Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Administracja ...
  E U W T Charakter Prawny
  E U W T Czlonkowie
  E U W T Finansowanie
  E U W T Formy Wspolpra...
  E U W T Historia
  E U W T Jako Instytucj...
  E U W T Konwencja
  E U W T Korzysci
  E U W T Odpowiedzialnosc
  E U W T Prawo Podatkowe
  E U W T Prawo Pracy
  E U W T Siedziba
  E U W T Statut
  E U W T Struktura Orga...
  E U W T Tworzenie
  E U W T Wlasnosc
  E U W T Zadania
  E U W T Zamowienia Pub...
  E U W Tw Procesie Inte...
  Przeniesienie Kompeten...
  Trangraniczna Realizac...
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Korzyści płynące z utworzenia EUWT


A. Możliwość realizacji projektów transgranicznych
Zakres zadań dla EUWT wynika przede wszystkim z jego statutu, przy czym nadanie mu określonych zadań zależy od tego, jakie zadania przypisane są podmiotom powołującym EUWT. Stąd też ugrupowanie może przejąć przynajmniej takie zadania, jakie należą do kompetencji założycieli. W przypadku, w którym EUWT zakładane jest przez gminy, może ono przejąć przynajmniej wszelkie zadania z zakresu zadań własnych gminy. Dzięki temu EUWT jest formą prawną wskazaną w szczególności wtedy, gdy zadania jednostek samorządu terytorialnego wymagają działań transgranicznych (przykład: transport publiczny).
Zaznaczyć należy, iż ze względu na art. 1 ust. 2 Rozporządzenia o EUWT ugrupowanie nie tylko może ale również musi mieć na celu wspieranie transgranicznej spójności ekonomicznej i społecznej.

1. Zalety EUWT wobec formy współpracy w postaci euroregionów
Euroregiony nie posiadają własnej osobowości prawnej, co znacznie obniża ich efektywność.

2. Przedmiot działalności EUWT
EUWT może realizować wyłącznie te zadania, jakie zostały mu powierzone przez jego członków. Dodatkowo wszystkie zadania powierzone ugrupowaniu muszą mieścić się w kompetencji każdego z członków na mocy jego prawa krajowego (art. 7 ust. 2 zd. 2 RozpWEEUWT
art. 7 RozpWEEUWT
1. EUWT wykonuje zadania powierzane mu przez członków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Zadania te określone są w konwencji uzgodnionej przez członków EUWT zgodnie z art. 4 i 8.
2. EUWT działa w ramach powierzonych mu zadań, polegających na ułatwianiu i wspieraniu współpracy terytorialnej w celu zwiększenia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz przezwyciężanie barier na rynku wewnętrznym. Każde zadanie określane jest przez jego członków jako mieszczące się w zakresie kompetencji każdego z członków, chyba że państwo członkowskie lub państwo trzecie zatwierdzą udział członka utworzonego na mocy ich prawa krajowego, nawet jeżeli członek ten nie posiada kompetencji w odniesieniu do wszystkich zadań określonych w konwencji.
3. EUWT może prowadzić określone działania związane ze współpracą terytorialną między swoimi członkami w ramach realizacji celu, o którym mowa w art. 1 ust. 2, niezależnie od tego, czy Unia udziela tym działaniom wsparcia finansowego.
Zadania EUWT mogą dotyczyć przede wszystkim realizacji programów współpracy lub ich części, lub też realizacji operacji wspieranych przez Unię za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, lub Funduszu Spójności
Państwa członkowskie mogą ograniczyć zakres zadań, które EUWT mogą wykonywać bez wsparcia finansowego Unii. Nie naruszając art. 13, państwa członkowskie nie mogą jednak wyłączyć zadań, które dotyczą priorytetów inwestycyjnych, o których mowa w art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013.
4. Zadania powierzone EUWT przez jego członków nie mogą dotyczyć wykonywania uprawnień przyznanych na mocy prawa publicznego lub obowiązków, których celem jest ochrona ogólnych interesów państwa lub ochrona ogólnych interesów innych organów publicznych, takich jak uprawnienia policyjne i regulacyjne, wymiar sprawiedliwości i polityka zagraniczna.
Zgodnie z właściwym prawem unijnym i krajowym zgromadzenie EUWT, o którym mowa w art. 10 ust. 1 lit. a), może jednak określić zasady i warunki korzystania z danego elementu infrastruktury zarządzanego przez EUWT lub zasady i warunki świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym, w tym także opłaty wnoszone przez użytkowników.
5. Członkowie EUWT mogą jednogłośnie podjąć decyzję o upoważnieniu jednego z członków do wykonywania zadań EUWT.
).

3. Zdolność prawna
Okoliczność, iż EUWT posiada zdolność prawną, powoduje, że ugrupowanie może być podmiotem praw i obowiązków. Oznacza to, iż w obrocie prawnym zamiast wielu partnerów z różnych krajów występuje jeden podmiot. Ułatwia to działanie w celu realizacji zadać i osiągnięcia celu ugrupowania.

4. Członkostwo
EUWT jest podmiotem przewidzianym dla współpracy podmiotów publicznych. Podmioty obecnie anonsowane jako uczestnicy przyszłego EUWT (województwo, stowarzyszenie gmin) są - na tle art. 3 ust. 1 RozpWEEUWT
art. 3 RozpWEEUWT
1. Członkami EUWT mogą być następujące podmioty:
a) państwa członkowskie lub władze na szczeblu krajowym;
b) władze regionalne;
c) władze lokalne;
d) przedsiębiorstwa publiczne w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady [] lub podmioty prawa publicznego w rozumieniu art. 1 ust. 9 akapit drugi dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady [];
e) przedsiębiorstwa, którym powierzono realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym zgodnie z krajowym oraz unijnym prawem właściwym.
f) krajowe, regionalne lub lokalne władze albo podmioty lub przedsiębiorstwa publiczne równoważne z tymi, o których mowa w lit. d), z państw trzecich, z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 3a.
Członkami mogą być także stowarzyszenia składające się z podmiotów należących do jednej lub kilku z tych kategorii.
2. EUWT składa się z członków znajdujących się na terytorium przynajmniej dwóch państw członkowskich, z zastrzeżeniem wyjątku określonego w art. 3a ust. 2 i 5.
członkami predestynowanymi do kooperacji w tej formie.

5. Przekształcenia podmiotowe
Możliwe są przekształcenia podmiotowe np. na skutek przystąpienia lub wystąpienia członków.
W razie przyjęcia koncepcji o osobowości prawnej prawa europejskiego przeniesienie siedziby (statutowej EUWT) nie powinno generować potrzeby likwidacji w dotychczasowym kraju i utworzenia w nowym.

6. Struktura wewnętrzna
W tym zakresie EUWT okazuje się być bardzo elastyczną formą współpracy. RozpWEEUWT przewiduje tylko dwa obligatoryjne organy (zgromadzenie i dyrektora). W pozostałym zakresie członkowie sami kształtują wewnętrzną strukturę organizacji (w konwencji - art. 8 RozpWEEUWT
art. 8 RozpWEEUWT
1. EUWT podlega konwencji zawartej jednogłośnie przez jego członków zgodnie z art. 4.
2. Konwencja określa:
a) nazwę EUWT i jego siedzibę statutową;
b) zasięg terytorium, na którym EUWT może wykonywać swoje zadania;
c) cel i zadania EUWT;
d) okres funkcjonowania EUWT i warunki jego rozwiązania;
e) wykaz członków EUWT;
f) wykaz organów EUWT i ich odnośnych kompetencji;
g) unijne prawo właściwe i krajowe prawo państwa członkowskiego, w którym EUWT ma siedzibę statutową, do celów wykładni i egzekwowania konwencji;
h) właściwe prawo unijne i prawo krajowe państwa członkowskiego, w którym działają organy EUWT;
i) uzgodnienia dotyczące zaangażowania członków z państw trzecich lub z KTZ, w stosownych przypadkach łącznie z określeniem mającego zastosowanie prawa, jeżeli EUWT realizuje zadania w państwach trzecich lub KTZ;
j) właściwe prawo unijne i prawo krajowe bezpośrednio dotyczące działalności EUWT prowadzonej w ramach zadań wyszczególnionych w konwencji;
k) przepisy mające zastosowanie do personelu EUWT, jak również zasady, którym podlegają uregulowania w zakresie zarządzania personelem i procedur rekrutacji;
l) uregulowania dotyczące odpowiedzialności EUWT i jego członków zgodnie z art. 12;
m) odpowiednie ustalenia dotyczące wzajemnego uznawania, w tym w odniesieniu do kontroli finansowej zarządzania środkami publicznymi; oraz
n) procedury przyjmowania statutów i wprowadzania zmian do konwencji, zgodne z obowiązkami określonymi w art. 4 i 5.
3. Informacje, o których mowa w ust. 2 lit. b), nie są jednak wymagane, jeżeli zadania EUWT dotyczą jedynie zarządzania programem współpracy lub jego częścią na mocy rozporządzenia (UE) nr 1299/2013 lub jeżeli EUWT zajmuje się współpracą międzyregionalną lub sieciami międzyregionalnymi.
).

7. Podejmowanie decyzji
Także w tym aspekcie EUWT stanowi formę, którą można dopasować do potrzeb danego EUWT. W ten sposób członkowie mogą określić odpowiednie dla nich procedury podejmowania decyzji (większości, tryb konsultacji) oraz rozwiązywania sporów (zob. art. 9 ust. 2 lit. a) RozpWEEUWT).

8. Reprezentacja
RozpWEEUWT przewiduje, iż funkcje organu reprezentującego wykonuje dyrektor ugrupowania (art. 10 RozpWEEUWT
art. 10 RozpWEEUWT
1. EUWT posiada przynajmniej następujące organy:
a) zgromadzenie, składające się z przedstawicieli członków;
b) dyrektora, reprezentującego EUWT i działającego w jego imieniu.
2. Statut może przewidywać dodatkowe organy o wyraźnie określonych uprawnieniach.
3. EUWT odpowiada za działania swoich organów wobec stron trzecich, nawet w przypadku gdy działania takie nie są objęte zakresem zadań EUWT.
).

9. Finansowanie
EUWT może finansować swoją działalność z wielu źródeł. Rozp. o EUWT nie przewiduje tutaj żadnych ograniczeń. W związku z tym dopuszczalne jest oparcie działalności na składkach członkowskich (ale niekoniecznie) oraz zewnętrznych źródłach finansowania. EUWT może prowadzić działalność, na którą uzyska wsparcie ze środków UE jak również bez finansowego wsparcia UE. EUWT może także prowadzić działalność gospodarczą, o ile pozwala mu na to prawo miejsca siedziby.

10. Nadzór
EUWT jest podmiotem odrębnym prawnie od swoich członków. Podlega nadzorowi finansowemu organów państwa siedziby oraz merytorycznej organu wydającego zgodę na utworzenie ugrupowania na jego terytorium. Wprawdzie ten ograniczony nadzór bywa oceniany negatywnie (PeineStarkeLKV2008, 405), lecz może okazać się zaletą w sytuacji niepewnej politycznie albo zmian w ramach poszczególnych członków wywołanych np. wyborami do rad gmin.

11. Odpowiedzialność
EUWT charakteryzuje wprawdzie odpowiedzialność za jego własne zobowiązania. Zasadą jest również pełna odpowiedzialność członków ugrupowania za jego zobowiązania, chyba że członkowie określonego państwa na mocy jego przepisów nie odpowiadają za zobowiązania EUWT (np. art. 19 UEUWT
art. 19 UEUWT
1. Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego członkiem jest Rzeczpospolita Polska.
2. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe osoby prawne oraz samorządowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania ugrupowania, którego są członkiem.
) albo odpowiadają w sposób ograniczony. Wyjątkowo wówczas inni członkowie ugrupowania mogą także ograniczyć lub wyłączyć swoją odpowiedzialność, pod warunkiem iż pozwala im na to ich własny porządek prawny (art. 12 RozpWEEUWT
art. 12 RozpWEEUWT
1. W odniesieniu do likwidacji, upadłości, zaprzestania płatności oraz podobnych procedur, EUWT podlega przepisom prawa państwa członkowskiego, w którym znajduje się jego siedziba statutowa, o ile ust. 2 i 3 nie stanowią inaczej.
EUWT odpowiada za wszystkie swoje zobowiązania.
2. Nie naruszając przepisów ust. 3, w zakresie, w jakim aktywa EUWT nie wystarczają na pokrycie jego zobowiązań, jego członkowie odpowiadają za zobowiązania EUWT niezależnie od charakteru tych zobowiązań, a udział każdego z członków zostaje ustalony proporcjonalnie do jego wkładu finansowego. W statucie zamieszcza się uregulowania dotyczące wkładów finansowych.
Członkowie EUWT mogą przewidzieć w statucie, że po ustaniu ich członkostwa w EUWT będą ponosić odpowiedzialność za zobowiązania powstałe w związku z działaniami EUWT podejmowanymi w okresie ich członkostwa.
2a. Jeżeli odpowiedzialność przynajmniej jednego członka EUWT z państwa członkowskiego jest ograniczona na mocy prawa krajowego, któremu podlega, pozostali członkowie mogą także ograniczyć swoją odpowiedzialność w konwencji, jeżeli pozwala im na to prawo krajowe wdrażające niniejsze rozporządzenie.
Nazwa EUWT, którego członkowie ponoszą ograniczoną odpowiedzialność, zawiera słowa "z ograniczoną odpowiedzialnością".
Wymogi opublikowania konwencji, statutu oraz sprawozdania finansowego EUWT, którego członkowie mają ograniczoną odpowiedzialność, są co najmniej równe wymogom obowiązującym inne podmioty prawne z ograniczoną odpowiedzialnością, które podlegają prawu państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba statutowa tego EUWT.
W przypadku EUWT, którego członkowie ponoszą ograniczoną odpowiedzialność, każde zainteresowane państwo członkowskie może wymagać, aby EUWT zawarło odpowiednią umowę ubezpieczenia lub aby objęte było gwarancją udzieloną przez bank lub inną instytucję finansową z siedzibą w państwie członkowskim, lub aby było objęte instrumentem udzielonym jako gwarancja przez podmiot publiczny lub państwo członkowskie, w celu ubezpieczenia się od ryzyka właściwego działalności danego EUWT.
3. Bez uszczerbku dla odpowiedzialności finansowej państw członkowskich w odniesieniu do wszelkiego finansowania pochodzącego z funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności przekazanego EUWT, w odniesieniu do państw członkowskich nie powstaje żadna odpowiedzialność finansowa na podstawie niniejszego rozporządzenia w stosunku do EUWT, którego nie są członkiem.
). Oznacza to więc możliwość kształtowania odpowiedzialności ugrupowania i ich członków.

12. Partnerstwo transgraniczne
EUWT spełnia cztery kluczowe kryteria transgranicznego partnerstwa (art. 12 ust. 4 RozpUEEWT (nr 1299/2013)):
1. wspólne przygotowanie projektu,
2. wspólna realizacja projektu
3. wspólne finansowanie oraz
4. wspólny personel. (zob. więcej strona o EWT woj. zachodniopomorskiego).


B. Ryzyka związane z formą prawną EUWT
Z formą prawną EUWT powiązane są także pewne niekorzystne elementy.

1. Tworzenie Ugrupowania
Do najczęściej zgłaszanych problemów należy długotrwałe postępowanie erekcyjne. Jednakże po zmianach z 2013 r. czas i wymogi formalne postępowania powinny stanowić już mniejszą barierę, gdyż nowe zapisy ograniczają czas postępowania do 6 miesięcy oraz wprowadzają instytucje milczącej zgody (tacit approval, art. 4 ust. 3 RozpWEEUWT
art. 4 RozpWEEUWT
1. Decyzja o utworzeniu EUWT podejmowana jest z inicjatywy jej przyszłych członków.
2. Każdy z przyszłych członków:
a) powiadamia państwo członkowskie, zgodnie z prawem którego został utworzony, o swoim zamiarze uczestnictwa w EUWT; oraz
b) przesyła temu państwu członkowskiemu kopię proponowanej konwencji i statutu, o których mowa w art. 8 i 9.
3. Po powiadomieniu przez przyszłego członka zgodnie z ust. 2 państwo członkowskie, które otrzymało powiadomienie, zatwierdza – z uwzględnieniem swojej struktury określonej konstytucją – uczestnictwo przyszłego członka w EUWT i konwencję, chyba że uzna ono, że:
a) takie uczestnictwo lub konwencja nie są zgodne z:
(i) niniejszym rozporządzeniem;
(ii) innymi unijnymi przepisami dotyczącymi działań i działalności EUWT;
(iii) przepisami krajowymi dotyczącymi uprawnień i kompetencji przyszłego członka;
b) takie uczestnictwo nie jest uzasadnione ze względu na interes publiczny lub porządek publiczny tego państwa członkowskiego; lub
c) statut nie jest zgodny z konwencją.
W przypadku braku zatwierdzenia państwo członkowskie przedstawia uzasadnienie odmowy zatwierdzenia i, w stosownych przypadkach, proponuje konieczne zmiany do konwencji.
Państwo członkowskie podejmuje decyzję w sprawie zatwierdzenia w terminie sześciu miesięcy od daty otrzymania powiadomienia zgodnie z ust. 2. Jeżeli państwo członkowskie, które otrzymało powiadomienie, nie zgłosi sprzeciwu w tym terminie, uczestnictwo przyszłego członka oraz konwencję uważa się za zatwierdzone. Jednakże państwo członkowskie, w którym ma się znajdować proponowana siedziba statutowa EUWT, musi formalnie zatwierdzić konwencję, w celu umożliwienia utworzenia EUWT.
Jakikolwiek wniosek od państwa członkowskiego do przyszłego członka o dodatkowe informacje przerywa bieg terminu, o którym mowa w akapicie trzecim. Okres przerwania terminu rozpoczyna się od dnia następującego po dniu, w którym państwo członkowskie wysłało swoje uwagi przyszłemu członkowi, i trwa do dnia, w którym przyszły członek udzieli na nie odpowiedzi.
Bieg terminu, o którym mowa akapicie trzecim nie zostaje jednak przerwany, jeżeli przyszły członek udzieli odpowiedzi na uwagi państwa członkowskiego w ciągu dziesięciu dni roboczych po rozpoczęciu okresu przerwania.
Przy podejmowaniu decyzji o uczestnictwie przyszłego członka w EUWT państwa członkowskie mogą stosować przepisy krajowe.
3a. W przypadku EUWT z przyszłymi członkami z co najmniej jednego państwa trzeciego, państwo członkowskie, w którym ma się znajdować proponowana siedziba statutowa EUWT, upewnia się, w porozumieniu z pozostałymi zainteresowanymi państwami członkowskimi, że zostały spełnione warunki określone w art. 3a i że każde państwo trzecie zatwierdziło udział przyszłego członka zgodnie z:
a) warunkami i procedurami równoważnymi warunkom i procedurom ustanowionym w rozporządzeniu; albo
b) zgodnie z porozumieniem zawartym między co najmniej jednym państwem członkowskim, którego prawu podlega przyszły członek, oraz tym państwem trzecim.
4. Państwa członkowskie wskazują organy właściwe do otrzymywania powiadomień i dokumentów określonych w ust. 2.
5. Członkowie uzgadniają treść konwencji, o której mowa w art. 8, zapewniając jej spójność z zatwierdzeniem zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.
6. EUWT zgłasza wszelkie zmiany konwencji lub statutu państwom członkowskim, których prawu podlegają jego członkowie. Wszelkie zmiany konwencji, z wyłączeniem jedynie przypadku przystąpienia nowego członka, na mocy ust. 6a lit. a), są zatwierdzane przez te państwa członkowskie zgodnie z procedurą określoną w niniejszym artykule.
6a. W przypadku przystąpienia nowych członków do istniejącego EUWT zastosowanie mają następujące przepisy:
a) w przypadku przystąpienia nowego członka z państwa członkowskiego, które już zatwierdziło konwencję, takie przystąpienie jest zatwierdzane jedynie przez to państwo członkowskie, którego prawu podlega nowy członek, zgodnie z procedurą przewidzianą w ust. 3, a państwo członkowskie, w którym EUWT ma siedzibę statutową, jest powiadamiane o takim udziale;
b) w przypadku przystąpienia nowego członka z państwa członkowskiego, które jeszcze nie zatwierdziło konwencji, zastosowanie ma procedura przewidziana w ust. 6;
c) przystąpienie nowego członka z państwa trzeciego do istniejącego EUWT podlega analizie przez państwo członkowskie, w którym EUWT ma siedzibę statutową, zgodnie z procedurą przewidzianą w ust. 3a.
).

2. Wykluczenie podmiotów prywatnych
Wykluczony jest udział w EUWT osób fizycznych i prywatnych. Ugrupowanie jest jednak otwarte również dla przedsiębiorstw zorganizowanych w prywatnoprawnej formule, jednakże pozostających pod kontrolą podmiotów publicznych (art. 3 ust. 1 lit. d) RozpWEEUWT).

3. Niewielkie doświadczenia z formą prawną EUWT
Ponieważ EUWT jest w miarę nową formą prawną brak jest również odpowiednich doświadczeń z nim związanych. Wciąż jest brak odpowiedzi na wiele zagadnień. W miarę upływu czasu kwestie te jednak są rozstrzygane na bieżąco w pracy już powstałych ugrupowań. Można więc coraz częściej powoływać się na obce doświadczenia.


Dalsze korzyści zobacz również w literaturze (Goermar2016, MiaskowskaMazurykRNP2010 i inne)


CategoryEUWTZagadnieniaOgolne
Na tej stronie nie ma komentarzy