Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wiki source for FormyKsztalceniaUstawicznegoWPolsce


Show raw source

===== Formy kształcenia ustawicznego w Polsce =====

>>Zob. ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z dnia 11 stycznia 2017 r.) ([[http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2017/59/1 Dz.U. 2017, poz. 59]])>>

((1)) POJECIE KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO
Pod kształceniem ustawicznym należy w Polsce rozumieć kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny ({{pu przepis="art. 3 pkt 16 USystOświaty"}}; po 1.9.2017 art. 4 pkt 30 PrOświatowe).

((1)) FORMY KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO
Kształcenie ustawiczne może być prowadzone:
- w publicznych i niepublicznych szkołach dla dorosłych lub
- w publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego, ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego (art. 117 ust. 1 PrOświatowe).
Ponadto jako formy nieszkolne można wskazać "uniwersytety powszechne" (dalej: UP) oraz - rzadziej tzw. "uniwersytety ludowe" (dalej: UL).

((2)) Publiczne/niepubliczne szkoły dla dorosłych
Szkoły dla dorosłych mogą być szkołami podstawowymi oraz ponadpodstawowymi (liceum ogólnokształcące dla dorosłych, szkoła policealna (art. 141 PrOświatowe). Ich charakter publiczny wynika stąd, że są zakładane i prowadzone przez podmioty publiczne, w szczególności jednostki samorządu terytorialnego upoważnione do tworzenia tego rodzaju placówek (gminy - w zakresie szkół podstawowych i powiaty w zakresie szkół ponadpodstawowych).

((2)) Centra kształcenia zawodowego i ustawicznego (CKZiU)
CKZiU są tworzone w wyniku połączenia szkoły dla dorosłych (def. art. 4 pkt 29 PrOświatowe), szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe lub placówek kształcenia ustawicznego, placówek kształcenia praktycznego oraz ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego (art. 93 PrOświatowe). Warunkiem utworzenia CKZiU jest jednak, aby w jego skład wchodziła co najmniej jedna szkoła prowadząca kształcenie zawodowe oraz co najmniej jedna placówka kształcenia praktycznego.
Centra kształcenia zawodowego i ustawicznego są "placówkami edukacji pozaszkolnej, umożliwiającymi uzyskanie i uzupełnienie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych również przez te osoby, które nie podlegają już obowiązkowi szkolnemu (a nawet obowiązkowi nauki)" (Pilich, Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, 2015, Art. 2 uw. 6). CKZiU prowadzi się "kwalifikacyjne kursy zawodowe, a także podejmuje działania w zakresie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej" (art. 93 ust. 3 Prawa oświatowego). Celem tego jest "podniesienie rangi kształcenia praktycznego dzięki pełniejszej współpracy z pracodawcami i organizacjami pracodawców oraz usprawnienie organizacji i realizacji kształcenia praktycznego w szkołach zawodowych funkcjonujących na poziomie lokalnym" (uzasadnienie do projektu ustawy - Prawo oświatowe). Dysponują więc ofertą formalną i nieformalną.
Kształcenie może być prowadzone jako stacjonarne lub zaoczne, a także z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (art. 117 ust. 3 PrOświatowe).

((2)) Formy pozaszkolne
Do form pozaszkolnych kwalifikują się uniwersytety powszechne i uniwersytety ludowe. Wskazać trzeba także na inne podobne przedsięwzięcia: [[UniwersytetTrzeciegoWieku uniwersytet trzeciego wieku]], uniwersytety dla dzieci itp.

((3)) Uniwersytet powszechny (UP)
Uniwersytet powszechny jest placówką oświatową, w której młodzież i osoby dorosłe mają możliwość zdobywania lub pogłębiania wiedzy oraz zaspokajania zainteresowań w zakresie wybranych zagadnień społeczno-politycznych, gospodarczych, kulturalnych bądź też innych dziedzin nauk, np. medycyny, higieny, rolnictwa, prawa, pedagogiki, psychologii. W ramach działalności uniwersytetu mogą być prowadzone zajęcia praktyczne, np. nauka kroju i szycia, gotowania, uprawy i pielęgnacji roślin, języków obcych itp. (Zarządzenie Nr 49 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 7 września 1990 r. w sprawie zasad metodycznych statystyki oświaty i wychowania (Dz. Urz. GUS z dnia 10 września 1990 r. nr 17, poz. 97). Uniwersytet powszechny jest placówką o stałej siedzibie i stałym zespole uczestników. Realizacja programu nauki trwa rok.

((3)) Uniwersytet ludowy (UL)
Uniwersytet ludowy jest to placówka oświatowa przeznaczona przede wszystkim dla młodzieży wiejskiej. Zadaniem uniwersytetu ludowego jest przygotowanie młodzieży do aktywnego udziału w pracy społeczno-politycznej, gospodarczej, oświatowej i kulturalnej w środowisku wiejskim (zob. Zarządzenie Nr 49 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 7 września 1990 r. w sprawie zasad metodycznych statystyki oświaty i wychowania (Dz. Urz. GUS z dnia 10 września 1990 r. nr 17, poz. 97). Programy nauczania obejmują wybrane zagadnienia dotyczące pracy kulturalno-oświatowej, spółdzielczości oraz ogólnohumanistycznej w środowisku wiejskim. Na realizację programu przeznacza się 5-7 miesięcy.
Obecnie powstaje [[http://uniwersytetludowy.eu/ul Zachodnipomorski UL]] w formie fundacji.

((3)) Uniwersytet trzeciego wieku
Więcej zob. w **[[UniwersytetTrzeciegoWieku osobnym dokumencie]]**.

((1)) Tworzenie Centrum kształcenia ustawicznego (po 1.9.2017)
Celem utworzenia CKUiZ jest konsolidacja edukacji zawodowej i ustawicznej w centrach w wyniku połączenia ze sobą szkół prowadzących kształcenie zawodowe, placówek kształcenia ustawicznego, placówek kształcenia praktycznego lub ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego oraz szkół dla dorosłych (Pilich, Komentarz do art.62(a) ustawy o systemie oświaty, 2015, LEX). Co najmniej jedna szkoła prowadząca kształcenie zawodowe musi należeć do CKUiZ. Natomiast to szkoły i placówki wymienione w określonych przepisach będą prowadzić kształcenie ustawiczne, także w formach pozaszkolnych (art. 117 Prawa oświatowego), oraz praktyczną naukę zawodu (art. 120 Prawa oświatowego).
Podstawą prawna tworzenia CKZiU jest art. 93 PrOświatowe. Utworzenie centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego, zwanego dalej CKZiU, następuje na podstawie aktu założycielskiego.
Organ założycielski (osoba fizyczna lub osoba prawna inna niż jednostka samorządu terytorialnego), zakładający CKZiU, podpisuje akt założycielski oraz nadaje pierwszy statut, który przesyła się właściwemu kuratorowi oświaty oraz innym organom właściwym do sprawowania nadzoru pedagogicznego. W akcie założycielskim należy określić w szczególności skład CKZiU, z uwzględnieniem W statucie nowo utworzonego CKZiU należy określić m.in. jego cele, zadania i organizację, z uwzględnieniem, w szczególności, regulacji zawartych w art. 62a ust. 3 i 4 USystOświaty, w myśl których CKZiU obowiązane jest prowadzić kwalifikacyjne kursy zawodowe, podejmować działania w zakresie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej, a także współpracować z pracodawcami i organizacjami pracodawców."
W przypadku samorządu powiatowego utworzenie CKZiU jako jednostki budżetowej następuje na podstawie:
- {{pu przepis="art. 12 pkt 8 lit. i USamorzPowiat"}} oraz {{pu przepis="art. 12 pkt 11 USamorzPowiat"}} (kompetencje samorządu powiatowego) oraz
- kiedyś art. 58 ust. 1 i 6 USystOświaty, art. 62 ust. 3 i 5 USystOświaty i art. 62a ust. 1 i 2 USystOświaty (obecnie art. 88 ust. 1 i 7 PrOświatowe, art. 91 i art. 93 PrOświatowe) oraz
- {{pu przepis="art. 12 ust. 1 pkt 2, ust. 2,5 i 7 UFinansePubl"}} (dot. utworzenia jednostek budżetowych).

>>Przykładowy [[http://ckziu.wloclawek.pl/images/statut-ckziu-wrzesien-2016.pdf statut]] >> Do uchwały załącza się akt założycielski. Po wejściu uchwały w życie organ założycielski podpisuje akt założycielski oraz nadaje pierwszy statut.

((1)) Tworzenie UP i UL
Działalność UP i UL nie została uregulowana w sposób bezpośredni. UL są - wg przyjętej powyżej definicji - organizacyjną formą pozaszkolnego kształcenia młodzieży i dorosłych, głównie w środowisku wiejskim. Funkcjonalnie rzecz biorąc UL są więc formą kształcenia ustawicznego.
Niemniej jednak nie mają charakteru formalnego, wobec czego utworzenia UP i UL **nie należy** w obecnym stanie prawnym opierać o zasady dotyczące szkół dla dorosłych względnie placówek kształcenia ustawicznego. Szkoła dla dorosłych i placówka kształcenia ustawicznego może być zakładana i prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego, inną osobę prawną lub osobę fizyczną (art. 8 ust. 2 pkt 1 PrOświatowe). Jednostki samorządu terytorialnego mogą przy tym zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne ({{pu przepis="art. 7 ust. 1 pkt 8 USamorzGm"}}).
Natomiast UL i UP mogą zakładać wszelkie podmioty, w tym także osoby fizyczne.

((1)) Tworzenie uniwersytetów trzeciego wieku
Więcej w **[[UniwersytetTrzeciegoWieku osobnym dokumencie]]**.
----
((1)) Akty prawne:
**Rozporządzenia**
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych ([[http://isip.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20140000622&type=2 Dz.U. 2014 poz. 622]]),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego ([[http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20160002094+2016%2412%2422&type=2 Dz.U. 2016 poz. 2094]]),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek ([[http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20150001214&type=2 Dz.U. 2015 poz. 1214]]),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie ramowych statutów: publicznego centrum kształcenia ustawicznego, publicznego ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego oraz publicznego centrum kształcenia praktycznego ([[http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20031321226&type=2 Dz.U. 2003 nr 132 poz. 1226]]),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ([[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20010610624 Dz.U. 2001 nr 61 poz. 624]])
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach ([[http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20120000184&type=2 Dz.U. 2012 poz. 184]])
-----
CategoryUniwersytetLudowy