Wiki source for GminnaOsobaPrawna
====Gminna osoba prawna====
==definicja pojęcia==
Gminną osobą prawną (zob. np. {{pu przepis="art. 9 ust. 2 USamorzGm"}}, {{pu przepis="art. 2 pkt 6) UOgrProwDziałGosp"}}) jest podmiot, spełniający dwa warunki:
1) zgodnie z {{pu przepis="art. 33 KC"}} ustawa winna przydawać mu osobowość prawną (np. spółka z o.o. albo spółka akcyjna, {{pu przepis="art. 12 KSH"}})
2) podmiotem partycypującym w tymże podmiocie musi być gmina.
W związku z tym drugim wymogiem pojawia się pytanie, jak duży ma być udział gminy w osobie prawnej, aby została ona uznana za gminną osobę prawną (dalej zwaną g.o.p.) w rozumieniu stosownych przepisów. W tym zakresie wykształciły się trzy koncepcje:
((2)) Koncepcja najszersza
Najszersza z nich zakłada, iż gminną osobą prawną jest "każda jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną, której majątek przynajmniej w części stanowi mienie gminne" (Szewc w: JyzPlaweckiSzewcKomentarz, 2005, art. 9 nr 7). To rozwiązanie traktuje więc jako g.o.p. wszelkie spółki kapitałowe bez względu na wysokość udziału gminy). Tą koncepcję lansują także - jak wynika z doświadczenia - przede wszystkim same gminy, przede wszystkim z ostrożności związanej z ich odpowiedzialnością za mienie komunalne.
((2)) Koncepcja pośrednia
Koncepcja pośrednia wychodzi z założenia, że g.o.p. będzie tylko taki podmiot, w którego mieniu gmina posiada wkład w wysokości przynajmniej 51% udziałów (akcji) (tak np. T. Rabska (Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej Wspólnota, 1993, nr 21), J. Jagoda (w: B. Dolnicki (red.), „Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz", 2 wydanie, Wolters Kluwer 2007, str. 68-69).
Do tej koncepcji należy zaliczyć także głos, według którego decydująca jest możliwość kontroli przez j.s.t. konkretnego podmiotu (Szewc w: JyzPlaweckiSzewcKomentarz, 2005, art. 9 nr 7). Niektórzy jednak wymagają dla takiego wpływu określonego, kwalifikowanego, udziału j.s.t. w osobie prawnej. I tak wg S. Dudzika w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością udział jednostki samorządu terytorialnego w kapitale zakładowym powinien wynosić co najmniej dwie trzecie, zaś w spółce akcyjnej udział w kapitale akcyjnym - nie mniej niż trzy czwarte (Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego. Problematyka prawna, Zakamycze 1998, str. 125).
((2)) Koncepcja przeważająca
Kwalitatywnie przeważa jednak idea, że za g.o.p. uznać można jedynie taki podmiot, którego mienie w całości stanowi mienie komunalne. Chodzi tu więc wyłącznie o tzw. jednoosobowe gminne osoby prawne. Zwolennikami tej koncepcji są m.in.: Z. Niewiadomski i J. Szreniawski (Problem dopuszczalności działalności gospodarczej samorządu terytorialnego), T. Dybowski (Mienie komunalne), C. Banasiński, M. Kulesza i D. Szafrański (Komentarz do ustawy o gospodarce komunalnej (str. 52 i nast.)) oraz K. Bandarzewski (Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, LexisNexis, Warszawa 2007, str. 422-423), A. Deloff-Białek i G. Wyszogrodzki (Powierzenie zadania o udzielenie zamówienia publicznego w kontekście relacji między jednostką samorządu terytorialnego a spółką komunalną w: Finanse komunalne, Nr 4 z 2007, str. 50-51), A. Modras (Status spółki komunalnej w świetle przepisów prawa administracyjnego w: Samorząd Terytorialny nr 7-8 z 2004, str. 61). Także orzecznictwo przychyla się do tego rozwiązania (zob. wyroki SN w sprawach o sygn. akt: [[http://www.e-prawo.com/objects/26690,Uchwa,a,Sk,adu,Siedmiu,S,dzi,w,S,du,Najwy,szego,III,CZP,6,95.html III CZP 6/95, OSN 1995, nr 5, poz. 72]] jak również orzeczenia SN dotyczące tzw. państwowych osób prawnych: III CZP 140/91, OSNC 1992, nr 6, poz. 109, [[http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/do/doc?d=3F61BAE702C725730E49B1E7323EF363DFD91CAB&sc= I SA 1925/92, ONSA 1994, nr 4, poz. 149]] i inne).
((2)) Własny pogląd
Wydaje się jednak, iż za słuszny uznać należy koncept pośredni, wymagający możliwości kontrolowania podmiotu przez gminę. Kontrola ze strony gminy może wynikać stąd, iż dysponuje ona bezpośrednio lub pośrednio powyżej 50 % głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik, użytkownik lub na podstawie porozumień z innymi osobami, albo ma pozycję dominującą w rozumieniu przepisów {{pu przepis="art. 4 KSH"}} (a dokładnie art. 4 § 1 pkt 4 lit. b) lub c), lub e) KSH). Pogląd najszerszy bazuje na dawnych realiach, gdy gminne osoby prawne powstawały z przekształcenia przedsiębiorstw komunalnych, działających wyłącznie na podstawie mienia gminnego. Obecnie takie rozumowanie nie jest już zgodne z rzeczywistością, gdy gminy zaczynają działać na wielu obszarach, tworząc wyspecjalizowane podmioty, często z udziałem podmiotów prywatnych.
((2)) Definicja
Ostatecznie więc za g.o.p. uznać należy osoby prawne, w których j.s.t. mają taki udział, który zapewnia im realny wpływ na działanie podmiotu. przede wszystkim możliwość jego kontrolowania.
((1)) Literatura
JagodaSamorzadTerytorialny2011
----
CategoryLeksykonG CategoryGospodarkaKomunalna CategoryPrawoSpolek CategoryArtykuly
==definicja pojęcia==
Gminną osobą prawną (zob. np. {{pu przepis="art. 9 ust. 2 USamorzGm"}}, {{pu przepis="art. 2 pkt 6) UOgrProwDziałGosp"}}) jest podmiot, spełniający dwa warunki:
1) zgodnie z {{pu przepis="art. 33 KC"}} ustawa winna przydawać mu osobowość prawną (np. spółka z o.o. albo spółka akcyjna, {{pu przepis="art. 12 KSH"}})
2) podmiotem partycypującym w tymże podmiocie musi być gmina.
W związku z tym drugim wymogiem pojawia się pytanie, jak duży ma być udział gminy w osobie prawnej, aby została ona uznana za gminną osobę prawną (dalej zwaną g.o.p.) w rozumieniu stosownych przepisów. W tym zakresie wykształciły się trzy koncepcje:
((2)) Koncepcja najszersza
Najszersza z nich zakłada, iż gminną osobą prawną jest "każda jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną, której majątek przynajmniej w części stanowi mienie gminne" (Szewc w: JyzPlaweckiSzewcKomentarz, 2005, art. 9 nr 7). To rozwiązanie traktuje więc jako g.o.p. wszelkie spółki kapitałowe bez względu na wysokość udziału gminy). Tą koncepcję lansują także - jak wynika z doświadczenia - przede wszystkim same gminy, przede wszystkim z ostrożności związanej z ich odpowiedzialnością za mienie komunalne.
((2)) Koncepcja pośrednia
Koncepcja pośrednia wychodzi z założenia, że g.o.p. będzie tylko taki podmiot, w którego mieniu gmina posiada wkład w wysokości przynajmniej 51% udziałów (akcji) (tak np. T. Rabska (Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej Wspólnota, 1993, nr 21), J. Jagoda (w: B. Dolnicki (red.), „Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz", 2 wydanie, Wolters Kluwer 2007, str. 68-69).
Do tej koncepcji należy zaliczyć także głos, według którego decydująca jest możliwość kontroli przez j.s.t. konkretnego podmiotu (Szewc w: JyzPlaweckiSzewcKomentarz, 2005, art. 9 nr 7). Niektórzy jednak wymagają dla takiego wpływu określonego, kwalifikowanego, udziału j.s.t. w osobie prawnej. I tak wg S. Dudzika w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością udział jednostki samorządu terytorialnego w kapitale zakładowym powinien wynosić co najmniej dwie trzecie, zaś w spółce akcyjnej udział w kapitale akcyjnym - nie mniej niż trzy czwarte (Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego. Problematyka prawna, Zakamycze 1998, str. 125).
((2)) Koncepcja przeważająca
Kwalitatywnie przeważa jednak idea, że za g.o.p. uznać można jedynie taki podmiot, którego mienie w całości stanowi mienie komunalne. Chodzi tu więc wyłącznie o tzw. jednoosobowe gminne osoby prawne. Zwolennikami tej koncepcji są m.in.: Z. Niewiadomski i J. Szreniawski (Problem dopuszczalności działalności gospodarczej samorządu terytorialnego), T. Dybowski (Mienie komunalne), C. Banasiński, M. Kulesza i D. Szafrański (Komentarz do ustawy o gospodarce komunalnej (str. 52 i nast.)) oraz K. Bandarzewski (Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, LexisNexis, Warszawa 2007, str. 422-423), A. Deloff-Białek i G. Wyszogrodzki (Powierzenie zadania o udzielenie zamówienia publicznego w kontekście relacji między jednostką samorządu terytorialnego a spółką komunalną w: Finanse komunalne, Nr 4 z 2007, str. 50-51), A. Modras (Status spółki komunalnej w świetle przepisów prawa administracyjnego w: Samorząd Terytorialny nr 7-8 z 2004, str. 61). Także orzecznictwo przychyla się do tego rozwiązania (zob. wyroki SN w sprawach o sygn. akt: [[http://www.e-prawo.com/objects/26690,Uchwa,a,Sk,adu,Siedmiu,S,dzi,w,S,du,Najwy,szego,III,CZP,6,95.html III CZP 6/95, OSN 1995, nr 5, poz. 72]] jak również orzeczenia SN dotyczące tzw. państwowych osób prawnych: III CZP 140/91, OSNC 1992, nr 6, poz. 109, [[http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/do/doc?d=3F61BAE702C725730E49B1E7323EF363DFD91CAB&sc= I SA 1925/92, ONSA 1994, nr 4, poz. 149]] i inne).
((2)) Własny pogląd
Wydaje się jednak, iż za słuszny uznać należy koncept pośredni, wymagający możliwości kontrolowania podmiotu przez gminę. Kontrola ze strony gminy może wynikać stąd, iż dysponuje ona bezpośrednio lub pośrednio powyżej 50 % głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik, użytkownik lub na podstawie porozumień z innymi osobami, albo ma pozycję dominującą w rozumieniu przepisów {{pu przepis="art. 4 KSH"}} (a dokładnie art. 4 § 1 pkt 4 lit. b) lub c), lub e) KSH). Pogląd najszerszy bazuje na dawnych realiach, gdy gminne osoby prawne powstawały z przekształcenia przedsiębiorstw komunalnych, działających wyłącznie na podstawie mienia gminnego. Obecnie takie rozumowanie nie jest już zgodne z rzeczywistością, gdy gminy zaczynają działać na wielu obszarach, tworząc wyspecjalizowane podmioty, często z udziałem podmiotów prywatnych.
((2)) Definicja
Ostatecznie więc za g.o.p. uznać należy osoby prawne, w których j.s.t. mają taki udział, który zapewnia im realny wpływ na działanie podmiotu. przede wszystkim możliwość jego kontrolowania.
((1)) Literatura
JagodaSamorzadTerytorialny2011
----
CategoryLeksykonG CategoryGospodarkaKomunalna CategoryPrawoSpolek CategoryArtykuly
