Wiki source for RoszczenieOdszkodowanieZuzyciePogorszenieUtrataRzeczy
====Roszczenia o odszkodowanie za zużycie, pogorszenie albo utratę rzeczy====
==roszczenia z {{pu przepis="art. 224 § 2 zd. 1 KC"}} in fine oraz z {{pu przepis="art. 225 KC"}} ==
Zakres i przesłanki [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] zależą od istnienia dobrej albo złej wiary posiadacza, wobec którego [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] jest skierowane.
((1)) ROSZCZENIE PRZECIW POSIADACZOWI W DOBREJ WIERZE, {{pu przepis="ART. 224 § 2 ZD. 1 KC"}} IN FINE
Odpowiedzialność na podstawie {{pu przepis="art. 224 § 2 zd. 1 in fine KC"}} istnieje, gdy posiadacz był w dobrej wierze i po dowiedzeniu się o wytoczeniu powództwa doszło do zużycia, pogorszenia albo utraty rzeczy z winy posiadacza.
((2)) Posiadacz w dobrej wierze
Przepis ten również dotyczy posiadacza samoistnego jak i zależnego, z tym że ten ostatni odpowiada tylko w takim zakresie, w jakim z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego ({{pu przepis="art. 230 KC"}}). Dobrą wiarę należy i w tym wypadku – zgodnie z z ogólną zasadą {{pu przepis="art. 7 KC"}} – domniemywać.
((2)) Zużycie, pogorszenie lub utrata rzeczy
Zużycie rzeczy oznacza tylko takie zużycie, które wykracza poza granice normalnego następstwa korzystania z rzeczy.
Pogorszenie rzeczy oznacza dopuszczenie do tego, iż stan rzeczy w chwili wydawania jej właścicielowi był gorszy niż w chwili objęcia jej w posiadanie.
Utrata rzeczy oznacza ustanie jej bytu fizycznego raz wyjście spod władztwa posiadacza na skutek zgubienia, kradzieży, porzucenia.
((2)) Wina posiadacza
Posiadacz odpowiada za zużycie, pogorszenie i utratę rzeczy po pierwsze tylko wtedy, gdy doszło do tego po chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciw niemu powództwa windykacyjnego.
Ustawodawca odmienne reguły nakazuje stosować dla zużycia rzeczy i odmienne dla pogorszenia i utraty rzeczy.
((3)) wina za pogorszenie lub utrata rzeczy
Pogorszenie lub utrata rzeczy musiałaby nastąpić z winy posiadacza. Stosuje się tutaj – z braku przepisów szczególnych – ogólne reguły wynikające z prawa zobowiązań (w szczególności {{pu przepis="art. 355 KC"}}). Wina może mieć więc charakter winy umyślnej jak i nieumyślnej. Ponieważ KC w art. 224 nie uzależnia odpowiedzialności od stopnia winy, należy przyjąć, że posiadacz odpowiada zarówno za lekkomyślne zużycie (pogorszenie, utratę) jaki i zużycie (pogorszenie, utratę) wynikające z niedbalstwa.
Ustawodawca dokonał tu ułatwienia na rzecz właściciela rzeczy dochodzącego [[Roszczeniecywilnoprawne roszczenia]] i nakazał domniemywać winę posiadacza. Na posiadaczu ciąży więc obowiązek wykazania, iż pogorszenie (utrata) rzeczy nastąpiła bez jego winy.
((3)) wina za zużycie rzeczy
Domniemanie to jednak nie obejmuje zużycia rzeczy. W tym zakresie odpowiedzialność posiadacza jest absolutna (Gniewek w: SystemPrawaPrywatnegoTom3, § 27, nb. 193).
Z natury rzeczy zużycie dotyczy tylko zużywalnych rzeczy ruchomych (verbrauchbare Sachen).
((1)) ROSZCZENIE PRZECIW POSIADACZOWI W ZŁEJ WIERZE, {{pu przepis="ART. 225 KC"}}
Posiadacz w złej wierze odpowiada inaczej za zużycie a inaczej za pogorszenie i utratę rzeczy.
((2)) Odpowiedzialność za zużycie rzeczy
Posiadacz w złej wierze odpowiada za zużycie rzeczy tak samo jak posiadacz w dobrej wierze, który dowiedział się o wytoczeniu powództwa windykacyjnego. Odpowiedzialność ta ma charakter absolutny, brak jest bowiem możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności przez posiadacza (Gniewek w: SystemPrawaPrywatnegoTom3, § 27 nb. 193). Spór, o którym pisano wcześniej (zob. wyżej), na temat absolutnej odpowiedzialności za zużycie rzeczy, przenosi się także na odpowiedzialność posiadacza w złej wierze.
Z natury rzeczy zużycie dotyczy tylko zużywalnych rzeczy ruchomych (verbrauchbare Sachen).
((2)) Odpowiedzialność za pogorszenie i utratę rzeczy
Za pogorszenie i utratę rzeczy posiadacz w złej wierze odpowiada najostrzej, tzn. odpowiada nie tylko za zawinione działania prowadzące do pogorszenia i utraty rzeczy, ale także za przypadek (//casus mixtus//). Jego odpowiedzialność może być więc wyłączona tylko wtedy, gdyby wykazał, że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Sam dowód braku winy posiadacza nie wystarczy.
----
CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySkrypty CategoryOchronaWlasnosci
==roszczenia z {{pu przepis="art. 224 § 2 zd. 1 KC"}} in fine oraz z {{pu przepis="art. 225 KC"}} ==
Zakres i przesłanki [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] zależą od istnienia dobrej albo złej wiary posiadacza, wobec którego [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] jest skierowane.
((1)) ROSZCZENIE PRZECIW POSIADACZOWI W DOBREJ WIERZE, {{pu przepis="ART. 224 § 2 ZD. 1 KC"}} IN FINE
Odpowiedzialność na podstawie {{pu przepis="art. 224 § 2 zd. 1 in fine KC"}} istnieje, gdy posiadacz był w dobrej wierze i po dowiedzeniu się o wytoczeniu powództwa doszło do zużycia, pogorszenia albo utraty rzeczy z winy posiadacza.
((2)) Posiadacz w dobrej wierze
Przepis ten również dotyczy posiadacza samoistnego jak i zależnego, z tym że ten ostatni odpowiada tylko w takim zakresie, w jakim z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego ({{pu przepis="art. 230 KC"}}). Dobrą wiarę należy i w tym wypadku – zgodnie z z ogólną zasadą {{pu przepis="art. 7 KC"}} – domniemywać.
((2)) Zużycie, pogorszenie lub utrata rzeczy
Zużycie rzeczy oznacza tylko takie zużycie, które wykracza poza granice normalnego następstwa korzystania z rzeczy.
Pogorszenie rzeczy oznacza dopuszczenie do tego, iż stan rzeczy w chwili wydawania jej właścicielowi był gorszy niż w chwili objęcia jej w posiadanie.
Utrata rzeczy oznacza ustanie jej bytu fizycznego raz wyjście spod władztwa posiadacza na skutek zgubienia, kradzieży, porzucenia.
((2)) Wina posiadacza
Posiadacz odpowiada za zużycie, pogorszenie i utratę rzeczy po pierwsze tylko wtedy, gdy doszło do tego po chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciw niemu powództwa windykacyjnego.
Ustawodawca odmienne reguły nakazuje stosować dla zużycia rzeczy i odmienne dla pogorszenia i utraty rzeczy.
((3)) wina za pogorszenie lub utrata rzeczy
Pogorszenie lub utrata rzeczy musiałaby nastąpić z winy posiadacza. Stosuje się tutaj – z braku przepisów szczególnych – ogólne reguły wynikające z prawa zobowiązań (w szczególności {{pu przepis="art. 355 KC"}}). Wina może mieć więc charakter winy umyślnej jak i nieumyślnej. Ponieważ KC w art. 224 nie uzależnia odpowiedzialności od stopnia winy, należy przyjąć, że posiadacz odpowiada zarówno za lekkomyślne zużycie (pogorszenie, utratę) jaki i zużycie (pogorszenie, utratę) wynikające z niedbalstwa.
Ustawodawca dokonał tu ułatwienia na rzecz właściciela rzeczy dochodzącego [[Roszczeniecywilnoprawne roszczenia]] i nakazał domniemywać winę posiadacza. Na posiadaczu ciąży więc obowiązek wykazania, iż pogorszenie (utrata) rzeczy nastąpiła bez jego winy.
((3)) wina za zużycie rzeczy
Domniemanie to jednak nie obejmuje zużycia rzeczy. W tym zakresie odpowiedzialność posiadacza jest absolutna (Gniewek w: SystemPrawaPrywatnegoTom3, § 27, nb. 193).
Z natury rzeczy zużycie dotyczy tylko zużywalnych rzeczy ruchomych (verbrauchbare Sachen).
((1)) ROSZCZENIE PRZECIW POSIADACZOWI W ZŁEJ WIERZE, {{pu przepis="ART. 225 KC"}}
Posiadacz w złej wierze odpowiada inaczej za zużycie a inaczej za pogorszenie i utratę rzeczy.
((2)) Odpowiedzialność za zużycie rzeczy
Posiadacz w złej wierze odpowiada za zużycie rzeczy tak samo jak posiadacz w dobrej wierze, który dowiedział się o wytoczeniu powództwa windykacyjnego. Odpowiedzialność ta ma charakter absolutny, brak jest bowiem możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności przez posiadacza (Gniewek w: SystemPrawaPrywatnegoTom3, § 27 nb. 193). Spór, o którym pisano wcześniej (zob. wyżej), na temat absolutnej odpowiedzialności za zużycie rzeczy, przenosi się także na odpowiedzialność posiadacza w złej wierze.
Z natury rzeczy zużycie dotyczy tylko zużywalnych rzeczy ruchomych (verbrauchbare Sachen).
((2)) Odpowiedzialność za pogorszenie i utratę rzeczy
Za pogorszenie i utratę rzeczy posiadacz w złej wierze odpowiada najostrzej, tzn. odpowiada nie tylko za zawinione działania prowadzące do pogorszenia i utraty rzeczy, ale także za przypadek (//casus mixtus//). Jego odpowiedzialność może być więc wyłączona tylko wtedy, gdyby wykazał, że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Sam dowód braku winy posiadacza nie wystarczy.
----
CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySkrypty CategoryOchronaWlasnosci
