Wersja [7267]
To jest stara wersja MediacjaUgoda utworzona przez JacekLubecki, 2009-03-12 12:06:25.
Ugoda mediacyjna
charakterystyka ugody mediacyjnej w postępowaniu cywilnym
A. Moc prawna ugody
Ugoda zawarta przed mediatorem ma po jej zatwierdzeniu przez sąd moc prawną ugody zawartej przed sądem (art. 18315 § 1 KPC
art. 18315 KPC
§ 1. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.
§ 2. Przepis § 1 nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej.
). § 1. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.
§ 2. Przepis § 1 nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej.
B. Ugoda jako podstawa do wszczęcia egzekucji
W myśl art. 777 § 1 pkt 21 KPC
art. 777 KPC
§ 1. Tytułami egzekucyjnymi są:
1) orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
11) orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu,
2) (uchylony);
21) (uchylony),
3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
4) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
5) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
6) akt notarialny określony w pkt 4 lub 5, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.
§ 2. Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym.
§ 3. (uchylony).
ugoda zawarta przed mediatorem stanowi tytuł egzekucyjny. Ugoda ta po jej zatwierdzeniu przez sąd poprzez nadanie jej klauzuli wykonalności jest już tytułem wykonawczym (art. 776 zd. 2 KPC§ 1. Tytułami egzekucyjnymi są:
1) orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
11) orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu,
2) (uchylony);
21) (uchylony),
3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
4) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
5) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
6) akt notarialny określony w pkt 4 lub 5, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.
§ 2. Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym.
§ 3. (uchylony).
art. 776 KPC
Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba że ustawa stanowi inaczej.
), bez potrzeby nadawania klauzuli wykonalności w osobnym postępowaniu. Tytuł wykonawczy, którym jest ugoda zawarta przed mediatorem, zaopatrzona w klauzulę wykonalności, może zostać pozbawiony wykonalności, jeżeli zachodzą podstawy przewidziane w art. 840 § 1 KPCPodstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba że ustawa stanowi inaczej.
art. 840 KPC
§ 1. Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;
3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
§ 2. Jeżeli podstawą egzekucji jest tytuł pochodzący od organu administracyjnego, do stwierdzenia, że zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane, powołany jest organ, od którego tytuł pochodzi.
(powództwo przeciwegzekucyjne). W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, że ugodzie zawartej przed mediatorem przypisuje się spore szanse na dobrowolne wykonanie. Dlatego uzasadniony wydaje się być pogląd, zgodnie z którym zapewnienie realizacji dokonanych w tym trybie ustaleń jest na ogół łatwiejsze niż wyegzekwowanie narzuconego stronom orzeczenia sądowego.§ 1. Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;
3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
§ 2. Jeżeli podstawą egzekucji jest tytuł pochodzący od organu administracyjnego, do stwierdzenia, że zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane, powołany jest organ, od którego tytuł pochodzi.
C. Ugoda jako podstawa do umorzenia postępowania sądowego
W przypadku mediacji prowadzonej w związku z toczącym się postępowaniem sądowym, prawomocne zatwierdzenie przez sąd ugody zawartej przed mediatorem stanowi podstawę do umorzenia tego postępowania (art. 355 § 2 KPC
art. 355 KPC
§ 1. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.
§ 2. Postanowienie o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew w piśmie procesowym albo gdy strony zawarły ugodę przed mediatorem, którą zatwierdził sąd.
) oraz do zwrócenia stronie przez sąd z urzędu trzech czwartych opłaty uiszczonej od wszczynającego postępowanie w pierwszej instancji (art. 79 ust. 1 pkt 2 lit. a UKosztSądSprCyw). Następstwem ugody jest zbędność wydania merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd, z uwagi na to, że strony same ukształtowały stosunki materialnoprawne, będące przedmiotem postępowania. § 1. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.
§ 2. Postanowienie o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew w piśmie procesowym albo gdy strony zawarły ugodę przed mediatorem, którą zatwierdził sąd.
D. Odwołanie ugody
Do chwili prawomocnego umorzenia postępowania można złożyć zgodne oświadczenia woli o rezygnacji z zawartej ugody, co skutkuje jej rozwiązaniem (odwołaniem) i odżyciem sporu. Natomiast uchylenie się, z powodu wad oświadczenia woli, od skutków materialnoprawnych ugody zawartej przed mediatorem możliwe jest także po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu postępowania.
E. exceptio rei tarnsactae
Z uwagi na brak rozstrzygnięcia co do istoty sprawy ugoda mediacyjna, podobnie zresztą jak sądowa, nie korzysta na równi z wyrokiem z powagi rzeczy osądzonej (res iudicata). Jednakże w razie wszczęcia nowego procesu w tej samej sprawie, istnieje możliwość podniesienia przez stronę zarzutu rzeczy ugodzonej (exceptio rei tarnsactae), który jest zarzutem merytorycznym prowadzącym nie do odrzucenia, lecz do oddalenia powództwa.
F. Zachowanie szczególnej formy
Uzyskanie mocy prawnej przez ugodę zawartą przed mediatorem w wyniku zatwierdzenia przez sąd, nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej (art. 18315 § 2 KPC
art. 18315 KPC
§ 1. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.
§ 2. Przepis § 1 nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej.
). Ten enigmatyczny zapis w Kodeksie postępowania cywilnego bywa różnie interpretowany w literaturze. Zdaniem niektórych autorów ustawodawca używając sformułowania „nie uchybia”, miał na myśli, iż jeśli dla danej czynności prawnej przewidziano formę szczególną (np. aktu notarialnego) to nie jest ona niezbędna przy zawieraniu {{ugodaMediacyjna ugody]] w ramach postępowania mediacyjnego. Przemawia za tym przede wszystkim zrównanie mocy prawnej ugody mediacyjnej z ugoda sądową. W odniesieniu bowiem do tej ostatniej nie zachodzi konieczność zachowania formy szczególnej. Inne rozumienie powodowałoby dodatkowe, często bardzo wysokie koszty oraz niepotrzebnie wydłużało czas trwania mediacji. § 1. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.
§ 2. Przepis § 1 nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej.
Mimo powołanych argumentów w literaturze przeważający wydaje się być pogląd, zgodnie z którym ugoda zawarta przed mediatorem, musi mieć formę szczególną, jeżeli takie wymaganie wynika z przepisów dotyczących czynności prawnych. Tak więc, w sytuacji gdy spór będzie dotyczył przeniesienia własności nieruchomości (np. sprzedaży nieruchomości), należy dodatkowo zawrzeć akt notarialny własność tę przenoszący.
G. Literatura
CategoryMediacjaWSprawachCywilnych
Na tej stronie nie ma komentarzy
