Likwidacja granic w regionach przygranicznych - Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT) jako instrument współpracy terytorialnej jednostek samorządu terytorialnego w Europie

Wyrok NSA Kraków z 11.7.2003, I SA/Kr 2075/00

dane orzeczenia: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie, z dnia11 lipca 2003 r., sygn. akt I SA/Kr 2075/2000

A. Publikacja
Treść orzeczenia dostępna jest:

• na stronie Nettax.pl tutaj
• w bazie LexPolonica nr 364117

Teza:
W postępowaniu celnym w zakresie pełnomocnictw zastosowanie mają przepisy Kodeksu celnego stanowiące lex specialis wobec przepisów działu IV Ordynacji podatkowej, natomiast w zakresie doręczeń pism - stosować należy przepisy Ordynacji podatkowej.


Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie, po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2003 r. sprawy ze skargi „H.” Spółka z o.o. w K. na postanowienie Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia 14 września 2000 r. nr (...) w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania
skargę oddala.

Uzasadnienie
W dniu 26 kwietnia 2000 r. Dyrektor Urzędu Celnego w K. wydał decyzję uznającą zgłoszenie celne (...) z dnia 29 marca 2000 r. za nieprawidłowe oraz wymierzającą opłatę manipulacyjną w wysokości 18,00 zł i obejmującą towar wskazany ww. zgłoszeniem procedurą dopuszczenia do obrotu.
Powyższa decyzja została skierowana do „H.” Spółka z o.o. w K. i Agencji Celnej Nr 166 „R.”.
Przedmiotowa decyzja została odebrana w dniu 27 kwietnia 2000 r. przez Krzysztofa B. - pracownika Agencji Celnej „R.”, który na kopii tej decyzji zamieścił adnotację o następującej treści: „potwierdzam odbiór oryginału decyzji dla A.C. R. i Firmy „H.”.
W dniu 12 maja 2000 r. zostało złożone na dzienniku podawczym Urzędu Celnego w K. odwołanie od ww. decyzji.
Postanowieniem z dnia 14 września 2000 r. Prezes Głównego Urzędu Ceł pozostawił odwołanie bez rozpoznania stwierdzając, iż zostało ono złożone po upływie 14-dniowego terminu do jego złożenia, określonego w art. 223 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 1997 r. Nr 137 poz. 926 ze zm.).
W dniu 20 października 2000 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego wpłynęła skarga na powyższe postanowienie, w której skarżąca zarzuciła naruszenie art. 254 § 1 w związku z art. 256 § 1 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. Kodeks celny (Dz. U. 1997 r. Nr 23 poz. 117 ze zm.).
Skarżąca wyjaśniła, że w dniu 7 maja 1999 r. upoważniła do działania w formie przedstawicielstwa bezpośredniego Agencję Celną „R.” Spółka z o.o. w K. do podejmowania w jej imieniu enumeratywnie wymienionych czynności związanych z dokonywaniem obrotu towarowego z zagranicą. W pkt 6 upoważnienia Agencja Celna została umocowana do „wnoszenia odwołań i innych wniosków podlegających rozpatrzeniu przez organy celne”. W ocenie skarżącej wśród wymienionych w ww. dokumencie czynności brak jest upoważnienia do odbioru korespondencji przeznaczonej dla skarżącej.
Skarżąca nie kwestionuje, iż decyzja organu celnego I instancji została doręczona w dniu 27 kwietnia 2000 r., ale wyłącznie Agencji Celnej. Skarżąca zarzuciła, że Prezes Głównego Urzędu Ceł uznał za datę doręczenia skarżącej dzień doręczenia decyzji Agencji Celnej, co narusza - jej zdaniem - art. 254 § 1 w związku z art. 256 § 1 Kodeksu celnego oraz nie uwzględnia treści upoważnienia z dnia 7 maja 1999 r. Upoważnienie to wymienia tylko konkretnie wyliczone czynności, jakich może dokonać Agencja Celna jako przedstawiciel skarżącej. Zakres tego upoważnienia jest węższy od granic umocowania przewidzianych w art. 256 § 1 Kodeksu celnego, gdyż wymienione w tym przepisie czynności są podawane jako przykładowe, o czym świadczy użyte sformułowanie „w szczególności”.
W ocenie skarżącej upoważnienie z dnia 7 maja 1999 r. stanowi pełnomocnictwo szczególne w stosunku do pełnomocnictwa opisanego w art. 256 § 1 Kodeksu celnego i jego zakres nie powinien być interpretowany rozszerzająco, jak to uczynił Urząd Celny w K. nie doręczając decyzji stronie skarżącej, lecz tylko jej pełnomocnikowi.
W odpowiedzi na skargę Prezes Głównego Urzędu Ceł wniósł o jej oddalenie i stwierdził, że stosownie do art. 262 Kodeksu celnego do postępowań w sprawach celnych stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej, z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów prawa celnego. Oznacza to, że w sytuacji kiedy zagadnienie nie jest w sposób odmienny uregulowane w przepisach Kodeksu celnego, mają zastosowanie przepisy zawarte w Ordynacji podatkowej.
Zdaniem strony przeciwnej w przypadku, gdy strona działa przez przedstawiciela, pisma doręcza się temu przedstawicielowi, a gdy ustanowiła pełnomocnika, zgodnie z art. 145 § 2 Ordynacji podatkowej - pisma doręcza się pełnomocnikowi. Z chwilą ustanowienia pełnomocnika organ prowadzący postępowanie zobligowany jest do prowadzenia postępowania przede wszystkim z udziałem tego pełnomocnika. Brak jest zatem podstaw - w ocenie strony przeciwnej - do kierowania pism bezpośrednio do strony.
Brak upoważnienia dla agencji celnej do odbioru decyzji skierowanej do strony nie stanowi - zdaniem Prezesa Głównego Urzędu Ceł - o obowiązku doręczenia decyzji bezpośrednio stronie. Z treści art. 145 Ordynacji podatkowej wynika wprost konieczność kierowania pism do przedstawiciela lub pełnomocnika.
W postępowaniu celnym skarżącą reprezentowała Agencja Celna „R.”, która zgodnie z udzielonym jej upoważnieniem z dnia 7 maja 1999 r. dokonała na rzecz skarżącej zgłoszenia towaru do objęcia procedurą dopuszczenia do obrotu. Nie ma zatem wątpliwości - w ocenie strony przeciwnej - że Agencja ta była w rozumieniu art. 253 § 1 Kodeksu celnego przedstawicielem bezpośrednim podmiotu dokonującego obrotu towarowego tj. skarżącej.
Skoro decyzja organu I instancji została doręczona pracownikowi ww. Agencji Celnej w dniu 27 kwietnia 2000 r., to termin do wniesienia odwołania od tej decyzji biegł od dnia 27 kwietnia 2000 r. i upłynął w dniu 11 maja 2000 r. Wniesienie odwołania w dniu 12 maja 2000 r. nastąpiło zatem z uchybieniem terminu.
Odnosząc się do twierdzenia skarżącej, że upoważnienie z dnia 7 maja 1999 r. stanowi pełnomocnictwo szczególne w stosunku do pełnomocnictwa opisanego w art. 256 § 1 Kodeksu celnego, Prezes Głównego Urzędu Ceł stwierdził, że zakres czynności do wykonywania których została upoważniona Agencja Celna „R.” w ww. pełnomocnictwie jest identyczny z zakresem czynności przewidzianych dla agencji celnych w art. 256 § 1 Kodeksu celnego, dlatego twierdzenie skarżącej w tym zakresie jest niezasadne.
W piśmie procesowym z dnia 6 marca 2001 r. skarżąca nie zgodziła się z twierdzeniem strony przeciwnej, że zakres upoważnienia z dnia 7 maja 2000 r. jest identyczny z zakresem czynności wymienionych w art. 256 § 1 Kodeksu celnego i w jej ocenie udzielony zakres pełnomocnictwa jest węższy od zakresu określonego w art. 256 § 1 Kodeksu celnego.
Nieuzasadnione jest - zdaniem skarżącej - powoływanie się Prezesa Głównego Urzędu Ceł na art. 145 Ordynacji podatkowej, gdyż przepisy Kodeksu celnego stanowią lex specialis w stosunku do przepisów Ordynacji podatkowej i w okolicznościach niniejszej sprawy wyłączają stosowanie art. 145.
Skarżąca podtrzymała swoje stanowisko, iż brak jest podstaw do twierdzenia, iż w dniu 27 kwietnia 2000 r. nastąpiło skuteczne doręczenie decyzji skarżącej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Ustawa z dnia 9 stycznia 1997 r. Kodeks celny (Dz. U. 1997 r. Nr 23 poz. 117 ze zm.) w art. 253 § 1 dokonała rozszerzenia tradycyjnego pojęcia przedstawicielstwa i wprowadziła przedstawicielstwo bezpośrednie - działanie w imieniu reprezentowanego i na jego rzecz oraz przedstawicielstwo pośrednie - działanie we własnym imieniu, lecz na cudzy rachunek, dotychczas odróżniane od przedstawicielstwa. Na gruncie Kodeksu celnego przedstawicielstwo obejmuje wszystkich działających w cudzym imieniu i na cudzy rachunek, a więc i przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, a także obejmuje dodatkową kategorię przedstawicielstwa pośredniego, która tradycyjnie nie jest zaliczana do przedstawicielstwa.
Agencja celna jako przedstawiciel (zarówno pośredni jak i bezpośredni) może w świetle art. 256 § 1 Kodeksu celnego dokonywać przed organami celnymi wszelkich czynności przewidzianych w przepisach prawa celnego, w szczególności - jak podnosiła skarżąca - czynności, których wyliczenie ma charakter przykładowy. Wśród wykazanych uprawnień agencji celnej jest prawo wnoszenia odwołań i innych wniosków podlegających rozpoznaniu przez organy celne. Wyliczenie jest przykładowe, gdyż ustawodawca nie uznał za celowe wymienienie wszystkich czynności, do których agencja celna może być upoważniona. Z tych zapewne powodów nie wskazał prawa do odbioru pism.
Podnieść należy, że przepisy prawa celnego w ogóle nie regulują kwestii doręczeń pism, dlatego w tym zakresie zastosowanie mają przepisy Ordynacji podatkowej, co wynika z art. 262 Kodeksu celnego. Przepis ten stanowi, że do postępowań w sprawach celnych stosuje się odpowiednio przepisy działu IV ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 1997 r. Nr 137 poz. 926 ze zm.) z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów prawa celnego.
W związku z powyższym należy przyjąć, iż w postępowaniu celnym w zakresie pełnomocnictw zastosowanie mają przepisy Kodeksu celnego stanowiące lex specialis wobec przepisów działu IV Ordynacji podatkowej, natomiast w zakresie doręczeń pism - stosować należy przepisy Ordynacji podatkowej.
Art. 145 Ordynacji podatkowej, wbrew twierdzeniu skarżącej, ma w sprawie zastosowanie, gdyż Kodeks celny - jak wyżej wykazano - nie reguluje tej kwestii, a więc nie zachodzi tu przypadek lex specialis. Wskazany przepis stanowi, że gdy strona działa przez przedstawiciela, pisma doręcza się temu przedstawicielowi.
W rozpatrywanej sprawie okolicznością bezsporną jest, że skarżąca w dniu 7 maja 1999 r. udzieliła upoważnienia Agencji celnej „R.” Spółka z o.o. w K. w formie przedstawicielstwa bezpośredniego do działania w jej imieniu w sprawach związanych z dokonywaniem obrotu towarowego z zagranicą. Wśród czynności wyszczególnionych w udzielonym upoważnieniu jest m.in. wnoszenie odwołań i innych wniosków podlegających rozpatrzeniu przez organy celne.
W związku z powyższym stwierdzić należy, że organ celny I instancji był zobligowany do doręczenia decyzji przedstawicielowi skarżącej. Naruszenie tego obowiązku i doręczenie decyzji bezpośrednio skarżącej, zamiast jej przedstawicielowi należałoby uznać za doręczenie wadliwe skutkujące możliwością wznowienia postępowania. Analogiczna sytuacja zachodzi, gdy towar zostaje zwolniony, a przedstawiciel odbiera dokumenty celne związane z objęciem towaru określoną procedurą, mimo iż udzielone upoważnienie nie zawiera umocowania do takiej czynności, a jedynie do podejmowania towarów po ich zwolnieniu.
Uznając zatem, że doręczenie w dniu 27 kwietnia 2000 r. decyzji organu celnego I instancji było skuteczne stwierdzić należy, iż złożenie odwołania w dniu 12 maja 2000 r. od tej decyzji nastąpiło z uchybieniem terminu, bowiem termin ten upłynął z dniem 11 maja 2000 r.
Skarga nie może być uwzględniona, gdyż zaskarżone postanowienie Prezesa Głównego Urzędu Ceł jest zgodne z prawem. Ani argumentacja skargi, ani analiza akt sprawy nie dają podstaw do uchylenia ww. rozstrzygnięcia, dlatego Sąd działając na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. 1995 r. Nr 74 poz. 368 ze zm.) orzekł jak w sentencji.


1. Cytowane przepisy
W orzeczeniu powołano nastepujące przepisy:

• art. 256 § 1 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. Kodeks celny
• art. 145 UOrdynPodatk
  art. 145 UOrdynPodatk
  § 1. Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu przedstawicielowi.
  § 2. Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi.
  § 3. Strona, ustanawiając pełnomocników, wyznacza jednego z nich jako właściwego do doręczeń. W przypadku niewyznaczenia pełnomocnika właściwego do doręczeń organ podatkowy doręcza pismo jednemu z pełnomocników.

  [schowaj]
• (akt prawny PrPostPrzedSądAdm nie istnieje)

2. Powołane orzeczenia
brak

B. Zagadnienia
Orzeczenie dotyczy następujących zagadnień:

• upoważnienie w post. celnym a pełnomocnictwo

C. Omówienie

---

CategoryOrzecznictwo CategoryPrawoCelneOrzecznictwo