Wiki source for KazusDzieloNr2
====Kazus nr 2 z umowy o dzieło====
((1)) Stan faktyczny
P zobowiązał się do wykonania do dnia 8.11.2004 r. prac stolarskich w celu adaptacji pomieszczeń Dworca Głównego PKP w W. na bar fast food. We wrześniu 2004 r. A stwierdził, że P wykonał prace nieprawidłowo, gdyż stworzone przez niego konstrukcje grożą w każdej chwili zawaleniem. Wobec tego wezwał P do poprawienia wykonanych prac w terminie miesiąca. P odmówił dokonania poprawek twierdząc, że lepiej się zna na pracy niż A i więcej w lokalu A się więc nie pojawił. W tej sytuacji A zatrudnił innego wykonawcę - W, który wreszcie należycie wykonał stolarkę. Koszty poprawienia fuszerki P wyniosły 8.000 zł. Przy okazji prac stolarskich jeden z pracowników W przy okazji łączenia konstrukcji uszkodził meble znajdujące się w lokalu. Koszty naprawy mebli wyniosły dalsze 2.000 zł.
Ostatecznie lokal został otwarty zamiast 9.11.2004, dopiero 2.3.2005 r.
A domaga się od P zapłaty odszkodowania w łącznej wysokości 40.000 zł:
1) utracony zysk w wysokości 20.000 zł;
2) 10.000 zł tytułem czynszu, jaki powód musiał zapłacić wynajemcy pomieszczania – PKP – za okres, kiedy lokal był nieczynny, tj. do dnia 2.3.2005 r.;
3) 8.000 zł tytułem zwrotu wynagrodzenia wypłaconego W;
4) 2.000 tytułem zwrotu kosztów naprawy uszkodzonych przez pracownika W mebli.
Ponieważ P nie reaguje na żądania A, ów zdecydował się wnieść dnia 30.4.2007 r. powództwo o zapłatę.
//Czy A przysługuje roszczenie o zapłatę w podanej wysokości?//
((1)) Roszczenie A wobec P o zapłatę 30.000 zł z {{pu przepis="art. 477 § 1 KC"}}, {{pu przepis="art. 472 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 647 KC"}}
A mógłby domagać się zapłaty odszkodowania na podstawie {{pu przepis="art. 477 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 647 KC"}}, jeżeli oddanie po terminie wyremontowanych pomieszczeń stanowi nienależyte wykonanie umowy o roboty budowlane.
Odpowiedzialność odszkodowawcza polega na obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody. Niezależnie od źródła odpowiedzialności odszkodowawczej, stwierdzenie roszczenia wymaga zawsze ustalenia podstawy odpowiedzialności i zakresu odpowiedzialności.
((2)) Powstanie roszczenia
Podstawę odpowiedzialności stanowią przepisy wiążące z określonym zachowaniem sankcję w postaci obowiązku naprawienia szkody. Przepisy te są w prawie cywilnym dość liczne, wobec czego konieczne jest ich usystematyzowanie.
W kazusie P i A łączyła umowa o dzieło ({{pu przepis="art. 627 KC"}} i nast.), wobec czego w pierwszym rzędzie należy zbadać, czy P nie poniesie odpowiedzialności kontraktowej.
Ponieważ przepisy o umowie o dzieło nie zawierają szczególnych postanowień dotyczących nieprawidłowego wykonania świadczenia (uwaga na {{pu przepis="art. 637 KC"}} i {{pu przepis="art. 638 KC"}} w razie wady wykonanego dzieła), należy sięgnąć do przepisów ogólnych.
W zakresie odpowiedzialności kontraktowej przepisy ogólne o odszkodowaniu to przede wszystkim:
- {{pu przepis="art. 493 KC"}},
- {{pu przepis="art. 486 § 1 KC"}},
- {{pu przepis="art. 477 KC"}}, {{pu przepis="art. 491 § 1 zd. 2 KC"}},
- {{pu przepis="art. 471 KC"}}.
W tym wypadku w grę wchodzi roszczenie z {{pu przepis="art. 477 § 1 KC"}}.
((3)) przesłanki odpowiedzialności
Niezależnie jednak od tego, czy mamy do czynienia z odpowiedzialnością deliktową, kontraktową czy na innej podstawie, przesłanki odpowiedzialności są w polskim prawie cywilnym zawsze takie same:
1) szkoda,
2) zdarzenie powodujące szkodę
3) związek przyczynowo-skutkowy między szkodą a zdarzeniem.
Spełnienie tych przesłanek powoduje powstanie roszczenia odszkodowawczego.
Pracując wg powyższego schematu, należy ustalić, czy A doznał szkody, co jest zdarzeniem powodującym szkodę oraz czy pomiędzy szkodą a zdarzeniem istnieje związek przyczynowo-skutkowy.
**(1) szkoda**
W kazusie niewątpliwie utrata korzyści nastąpiła wbrew woli A. Wątpliwości istnieją natomiast co do opłaty z tytułu czynszu najmu. Można jednak przyjąć, że A dokonuje zapłaty na skutek obowiązku zapłaty wynikającego z umowy najmu z PKP i nie jest to obowiązek spełniany w pełni dobrowolnie przez A (inaczej SN w wyroku z 30.10.2002 r., V CKN 1322/00, niepubl.).
A poniósł więc szkodę w wysokości 30.000 zł.
**(2) zdarzenie powodujące szkodę**
W przypadku {{pu przepis="art. 477 KC"}} zdarzeniem jest zwłoka w wykonaniu zobowiązania
**(a) zwłoka**
Ponieważ P nie nie zakończył pracy w terminie, a więc był w [[ZwlokaDluznika zwłoce dłużnika]].
**(b) odpowiedzialność dłużnika**
Wg {{pu przepis="art. 477 KC"}} odszkodowanie należy się tylko w wypadku, gdy dłużnik ponosi odpowiedzialność za zwłokę. Sam przepis {{pu przepis="art. 477 KC"}} nie stanowi jeszcze o zasadzie odpowiedzialności. O tym, za co odpowiada dłużnik decydować będzie bowiem przede wszystkim umowa stron, a w przypadku je braku – regulacje ustawowe.
W pierwszej kolejności znów należy sprawdzić, czy pomiędzy stronami istnieje umowa określająca zakres odpowiedzialności (tzw. umowa o odpowiedzialność). Dopuszczalność takiej umowy wynika z {{pu przepis="art. 473 KC"}}. W naszym kazusie brak jest jednak takiej umowy.
**(3) związek przyczynowo-skutkowy**
Związek przyczynowy jest przesłanką każdej odpowiedzialności cywilnej [Bieniek/Wiśniewski, KC. Komentarz, art. 361 uw. 1]. Przesądzenie związku przyczynowego pomiędzy dwoma faktami jest stwierdzeniem, że według empirycznie poznanych praw przyrody drugi fakt jest skutkiem pierwszego. Fakt, że {{pu przepis="art. 361 § 1 KC"}} powołuje się na normalne następstwa czynu, nakazuje postępować zgodnie z teorią adekwatnej przyczynowości.
Zgodnie z tymi teoriami i zgodnie z przyjętym trybem postępowania można ustalić, iż szkoda w postaci opłaty z tytułu czynszu najmu nie pozostawała w związku z opóźnieniem wykonania prac przez P. Natomiast utracone korzyści pozostają w adekwatnym związku z nieterminowym wykonaniem prac, są bowiem normalnym następstewm niemożności prowadzenia działalności zarobkowej przez A.
((3)) wynik pośredni
Roszczenie odszkodowawcze A wobec P na podstawie {{pu przepis="art. 471 KC"}} powstało tylko w zakresie 20.000 zł (utraconych zarobków).
((2)) Zaskarżalność
Z uwagi na podane terminy należy rozważyć jeszcze ewentualnie możliwość przedawnienia roszczenia z {{pu przepis="art. 471 KC"}}.
((3)) przedawnienie wg {{pu przepis="art. 646 KC"}}
Bieg przedawnienia rozpoczyna się od umówionego dnia oddania dzieła, gdy dzieło w ogóle nie zostało wg powyższych reguł oddane albo oddane zostało po upływie dwóch lat od dnia, kiedy wg umowy stron miało być oddane (wniosek z wyroku SN z dnia 20.4.2006 r.,sygn.: III CSK 2/06, opubl. OSNC z 2007 r. Nr 2, poz. 28). Więcej na temat przedawnienia w umowach o dzieło zob. Art646KC.
W kazusie oddanie dzieła nastąpiło dopiero po poprawkach W. W tej sytuacji bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem faktycznego oddania dzieła, a więc z dniem 2.3.2005.
Roszczenie przedawniło się więc z dniem 2.3.2007 r.
((3)) wynik tymczasowy
W tej sytuacji wniesienie powództwa nastąpiło po upływie dwuletniego okresu przedawnienia. Roszczenie A przeciwko P o 20.000 zł przedawniło się.
((2)) Wynik
A nie może domagać się od P 20.000 zł tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie prac.
((1)) Roszczenie o zwrot kosztów poprawienia działa z {{pu przepis="art. 636 § 1 zd. 2 KC"}}
Roszczenie A przeciw P o zwrot 8.000 zł wypłaconych za prace poprawkowe mogłoby wynikać z {{pu przepis="art. 636 § 1 zd. 2 KC"}}.
((2)) Powstanie roszczenia
Roszczenie w tej sytuacji powstaje, gdy przyjmujący zamówienie wykonywał dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający wezwał go do zmiany sposobu wykonywania i poprawienia prac, wyznaczył termin, który bezskutecznie upłynął.
((3)) umowa o dzieło
Przesłanka w postaci umowy o dzieło została wykazana powyżej.
((3)) sprzeczne z umową albo wadliwe wykonywanie dzieła
Sprzeczne z umową jest wykonywanie dzieła, gdy nie odpowiada warunkom opisanym w kontrakcie (niezgodność z treścią zobowiązania). Ponadto z uwagi na treść {{pu przepis="art. 354 § 1 KC"}} o sprzeczności z umową można mówić również wtedy, gdy przyjmujący zamówienie wykonuje dzieło zgodnie z jego opisem w umowie, ale w sposób nie odpowiadający społeczno-gospodarczemu celowi zobowiązania oraz zasadom współżycia społecznego. Także naruszenie ustalonych zwyczajów, jeżeli takowe istnieją w zakresie, jakiego dotyczy umowa, skutkować może uznaniem za postępowanie sprzeczne z umową.
Wadliwość wykonywania dzieła może dotyczyć sposobu wykonywania oraz efektu.
Trudno jest rozgraniczyć sytuacje, gdy dzieło jest wykonywanie w sposób sprzeczny z umową od sytuacji, gdy jest wykonywane w sposób wadliwy. Każde wykonywanie wadliwe będzie bowiem także sprzeczne z umową.
((3)) przed lub przy wydaniu lub odebraniu dzieła
Ważny jest także moment ustalenia sprzeczności z umową albo wadliwości wykonywania dzieła. {{pu przepis="Art. 636 § 1 KC"}} nie znajduje bowiem zastosowania pod odebraniu dzieła (wyrok SN z dnia 3.11.2000 r., sygn. akt: IV CKN 152/00, opubl. w OSNC 2001 r. Nr 4, poz. 63). Po odebraniu dzieła ochrona zamawiającego realizuje się na podstawie przepisów o rękojmi za wady (art. 637 § 1 i 2 KC przy uwzględnieniu także {{pu przepis="art. 638 KC"}}). Ustalono powyżej, że do oddania dzieła nie doszło, ponieważ A nie dokonał odbioru prac.
((2)) Zaskarżalność roszczenia
Roszczenie jest przedawnione, gdyż upłynął termin dwu lat od oddania dzieła.
((2)) Wynik
Roszczenie o zapłatę 8.000 zł nie przysługuje.
((1)) Roszczenie o 2.000 zł tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika W z art. 636 § 1 zd. 2 w zw. z art. 471, 474 KC.
Co do zasady roszczenie przysługuje, ale z uwagi na upływ dwuletniego terminu przedawnienia, nie może być skutecznie dochodzone na drodze sądowej.
-----
CategoryKazusyDzielo
((1)) Stan faktyczny
P zobowiązał się do wykonania do dnia 8.11.2004 r. prac stolarskich w celu adaptacji pomieszczeń Dworca Głównego PKP w W. na bar fast food. We wrześniu 2004 r. A stwierdził, że P wykonał prace nieprawidłowo, gdyż stworzone przez niego konstrukcje grożą w każdej chwili zawaleniem. Wobec tego wezwał P do poprawienia wykonanych prac w terminie miesiąca. P odmówił dokonania poprawek twierdząc, że lepiej się zna na pracy niż A i więcej w lokalu A się więc nie pojawił. W tej sytuacji A zatrudnił innego wykonawcę - W, który wreszcie należycie wykonał stolarkę. Koszty poprawienia fuszerki P wyniosły 8.000 zł. Przy okazji prac stolarskich jeden z pracowników W przy okazji łączenia konstrukcji uszkodził meble znajdujące się w lokalu. Koszty naprawy mebli wyniosły dalsze 2.000 zł.
Ostatecznie lokal został otwarty zamiast 9.11.2004, dopiero 2.3.2005 r.
A domaga się od P zapłaty odszkodowania w łącznej wysokości 40.000 zł:
1) utracony zysk w wysokości 20.000 zł;
2) 10.000 zł tytułem czynszu, jaki powód musiał zapłacić wynajemcy pomieszczania – PKP – za okres, kiedy lokal był nieczynny, tj. do dnia 2.3.2005 r.;
3) 8.000 zł tytułem zwrotu wynagrodzenia wypłaconego W;
4) 2.000 tytułem zwrotu kosztów naprawy uszkodzonych przez pracownika W mebli.
Ponieważ P nie reaguje na żądania A, ów zdecydował się wnieść dnia 30.4.2007 r. powództwo o zapłatę.
//Czy A przysługuje roszczenie o zapłatę w podanej wysokości?//
((1)) Roszczenie A wobec P o zapłatę 30.000 zł z {{pu przepis="art. 477 § 1 KC"}}, {{pu przepis="art. 472 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 647 KC"}}
A mógłby domagać się zapłaty odszkodowania na podstawie {{pu przepis="art. 477 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 647 KC"}}, jeżeli oddanie po terminie wyremontowanych pomieszczeń stanowi nienależyte wykonanie umowy o roboty budowlane.
Odpowiedzialność odszkodowawcza polega na obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody. Niezależnie od źródła odpowiedzialności odszkodowawczej, stwierdzenie roszczenia wymaga zawsze ustalenia podstawy odpowiedzialności i zakresu odpowiedzialności.
((2)) Powstanie roszczenia
Podstawę odpowiedzialności stanowią przepisy wiążące z określonym zachowaniem sankcję w postaci obowiązku naprawienia szkody. Przepisy te są w prawie cywilnym dość liczne, wobec czego konieczne jest ich usystematyzowanie.
W kazusie P i A łączyła umowa o dzieło ({{pu przepis="art. 627 KC"}} i nast.), wobec czego w pierwszym rzędzie należy zbadać, czy P nie poniesie odpowiedzialności kontraktowej.
Ponieważ przepisy o umowie o dzieło nie zawierają szczególnych postanowień dotyczących nieprawidłowego wykonania świadczenia (uwaga na {{pu przepis="art. 637 KC"}} i {{pu przepis="art. 638 KC"}} w razie wady wykonanego dzieła), należy sięgnąć do przepisów ogólnych.
W zakresie odpowiedzialności kontraktowej przepisy ogólne o odszkodowaniu to przede wszystkim:
- {{pu przepis="art. 493 KC"}},
- {{pu przepis="art. 486 § 1 KC"}},
- {{pu przepis="art. 477 KC"}}, {{pu przepis="art. 491 § 1 zd. 2 KC"}},
- {{pu przepis="art. 471 KC"}}.
W tym wypadku w grę wchodzi roszczenie z {{pu przepis="art. 477 § 1 KC"}}.
((3)) przesłanki odpowiedzialności
Niezależnie jednak od tego, czy mamy do czynienia z odpowiedzialnością deliktową, kontraktową czy na innej podstawie, przesłanki odpowiedzialności są w polskim prawie cywilnym zawsze takie same:
1) szkoda,
2) zdarzenie powodujące szkodę
3) związek przyczynowo-skutkowy między szkodą a zdarzeniem.
Spełnienie tych przesłanek powoduje powstanie roszczenia odszkodowawczego.
Pracując wg powyższego schematu, należy ustalić, czy A doznał szkody, co jest zdarzeniem powodującym szkodę oraz czy pomiędzy szkodą a zdarzeniem istnieje związek przyczynowo-skutkowy.
**(1) szkoda**
W kazusie niewątpliwie utrata korzyści nastąpiła wbrew woli A. Wątpliwości istnieją natomiast co do opłaty z tytułu czynszu najmu. Można jednak przyjąć, że A dokonuje zapłaty na skutek obowiązku zapłaty wynikającego z umowy najmu z PKP i nie jest to obowiązek spełniany w pełni dobrowolnie przez A (inaczej SN w wyroku z 30.10.2002 r., V CKN 1322/00, niepubl.).
A poniósł więc szkodę w wysokości 30.000 zł.
**(2) zdarzenie powodujące szkodę**
W przypadku {{pu przepis="art. 477 KC"}} zdarzeniem jest zwłoka w wykonaniu zobowiązania
**(a) zwłoka**
Ponieważ P nie nie zakończył pracy w terminie, a więc był w [[ZwlokaDluznika zwłoce dłużnika]].
**(b) odpowiedzialność dłużnika**
Wg {{pu przepis="art. 477 KC"}} odszkodowanie należy się tylko w wypadku, gdy dłużnik ponosi odpowiedzialność za zwłokę. Sam przepis {{pu przepis="art. 477 KC"}} nie stanowi jeszcze o zasadzie odpowiedzialności. O tym, za co odpowiada dłużnik decydować będzie bowiem przede wszystkim umowa stron, a w przypadku je braku – regulacje ustawowe.
W pierwszej kolejności znów należy sprawdzić, czy pomiędzy stronami istnieje umowa określająca zakres odpowiedzialności (tzw. umowa o odpowiedzialność). Dopuszczalność takiej umowy wynika z {{pu przepis="art. 473 KC"}}. W naszym kazusie brak jest jednak takiej umowy.
**(3) związek przyczynowo-skutkowy**
Związek przyczynowy jest przesłanką każdej odpowiedzialności cywilnej [Bieniek/Wiśniewski, KC. Komentarz, art. 361 uw. 1]. Przesądzenie związku przyczynowego pomiędzy dwoma faktami jest stwierdzeniem, że według empirycznie poznanych praw przyrody drugi fakt jest skutkiem pierwszego. Fakt, że {{pu przepis="art. 361 § 1 KC"}} powołuje się na normalne następstwa czynu, nakazuje postępować zgodnie z teorią adekwatnej przyczynowości.
Zgodnie z tymi teoriami i zgodnie z przyjętym trybem postępowania można ustalić, iż szkoda w postaci opłaty z tytułu czynszu najmu nie pozostawała w związku z opóźnieniem wykonania prac przez P. Natomiast utracone korzyści pozostają w adekwatnym związku z nieterminowym wykonaniem prac, są bowiem normalnym następstewm niemożności prowadzenia działalności zarobkowej przez A.
((3)) wynik pośredni
Roszczenie odszkodowawcze A wobec P na podstawie {{pu przepis="art. 471 KC"}} powstało tylko w zakresie 20.000 zł (utraconych zarobków).
((2)) Zaskarżalność
Z uwagi na podane terminy należy rozważyć jeszcze ewentualnie możliwość przedawnienia roszczenia z {{pu przepis="art. 471 KC"}}.
((3)) przedawnienie wg {{pu przepis="art. 646 KC"}}
Bieg przedawnienia rozpoczyna się od umówionego dnia oddania dzieła, gdy dzieło w ogóle nie zostało wg powyższych reguł oddane albo oddane zostało po upływie dwóch lat od dnia, kiedy wg umowy stron miało być oddane (wniosek z wyroku SN z dnia 20.4.2006 r.,sygn.: III CSK 2/06, opubl. OSNC z 2007 r. Nr 2, poz. 28). Więcej na temat przedawnienia w umowach o dzieło zob. Art646KC.
W kazusie oddanie dzieła nastąpiło dopiero po poprawkach W. W tej sytuacji bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem faktycznego oddania dzieła, a więc z dniem 2.3.2005.
Roszczenie przedawniło się więc z dniem 2.3.2007 r.
((3)) wynik tymczasowy
W tej sytuacji wniesienie powództwa nastąpiło po upływie dwuletniego okresu przedawnienia. Roszczenie A przeciwko P o 20.000 zł przedawniło się.
((2)) Wynik
A nie może domagać się od P 20.000 zł tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie prac.
((1)) Roszczenie o zwrot kosztów poprawienia działa z {{pu przepis="art. 636 § 1 zd. 2 KC"}}
Roszczenie A przeciw P o zwrot 8.000 zł wypłaconych za prace poprawkowe mogłoby wynikać z {{pu przepis="art. 636 § 1 zd. 2 KC"}}.
((2)) Powstanie roszczenia
Roszczenie w tej sytuacji powstaje, gdy przyjmujący zamówienie wykonywał dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający wezwał go do zmiany sposobu wykonywania i poprawienia prac, wyznaczył termin, który bezskutecznie upłynął.
((3)) umowa o dzieło
Przesłanka w postaci umowy o dzieło została wykazana powyżej.
((3)) sprzeczne z umową albo wadliwe wykonywanie dzieła
Sprzeczne z umową jest wykonywanie dzieła, gdy nie odpowiada warunkom opisanym w kontrakcie (niezgodność z treścią zobowiązania). Ponadto z uwagi na treść {{pu przepis="art. 354 § 1 KC"}} o sprzeczności z umową można mówić również wtedy, gdy przyjmujący zamówienie wykonuje dzieło zgodnie z jego opisem w umowie, ale w sposób nie odpowiadający społeczno-gospodarczemu celowi zobowiązania oraz zasadom współżycia społecznego. Także naruszenie ustalonych zwyczajów, jeżeli takowe istnieją w zakresie, jakiego dotyczy umowa, skutkować może uznaniem za postępowanie sprzeczne z umową.
Wadliwość wykonywania dzieła może dotyczyć sposobu wykonywania oraz efektu.
Trudno jest rozgraniczyć sytuacje, gdy dzieło jest wykonywanie w sposób sprzeczny z umową od sytuacji, gdy jest wykonywane w sposób wadliwy. Każde wykonywanie wadliwe będzie bowiem także sprzeczne z umową.
((3)) przed lub przy wydaniu lub odebraniu dzieła
Ważny jest także moment ustalenia sprzeczności z umową albo wadliwości wykonywania dzieła. {{pu przepis="Art. 636 § 1 KC"}} nie znajduje bowiem zastosowania pod odebraniu dzieła (wyrok SN z dnia 3.11.2000 r., sygn. akt: IV CKN 152/00, opubl. w OSNC 2001 r. Nr 4, poz. 63). Po odebraniu dzieła ochrona zamawiającego realizuje się na podstawie przepisów o rękojmi za wady (art. 637 § 1 i 2 KC przy uwzględnieniu także {{pu przepis="art. 638 KC"}}). Ustalono powyżej, że do oddania dzieła nie doszło, ponieważ A nie dokonał odbioru prac.
((2)) Zaskarżalność roszczenia
Roszczenie jest przedawnione, gdyż upłynął termin dwu lat od oddania dzieła.
((2)) Wynik
Roszczenie o zapłatę 8.000 zł nie przysługuje.
((1)) Roszczenie o 2.000 zł tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika W z art. 636 § 1 zd. 2 w zw. z art. 471, 474 KC.
Co do zasady roszczenie przysługuje, ale z uwagi na upływ dwuletniego terminu przedawnienia, nie może być skutecznie dochodzone na drodze sądowej.
-----
CategoryKazusyDzielo
