Wiki source for KazusSprzedazNr4
====Kazus nr 4 (sprzedaż)====
==odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne wg KC==
((1)) Stan faktyczny
Po naciskach i groźbach procesem sądowym, K postanowił więcej nie zwlekać z wysyłką komputera i kurierem doręczył go P do Słubic. Po kilku dniach używania sprzętu (a dokładnie dnia 2 marca) P stwierdził, że twardy dysk wydaje dziwne dźwięki i że najprawdopodobniej jest uszkodzony. Ponieważ P nie miał akurat za wiele czasu, odłożył rozmowę z K na nieokreśloną bliżej przyszłość. Dopiero 1 kwietnia P skontaktował się z K, który w rozmowie telefonicznej stwierdził, że dysk faktycznie jest zepsuty i wymaga wymiany. K stwierdził także, że P jest sobie sam winny, bo kupuje tak drogi sprzęt na aukcjach od prywatnych osób. Tym samym więc należy wychodzić z założenia, że wszelka jego odpowiedzialność jest wyłączona. K nie dawał P również żadnej gwarancji, więc uważa, że jakiekolwiek roszczenia P są bezzasadne.
Rozsierdzony sytuacją P stwierdził, że nie ma już ochoty na komputer i oświadczył, iż odstępuje od umowy i żąda z powrotem całej sumy 3.000 zł.
//Czy P może domagać się zwrotu 3.000 zł?//
((1)) Rozwiązanie
Roszczenie P przeciwko K o zwrot 3.000 zł na podstawie {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}, {{pu przepis="art. 560 § 2 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 494 KC"}}.
((2)) Powstanie roszczenia
Roszczenie o zwrot zapłaconej ceny przysługuje na podstawie {{pu przepis="art. 560 KC"}} (§ 1 i § 2) w zw. z {{pu przepis="art. 494 KC"}}, jeżeli P skutecznie odstąpił od umowy sprzedaży. Przesłanki skutecznego odstąpienia opisane zostały bliżej w [[SchematOdstapienie osobnym dokumencie]].
Dla skutecznego odstąpienia:
- musi istnieć podstawa odstąpienia,
- musi zostać złożone oświadczenie o odstąpieniu,
- odstąpienie nie może być wyłączone,
- uprawnienie do odstąpienia nie może wygasnąć.
((3)) podstawa odstąpienia – {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}
Ponieważ w tym wypadku umowa stron nie przewiduje możliwości odstąpienia, w grę wchodzi wyłącznie ustawowe prawo odstąpienia.
W tym wypadku rozważyć należy przepisy z zakresu umowy sprzedaży (KC), a ponieważ P powołuje się na wadę komputera to uprawnienia wynikające z przepisów o rękojmi {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}.
**(1) stosowanie przepisów KC i przepisów ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej**
Na początek trzeba jednak wyjaśnić kwestię, kiedy stosujemy przepisy KC a kiedy przepisy {{pu akt="USprzedKonsum"}}. Obie bowiem dotyczą odpowiedzialności sprzedawcy za wadliwość towaru wzgl. niezgodność z umową. Miarodajny dla odpowiedzi na to pytanie jest {{pu przepis="art. 1 ust. 1 USprzedKonsum"}}. Zgodnie z nim ustawę stosujemy tylko wówczas, gdy spełnione są kumulatywnie następujące przesłanki:
1) sprzedaż rzeczy ruchomej następuje w zakresie działalności przedsiębiorstwa i
1) rzecz ruchomą nabywa osoba fizyczna w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą.
Ponieważ K nie prowadzi działalności gospodarczej (definicje: {{pu przepis="art. 43(1) KC"}} oraz {{pu przepis="art. 2 USwobodDziałGosp"}}) a P nabywa komputer dla prywatnych celów, USprzedKonsum nie ma zastosowania. Miarodajne będą więc w tej sytuacji przepisy KC.
**(2) rękojmia a gwarancja jakości**
Przepisy KC rozróżniają między dwoma uprawnieniami kupującego – [[Rekojmia rękojmią]] (zob. {{pu przepis="art. 556 KC"}} i nast.) oraz [[GwarancjaJakosci gwarancją jakości]] ({{pu przepis="art. 577 KC"}} i nast.). Rękojmia jest ustawową instytucją dotyczącą skutków wad rzeczy sprzedanych, zaś gwarancja ma swoje źródło w umowie stron i przyrzeczeniu przez producenta lub sprzedawcę określonych działań w razie wystąpienia wad fizycznych rzeczy w okresie gwarancyjnym.
Ponieważ K nie udzielił P żadnej gwarancji, w rachubę wchodzą wyłącznie przepisy o rękojmi.
**(3) przesłanki art. 560 § 1 KC**
Właściwą podstawą odstąpienia może być więc {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}, o ile spełnione są jego przesłanki.
**(a) umowa sprzedaży**
Strony (sprzedawcę i kupującego) musi wiązać umowa sprzedaży. //Essentialia negotii// konktraktu jednoznacznie wskazują, iż chodzi o umowę sprzedaży.
**(b) wada rzeczy**
Kupujący jest uprawniony do odstąpienia wówczas, gdy rzecz sprzedana ma wady. KC wyróżnia wady fizyczne ({{pu przepis="art. 556 § 1 KC"}}) oraz wady prawne ({{pu przepis="art. 556 § 2 KC"}}). W tym wypadku chodzi o wady fizyczne, gdyż na skutek uszkodzenia twardego dysku użyteczność komputera wynikająca z jego przeznaczenia, jest żadna.
**(4) wynik tymczasowy**
P miał więc podstawę od odstąpienia od umowy sprzedaży z {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}.
((3)) oświadczenie o odstąpieniu
Odstąpienie wykonywa się przez oświadczenie drugiej stronie (por. {{pu przepis="art. 395 § 1 zd. 2 KC"}}). Jest to tzw. [[UprawnieniaPrawoksztaltujace uprawnienie prawokształtujące]].
W rozmowie telefonicznej P oświadczył K, że odstępuje od umowy. Ponieważ oświadczenie to nie wymaga zachowania szczególnej formy, jest skuteczne, pod warunkiem, że doszło do adresata ({{pu przepis="art. 61 § 1 zd. 1 KC"}}).
((3)) brak wyłączenia rękojmi
Pomimo spełnienia powyższych przesłanek, odstąpienie nie będzie skuteczne, gdy uprawnienia z rękojmi zostały wyłączone.
**(1) wyłączenie umowne**
Uprawnienia wynikające z rękojmi strony mogą wyłączyć w drodze odpowiedniego postanowienia umownego (zob. {{pu przepis="art. 558 § 1 zd. 1 KC"}}). Jest więc to instytucja dyspozytywna, podlegająca swobodnej regulacji przez strony w zakresie przysługującej im autonomii ({{pu przepis="art. 353(1) KC"}}). Wyłączenia można dokonać skutecznie zarówno przed jak i po wystąpieniu wady. W tym wypadku wprawdzie K twierdzi, że sprzedaż rzeczy używanych łączy się domyślnie z wyłączeniem odpowiedzi z tytułu rękojmi. Do wyłączenia rękojmi jest jednak konieczne wyraźne porozumienie między sprzedawcą i kupującym (ew. zastrzeżenie w [[NiedozwoloneKlauzuleUmowneKC ogólnych warunkach umów]], co jednak tutaj nie miało miejsca).
**(2) wyłączenia ustawowe**
Jednakże także ustawa wyłącza w razie wystąpienia określonych okoliczności, uprawnienia wynikające z rękojmi. Wynikają one z:
- wiedzy kupującego o wadzie rzeczy, {{pu przepis="art. 557 KC"}},
- niezwłocznej wymiany rzeczy na wolną od wad, {{pu przepis="art. 560 § 1 zd. 2 KC"}},
- niezwłocznego usunięcia wady, {{pu przepis="art. 560 § 1 zd. 2 KC"}} i
- niezachowania terminu zawiadomienia o wadzie, {{pu przepis="art. 563 KC"}}.
W tym wypadku, jeżeli sprzedawca zaproponowałby niezwłoczną wymianę lub naprawę komputera, odstąpienie w grę by nie wchodziło. Propozycja sprzedawcy nie miałaby znaczenia tylko wówczas, gdyby rzecz była już raz naprawiana albo wymieniana, chyba że chodziłoby o wady nieistotne. W tym ostatnim wypadku kolejna niezwłoczna naprawa albo wymiana rzeczy wykluczałaby odstąpienie. W naszej sytuacji ponieważ K odrzuca żądanie naprawy albo wymiany, wyjątek wykluczający odstąpienie nie wchodzi pod rozwagę. Stąd też prawo odstąpienia nie jest wykluczone wg {{pu przepis="art. 560 § 1 zd. 2 KC"}}.
P zmieścił się w terminie wskazanym w {{pu przepis="art. 563 KC"}} (zob. {{pu przepis="art. 111 § 1 KC"}}).
Żadna z innych okoliczności nie miała w tej sytuacji miejsca.
((3)) brak wygaśnięcia uprawnień z rękojmi, {{pu przepis="art. 568 KC"}}
Na koniec należy zawsze zbadać, czy uprawnienia wynikające z rękojmi nie wygasły. Zgodnie bowiem z {{pu przepis="art. 568 KC"}} uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Jest to tzw. [[TerminZawity termin zawity]] (prekluzyjny).
((2)) Brak utraty i zaskarżalność roszczenia
Brak jest okoliczności wskazujących na [[SchematUtrataRoszczenia utratę roszczenia]] przez P albo [[SchematZaskarzalnoscRoszczenia niemożność jego wyegzekwowania]]. Można jedynie wspomnieć o [[WymagalnoscRoszczenia wymagalności roszczenia]] o zapłatę. Ponieważ P i K nie podali żadnego terminu, do którego ta zapłata miałaby nastąpić, zgodnie z {{pu przepis="art. 455 KC"}} zapłata powinna nastąpić niezwłocznie po wezwaniu dłużnika (K) przez wierzyciela (P).
((2)) Wynik
P ma wobec K roszczenie o zapłatę 3.000 zł z {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}} i {{pu przepis="art. 560 § 2 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 494 KC"}}.
----
CategoryKazusySprzedaz CategoryRekojmia CategoryKazusyOchronaKonsumenta
==odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne wg KC==
((1)) Stan faktyczny
Po naciskach i groźbach procesem sądowym, K postanowił więcej nie zwlekać z wysyłką komputera i kurierem doręczył go P do Słubic. Po kilku dniach używania sprzętu (a dokładnie dnia 2 marca) P stwierdził, że twardy dysk wydaje dziwne dźwięki i że najprawdopodobniej jest uszkodzony. Ponieważ P nie miał akurat za wiele czasu, odłożył rozmowę z K na nieokreśloną bliżej przyszłość. Dopiero 1 kwietnia P skontaktował się z K, który w rozmowie telefonicznej stwierdził, że dysk faktycznie jest zepsuty i wymaga wymiany. K stwierdził także, że P jest sobie sam winny, bo kupuje tak drogi sprzęt na aukcjach od prywatnych osób. Tym samym więc należy wychodzić z założenia, że wszelka jego odpowiedzialność jest wyłączona. K nie dawał P również żadnej gwarancji, więc uważa, że jakiekolwiek roszczenia P są bezzasadne.
Rozsierdzony sytuacją P stwierdził, że nie ma już ochoty na komputer i oświadczył, iż odstępuje od umowy i żąda z powrotem całej sumy 3.000 zł.
//Czy P może domagać się zwrotu 3.000 zł?//
((1)) Rozwiązanie
Roszczenie P przeciwko K o zwrot 3.000 zł na podstawie {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}, {{pu przepis="art. 560 § 2 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 494 KC"}}.
((2)) Powstanie roszczenia
Roszczenie o zwrot zapłaconej ceny przysługuje na podstawie {{pu przepis="art. 560 KC"}} (§ 1 i § 2) w zw. z {{pu przepis="art. 494 KC"}}, jeżeli P skutecznie odstąpił od umowy sprzedaży. Przesłanki skutecznego odstąpienia opisane zostały bliżej w [[SchematOdstapienie osobnym dokumencie]].
Dla skutecznego odstąpienia:
- musi istnieć podstawa odstąpienia,
- musi zostać złożone oświadczenie o odstąpieniu,
- odstąpienie nie może być wyłączone,
- uprawnienie do odstąpienia nie może wygasnąć.
((3)) podstawa odstąpienia – {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}
Ponieważ w tym wypadku umowa stron nie przewiduje możliwości odstąpienia, w grę wchodzi wyłącznie ustawowe prawo odstąpienia.
W tym wypadku rozważyć należy przepisy z zakresu umowy sprzedaży (KC), a ponieważ P powołuje się na wadę komputera to uprawnienia wynikające z przepisów o rękojmi {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}.
**(1) stosowanie przepisów KC i przepisów ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej**
Na początek trzeba jednak wyjaśnić kwestię, kiedy stosujemy przepisy KC a kiedy przepisy {{pu akt="USprzedKonsum"}}. Obie bowiem dotyczą odpowiedzialności sprzedawcy za wadliwość towaru wzgl. niezgodność z umową. Miarodajny dla odpowiedzi na to pytanie jest {{pu przepis="art. 1 ust. 1 USprzedKonsum"}}. Zgodnie z nim ustawę stosujemy tylko wówczas, gdy spełnione są kumulatywnie następujące przesłanki:
1) sprzedaż rzeczy ruchomej następuje w zakresie działalności przedsiębiorstwa i
1) rzecz ruchomą nabywa osoba fizyczna w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą.
Ponieważ K nie prowadzi działalności gospodarczej (definicje: {{pu przepis="art. 43(1) KC"}} oraz {{pu przepis="art. 2 USwobodDziałGosp"}}) a P nabywa komputer dla prywatnych celów, USprzedKonsum nie ma zastosowania. Miarodajne będą więc w tej sytuacji przepisy KC.
**(2) rękojmia a gwarancja jakości**
Przepisy KC rozróżniają między dwoma uprawnieniami kupującego – [[Rekojmia rękojmią]] (zob. {{pu przepis="art. 556 KC"}} i nast.) oraz [[GwarancjaJakosci gwarancją jakości]] ({{pu przepis="art. 577 KC"}} i nast.). Rękojmia jest ustawową instytucją dotyczącą skutków wad rzeczy sprzedanych, zaś gwarancja ma swoje źródło w umowie stron i przyrzeczeniu przez producenta lub sprzedawcę określonych działań w razie wystąpienia wad fizycznych rzeczy w okresie gwarancyjnym.
Ponieważ K nie udzielił P żadnej gwarancji, w rachubę wchodzą wyłącznie przepisy o rękojmi.
**(3) przesłanki art. 560 § 1 KC**
Właściwą podstawą odstąpienia może być więc {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}, o ile spełnione są jego przesłanki.
**(a) umowa sprzedaży**
Strony (sprzedawcę i kupującego) musi wiązać umowa sprzedaży. //Essentialia negotii// konktraktu jednoznacznie wskazują, iż chodzi o umowę sprzedaży.
**(b) wada rzeczy**
Kupujący jest uprawniony do odstąpienia wówczas, gdy rzecz sprzedana ma wady. KC wyróżnia wady fizyczne ({{pu przepis="art. 556 § 1 KC"}}) oraz wady prawne ({{pu przepis="art. 556 § 2 KC"}}). W tym wypadku chodzi o wady fizyczne, gdyż na skutek uszkodzenia twardego dysku użyteczność komputera wynikająca z jego przeznaczenia, jest żadna.
**(4) wynik tymczasowy**
P miał więc podstawę od odstąpienia od umowy sprzedaży z {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}}.
((3)) oświadczenie o odstąpieniu
Odstąpienie wykonywa się przez oświadczenie drugiej stronie (por. {{pu przepis="art. 395 § 1 zd. 2 KC"}}). Jest to tzw. [[UprawnieniaPrawoksztaltujace uprawnienie prawokształtujące]].
W rozmowie telefonicznej P oświadczył K, że odstępuje od umowy. Ponieważ oświadczenie to nie wymaga zachowania szczególnej formy, jest skuteczne, pod warunkiem, że doszło do adresata ({{pu przepis="art. 61 § 1 zd. 1 KC"}}).
((3)) brak wyłączenia rękojmi
Pomimo spełnienia powyższych przesłanek, odstąpienie nie będzie skuteczne, gdy uprawnienia z rękojmi zostały wyłączone.
**(1) wyłączenie umowne**
Uprawnienia wynikające z rękojmi strony mogą wyłączyć w drodze odpowiedniego postanowienia umownego (zob. {{pu przepis="art. 558 § 1 zd. 1 KC"}}). Jest więc to instytucja dyspozytywna, podlegająca swobodnej regulacji przez strony w zakresie przysługującej im autonomii ({{pu przepis="art. 353(1) KC"}}). Wyłączenia można dokonać skutecznie zarówno przed jak i po wystąpieniu wady. W tym wypadku wprawdzie K twierdzi, że sprzedaż rzeczy używanych łączy się domyślnie z wyłączeniem odpowiedzi z tytułu rękojmi. Do wyłączenia rękojmi jest jednak konieczne wyraźne porozumienie między sprzedawcą i kupującym (ew. zastrzeżenie w [[NiedozwoloneKlauzuleUmowneKC ogólnych warunkach umów]], co jednak tutaj nie miało miejsca).
**(2) wyłączenia ustawowe**
Jednakże także ustawa wyłącza w razie wystąpienia określonych okoliczności, uprawnienia wynikające z rękojmi. Wynikają one z:
- wiedzy kupującego o wadzie rzeczy, {{pu przepis="art. 557 KC"}},
- niezwłocznej wymiany rzeczy na wolną od wad, {{pu przepis="art. 560 § 1 zd. 2 KC"}},
- niezwłocznego usunięcia wady, {{pu przepis="art. 560 § 1 zd. 2 KC"}} i
- niezachowania terminu zawiadomienia o wadzie, {{pu przepis="art. 563 KC"}}.
W tym wypadku, jeżeli sprzedawca zaproponowałby niezwłoczną wymianę lub naprawę komputera, odstąpienie w grę by nie wchodziło. Propozycja sprzedawcy nie miałaby znaczenia tylko wówczas, gdyby rzecz była już raz naprawiana albo wymieniana, chyba że chodziłoby o wady nieistotne. W tym ostatnim wypadku kolejna niezwłoczna naprawa albo wymiana rzeczy wykluczałaby odstąpienie. W naszej sytuacji ponieważ K odrzuca żądanie naprawy albo wymiany, wyjątek wykluczający odstąpienie nie wchodzi pod rozwagę. Stąd też prawo odstąpienia nie jest wykluczone wg {{pu przepis="art. 560 § 1 zd. 2 KC"}}.
P zmieścił się w terminie wskazanym w {{pu przepis="art. 563 KC"}} (zob. {{pu przepis="art. 111 § 1 KC"}}).
Żadna z innych okoliczności nie miała w tej sytuacji miejsca.
((3)) brak wygaśnięcia uprawnień z rękojmi, {{pu przepis="art. 568 KC"}}
Na koniec należy zawsze zbadać, czy uprawnienia wynikające z rękojmi nie wygasły. Zgodnie bowiem z {{pu przepis="art. 568 KC"}} uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Jest to tzw. [[TerminZawity termin zawity]] (prekluzyjny).
((2)) Brak utraty i zaskarżalność roszczenia
Brak jest okoliczności wskazujących na [[SchematUtrataRoszczenia utratę roszczenia]] przez P albo [[SchematZaskarzalnoscRoszczenia niemożność jego wyegzekwowania]]. Można jedynie wspomnieć o [[WymagalnoscRoszczenia wymagalności roszczenia]] o zapłatę. Ponieważ P i K nie podali żadnego terminu, do którego ta zapłata miałaby nastąpić, zgodnie z {{pu przepis="art. 455 KC"}} zapłata powinna nastąpić niezwłocznie po wezwaniu dłużnika (K) przez wierzyciela (P).
((2)) Wynik
P ma wobec K roszczenie o zapłatę 3.000 zł z {{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}} i {{pu przepis="art. 560 § 2 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 494 KC"}}.
----
CategoryKazusySprzedaz CategoryRekojmia CategoryKazusyOchronaKonsumenta
