak jest natomiast przepisów obligacyjnych, które wyrażały by stosowne upoważnienie (inaczej w przypadku ruchomości).
//b. nabycie od nieuprawnionego//
Wyjątek od zasady nemo plus iuris w przypadku nieruchomości wynika z zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 – 9 KWU). Zgodnie z tymi przepisami nabywca nieruchomości mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa własność nieruchomości od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako właściciel, pod warunkiem jednak, iż umowa ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze (Ignatowicz (2000), str. 101).
//(1) zakres działania rękojmi//
Według art. 7 KWU rękojmia nie działa przeciwko:
- prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy,
- prawu dożywocia,
- służebnościom ustanowionym na podstawie decyzji właściwego organu administracyjnego,
- służebnościom: drogi koniecznej (art. 145 KC) i ustanowionym w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku (art. 151 KC).
//(2) nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą//
Nieruchomością w rozumieniu KC jest nieruchomość gruntowa, budynkowa lub lokalowa. Dla nabycia własności jakiejkolwiek nieruchomości konieczne jest jednak, aby dana nieruchomość miała urządzoną księgę wieczystą, do której zbywca wpisany jest jako właściciel. W takim wypadku bowiem nieruchomość jest na tyle wyodrębniona prawnie, iż może być przedmiotem obrotu.
//(3) brak uprawnienia//
Nieuprawnionym jest każdy, kto w rzeczywistości nie jest właścicielem. Fakt, że dany podmiot jest wpisany do księgi wieczystej (kw) jako właściciel nie powoduje jeszcze, że jemu to prawo faktycznie przysługuje. Wpis ma bowiem charakter deklaratywny (a więc nie powoduje powstania prawa), choć obowiązkowy (co oznacza jedynie tyle, że wpis jest konieczny).
//(4) niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym//
Niezgodność polega na:
- omyłce w treści wpisu, wskutek której wpis nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty stan prawny,
- wpisie prawa nieistniejącego lub dokonanym bez podstawy prawnej,
- braku wpisu dotyczącego istniejącego prawa (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 3, str. 39).
Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny nieruchomości to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (Rudnicki, Ustawa... (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). W tym kontekście należy pamiętać o domniemaniu wynikającym z art. 3 KWU, zgodnie z którym prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). Oznacza to, że w tym wypadku mamy do czynienia z odwróceniem ciężaru dowodowego, wbrew zasadzie wyrażonej w art. 6 KC.
//(5) umowa odpłatna//
Jak wynika z art. 6 ust. 1 KWU nie podlegają ochronie na podstawie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywcy, którzy uzyskują prawo własności nieodpłatnie. Chodzi tu o takie czynności, dla których charakterystyczny jest brak świadczenia wzajemnego nabywcy własności. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których świadczenie wzajemne nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności.
Jednocześnie należy pamiętać, że rękojmia wiary publicznej kw działa tylko w przypadku nabycia własności na podstawie czynności prawnej, co pozostawia poza zakresem działania rękojmi nabycie własności w innej drodze, z mocy ustawy (zasiedzenie, spadkobranie) albo z mocy aktu władczego (hipoteka przymusowa, nabycie własności w toku egzekucji).
//(6) dobra wiara nabywcy//
Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy, który wiedział albo chociażby tylko mógł się z łatwością dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym. Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności. Zgodnie jednak z art. 7 KC dobrą wiarę należy domniemywać.
//(7) brak okoliczności wyłączających rękojmię//
Rękojmię wyklucza wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym.
//**II. Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców**//
>>Zobacz osobny skrypt<<
__**B. Nabycie własności nieruchomości z mocy ustawy**__
Najważniejszym sposobem nabycia własności nieruchomości z mocy samego prawa jest zasiedzenie. Nie można jednak wykluczyć innych sposobów.
//**I. Zasiedzenie**//
Zasiedzenie jest pierwotnym sposobem nabycia własności nieruchomości, uregulowanym w art. 172 i nast. KC. Z przepisów tych wynika, że do nabycia własności konieczne jest:
- samoistne posiadanie dokonującego zasiedzenia,
- upływ oznaczonego terminu oraz
- uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu.
**1. Posiadanie samoistne**
Posiadaczem samoistnym jest wg art. 336 KC ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel.
**2. Ciągłość posiadania**
Dodatkowo do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie nieprzerwane. Wykazanie tej drugiej przesłanki ułatwia domniemanie prawne ciągłości posiadania (art. 340 KC) oraz zasada, zgodnie z którą posiadanie przywrócone uważa się za nieprzerwane (art. 345 KC).
**3. Upływ czasu**
Zasiedzenie jest formą tzw. dawności, co oznacza, że skutek prawny następuje po upływie stosownego czasu. W przypadku zasiedzenia własności okres czasu konieczny do nabycia tego prawa jest zależny od tego, czy posiadacz uzyskał posiadanie w dobrej czy w złej wierze. Późniejsze zmiany świadomości w zakresie własnych uprawnień są bez znaczenia.
Trzeba pamiętać, że obecne okresy zostały wprowadzone ustawą o zmianie KC z dnia 28.7.1990, która weszła w życie 1.10.1990 r. Wcześniej obowiązywał okres 10 lat dla posiadacza będącego w dobrej wierze i 20 lat dla posiadacza w złej wierze. Nowe – dłuższe – okresy stosuje się, jeżeli nabycie posiadania w dobrej wierze nastąpiło po 1.10.1980 r. albo nabycie posiadania w złej wierze nastąpiło po 1.10.1970 r. Przepisy obecnie obowiązujące stosujemy więc do stanów faktycznych nie zakończonych przed wejściem w życie ustawy z 28.7.1990 r.
Należy też pamiętać, iż okresu posiadania przed wejściem w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych nie dolicza się do okresu niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości. Wobec powyższego termin zasiedzenia nieruchomości należącej do Skarbu Państwa, którego nieruchomości nie można było zasiedzieć (wg uchylonego w 1990 r. art. 177 KC) biegnie dopiero od dnia wejścia w życie ustawy, która ten przepis uchyliła tzn. od 1.10.1990 r. (ostatnio SN w postanowieniu z 19.3.2003 r., I CKN 106/01, niepubl. (LEX nr 78265)).
//a. zasiedzenie po 20 latach//
Zasiedzenie może nastąpić po upływie 20 lat, jeżeli posiadacz w momencie nabycia posiadania był w dobrej wierze.////
//(1) dobra wiara//
Pod pojęciem dobrej wiary należy rozumieć znów stan świadomości posiadacza usprawiedliwiony okolicznościami, świadczącymi o prawidłowości rozumowania posiadacza.
//(2) upływ okresu 20 lat//
Okres 20 lat liczy się od chwili objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne. Objęcie w posiadanie może nastąpić także w wyniku przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym w tym wypadku warunkiem jest uzewnętrznienie zamiaru przekształcenia podstawy posiadania. Na okres 20 lat składać się może także czas samoistnego posiadania przez poprzednika prawnego, jeżeli w trakcie trwania okresu zasiedzenia doszło do zmiany osoby posiadacza (art. 176 zd. 1 KC).
Liczenie okresu posiadania następuje wg przepisów o przedawnieniu z uwzględnieniem jednak szczególnych przepisów art. 173 i 176 KC.
//b. zasiedzenie po 30 latach//
Zasiedzenie po dłuższym okresie następuje, gdy w chwili nabycia posiadania posiadacz był złej wierze. Posiadaczem w złej wierze jest ten, kto wie albo wiedzieć powinien, że prawo własności nie przysługuje jemu, lecz innej osobie (postan. SN z 13.1.2000 r., II CKN 657/98, niepubl. (LEX nr 51060)).
**4. Uwzględnienie przeszkód powodujących wydłużenie terminu**
Do okoliczności powodujących zmianę długości terminu należy przede wszystkim niepełnoletniość właściciela nieruchomości, przeciw któremu biegnie zasiedzenie (art. 173 KC).
//**II. Nabycie prawa własności w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego**//
Tutaj rozważyć trzeba przede wszystkim nabycie prawa własności nieruchomości w wyniku przekształcenia użytkowania wieczystego wg ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości z dnia 26 lipca 2001 r. (Dz.U. Nr 113, poz. 1209 z późn. zm.) - UNabywWłNier. Jest to tryb nabycia pochodnego, albowiem prawo własności przechodzi z mocy ustawy na dotychczasowego użytkownika z dniem, w którym deklaratywna decyzja administracyjna stała się ostateczna.
Warunkami nabycia prawa własności są w tym wypadku: zgłoszenie roszczenia we wniosku i posiadanie uprawnienia do nabycia własności w tym trybie.
**1. Wniosek**
UNabywWłNier nie precyzuje wymagań odnośnie formy czy treści wniosku. Stąd też podanie takie powinno odpowiadać przynajmniej minimalnym wymogom przewidzianym w art. 65 KPA.
Wniosek o nabycie nieruchomości składa się do starosty (gdy użytkowanie wieczyste jest ustanowione na nieruchomości Skarbu Państwa) lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, którego własnością jest nieruchomość. W tym drugim wypadku adresatem podania o nabycie własności jest więc wójt (burmistrz, prezydent), starosta albo marszałek województwa. Wniosek ten nie jest uzależniony od dochowania określonego terminu. Podanie może jednak złożyć tylko osoba uprawniona. UNabywWłNier zalicza do nich użytkowników (współużytkowników) wieczystych oraz ich następców prawnych.
**2. Uprawnienie do nabycia nieruchomości**
Nabycie na podstawie UNabywWłNier jest możliwe, gdy spełnione są następujące warunki:
a) użytkownikiem (współużytkownikiem) wieczystym albo następcą prawnym jest osobą fizyczną,
b) użytkowanie (współużytkowanie) wieczyste istniało dnia 26 maja 1990 r. i dnia 23 października 2001 r.,
c) nieruchomości będące w użytkowaniu wieczystym są zabudowane na cele mieszkaniowe lub stanowią nieruchomości rolne,
d) osoba uprawniona nie skorzystała z uwłaszczenia na podstawie UKomercPrywat.
//a. osoba fizyczna//
Zgodnie z brzmieniem art. 1 UNabywWłNier na podstawie tej ustawy własność nieruchomości mogą nabyć tylko osoby fizyczne. Wykluczone od nabycia są więc osoby prawne, które według art. 232 § 1 KC mogą również nabywać prawo użytkowania wieczystego. Użytkownikiem wieczystym jest osoba, która zawarła z właściwym podmiotem umowę o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego. Jeżeli chodzi o następstwo prawne to może ono wynikać z dowolnej sytuacji: ze spadkobrania, z darowizny, nabycia w drodze kupna itp. Ustawa w tym zakresie nie ustanawia żadnych ograniczeń.
//b) istnienie użytkowania (współużytkowania) wieczystego w określonej dacie//
Wymaganiem kolejnym jest to, aby prawo wieczystego użytkowania istniało w dwóch określonych dniach: 16 maja 1990 r. oraz w dniu wejścia UNabywWłNier w życie, tzn. 24 października 2001 r. Fakt ten ustala się na podstawie wpisów do księgi wieczystej.
W tym miejscu istnieje poważna wada omawianej ustawy. Zgodnie z jej dosłownym brzmieniem z uprawnienia do przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności korzystają tylko osoby fizyczne i to pod warunkiem, iż w dniu 26 maja 1990 r. były użytkownikami wieczystymi i pozostały nimi w dniu wejścia w życie tej ustawy (dnia 24 października 2001 r.). Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu orzekło w związku z tym, że dla uzyskania własności musi być zachowana tożsamość tych osób. Oznacza to, że ta sama osoba musiała uzyskać użytkowanie wieczyste najpóźniej w dniu 26 maja 1990 r. i ta sama osoba jest nim nadal w dniu 24 października 2001 r. (decyzja SKO we Wrocławiu z dnia 7 października 2003 r., sygn. akt SKO 4112/84/03, opubl. OSS z 2004 r. Nr 3 poz. 3).
Regulacja ta budzi poważne wątpliwości co do swojej zgodności z Konstytucją (z zasadą państwa prawa (Art. 2) oraz równości wobec prawa (Art. 32)), lecz dopóki Trybunał Konstytucyjny nie orzekł, że narusza Konstytucję, należy domniemywać, iż jest to ustawa prawidłowa.
//c. nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe lub stanowi nieruchomość rolną//
Nabycie własności może dotyczyć tylko tych nieruchomości będących w użytkowaniu wieczystym, które są zabudowane na cele mieszkaniowe albo stanowią nieruchomość rolną. Ustalenie, która nieruchomość może być nabyta na podstawie UNabywWłNier, następuje na podstawie wykazu nieruchomości sporządzanego przez starostę albo prezydenta miasta na prawach powiatu (dla nieruchomości Skarbu Państwa) albo wójta (burmistrza, prezydenta), starostę albo marszałka województwa (dla nieruchomości gminnych, powiatowych albo wojewódzkich). Wykaz ten jest wykładany do wglądu na okres 30 dni. W razie nieumieszczenia nieruchomości osoby uprawnionej w tym wykazie, dopuszczalne jest złożenie zastrzeżenia. Wykazy te powinny były zostać sporządzone w okresie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia z 25 listopada 2003 r., czyli do dnia 18 marca 2004 r.
//d) nieskorzystanie z uwłaszczenia na podstawie art. 56a UKomercPrywat//
Zgodnie z art. 3 UNabywWłNier nie nabywają własności w trybie tej właśnie ustawy te osoby, które skorzystały już z uwłaszczenia przewidzianego w art. 56a UKomercPrywat. Przepis ten został wprawdzie skreślony z dniem 1 kwietnia 2002 r., lecz decyzje, które zapadły na podstawie tego przepisu pozostają w mocy.
__**C. Nabycie własności nieruchomości w drodze aktu władczego**__
Państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą uzyskać własność nieruchomości w drodze aktu władzy, który może mieć postać wywłaszczenia albo nacjonalizacji (komunalizacji). Możliwe jest również uzyskanie prawa własności w wyniku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz w wyniku decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 211 UGospNier.
//**I. Wywłaszczenie**//
Polega ono na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji administracyjnej, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości (art. 113 UGospNier). Prawo nabywa w takiej sytuacji podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia, którym może być tylko Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego (art. 113 ust. 1 UGospNier). Ponieważ w tym wypadku prawo pozostaje to samo a zmienia się jedynie – na skutek decyzji administracyjnej – podmiot tego prawa, mamy tu do czynienia z pochodnym nabyciem prawa własności (por. Ignatowicz (2000), str. 94).
Podstawowym przepisem o wywłaszczeniu jest przepis Art. 21 ust. 2 Konstytucji RP. Szczegółowe regulacje znajdują się natomiast w art. 112 – 142 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późn. zm.) - UGospNier. Dla pozbawienia podmiotu prawa własności w drodze wywłaszczenia konieczne jest, aby decyzja administracyjna, na podstawie której wywłaszczenie następuje, spełniała określone wymogi formalne oraz materialne.
**1. Przesłanki formalne**
Przesłankami formalnymi decyzji administracyjnej są przede wszystkim właściwość organu wydającego oraz dochowanie formy wymaganej wobec decyzji i przepisów o postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji (np. konieczność przeprowadzenia rokowań oraz rozprawy administracyjnej). Szczegóły w tym zakresie reguluje Kodeks postępowania administracyjnego oraz UGospNier.
**2. Przesłanki materialnoprawne**
Aby dokonać skutecznego wywłaszczenia muszą zostać zachodzić następujące przesłanki:
//a. wywłaszczana nieruchomość spełnia określone warunki//
Zgodnie z art. 112 ust. 1 UGospNier wywłaszczyć można tylko tą nieruchomość, która jest położona na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo dla której wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wywłaszczenie może dotknąć tylko te nieruchomości, które mają być wykorzystane dla dobra ogółu (budowa dróg, kolei, urządzeń zaopatrzenia w podstawowe media itp. - zob. art. 6 UGospNier).
Dodatkowo przesłanką negatywną jest własność Skarbu Państwa – nie można wywłaszczyć nieruchomości, które są własnością Skarbu Państwa. Wywłaszczeniu w szczególny, opisany w art. 125 i 126 UGospNier sposób, mogą podlegać natomiast wszystkie nieruchomości.
//b. wywłaszczenie następuje w celu realizacji celu publicznego//
Przesłanka ta oznacza, iż zamiarem podmiotu wywłaszczającego (starosty) jest wykorzystanie nieruchomości w jednym z wymienionych w art. 6 UGospNier celów. Oznacza to, że nieruchomość musi się w ogóle nadawać do wykorzystania w danym celu i że przy pomocy wywłaszczenia nieruchomości cel ten uda się osiągnąć.
//c. wywłaszczenie stanowi ultima ratio realizacji celu publicznego//
Konstytucja chroni własność i stąd też wywłaszczenie jest ostatecznością (ultima ratio), do której można posunąć się jedynie wówczas, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości (art. 112 ust. 3 UGospNier).
Niezbędność wywłaszczenia oznacza, że nie ma innego, dla właściciela nieruchomości mniej dotkliwego sposobu zrealizowania celu publicznego niż pozbawienie praw do nieruchomości. Podstawowym sposobem uzyskania nieruchomości powinna być jednak umowa z właścicielem. Dopiero wówczas, gdy nie można nabyć nieruchomości w drodze umowy, można zastosować tryb wywłaszczeniowy. Niemożność nabycia praw do nieruchomości zachodzi wówczas, gdy podmiot uprawniony nie zgadza się na zbycie nieruchomości albo gdy nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny. Zgodnie z art. 113 ust. 6 UGospNier przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe.
//d. w decyzji o wywłaszczeniu przewidziane zostało stosowne odszkodowanie//
Zgodnie z nakazem wyrażonym wprost w Konstytucji wywłaszczenie musi wiązać się z wypłatą stosownego odszkodowania, które ma być ekwiwalentem za pozbawione prawo własności. Zasadą jest, że odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkową określa się według aktualnego sposobu jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, zgodne z celem wywłaszczenia, nie powoduje zwiększenia jej wartości. W wyjątkowych sytuacjach stosuje się wartość odtworzeniową. Miarodajny jest stan wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna. Szczegóły dotyczące trybu ustalania wartości nieruchomości reguluje art. 129 i nast. UGospNier. Przewidziane są tam zasady obliczania kwoty odszkodowania, zaliczania wartości praw obciążających nieruchomość, uwzględniania wartości nieruchomości zamiennej przyznanej za nieruchomość wywłaszczoną i inne. Formą odszkodowania jest przyznanie wywłaszczonemu właścicielowi nieruchomości zamiennej z ewentualnym wyrównaniem w formie dopłaty pieniężnej.
//**II. Przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności**//
Formą pochodnego nabycia prawa własności w drodze aktu władczego jest również przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na podstawie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności z dnia 4 września 1997 r. (Dz.U. Nr 123, poz. 781 z późn. zm.) - UPrzeksztPrUżytkWiecz - oraz rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 25 listopada 2003 r. w sprawie szczegółowego trybu wydawania decyzji o nabyciu przez użytkowników lub współużytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub stanowiących nieruchomości rolne (Dz.U. z 2003 r. Nr 205, poz. 1991). Uzyskują oni własność nieruchomości, wobec których do tej pory przysługiwało im prawo użytkowania wieczystego, na mocy decyzji właściwego organu. Decyzja ta stanowi w tym wypadku podstawę wpisu do księgi wieczystej (choć wpis ma oczywiście i w tym wypadku charakter deklaratywny, ale obowiązkowy).
**//III. Nacjonalizacja (komunalizacja)//**
Istota nacjonalizacji polega na tym, że z mocy aktu nacjonalizacyjnego, którym może być tylko ustawa, na własność państwa przechodzi określona kategoria dóbr (lasy, fabryki itp.) (Ignatowicz (2000), str. 121). Komunalizacja polega natomiast na przejściu w ten sam sposób określonych dóbr na gminę lub gminy (ibidem).
//**IV. Nabycie własności garażu wg art. 211 UGospNier**//
Można także domagać przeniesienia własności garażu oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu na postawie art. 211 ust. 1 UGospNier. Przepis ten ustanawia tzw. publiczne prawo podmiotowe, które odpowiada roszczeniu w prawie cywilnym i w związku z tym pozwala nawet na sądowe wyegzekwowanie uprawnienia.
Warunkiem jest tu jednak spełnienie wymogów określonych w tym przepisie, do których należą:
1) złożenie odpowiedniego wniosku i
2) posiadanie uprawnienia do żądania przeniesienia własności garażu.

Alle Kategorien:
Baza informacji o EUWT
Komentarze nt. EUWT
Bibliografia EUWT
Orzecznictwo dotyczące EUWT
Prawo o EUWT
E U W T Zagadnienia Ogolne
E U W T Zagadnienia Prakt...
Gospodarka Komunalna
Gospodarka Przestrzenna
Miedzynarodowe Prawo Admi...
Zwiazek Celowy

Protokół zmian strony NabycieWlasnosciNieruchomosci

Wersja [14915]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [12803]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [12736]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10564]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10549]

Dodane:

Wersja [10484]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10483]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10482]

Dodane:

Wersja [10481]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10480]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10479]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10478]

Dodane:

Wersja [10372]

Dodane:

Wersja [10351]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10350]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [10316]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [4202]

Usunięte:

Wersja [4196]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [4106]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [4039]

Dodane:

Wersja [3182]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [3181]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [3180]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [3179]

Dodane:

Wersja [2617]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [1420]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [1415]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [1283]

Dodane:

Usunięte:

Wersja [1059]

Dodane: