====Współpraca transgraniczna uniwersytetów z punktu widzenia prawa polskiego==== **Postępująca globalizacja i europeizacja oraz konieczność połączenia sił w celu realizacji projektów badawczych i działalności dydaktycznej wymaga podjęcia współpracy przez polskie uczelnie w wymiarze międzynarodowym. W Europie coraz częściej widoczne są inicjatywy polegające na zrzeszaniu się ośrodków uniwersyteckich w organizacjach międzynarodowych. Zjednoczenia uczelni wyższych mają z reguły na celu pogłębienie współpracy na obszarze nauki i dydaktyki, w szczególności poprzez wspólne korzystanie z bazy naukowo-badawczej oraz uatrakcyjnienie oferty dydaktycznej dla studentów. Niniejsze opracowanie poświęcone zostało instrumentom prawnym i - krótko - finansowym współpracy międzynarodowej.** ((1)) WSTĘP W Polsce w lutym ruszyła [[http://www.nauka.gov.pl/aktualnosci-ministerstwo/ministerstwo-rozpoczyna-debate-o-umiedzynarodowieniu-polskich-uczelni.html debata dotycząca umiędzynarodowienia polskiego szkolnictwa wyższego]]. Jednym z elementów tego procesu jest współpraca międzynarodowa uczelni wyższych. Jej prawne ukształtowanie stanowi o intensywności kontaktów polskich uczelni ze światem zewnętrznym. Niniejsze opracowanie prezentuje obowiązujące ramy prawne współpracy transgranicznej głównie pod kątem stworzonych instytucji kooperacyjnych. Rozpoczyna się jednak od kwestii dotyczących koordynacji polskiej polityki szkolnictwa wyższego na płaszczyźnie prawa międzynarodowego. W kolejnej części zaprezentowano instytucje i inicjatywy prawa unijnego. Tutaj wskazano również na możliwości wykorzystania instrumentów nie kojarzących się na pierwszy rzut oka ze współpracą uniwersytecką, a mianowicie Europejskie Ugrupowanie Interesów Gospodarczych (EUIG) i Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT). Dopiero w końcowej części zaprezentowano instrumentarium udostępnione uczelniom na mocy prawa polskiego. Kolejność przyjęta w niniejszym opracowaniu oddaje bowiem jednocześnie hierarchię płaszczyzn obowiązywania prawa. Na końcu zarysowano pokrótce zasady finansowania współpracy w oparciu o nowe regulacje w ustawie o zasadach finansowania nauki. ((1)) ZNACZENIE WSPÓŁPRACY MIĘDZYNARODOWEJ UCZELNI WYŻSZYCH Ważnym motywem i wartością dodaną współpracy międzynarodowej jest podniesienie prestiżu uczelni i możliwość jej dostrzeżenia na forum międzynarodowym. Bezpośrednie korzyści odnosi uczelnia; pośrednio również państwo. Stąd współpraca jest wymieniana jako jeden z elementów współczesnej „soft diplomacy” ([[http://kongresakademicki.pl/pozycja-polskich-uczelni-wyzszych-miedzynarodowych-rankingachfakty-uwarunkowania-szanse-awansu/ Sadlak, Pozycja polskich uczelni...]], 2014). Współpraca międzynarodowa polepsza także ekonomiczną sytuację jednostki. Udział w międzynarodowych konsorcjach, zwłaszcza w zinstytucjonalizowanych formach, pozwala na uzyskanie dodatkowych środków finansowych ze źródeł zewnętrznych. Uczestnictwo w międzynarodowych sieciach współpracy akademickiej generuje również korzyści praktyczne wynikające z synergii działań w sieci. Chodzi tu przede wszystkim o ułatwienie w ten sposób dostępu do zasobów niematerialnych (know how) i materialnych (infrastruktura badawcza). Pośrednio korzyści odnoszą również pracownicy, gdyż uzyskują w ten sposób możliwość uczestniczenia w aktualnej debacie naukowej, co pozwala zwrócić uwagę na swój dorobek ([[http://kongresakademicki.pl/wp-content/uploads/2014/03/D.Latusek-Jurczak_Na_czym.pdf Latusek-Jurczak, Na czym polega efekt synergiczny w międzynarodowych sieciach współpracy naukowej?]], 2014, str. 6). Indywidualny rozwój pracownika uczelni pozwala uczelni zaistnieć na forum międzynarodowym, przyciąga uwagę studentów i innych naukowców. Także na płaszczyźnie krajowej umiędzynarodowienie działalności przynosi uczelni wymierne korzyści. Stopień umiędzynarodowienie jest jedną z przesłanek uwzględnienia jednostki naukowej na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej na podstawie znowelizowanej ustawy o zasadach finansowania nauki ({{pu akt="UZasadFinanNauki"}}). Ten sam walor ma znaczenie również w prywatnych rankingach uczelni. ((1)) WSPÓŁPRACA NA PODSTAWIE PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO Współpraca na tej płaszczyźnie realizowana jest w zakresie umów międzynarodowych o współpracy naukowej oraz konwencji dotyczących uznawania kwalifikacji uniwersyteckich, studiów, dyplomów itd. Udało się zidentyfikować ok. 100 umów międzynarodowych dotyczących szkolnictwa wyższego, nauki, wymiany młodzieży. Ponad 30% z tych umów stanowią umowy międzyrządowe, mające zatem charakter administracyjny. Na podstawie tych umów mogą być zawierane dodatkowe porozumienia dotyczące funkcjonowania poszczególnych jednostek (zob. [[http://www.cp.edu.pl/pl/o_nas/Umowa_Vertrag_CP.pdf Umowa między Ministrem Edukacji Narodowej i Sportu Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Nauki, Badań i Kultury Kraju Związkowego Brandenburgii w sprawie Collegium Polonicum w Słubicach, sporządzona w Warszawie dnia 2 października 2002 r., M.P. z 2003 r., nr 43 poz. 647]]). Zadania w tym zakresie realizuje minister właściwy dla spraw szkolnictwa wyższego ({{pu przepis="art. 41 PrSzkolWyższ"}} i nast.). Są to jednak zadania o charakterze koordynacyjnym. Minister jest więc instytucją, która synchronizuje działania o charakterze centralnym związane z nauką i szkolnictwem wyższym. Powinien być zatem włączany w projekty związane z którymś z tych działów administracji rządowej, o ile wywołują jednocześnie skutek międzynarodowy. Osią koordynacji są [[http://www.poig.2007-2013.gov.pl/konfszkol/konferencje/Documents/2_dki_MNiSW180613.pdf założenia polskiej polityki w zakresie nauki i szkolnictwa wyższego]]. Koordynując działania na tym polu minister winien baczyć, aby przyjmowane umowy i konwencje odpowiadały założeniom. Współpraca zdecentralizowana, realizowana przez uczelnie na podstawie zawieranych umów i porozumień podlega natomiast dość ograniczonej kontroli ze strony ministra. W zasadzie tylko utworzenie za granicą zamiejscowej jednostki organizacyjnej polskiej uczelni oraz utworzenie w Polsce przez zagraniczną uczelnię filii lub uczelni wymaga pozwolenia (zgody) ministra do spraw szkolnictwa wyższego i pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych ({{pu przepis="art. 85 PrSzkolWyższ"}}) oraz - w tym drugim wypadku - PaKA. Jest to emanacja autonomii uczelni wyrażona w {{pu przepis="art. 70 ust. 5 Konstytucja"}} i skonkretyzowanej w {{pu przepis="art. 4 PrSzkolWyższ"}}. Również pod względem podmiotowym zadania ministra są ograniczone do koordynacji współpracy pomiędzy uczelniami (def. zob w {{pu przepis="art. 2 ust. pkt 1 PrSzkolWyższ"}}) a "zagranicznymi instytucjami naukowymi". Pod tym drugim pojęciem rozumie się nie tylko uczelnie ale i jednostki naukowe oraz inne placówki realizujące zadania podobne do tych, które realizują polskie uczelnie (por. Izdebski/Zielinski, Komentarz, 2013, art. 41 uw. 1). Zadania operacyjne, jakie wynikają z tych umów, realizują jednak uczelnie. W celu wykonania tych obowiązków uczelnie otrzymują ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego oraz odpowiednich ministrów wymienionych w {{pu przepis="art. 33 ust. 2 PrSzkolWyższ"}} środki finansowe z budżetu centralnego. Przekazanie zadań następuje w trybie opisanym w {{pu przepis="art. 40 PrSzkolWyższ"}} (Izdebski/Zielinski, Komentarz, 2013, art. 41 uw. 3). ((1)) WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA NA PODSTAWIE PRAWA UE Pomimo stworzenia Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego współpraca prawna na poziomie europejskim nie jest wystarczająco zaawansowana (GamperZFHR2015, S. 2). W zasadzie współpraca europejska jest kojarzona tylko i wyłącznie z wymianą studentów, wspieraniem mobilności naukowców (Erasmus+) czy dofinansowaniem badań (Horyzont 2020). ((2)) Kompetencje UE w zakresie współpracy instytucji szkolnictwa wyższego Unii nie przysługują żadne kompetencje w zakresie kształtowania struktury szkolnictwa wyższego w państwach członkowskich (Lindner, Die Europäisierung des Wissenschaftsrechts, 2009, s. 121). Pewne uprawnienia UE posiada w zakresie kształcenia uniwersyteckiego wynikają z art. 165 TFUE, gdyż pojęcie kształcenia zawodowego obejmuje także kształcenie przez szkoły wyższe, jak i kształcenie uniwersyteckie (zob. orzeczenia TSUE w sprawie 24/86, Rec. str. 379, pkt 15–20; w sprawie 42/87, Rec. str. 5445, pkt 7 i 8; w sprawie C‑147/03, Zb.Orz. I‑5969, pkt 32, 33; w sprawie C-73/08, Zb.Orz. 2010 I-02735, pkt 32). Mają one jednak charakter zachęcający do współpracy względnie koordynujący lub uzupełniający działania państw członkowskich. Stąd UE ogranicza się do obszarów o charakterze ponadpaństwowym, które łatwiej skoordynować na płaszczyźnie supranarodowej. Natomiast tworzenie i finansowanie systemów edukacyjnych jest wyłączną domeną państw członkowskich (Siwek-ślusarek w: Kowalik-Bańczyk/Szwarc-Kuczer/Wróbel (red.), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. II. Art. 90-222, 2012, art. 165 pkt 165.5.; Streinz/Niedobitek AEUV, 2012, Art. 165 nb. 42). Stąd też UE nie może przyjmować środków harmonizujących przepisy ustawowe i wykonawcze, a jedynie środki zachęcające do współpracy (art. 165 ust. 4 TFUE). Zakaz ten obejmuje również tzw. harmonizację pośrednią, polegającą na gwarancji środków finansowych przy odpowiednim ukształtowaniu polityki oświaty (Calliess/Ruffert/Matthias Ruffert AEUV, 2011, Art. 165 nb. 22). Zakaz harmonizacji nie wyklucza jednak incydentalnego wkroczenia w ten obszar na podstawie innych regulacji TFUE, zwłaszcza dotyczących rynku wewnętrznego (art. 114 TFUE; Streinz/Niedobitek AEUV,2012, Art. 165 nb. 34) czy swobód i wolności (Calliess/Ruffert/Matthias Ruffert AEUV, 2011, Art. 165 nb. 6). Hamulcem bezpieczeństwa zapobiegającym obejściu zakazu harmonizacji wyrażonego w art. 165 ust. 4 TFUE jest art. 352 ust. 3 TFUE. Aczkolwiek w literaturze nie wyklucza się możliwości podejmowania przez UE działań na obszarze objętym regulacją Tytułu XII TFUE (Streinz/Niedobitek AEUV, 2012, Art. 165 nb. 35). W celu realizacji zadań wynikających z art. 165 ust. 1 TFUE Unia może posługiwać się dwoma narzędziami: środkami zachęcającymi oraz zaleceniami (art. 165 ust. 4 TFUE). Fakt, że pierwsze z wymienionych mają mieć charakter "zachęcający", nie przesądza o tym, aby te środki nie miały mieć charakteru wiążącego. Stąd dopuszczalne jest posłużenie się przez Unię zarówno rozporządzeniem, jak i dyrektywą czy decyzją w rozumieniu art. 288 TFUE (Streinz/Niedobitek AEUV, 2012, Art. 165 nb. 58, Calliess/Ruffert/Matthias Ruffert AEUV, 2011, Art. 165 nb. 23). Wskazuje na to choćby odesłanie do właściwego trybu prawodawczego w art. 165 ust. 4 tiret pierwsze TFUE. Ograniczenie do "zachęty" ma zatem skutek ograniczający merytorycznie zakres zastosowanego środka. Może zatem stymulować, dostarczać bodźców lub oferować określone rozwiązania (nie narzucając ich) działalność państw członkowskich w zakresie wyznaczonym art. 165 ust. 1 TFUE (Calliess/Ruffert/Matthias Ruffert AEUV, 2011, Art. 165 nb. 24). **Zalecenia**, o których mowa jest w art. 165 ust. 4 tiret drugie TFUE, uzupełniają katalog środków przysługujących Unii o działania niewiążące (art. 288 ust. 5 TFUE w zw. z {{pu przepis="art. 16 ust. 3 TUE"}}). Organy UE mogą zatem swobodnie decydować o zastosowaniu środków wiążących lub niewiążących (Streinz/Niedobitek AEUV, 2012, Art. 165 nb. 61). Ponadto Unia jest uprawniona do zawierania umów międzynarodowych w dziedzinie edukacji i sportu na podstawie art. 165 ust. 3 TFUE i art. 216 TFUE. Działania na tym polu mogą być podejmowane tylko wówczas, gdy służą osiągnięciu celów opisanych w art. 165 ust. 2 TFUE. Stąd kompetencje UE ograniczają się w tym wypadku do wspierania współpracy międzynarodowej państw członkowskich w zakresie kształcenia (Calliess/Ruffert/Matthias Ruffert AEUV, 2011, Art. 165 nb. 30). ((2)) Program Erasmus+ Głównym efektem działalności UE w zakresie kształcenia jest stworzenie unijnego programu na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu - ERASMUS + ([[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013R1288&qid=1433417616649&from=DE ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1288/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające „Erasmus+”: unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu oraz uchylające decyzje nr 1719/2006/WE, 1720/2006/WE i 1298/2008/WE]]). Dla współpracy uniwersyteckiej najważniejszymi dziedzinami objętymi Programem są: Erasmus, Erasmus Mundus oraz Jean Monnet. Program ma charakter transnarodowy i międzynarodowy (art. 1 ust. 4 rozporządzenia). Celem Programu w zakresie szkolnictwa wyższego jest "poszerzenie międzynarodowego wymiaru kształcenia (...) dzięki zwiększeniu atrakcyjności europejskich instytucji szkolnictwa wyższego (...) poprzez promowanie mobilności i współpracy pomiędzy instytucjami szkolnictwa wyższego państw UE i państw trzecich" (art. 5 ust. 1 lit. d) rozporządzenia). Program ma również być środkiem realizacji strategii Europa2020 na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego (pkt 5 części wstępnej rozporządzenia). Wymiana studencka na tej podsatwie nie jest uważana za przykład rzeczywistej współpracy transgranicznej uniwersytetów, gdyż ogranicza się w zasadzie do sporadycznych kontaktów uczelni i uznania odpowiednich egzaminów (GamperZFHR2015, s. 9). Akcje podejmowane w ramach Programu Erasmus+ obejmują; mobilność edukacyjną studentów i kadry (art. 7 rozporządzenia), współpracę na rzecz innowacji i dobrych praktyk m.in. poprzez tworzenie sojuszy na rzecz wiedzy (art. 8 rozporządzenia) oraz reformy polityk w dziedzinie kształcenia m.in. poprzez wdrażanie jednolitych ram kwalifikacji, systemów transferu (np. ECTS) (art. 9 rozporządzenia). Szczególne miejsce w tym programie zajmują działania "Jean Monnet", które skoncentrowane są na nauczaniu akademickim i badaniach dotyczących integracji europejskiej oraz współpracy instytucji akademickich. Program Ersamus+ jest realizowany w okresie od 1.1.2014 do 31.12.2020 (art. 1 ust. 2 rozporządzenia). W ślad za dość ambitnym i szerokim zakresem celów Programu idzie znaczne finansowanie. Aż 33.3% całego budżetu Programu Erasmus+, wynoszącego 14.774.524.000 Euro przeznaczone jest na szkolnictwo wyższe (art. 18 ust. 2 lit. a (i) rozporządzenia). Z tej puli aż 63% środków przeznacza się na realizowania działań związanych z mobilnością edukacyjną. Nie jest to zresztą jedyne źródło finansowania mobilności. Promocja międzynarodowego wymiaru szkolnictwa wyższego może być również wspierana środkami z DCI, ENI, PI i IPA (art. 18 ust. 4 rozporządzenia). Na działania "Jean Monnet" przeznaczono natomiast 1,9% całego budżetu Programu Erasmus+. ((2)) Proces Boloński Natomiast tzw. Deklaracja Bolońska (Wspólna Deklaracja Europejskich Ministrów Edukacji podpisana w Bolonii dnia 19 czerwca 1999 r.) jest realizowana tylko pośrednio, poprzez uwzględnienie jej postanowień w rozporządzeniu dot. warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (rozporządzenie z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia, [[http://www.dziennikustaw.gov.pl/DU/2014/1370/1 Dz.U. z 2014 Nr 1370]]). Deklaracja nie stanowi bowiem ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której przepisy miałyby bezpośrednie zastosowanie w porządku krajowym (Orzeszko w: Sanetra (red.), Komentarz, 2013, art. 159). Deklaracja ma na celu utworzenie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego (//european area of higher education//) lecz jest realizowana poza ramami UE (Streinz/Niedobitek, AEUV, 2011, art. 165 pkt 27). ((2)) Współpraca międzynarodowa szkół wyższych w formie EUIG Szkoły wyższe państw członkowskich Unii Europejskiej mogą również współpracować w formie Europejskich Ugrupowań Interesów Gospodarczych (EUIG). Więcej o tych możliwościach współpracy zob. w osobnym **[[EUIGiSzkolyWyzsze opracowaniu]]**. ((2)) Współpraca międzynarodowa szkół wyższych w formie EUWT Szkoły wyższe z państw członkowskich UE a także - pod określonymi warunkami - z państw trzecich mogą utworzyć również Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT). Zasadom tworzenia EUWT przez szkoły wyższe poświęcono odrębne **[[EUWTiSzkolyWyzsze opracowanie]]**. ((1)) WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA NA PODSTAWIE PRAWA POLSKIEGO Prawo polskie również udostępnia polskim uczelniom instrumenty współpracy pozwalające realizować podstawowe zadania przy współudziale jednostek z zagranicy. {{pu akt="PrSzkolWyższ"}} wymienia centra naukowe, jednostki wspólne oraz międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów. Z kolei {{pu akt="UInstBadaw"}} pozwala także na działalność międzynarodową w formie centrów naukowo-przemysłowych ({{pu przepis="art. 38 UInstBadaw"}}). Są to instytucje, co do których ustawodawca wprost przewidział partycypację podmiotów zagranicznych. Jednocześnie też trzeba od razu zaznaczyć, że ten wachlarz instrumentów przysługuje tylko w wypadku, gdy siedziba planowanej jednostki ma być w Polsce. W związku z tym pojawia się również kwestia uczestnictwa polskich uczelnie w innych formach współpracy transgranicznej, nieznanych prawu polskiemu i ustanowionych na podstawie przepisów innego państwa. ((2)) Współpraca w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych oraz wspieranie mobilności naukowców {{pu przepis="Art. 6 ust. 1 pkt 2 PrSzkolWyższ"}} konstytuuje uprawnienie uczelni do podejmowania współpracy z zagranicznymi jednostkami akademickimi i naukowymi w dwóch celach: pozyskiwanie funduszy z realizacji badań oraz wspierania mobilności naukowców. Można mieć wątpliwości, czy przepis ten wyraża w sposób ogólny uprawnienie do współpracy międzynarodowej czy też wprowadza samodzielną formę współpracy w postaci porozumień w określonych w nim celach. Wykładnia systematyczna wskazuje raczej na to pierwsze rozwiązanie. Wówczas regulacje znajdujące się w art. 31 i 31a ustawy traktować należałoby jako konkretyzację tej regulacji. Brzmienie tego przepisu wskazuje jednak, że chodzi tu o szczególne porozumienia, które w żaden sposób nie nawiązują do innych form współpracy, np. polegających na tworzeniu wspólnych kierunków studiów. Stąd właściwszym będzie raczej uznanie, że {{pu przepis="art. 6 ust. 1 pkt 2 PrSzkolWyższ"}} wprowadza autonomiczną formę współpracy, która wymaga oddzielnej analizy. Szczególnie interesujący jest charakter prawny porozumień. ((3)) porozumienia w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań Aplikowanie o środki finansowe wiąże się z koniecznością ustalenia reguł ponoszenia (wykładania) środków, klucza redystrybucji zysków z komercjalizacji badań, własności wyników badań, ponoszenia kosztów infrastruktury itp. Zawierane przez podmioty równorzędne, posiadające status osób prawnych ({{pu przepis="art. 12 PrSzkolWyższ"}}) są umowy cywilnoprawnymi //sui generis//. Skuteczność umowy i możliwość dochodzenia określonych roszczeń oceniana będzie wg prawa krajowego, na które wskażą strony ({{pu przepis="art. 3 RozpUERzymI"}}). W razie braku lub bezskuteczności wyboru prawa zastosowanie znajdzie prawo państwa, w którym strona zobowiązana do spełnienia świadczenia charakterystycznego dla umowy ma miejsce zwykłego pobytu ({{pu przepis="art. 4 ust. 2 RozpUERzymI"}}). Ten łącznik obiektywny ma zastosowanie jednak tylko wówczas, gdy porozumienie faktycznie nie będzie stanowić umowy nazwanej (por. {{pu przepis="art. 4 ust. 1 RozpUERzymI"}}). ((3)) porozumienia o mobilności naukowców Z polskiego punktu widzenia transgraniczna mobilność naukowców może przybrać formę: wyjazdów z Polski, powrotów polskich naukowców z zagranicy do kraju oraz przyjazdów cudzoziemców do Polski (por. raport MNiSW, [[http://www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2013_05/39accfa94c30481522a0cd1d322b85e3.pdf Mobilność naukowców]], 2007, s. 4). Wyjazdy polskich naukowców i przyjazdy zagranicznych naukowców do Polskie mogą mieć miejsce w ramach programów stypendialnych fundacji publicznych i prywatnych. W tym wypadku kwestie prawne reguluje regulamin fundacji oraz ew. indywidualne porozumienie pomiędzy donatorem i stypendystą. Natomiast porozumienia dwu- i wielostronne zawierane przez uczelnie powinny nie tylko ogólnie deklarować chęć współpracy, ale także rozstrzygać zagadnienia związane ze statusem prawnym pracownika udającego się za granicę, np. ubezpieczenie, koszty podróży i zakwaterowania, wynagrodzenie, sytuację rodzinną, wyposażenie w środki pozwalające na realizację celu wyjazdu, udzieleniem urlopu itp. W razie braku takich postanowień, status ten będą określać przepisy łączące naukowca z jego macierzystą jednostką. Z punktu widzenia prawa polskiego wyjazd za granicę może pociągać za sobą konieczność udzielenia urlopu. Najczęściej będzie to urlop płatny lub bezpłatny dla celów naukowych ({{pu przepis="art. 134 PrSzkolWyższ"}}). Natomiast gdy wyjazd będzie wiązał się ze zmianą miejsca wykonywania obowiązków pracowniczych zastosowanie znajdą przepisy dot. delegacji pracowników za granicę ({{pu przepis="art. 136 PrSzkolWyższ"}} w zw. z {{pu przepis="art. 77(5) KP"}}, {{pu przepis="art. 42 § 4 KP"}} i inne). Z kolei pracownik zagranicznej uczelni przyjeżdżający do Polski musi mieć na uwadze postanowienia ustawy o cudzoziemcach (Dz.U. z 2013 Nr 1650 z późn. zm.) oraz ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin z dnia 14 lipca 2006. Kwestie ubezpieczeń społecznych pracowników z krajów UE przemieszczających się po Unii regulują przepisy [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32004R0883 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego]] oraz [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009R0987 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004]]. Mają więc ona zastosowanie zarówno do polskich naukowców wyjeżdżających za granicę w ramach UE jak i do naukowców przybywających z dowolnego kraju UE do Polski. {{pu przepis="Art. 114 ust. 3 PrSzkolWyższ"}} wskazuje na jeszcze jedną możliwość związaną z mobilnością naukowców. Zatrudnienia pracownika naukowego jako tzw. profesora wizytującego (//visiting profesor//) dokonywane jest jednakże na podstawie indywidualnej umowy z pracownikiem naukowym a nie z uczelnią macierzystą profesora wizytującego. ((2)) Centra naukowe Polska uczenia może utworzyć centrum naukowe z zagranicznymi jednostkami naukowymi i instytutami międzynarodowymi prowadzącymi działalność naukowo-badawczą ({{pu przepis="art. 31 PrSzkolWyższ"}}). Biorąc pod uwagę definicję ustawową jednostki naukowej w {{pu przepis="art. 2 ust. 1 pkt 34 PrSzkolWyższ"}} należy przyjąć, że zagraniczną jednostką naukową będę zagraniczne instytuty badawcze (zob. definicja w {{pu przepis="art. 1 UInstBadaw"}}) albo instytucje o zbliżonym charakterze (Izdebski/Zieliński, Prawo o szkolnictwie wyższym. Komentarz, 2013, art. 31 pkt. 2). Ze strony polskiej uczelni partnerem w centrum naukowym musi być jej podstawowa jednostka organizacyjna ({{pu przepis="art. 31 ust. 1 zd. 2 PrSzkolWyższ"}}), czyli wydział lub inna jednostka organizacyjna uczelni określona w statucie, o ile prowadzi co najmniej jeden kierunek studiów, studia doktoranckie lub badania co najmniej w jednej dyscyplinie naukowej ({{pu przepis="art. 2 ust. 1 pkt 29 PrSzkolWyższ"}}). Zadania takiego centrum określa bliżej {{pu przepis="art. 31 ust. 4 PrSzkolWyższ"}}. Są one dość rozległe, przy czym jednak centrum naukowe nie może prowadzić studiów pierwszego i drugiego stopnia (Izdebski/Zieliński, Prawo o szkolnictwie wyższym. Komentarz, 2013, art. 31 pkt. 7). Nie ma natomiast przeszkód do prowadzenia studiów doktoranckich, np. w formie kolegium doktoranckiego. Centrum naukowe z siedzibą w Polsce może starać o uzyskanie statusu Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego w danym obszarze wiedzy ({{pu przepis="art. 84a PrSzkolWyższ"}} i {{pu przepis="art. 84b PrSzkolWyższ"}}). Ośrodki Wiodące mogą z kolei ubiegać się o wsparcie ze środków tzw. dotacji projakościowej, o której wspomina się w {{pu przepis="art. 94b ust. 1 pkt 1 PrSzkolWyższ"}} (Kurkiewicz w: Sanetra/Wierzbowski (red.), Prawo o szkolnictwie wyższym. Komentarz., 2013, art. 31 pkt 7). Do powołania takiego centrum niezbędna jest w pierwszej kolejności umowa między zainteresowanymi partnerami. Treść tej umowy określa {{pu przepis="art. 31 ust. 3 PrSzkolWyższ"}}. Następnie, jeżeli centrum naukowe będzie tworzone na polskiej uczelni, rektor tejże wydaje stosowne zarządzenie ({{pu przepis="art. 31 ust. 1 zd. 2 PrSzkolWyższ"}}). Status prawny centrum naukowego nie został w ustawie bliżej sprecyzowany. ((2)) Jednostki wspólne i jednostki międzyuczelniane Kolejną formą współpracy transgranicznej są jednostki wspólne tworzone na podstawie {{pu przepis="art. 31a ust. 2 PrSzkolWyższ"}}. Regulacje dotyczące jednostek wspólnych i międzyuczelnianych są jednak dość niejasne lub - co najmniej - niekonsekwentne. //Różnica pomiędzy jednostką wspólną a międzyczelnianą polega na jej przyporządkowaniu do jednego z partnerów. O ile jednostka międzyuczelniana i wspólna są powoływane przez dwoje lub więcej partnerów, o tyle jednostka międzyuczelniana jest tworzona przez zasoby (osobowe, rzeczowe), które należą do innych uniwersytetów i które zachowują swój dotychczasowy status. Natomiast jednostka wspólna stanowi jednostkę wydzieloną ze struktury wszystkich uczelni (partnerów).// - **do weryfikacji** ((3)) jednostki międzyuczelniane tylko wewnątrzkrajowe? Z brzmienia cytowanej regulacji wynika, że nie jest możliwe utworzenie jednostek międzyuczelnianych w kontekście międzynarodowym. Asumpt do tego wniosku daje {{pu przepis="art. 31a ust. 2 PrSzkolWyższ"}}, który zawęża możliwości współpracy z zagranicznymi instytucjami naukowymi do jednostek wspólnych. Odesłanie do ust. 1 dotyczy bowiem wyłącznie postępowania (czyli „na podstawie porozumienia”). Nie wiadomo, czy jest to przeoczenie ustawodawcy czy jego zamierzone działanie i co - w tym ostatnim wypadku - przemawiało za wykluczeniem jednostek międzyuczelnianych z katalogu form współpracy międzynarodowej. Są to nieścisłości wymagające ingerencji ustawodawcy albo przynajmniej jednoznacznej interpretacji sądu. ((3)) międzynarodowe jednostki wspólne W stosunkach międzynarodowych dopuszczalne jest więc utworzenie wyłącznie jednostki wspólnej (dalej zwana "międzynarodową jednostką wspólną"). Międzynarodowe jednostki wspólne mogą być tworzone pomiędzy uczelniami z jednej strony, czyli "szkołami (...) utworzonymi w sposób określony w ustawie" ({{pu przepis="art. 2 ust. 1 pkt 1 PrSzkolWyższ"}} - czyli w domyśle polskimi uczelniami, bo tylko te są tworzone na podstawie ustawy), i "innymi podmiotami, (...), w tym również zagranicznymi" z drugiej strony ({{pu przepis="art. 31a ust. 2 PrSzkolWyższ"}}). Partnerami polskich uczelni mogą być zatem zarówno zagraniczne instytucje naukowe jak i inne podmioty mające siedzibę za granicą. Tymi innymi podmiotami mogą być również zagraniczne uczelnie wyższe. ((3)) status prawny jednostek wspólnych Jednostka wspólna nie posiada własnej osobowości prawnej, nie podlega też wpisowi do żadnego rejestru. Problematyczne jest czy może przybrać postać "wspólnego wydziału" dwóch uczelni z różnych państw (zob. [[WspolnyWydzialSzkolWyzszych Wspólny wydział uczelni z różnych państw z perspektywy prawa polskiego]]). Jednakże brak odrębnej podmiotowości prawnej powoduje, że "wspólność" jest tylko umowna. Jednostka wspólna jest bowiem integralną częścią jednego z partnerów. Nie może być bowiem zawieszona w próżni prawnej. W stosunkach prawnych jednostkę musi ją zatem reprezentować jeden z partnerów. Z reguły będzie to ten, w którego kraju jednostka ma siedzibę. Jednostka wspólna staje się wówczas bardziej związana z jednym z partnerów, jego integralną częścią, co może negatywnie wpływać na jej postrzeganie. ((3)) zasady tworzenia Do utworzenia jednostki wspólnej niezbędne jest zawarcie porozumienia ({{pu przepis="art. 31a ust. 2 w zw. z ust. 1 PrSzkolWyższ"}}. Jego treść określa {{pu przepis="art. 31a ust. 3 PrSzkolWyższ"}}. Nie ma przeszkód, aby szczegóły działalności jednostki określał regulamin. Porozumienie podpisuje rektor, jako organ jednoosobowy uczelni uprawniony do jej reprezentowania ({{pu przepis="art. 66 ust. 1 PrSzkolWyższ"}}). Jeżeli jednostka wspólna przybiera postać podstawowej jednostki organizacyjnej, do jej utworzenia niezbędne jest zasięgnięcie opinii senatu ({{pu przepis="art. 84 ust. 1 PrSzkolWyższ"}}). W pozostałych sytuacjach zastosowanie znajdują przepisy statutu uczelni dotyczące tworzenia innych jednostek organizacyjnych ({{pu przepis="art. 84 ust. 3 PrSzkolWyższ"}}). Jeżeli jednostka wspólna jest tworzona poza siedzibą uczelni, wówczas ma dodatkowo status jednostki zamiejscowej, a gdy jest tworzona poza granicami kraju - jednostki zagranicznej ({{pu przepis="art. 85 ust. 4 PrSzkolWyższ"}}). W tym ostatnim wypadku potrzebne jest także pozwolenie ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, wydanego w drodze decyzji administracyjnej, po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych. ((3)) zadania O ile centra naukowe, o którym mowa była wcześniej, są skoncentrowane na działalności naukowo-badawczej, o tyle jednostki wspólne służą wspólnej realizacji działalności dydaktycznej (zob. także {{pu przepis="art. 168 PrSzkolWyższ"}}). Zadania jednostki wspólnej polegają zatem na prowadzeniu studiów i realizacji innych form kształcenia (także podyplomowych). Jednostka wspólna może wydawać wspólne dyplomy ukończenia studiów (zob. więcej {{pu przepis="art. 167 ust. 3 PrSzkolWyższ"}}) i świadectwa ukończenia kształcenia w innych formach. Prowadzenie studiów wymaga jednak zachowania wymagań określonych w {{pu przepis="art. 11 ust. 1 - 9 PrSzkolWyższ"}}. Jednostka wspólna może również prowadzić studia interdyscyplinarne na określonym poziomie i profilu kształcenia. W takim wypadku niezbędne jest spełnienie warunków określonych w {{pu przepis="art. 10a PrSzkolWyższ"}}. ((3)) prawo właściwe Utworzenie jednostki wspólnej z siedzibą w Polsce powinno automatycznie prowadzić do stosowania prawa polskiego. Tymczasem dość szeroki zakres porozumienia ({{pu przepis="art. 31a ust. 3 PrSzkolWyższ"}}) wydaje się pozwalać na modyfikacje polskich regulacji predefiniujących zasady funkcjonowania tychże jednostek. Teoretycznie nie jest więc wykluczone odejście od polskich regulacji dot. np. organów jednostek organizacyjnych, zasad zatrudniania kierowników jednostek organizacyjnych itp. To z kolei otwierałoby opcję zorganizowania jednostek wspólnych w sposób odpowiadający regulacjom prawa obcego. W takim wypadku niezbędne byłoby przejęcie przepisów obcych do porozumienia a nie tylko kolizyjne wskazanie ich jako mających zastosowanie do jednostki wspólnej. Regulacja kolizyjna byłaby jednakże możliwa na zasadzie posiłkowej, tzn. na wypadek braku odpowiednich postanowień w porozumieniu. ((3)) pracownicy Jednostki wspólne (podlegające polskim przepisom) nie posiadają osobowości prawnej, więc to nie one są stroną stosunków zobowiązaniowych. Nie mogą być zatem pracodawcami. Należy więc ustalić, kto będzie podmiotem zatrudniającym pracowników naukowych i administracyjnych wspólnej jednostki albo czy zastosowane zostaną inne rozwiązania. //**(1) zatrudnienie**// W przypadku decyzji o zatrudnieniu pracowników tylko przez jednego z partnerów, można rozważyć możliwości, jakie daje prawo kolizyjne (art.8 RozpUERzymI). Wynika z nich generalna swoboda wyboru prawa właściwego (więcej o tym zob. wyżej). Jednakże możliwości zastosowania tych regulacji w stosunkach zatrudnienia pomiędzy uczelnią a pracownikami naukowymi mogą być ograniczone z uwagi np. na szczególny status niektórych pracowników naukowych pochodzących z zagranicy (Beamte w Niemczech). W zakresie w jakim wybór prawa nie jest możliwy lub nie został dokonany w sposób skuteczny, stosunki pracownicze podlegają zatem regulacjom dotyczącym zatrudniania u danego partnera. //**(2) oddelegowanie**// Innym rozwiązaniem jest oddelegowanie pracowników przez każdego z partnerów do pracy na rzecz jednostki wspólnej. Pod pojęciem "oddelegowania" rozumieć należy wykonywanie przez pracownika przez ograniczony czas pracy na terytorium innego państwa niż państwo, w którym pracownik zwyczajowo pracuje (por. art. 2 ust. 1 [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:31996L0071 dyr. 96/71/WE]]). Oddelegowanie różni się od podróży służbowej zmianą miejsca wykonywania pracy w umowie o pracę, czasem wykonywania zatrudnienia za granicą, wskazaniem podmiotu, na którego rzecz pracownik delegowany wykonuje swoje zatrudnienie (przy niezmienionym pracodawcy). Z reguły przyjmuje się, iż o delegowaniu pracownika mówimy wówczas, gdy wykonuje swoją pracę za granicą przez ponad trzy miesiące. Istotą oddelegowania jest, że treść stosunku pracy pozostaje w większości niezmieniona. Zmienia się tylko miejsce wykonywania pracy. Pracownik delegowany świadczy pracę na rzecz jednostki, w której wykonuje swoje zadania, pozostając jednocześnie zatrudnionym u dotychczasowego pracodawcy. Niektóre aspekty stosunku pracy mogą jednak ulec zmianie. W zakresie określonym w art. 3 ust. 1 [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:31996L0071 dyr. 96/71/WE]] będą obowiązywać z reguły regulacje miejsca faktycznego świadczenia pracy, chyba że prawo, któremu stosunek pracy dotychczas podlegał, jest zdecydowanie korzystniejsze dla pracownika. Pracownik delegowany przez swojego pracodawcę do innego państwa członkowskiego do wykonywania pracy w imieniu tego pracodawcy, nadal podlega ustawodawstwu państwa dotychczasowego zatrudnienia, pod warunkiem że przewidywany czas takiej pracy nie przekracza 24 miesięcy i że osoba ta nie jest wysłana, by zastąpić inną osobę (art. 12 ust. 1 rozp. 883/2004). Przepis ten obejmuje także osobę zatrudnioną w celu oddelegowania jej do innego państwa, pod warunkiem że osoba ta bezpośrednio przed rozpoczęciem zatrudnienia podlega już ustawodawstwu państwa, w którym siedzibę ma jej pracodawca (art. 14 ust. 1 rozp. 987/2009). Po 24 miesiącach może bowiem dojść do zmiany statutu ubezpieczeniowego, czego niektórzy pracownicy mogą sobie nie życzyć, gdy ich dotychczasowe prawo było dla nich korzystniejsze lub podlegali pod bardziej im odpowiadający system opieki zdrowotnej. Budowanie zatem wspólnej jednostki w sytuacji, gdy pracownicy są do dyspozycji przez ograniczony czas, jest mocno problematyczne. Przy delegowaniu pracowników należy jeszcze uwzględnić kwestie podatkowe oraz związane ze świadczeniem pracy za granicą (zatrudnienie obcokrajowców). Zostały one bliżej opisane w [[OddelegowaniePracownikowDoEUWT osobnym opracowaniu]]. //**(3) praca tymczasowa**// Na wykonywanie przez pracowników pracy na rzecz innego podmiotu niż pracodawca pozwala także tzw. praca tymczasowa. Jest nią wykonywanie na rzecz pracodawcy użytkownika, przez okres nie dłuższy niż wskazany w ustawie, zadań: a) o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub b) których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe, lub c) których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika ({{pu przepis="art. 2 pkt 3 UZatrudnPracTymczas"}}). W konstelacji, która jest ważna dla niniejszej problematyki, pracodawcą użytkownikiem byłby partner, u którego wspólna jednostka jest zakotwiczona. Druga z uczelni musiałaby pełnić z polskiego puntu widzenia funkcję "agencji pracy tymczasowej". W sytuacjach transgranicznych niekoniecznie jednak to polskie przepisy miałyby zastosowanie. Pracodawca pracownika tymczasowego mający siedzibę za granicą podlegałby przepisom obowiązującym w miejscu jego siedziby. Te zaś niekoniecznie ograniczają możliwości zatrudnienia pracowników tymczasowych do agencji pracy tymczasowej. W tych krajach funkcję pracodawcy pracownika tymczasowego może pełnić także uniwersytet. ((3)) przykłady jednostek wspólnych Przykładem współpracy międzynarodowej w formie jednostki wspólnej jest [[http://www.cp.edu.pl/pl/o_nas/projekty/instytut_pnb/index.html Polsko-Niemiecki Instytut Badawczy w Collegium Polonicum w Słubicach]] utworzony na mocy wspólnego [[http://www.cp.edu.pl/pl/o_nas/projekty/instytut_pnb/o-instytucie/dokumenty/zarzadzenie/Erlass-PL.pdf zarządzenia]] Rektora UAM i Prezydenta EUV z 19 października 2012 r. oraz [[https://pracownicy.amu.edu.pl/monitor-uam/nr-22,-6-lipca-2010-r./porozumienie/porozumienie-w-sprawie-wspopracy-pomidzy-uniwersytetem-im.-adama-mickiewicza-w-poznaniu-oraz-uniwersytetem-europejskim-viadrina-we-frankfurcie-nad-odr-z-dnia-14-maja-2010-r. porozumienia w sprawie współpracy]] pomiędzy Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetem Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą z dnia 14 maja 2010 r. ego wewnętrzną organizację ustalono we wspólnym [[http://www.cp.edu.pl/pl/o_nas/projekty/instytut_pnb/o-instytucie/dokumenty/zarzadzenie/Ordnung-PL.pdf regulaminie]]. ((2)) Międzynarodowy instytut naukowy Ustawa wielokrotnie wymienia "międzynarodowy instytut naukowy utworzony na podstawie odrębnych przepisów, działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej" ({{pu przepis="art. 2 pkt 34 PrSzkolWyższ"}}, {{pu przepis="art. 34a ust. 5 PrSzkolWyższ"}}, {{pu przepis="art. 12 ust. 12 PrSzkolWyższ"}}, {{pu przepis="art. 129a ust. 3 PrSzkolWyższ"}}, ""art. 201a ust. 3 PrSzkolWyższ"". Pojęcie to nie zostało zdefiniowane ani w {{pu akt="PrSzkolWyższ"}} ani w {{pu akt="UZasadFinanNauki"}}. ((2)) Jednostki polskich uczelni za granicą Polskie uczelnie mogą utworzyć za granicą podstawowe jednostki organizacyjne oraz filie ({{pu przepis="art. 85 PrSzkolWyższ"}}). Chodzi tu jednak o sytuacje, gdy polska uczelnia tworzy wg przepisów prawa obcego własny wydział lub filię poza granicami Polski. Przykładami takiej działalności są filia [[http://www.uwb.lt/ Wydział Ekonomiczno-Informatyczny Uniwersytetu Białostockiego]] w Wilnie oraz [[http://www.pon.uj.edu.pl/ Polski Ośrodek Naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego]] w Londynie. Jednostki te mogą realizować zadania wyznaczone także prawem polskim (np. studia, badania), mieszczące się w sferze uprawnień jednostek macierzystych. Jednocześnie muszą także uwzględniać odpowiednie przepisy prawa kraju siedziby dotyczące prowadzenia określonej działalności. ((1)) UCZESTNICTWO POLSKICH UCZELNI W FORMACH WSPÓŁPRACY NA PODSTAWIE PRAWA OBCEGO Regulacje polskiej ustawy o szkolnictwie wyższym nie wspominają o możliwościach uczestniczenia przez polskie uczelnie w przedsięwzięciach realizowanych za granicą w formie przewidzianej prawie obcym. Przepis {{pu przepis="art. 6 ust. 1 pkt 2 PrSzkolWyższ"}}, który w sposób ogólny pozwala na podejmowanie współpracy z zagranicą, wydaje się nie być wystarczającą podstawą, gdyż jego zakres przedmiotowy ogranicza się do działań związanych z realizacją badań naukowych i prac rozwojowych w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz do wspierania mobilności naukowców". Działalność dydaktyczna i badawcza może być zatem realizowana przez polskie uczelnie za granicą tylko, jeżeli działalność przyjmie postać podstawowej jednostki organizacyjnej albo filii {{pu przepis="art. 85 PrSzkolWyższ"}}. Taka jednostka może mieć dowolną postać (Fakultät, Institut, Zentrum etc.), o ile jej utworzenie przewiduje statut uczelni. Ponadto jednostka zagraniczna powinna prowadzić co najmniej jeden kierunek studiów, studia doktoranckie lub badania co najmniej w jednej dyscyplinie naukowej. ((1)) FINANSOWANIE TRANSGRANICZNEJ WSPÓŁPRACY UNIWERSYTETÓW Zasady finansowania działalności uniwersyteckiej, w tym współpracy transgranicznej, określa ustawa ({{pu akt="UZasadFinanNauki"}}). Z dniem 25.5.2015 r. zostały one zmodyfikowane na mocy [[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20150000249 ustawy]] z dnia 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o zasadach finansowania nauki oraz niektórych innych ustaw. Celem nowelizacji było m.in. usunięcie barier dla współpracy międzynarodowej oraz finansowania lub współfinansowania uczestnictwa polskich naukowców w przedsięwzięciach międzynarodowych, realizowanych na innej podstawie niż umowa międzynarodowa. Nowe regulacje mają zatem synchronizować działania realizowane w powyżej opisanych formach prawnych (centrów, jednostek wspólnych, instytutów itp.) współpracy międzynarodowej. Głównie będzie to dotyczyć inwestycji wymienionych na liście Europejskiego Forum Strategii ds. Infrastruktur Badawczych ESFRI oraz innych przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych w ramach współpracy międzynarodowej (uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach finansowania nauki oraz niektórych innych ustaw - [[http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/B5D7A56AC326AB36C1257C6E00341E98/%24File/2086-uzasadnienie.docx Druk Sejmowy nr VII/2086]]). Pośrednio wynika stąd zatem, że o ile instrumentarium form prawnych dla współpracy międzynarodowej jest wystarczające, o tyle konieczne było dopasowanie instrumentarium finansowego. Nowe regulacje ułatwiają ponadto finansowanie przedsięwzięć międzynarodowych poprzez wniesienie wkładu krajowego na rzecz udziału we wspólnym międzynarodowym programie lub przedsięwzięciu, w tym w zakresie strategicznej infrastruktury badawczej, oraz o finansowaniu działań związanych z wykorzystaniem strategicznej infrastruktury badawczej zlokalizowanej za granicą ({{pu przepis="art. 23 ust. 1 pkt 4 oraz nowy pkt 5 UZasadFinanNauki"}}). ((1)) WNIOSKI Instrumentarium prawne wydaje się być wystarczające do realizacji różnych pomysłów. Wachlarz możliwości sięga od porozumień międzynarodowych poprzez instytucje prawa unijnego aż po różnorakie formy prawa krajowego. Polskie uczelnie dysponują mogą zatem realizować współpracę międzynarodową w dowolnej formie, odpowiedniej dla przedsięwzięcia, którego podejmują się w kooperacji z zagranicznym partnerem. Inną sprawą jest oczywiście, czy jednostki naukowe korzystają z przysługujących im narzędzi. Dowe regulacje finansowania nauki należy jeszcze zweryfikować pod względem możliwości inwestowania środków publicznych poza granicami. Niestety, podstawowe źródła informacji o możliwościach finansowania współpracy z zagranicą, zwłaszcza strona internetowa MNiSW (http://www.nauka.gov.pl/finansowanie-wspolpracy-z-zagranica/) jest nieaktualna, co na pewno nie sprzyja wspieraniu tejże kooperacji. Z debaty wokół umiędzynarodowienia szkolnictwa wynika, że Polska dysponuje sporą ilością środków finansowych. Być może zatem kwestia intensyfikacji współpracy nie tkwi ani w kwestiach prawnych ani finansowych… ---- CategorySzkolnictwoWyzsze CategoryEUWTZagadnieniaPraktyczne