Wiki source for LegalnoscAktuNormatywnego
====Legalność aktu normatywnego====
Wyrok Trybunału ma charakter deklaratoryjny, a to oznacza, że stwierdzona nim niezgodność z Konstytucją istnieje ex tunc, to jest od daty uchwalenia ustawy, zawierającej ten przepis (por. m.in. wyroki SN z dnia 10 listopada 1999 r., I CKN 204/98, OSNC 2000, nr 5, poz. 94, z dnia 16 grudnia 1999 r., II CKN 632/98, nie publ., z dnia 7 grudnia 2000 r., III ZP 27/00, OSNAPiUS 2001, nr 10, poz. 331)
W oparciu o dorobek doktryny oraz orzecznictwo, dają się ustalić, następujące kryteria badania legalności **[[AktNormatywny aktów normatywnych]]**:
- podstawa prawna wydania aktu,
- treść aktu,
- kompetencję organu administracji do jego wydania,
- prawidłowość trybu jego wydania.
Poza tym ocenia się także zgodność aktów normatywnych z Konstytucją, ustawą albo aktem normatywnym zrównanym z ustawą (zob. np. {{pu przepis="art. 2 UTrybKonst"}}). Porządkując wymienione kryteria można je podzielić - podobnie jak w nauce niemieckiej - na kryteria o charakterze formalnym i materialnym. Wprawdzie nie jest to spotykane w doktrynie polskiej, ale brak jest moim zdaniem powodów, aby nie posłużyć się tego rodzaju podziałem, tym bardziej, że porządkuje on w sposób znaczący badanie legalności działań organów administracji. Dzieląc zebrane powyżej przesłanki zgodności aktu normatywnego z prawem można wyodrębnić następujące grupy: podstawa prawna, przesłanki o charakterze formalnym i przesłanki materialnoprawne.
((2)) Podstawa prawna
Akt normatywny może być stanowiony tylko w oparciu o odpowiednią podstawę prawna. Zasadą jest, że podstawą prawną aktów normatywnych administracji powszechnie obowiązujących mogą być przepisy Konstytucji, przepisy ustawowe oraz przepisy zawarte w innych aktach normatywnych.
((2)) Przesłanki formalne
Przesłanki o charakterze formalnym to przesłanki tyczące się prawidłowości przeprowadzenia postępowania administracyjnego. Ponieważ proces administracyjny jesz zagadnieniem, któremu poświęcimy zajęcia w przyszłym semestrze nie będziemy aż tak dalece wnikać w zagadnienia formalne. Najważniejszym przesłankom poświęciym jednak co nieco uwagi.
((3)) właściwość organu administracji
Właściwość organu to zdolność prawna do rozpoznawania i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym.
((3)) postępowanie
W Polsce nie ma określonej procedury wydawania aktów normatywnych przez organy administracji. Tzw. procedura legislacyjna ogranicza się zazwyczaj do obowiązku powiadomienia o przygotowywaniu aktu normatywnego, tryb uchwalania, sposób odania do wiadomości publicznej uchwalonego już aktu, termin jego wejścia w życie.
Postępowanie jest także zazwyczaj uregulowane w przepisach szczególnych, ale w przypadku ich niepełności bądź braku w ogóle sięgnąć należy do przepisów zamieszczonych w KPA.
((3)) treść i forma
Forma aktów normatywnych powinna być wyraźnie określona przepisami ustawy. Mogą one przyjmować formę:
- rozporządzeń,
- zarządzeń wykonawczych,
- uchwał,
- instrukcji,
- wytycznych
- pism wewnętrznych,
- zarządzeń wewnętrznych,
- inną.
Jeśli chodzi o treść, to akty normatywne zawierają normy o charakterze generalno-abstrakcyjnym.
((3)) ogłoszenie
Dla ważności aktu normatywnego jako powszechnie obowiązującego konieczne jest zapewnienie adresatom możliwości zapoznania się z nim. Następuje to poprzez ogłoszenie. Jeśli chodzi o akty normatywne, to ogłaszania ich zostało uregulowane w odrębnej ustawie, a mianowicie w [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2000&dzup=718&SearchExp=&SearchExp2= ustawie z 20.7.2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych]] (Dz.U. z 2000 r. Nr 62, poz. 718 z późn. zm.).
Z ustawy tej wynika wiele zasad dotyczących postępowania z aktami normatywnymi. Przede wszystkim ustawa stwierdza, że ogłoszenie aktu normatywnego jest obowiązkowe ({{pu przepis="art. 2 ust. 1 UOgłAktówNormat"}}). Ogłoszenie aktu normatywnego następuje w dzienniku urzędowym. Dziennikami tymi są: Dziennik Ustaw RP, Dziennik Urzędowy RP "Monitor Polski", Dziennik Urzędowy RP "Monitor Polski B", dzienniki urzędowe ministrów, dzienniki urzędowe urzędów centralnych i wojewódzkie dzienniki urzędowe ({{pu przepis="art. 8 UOgłAktówNormat"}}). O tym, jakie akty normatywne są ogłaszane w danym publikatorze, decydują {{pu przepis="art. 9 UOgłAktówNormat"}} - {{pu przepis="art. 13 UOgłAktówNormat"}}. Ponadto {{pu przepis="art. 14 UOgłAktówNormat"}} przewiduje, że przepisy porządkowe ogłasza się w drodze obwieszczeń oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze.
((3)) inne warunki formalne
Powyższe wyliczenie formalnych przesłanek aktu normatywnego nie jest ostateczne. Nie jest wykluczone, że w konkretnym przypadku pojawią się inne przesłanki o formalnoprawnym charakterze. Pamiętać należy, że np. akty normatywne wydawane przez organy administracji rządowej podlegają rejestracji w rejestrze przepisów resortowych prowadzonym przez Ministra Sprawiedliwości. Szczegóły reguluje rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 28.2.1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 21, poz. 110).
((2)) Przesłanki materialne
Oprócz przesłanek o charakterze formalnym zgodny z prawem akt normatywny wypełnia także wszelkie przesłanki materialnoprawne. Należą tutaj: wypełnienie przesłanek podstawy prawnej, zgodność z aktami wyższego rzędu, wypełnienie innych warunków materialnych.
((3)) zgodność z aktami wyższego rzędu
Zgodność aktu normatywnego z aktami wyższego rzędu oznacza brak sprzeczności z Konstytucją, z ustawiami oraz z innymi aktami o randze ustawowej. Musimy więc tutaj ustalić, czy akt normatywny nie narusza w żaden sposób praw i wolności zagwarantowanych w Konstytucji, czy odpowiada ustawie, na podstawie której został wydany itp.
((3)) wypełnienie innych przesłanej materialnoprawnych
Wypełnienie innych przesłanek materialnoprawnych oznacza zgodność aktu normatywnego z zasadami prawa administracyjnego, np. z zasadą proporcjonalności, prawidłowe wykorzystanie uznania administracyjnego.
----
CategoryPrawoAdministracyjne CategorySkrypty
Wyrok Trybunału ma charakter deklaratoryjny, a to oznacza, że stwierdzona nim niezgodność z Konstytucją istnieje ex tunc, to jest od daty uchwalenia ustawy, zawierającej ten przepis (por. m.in. wyroki SN z dnia 10 listopada 1999 r., I CKN 204/98, OSNC 2000, nr 5, poz. 94, z dnia 16 grudnia 1999 r., II CKN 632/98, nie publ., z dnia 7 grudnia 2000 r., III ZP 27/00, OSNAPiUS 2001, nr 10, poz. 331)
W oparciu o dorobek doktryny oraz orzecznictwo, dają się ustalić, następujące kryteria badania legalności **[[AktNormatywny aktów normatywnych]]**:
- podstawa prawna wydania aktu,
- treść aktu,
- kompetencję organu administracji do jego wydania,
- prawidłowość trybu jego wydania.
Poza tym ocenia się także zgodność aktów normatywnych z Konstytucją, ustawą albo aktem normatywnym zrównanym z ustawą (zob. np. {{pu przepis="art. 2 UTrybKonst"}}). Porządkując wymienione kryteria można je podzielić - podobnie jak w nauce niemieckiej - na kryteria o charakterze formalnym i materialnym. Wprawdzie nie jest to spotykane w doktrynie polskiej, ale brak jest moim zdaniem powodów, aby nie posłużyć się tego rodzaju podziałem, tym bardziej, że porządkuje on w sposób znaczący badanie legalności działań organów administracji. Dzieląc zebrane powyżej przesłanki zgodności aktu normatywnego z prawem można wyodrębnić następujące grupy: podstawa prawna, przesłanki o charakterze formalnym i przesłanki materialnoprawne.
((2)) Podstawa prawna
Akt normatywny może być stanowiony tylko w oparciu o odpowiednią podstawę prawna. Zasadą jest, że podstawą prawną aktów normatywnych administracji powszechnie obowiązujących mogą być przepisy Konstytucji, przepisy ustawowe oraz przepisy zawarte w innych aktach normatywnych.
((2)) Przesłanki formalne
Przesłanki o charakterze formalnym to przesłanki tyczące się prawidłowości przeprowadzenia postępowania administracyjnego. Ponieważ proces administracyjny jesz zagadnieniem, któremu poświęcimy zajęcia w przyszłym semestrze nie będziemy aż tak dalece wnikać w zagadnienia formalne. Najważniejszym przesłankom poświęciym jednak co nieco uwagi.
((3)) właściwość organu administracji
Właściwość organu to zdolność prawna do rozpoznawania i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym.
((3)) postępowanie
W Polsce nie ma określonej procedury wydawania aktów normatywnych przez organy administracji. Tzw. procedura legislacyjna ogranicza się zazwyczaj do obowiązku powiadomienia o przygotowywaniu aktu normatywnego, tryb uchwalania, sposób odania do wiadomości publicznej uchwalonego już aktu, termin jego wejścia w życie.
Postępowanie jest także zazwyczaj uregulowane w przepisach szczególnych, ale w przypadku ich niepełności bądź braku w ogóle sięgnąć należy do przepisów zamieszczonych w KPA.
((3)) treść i forma
Forma aktów normatywnych powinna być wyraźnie określona przepisami ustawy. Mogą one przyjmować formę:
- rozporządzeń,
- zarządzeń wykonawczych,
- uchwał,
- instrukcji,
- wytycznych
- pism wewnętrznych,
- zarządzeń wewnętrznych,
- inną.
Jeśli chodzi o treść, to akty normatywne zawierają normy o charakterze generalno-abstrakcyjnym.
((3)) ogłoszenie
Dla ważności aktu normatywnego jako powszechnie obowiązującego konieczne jest zapewnienie adresatom możliwości zapoznania się z nim. Następuje to poprzez ogłoszenie. Jeśli chodzi o akty normatywne, to ogłaszania ich zostało uregulowane w odrębnej ustawie, a mianowicie w [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2000&dzup=718&SearchExp=&SearchExp2= ustawie z 20.7.2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych]] (Dz.U. z 2000 r. Nr 62, poz. 718 z późn. zm.).
Z ustawy tej wynika wiele zasad dotyczących postępowania z aktami normatywnymi. Przede wszystkim ustawa stwierdza, że ogłoszenie aktu normatywnego jest obowiązkowe ({{pu przepis="art. 2 ust. 1 UOgłAktówNormat"}}). Ogłoszenie aktu normatywnego następuje w dzienniku urzędowym. Dziennikami tymi są: Dziennik Ustaw RP, Dziennik Urzędowy RP "Monitor Polski", Dziennik Urzędowy RP "Monitor Polski B", dzienniki urzędowe ministrów, dzienniki urzędowe urzędów centralnych i wojewódzkie dzienniki urzędowe ({{pu przepis="art. 8 UOgłAktówNormat"}}). O tym, jakie akty normatywne są ogłaszane w danym publikatorze, decydują {{pu przepis="art. 9 UOgłAktówNormat"}} - {{pu przepis="art. 13 UOgłAktówNormat"}}. Ponadto {{pu przepis="art. 14 UOgłAktówNormat"}} przewiduje, że przepisy porządkowe ogłasza się w drodze obwieszczeń oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze.
((3)) inne warunki formalne
Powyższe wyliczenie formalnych przesłanek aktu normatywnego nie jest ostateczne. Nie jest wykluczone, że w konkretnym przypadku pojawią się inne przesłanki o formalnoprawnym charakterze. Pamiętać należy, że np. akty normatywne wydawane przez organy administracji rządowej podlegają rejestracji w rejestrze przepisów resortowych prowadzonym przez Ministra Sprawiedliwości. Szczegóły reguluje rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 28.2.1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 21, poz. 110).
((2)) Przesłanki materialne
Oprócz przesłanek o charakterze formalnym zgodny z prawem akt normatywny wypełnia także wszelkie przesłanki materialnoprawne. Należą tutaj: wypełnienie przesłanek podstawy prawnej, zgodność z aktami wyższego rzędu, wypełnienie innych warunków materialnych.
((3)) zgodność z aktami wyższego rzędu
Zgodność aktu normatywnego z aktami wyższego rzędu oznacza brak sprzeczności z Konstytucją, z ustawiami oraz z innymi aktami o randze ustawowej. Musimy więc tutaj ustalić, czy akt normatywny nie narusza w żaden sposób praw i wolności zagwarantowanych w Konstytucji, czy odpowiada ustawie, na podstawie której został wydany itp.
((3)) wypełnienie innych przesłanej materialnoprawnych
Wypełnienie innych przesłanek materialnoprawnych oznacza zgodność aktu normatywnego z zasadami prawa administracyjnego, np. z zasadą proporcjonalności, prawidłowe wykorzystanie uznania administracyjnego.
----
CategoryPrawoAdministracyjne CategorySkrypty
