Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wiki source for MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu


Show raw source

====Mediacja na podstawie postanowienia sądu====
==postępowanie mediacyjne prowadzone na podstawie postanowienia sądu==

((1)) Informacje ogólne
W celu jak najszerszego stosowania [[Mediacja mediacji]] w [[SprawaCywilna sprawach cywilnych]] ustawa przewiduje - poza [[MediacjaNaPodstawieUmowy mediacją umowną]] - możliwość przeprowadzenia [[Mediacja mediacji]] także wtedy, gdy strony nie zawarły [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowy o mediację]] – na podstawie [[MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu postanowienia sądu]] kierującego strony do [[Mediacja mediacji]] ({{pu przepis="art. 183(8) KPC"}}). Takie orzeczenie sąd może wydać samodzielnie (z urzędu), niezależnie od tego, czy strony uprzednio zawarły [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowę o mediację]], jak również na wniosek stron. W każdym jednak przypadku to on decyduje, czy skierować strony do [[Mediacja mediacji]]. Może nawet zignorować wspólny wniosek stron, jeśli zachodzi obawa przedłużenia postępowania.

((1)) Dopuszczalność sądowego skierowania stron do mediacji
Ustawa przewiduje określone warunki, w których dopuszczalne jest skierowanie stron do [[Mediacja mediacji]].

((2)) Wstępna faza postępowania
Sąd może skierować strony do [[Mediacja mediacji]] jedynie we wstępnej fazie postępowania, czyli w okresie od wniesienia pozwu do zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę ({{pu przepis="art. 183(8) § 1 zd. 1 KPC"}}). Takie ograniczenie czasowe może w niektórych sytuacjach powodować spore trudności. Często bowiem dopiero w toku kolejnych rozpraw zostają ujawnione okoliczności przemawiające za słusznością skierowania sprawy do [[Mediacja mediacji]]. Pierwsza rozprawa ma niekiedy jedynie formalny charakter (tak w szczególności w sprawach złożonych). Jeśli dopiero po jej zakończeniu sąd dojdzie do wniosku, że sprawa nadaje się do [[Mediacja mediacji]], ma w tym przypadku właściwie związane ręce. Na dalszym etapie postępowania decyzja o [[MediacjaWszczecie wszczęciu mediacji]] należy już tylko do samych stron. Zgodnie bowiem z treścią {{pu przepis="art. 183(8) § 1 zd. 2 KPC"}} po zamknięciu pierwszego posiedzenia sąd może skierować strony do [[Mediacja mediacji]] tylko na zgodny [[MediacjaNaPodstawieWniosku wniosek stron]]. W ten sposób prawodawca jeszcze raz podkreślił podstawową cechę [[Mediacja mediacji]], jaką jest jej dobrowolność. Jedynie wyjątkowo w sprawach o rozwód i separację sąd może w każdym stanie sprawy skierować strony do mediacji (por. art. 436 § 1 oraz {{pu przepis="art. 445(2) KPC"}}).

((2)) Zawieszenie postępowania
Niedopuszczalne jest skierowanie przez sąd stron do [[Mediacja mediacji]] w czasie zawieszenia postępowania w sprawie ({{pu przepis="art. 179 § 3 KPC"}}). Wyjątek dotyczy spraw o rozwód i o separację, jeżeli istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa ({{pu przepis="art. 436 § 1 zd. 2 KPC"}}).

((2)) Możliwość skierowania do mediacji wyłącznie raz w trakcie postępowania sądowego
Ponadto w {{pu przepis="art. 183(8) § 2 KPC"}} ustawodawca przewidział dodatkowe ograniczenie określając, że sąd może skierować strony do [[Mediacja mediacji]] tylko raz w czasie postępowania sądowego. Niezależnie od wyniku [[Mediacja mediacji]] przeprowadzonej na skutek [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienia sądu]] i pomimo nowych okoliczności uzasadniających przekonanie, że w wyniku [[Mediacja mediacji]] strony mogą zawrzeć [[UgodaMediacyjna ugodę]], ponowne skierowanie stron do [[Mediacja mediacji]] jest niedopuszczalne.

((2)) Obligatoryjne skierowanie do mediacji
Co do zasady, skierowanie stron do [[Mediacja mediacji]] przez sąd ma charakter fakultatywny i zależy od dokonanej przez niego oceny w zakresie celowości takiego skierowania. Jedynie w sytuacji, gdy pozwany przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy zgłosi zarzut zawarcia [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowy o mediację]] przed wszczęciem postępowania sądowego, sąd obligatoryjnie kieruje strony do [[Mediacja mediacji]] ({{pu przepis="art. 202(1) KPC"}}). Sama [[Mediacja mediacja]] natomiast, zgodnie z jej naczelnymi zasadami, pozostaje wciąż dobrowolna. Należy zgodzić się ze stanowiskiem, że sąd powinien kierować strony do [[Mediacja mediacji]] tylko wtedy, gdy nie było wcześniejszej próby [[Mediacja mediacji]], podjętej na podstawie łączącej strony [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowy o mediację]].

((1)) Postanowienie sądu
Za podstawę prowadzenia [[Mediacja mediacji]] w takiej sytuacji uznać należy [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienie sądu]] kierującego strony do [[Mediacja mediacji]], a nie [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowę stron]].
Jak wynika z treści {{pu przepis="art. 183(1) § 2 zd. 1 KPC"}} sąd kierując strony do [[Mediacja mediacji]] czyni to zawsze w formie [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienia]]. Może ono być wydane zarówno na rozprawie, jak i na posiedzeniu niejawnym ({{pu przepis="art. 183(8) § 3 zd. 1 KPC"}}). Na [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienie]] to nie przysługuje zażalenie. Strona może jednak nie wyrazić zgody na [[Mediacja mediację]], co skutkuje tym, że [[Mediacja mediacji]] się nie prowadzi. O ile [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienie]] zostało wydane na posiedzeniu niejawnym, wymaga ono doręczenia stronom ({{pu przepis="art. 357 § 2 KPC"}}). Choć nie wynika to wprost z przepisów, to w celu wykonania [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienia]] o skierowaniu stron do [[Mediacja mediacji]] sąd powinien odpis tego [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienia]] niezwłocznie doręczyć również mediatorowi, aby ten mógł podjąć czynności mediacyjne. Doręczenie mediatorowi odpisu [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienia]] jest jedynie wynikiem przyjętej praktyki sądowej.

((1)) Dobrowolność postępowania
Postępowanie mediacyjne ze skierowania sądu nie uchybia zasadzie dobrowolności [[Mediacja mediacji]]. W myśl {{pu przepis="art. 183(8) § 3 zd. 2 KPC"}} [[Mediacja mediacji]] nie prowadzi się, jeżeli strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia jej [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienia]] o skierowaniu do [[Mediacja mediacji]] nie wyraziła zgody na [[Mediacja mediację]].

((2)) Zwrot "Nie wyraziła zgody na mediację"
Niefortunne sformułowanie //„nie wyraziła zgody na mediację”// budzi istotne wątpliwości interpretacyjne. Zwrot ten może być rozumiany dwojako. Z jednej strony można bronić poglądu, że każda ze stron powinna w ciągu tygodnia wyrazić zgodę na [[Mediacja mediację]], inaczej [[Mediacja mediacja]] nie rozpocznie się (tzn. milczenie drugiej strony wyklucza mediację). Z drugiej strony można uznać, że postępowanie mediacyjne rozpocznie się, chyba że druga strona w terminie tygodnia złoży oświadczenie o braku zgody na [[Mediacja mediację]] (tzn. milczenie oznacza zgodę na mediację). Podobne problemy pojawiają się na gruncie {{pu przepis="art. 183(6) § 2 pkt 4 KPC"}}, gdzie znalazło się identyczne sformułowanie. Pierwsze stanowisko wydaje się lepiej odpowiadać zasadzie dobrowolności postępowania, z której można wyprowadzić wniosek, że niezbędne jest [[OswiadczenieWoli oświadczenie woli]] wyrażające zgodę na [[MediacjaWszczecie wszczęcie mediacji]]. Za tym stanowiskiem przemawia także to, że jeśli prawodawca oczekuje od stron oświadczenia o braku zgody na [[Mediacja mediację]], to posługuje się innym niż omawiane sformułowaniem (//"oświadczy, że nie wyraża zgody na mediację"// {{pu przepis="art. 183(10) § 2 KPC"}}). Z uzasadnienia projektu do ustawy wynika natomiast, że zamiar autorów ustawy był odmienny. Czytamy w nim, że sąd może skierować strony do [[Mediacja mediacji]], //„gdy strony się temu nie sprzeciwią”// w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienia]]. Tym samym ustawodawca wprowadził swoiste domniemanie milczącej zgody stron na udział w [[Mediacja mediacji]]. Z uwagi na to, że niezgłoszenie sprzeciwu w przewidzianym terminie nie zawsze jest jednoznaczne z rzeczywistym zamiarem uczestnictwem w [[Mediacja mediacji]], rozwiązanie to //de facto// przerzuca obowiązek uzyskania zgody stron na udział w [[Mediacja mediacji]] z sądu na mediatora.

((2)) Brak zgody na mediację
Komentowany przepis nie może być interpretowany w ten sposób, że w razie niewyrażenia zgody na [[Mediacja mediację]] po terminie przewidzianym w tym przepisie, [[Mediacja mediację]] pomimo tego prowadzi się. Brak zgody na [[Mediacja mediację]] – bez względu na to kiedy wyrażony – sprawia, że nie ma widoków na ugodowe załatwienie sprawy, co czyni prowadzenie postępowania bezcelowym. Wskazany w tym przepisie termin ma charakter jedynie instrukcyjny, a jego zadaniem jest zdyscyplinowanie stron i zapobieganie zbędnemu przedłużaniu postępowania. Przyjąć jednak należy, że jeśli strona wycofa się z [[Mediacja mediacji]] po upływie tygodniowego terminu, to będzie musiała pokryć wynagrodzenie i wydatki mediatora. Jak wynika z powyższych rozważań, Kodeks postępowania cywilnego zakłada bowiem zgodę strony na [[Mediacja mediację]] w razie braku zgłoszenia sprzeciwu we wskazanym terminie.

((1)) Oświadczenie o braku zgody
Oświadczenie o braku zgody na [[Mediacja mediację]] powinno być adresowane do sądu, który wydał [[MediacjaPostanowienieSadu postanowienie]] o skierowaniu sprawy do [[Mediacja mediacji]]. Może być złożone tak na piśmie, jak i ustnie do protokołu w trakcie posiedzenia sądu. Złożenie takiego oświadczenia co do zasady nie pociąga dla składającej je strony żadnych negatywnych konsekwencji procesowych. Wyjątek stanowi jedynie możliwość obciążenia kosztami, o której mowa w {{pu przepis="art. 103 § 2 KPC"}}.

((1)) Zakres spraw
Sąd może skierować strony do [[Mediacja mediacji]] w każdej sprawie, w której zawarcie [[UgodaMediacyjna ugody]] jest dopuszczalne ({{pu przepis="art. 10 KPC"}}), oraz w sprawach rodzinnych i opiekuńczych ({{pu przepis="art. 436 § 1 KPC"}}, {{pu przepis="art. 445(2) KPC"}} oraz {{pu przepis="art. 570(2) KPC"}}). Ustawodawca wyłączył jednak możliwość sądowego skierowania stron do [[Mediacja mediacji]] w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym, upominawczym i uproszczonym ({{pu przepis="art. 183(8) § 4 KPC"}}). Na temat słuszności tego ograniczenia porównaj uwagi zamieszczone w [[MediacjaZakresSpraw odrębnym artylule]].

((1)) Wzory
- [[WzorPostanowienieSaduOSkierowaniuStronDoMediacji postanowienie sądu o skierowaniu stron do mediacji]]

((1)) Literatura
1. [[PazdanRejent2004 M. Pazdan, O mediacji i projekcie jej unormowania w Polsce]], Rejent nr 2/2004,
2. [[MorekMediacjaIArbitrazKomentarz R. Morek, Mediacja i arbitraż art. 183(1) -183(15), 1154-1217 KPC. Komentarz]], Warszawa 2006.

----
CategoryMediacjaWSprawachCywilnych