====Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych==== ==nabycie nieruchomości w dobrej wierze od nieuprawnionego== ((1)) Uwagi ogólne W Polsce obowiązuje generalnie zasada, iż nie można przenieść na inny podmiot więcej praw, niż się samemu posiada (//nemo plus iuris in alium trasferre potest quam ipse habet//). Od tej zasady prawo polskie przewiduje dwa wyjątki: - w {{pu przepis="art. 169 KC"}} dla [[Ruchomosc rzeczy ruchomych]] (zob. [[NabycieRzeczyRuchomejOdNieuprawnionego odrębny skrypt]]) oraz - w {{pu przepis="art. 5 UKsWieczHip"}} i nast. dla [[Nieruchomosc nieruchomości]]. ((1)) Przesłanki rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych Zgodnie z tymi przepisami nabywca prawa na [[Nieruchomosc nieruchomości]] mającej urządzoną księgę wieczystą nabywa prawo ujawnione w księdze wieczystej od osoby, która jest – niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym – wpisana do tej księgi jako uprawniony. Warunkiem dodatkowym i koniecznym jest, iż [[CzynnoscPrawna czynność prawna]] ma charakter odpłatny i nabywca jest w dobrej wierze (zob. schemat [[http://www.kt-texte.de/taris/?root=2237 Taris(R)]]). ((2)) Nieruchomość z urządzoną księgą wieczystą Rękojmia dotyczy tylko [[Nieruchomosc nieruchomości]] z urządzoną księgę wieczystą. W takim wypadku bowiem [[Nieruchomosc nieruchomość]] jest na tyle wyodrębniona prawnie, iż może być przedmiotem obrotu. ((2)) Niezgodność ujawnionego w kw stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym Od razu trzeba zaznaczyć, że rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych odnosi się wyłącznie do rozbieżności w zakresie stanu __prawnego__ a nie faktycznego nieruchomości. Nie podlega więc ochronie nabywca działający w błędzie co do wielkości, zabudowania lub braku zabudowań i innych okoliczności faktycznych związanych z nieruchomością. Ujawniony w księdze wieczystej jest stan prawny wynikający z treści wpisanych praw (RudnickiUstawa (2005), art. 5 uw. 7, str. 44), rzeczywisty stan prawny [[Nieruchomosc nieruchomości]] to natomiast stan zgodny z prawem materialnym (RudnickiUstawa (2005), art. 5 uw. 8, str. 45). Rozbieżność pomiędzy nimi może polegać na: - omyłce w treści wpisu, wskutek której wpis nieprawidłowo odzwierciedla rzeczywisty stan prawny, - wpisie prawa nieistniejącego, - braku wpisu dotyczącego istniejącego prawa, - dokonaniu wpisu bez podstawy prawnej (RudnickiUstawa (2005), art. 5 uw. 3, str. 39). Udowodnienie niezgodności KW z prawem spoczywa na podmiocie, który z tego faktu wywodzi skutki prawne (por. {{pu przepis="art. 6 KC"}}). Pomaga mu [[DomniemaniePrawne domniemanie prawne]] wynikające z {{pu przepis="art. 3 UKsWieczHip"}} (domniemanie jawności materialnej ksiąg wieczystych). ((2)) Odpłatna czynność prawna z uprawnionym wg treści księgi Rękojmia wiary publicznej KW działa tylko w przypadku nabycia własności na podstawie [[CzynnoscPrawna czynności prawnej]], co pozostawia poza zakresem działania rękojmi nabycie własności w innej drodze, z mocy ustawy (zasiedzenie, spadkobranie) oraz nabycie z mocy aktu władczego (hipoteka przymusowa, nabycie własności w toku egzekucji, wywłaszczenie). Z {{pu przepis="art. 6 ust. 1 UKsWieczHip"}} wynika ponadto, iż ochronie podlegają jedynie nabywcy, którzy uzyskują prawo własności na podstawie [[CzynnoscPrawnaOdplatna odpłatnych czynności prawnych]]. Wykluczyć należy tym samym wszystkie czynności, w ramach których [[SwiadczenieWzajemne świadczenie wzajemne]] nabywcy ma charakter choćby częściowej ekwiwalentności. ((2)) Dobra wiara nabywcy Rękojmia wiary publicznej KW nie chroni rozporządzenia dokonanego na rzecz nabywcy w złej wierze. Wykluczone jest więc nabycie od nieuprawnionego wówczas, gdy nabywca znał rzeczywisty stan prawny oraz wówczas, gdy nie znał go z powodu niedołożenia należytej staranności (zob. {{pu przepis="art. 6 ust. 2 UKsWieczHip"}}). Dobrą wiarę należy domniemywać ({{pu przepis="art. 7 KC"}}). ((2)) Brak okoliczności wyłączających rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych Dwie okoliczności wyłączają działanie rękojmi: jest to wpis do KW informacji o tym, iż stan prawny KW jest niestabilny oraz sytuacje, gdy chodzi o prawa, przeciw którym rękojmia nie działa. ((3)) wzmianka lub ostrzeżenie Rękojmia nie ma zastosowania, gdy do księgi wieczystej dla danej nieruchomości wpisana została wzmianka (o wniosku, apelacji, kasacji) lub ostrzeżenie o niezgodności stanu ujawnionego ze stanem rzeczywistym ({{pu przepis="art. 8 UKsWieczHip"}}). Rękojmia zaczyna jednak obowiązywać, gdy wzmianka lub ostrzeżenie zostaną wykreślone z KW. ((3)) prawa trwałe Ponadto rękojmia nie działa przeciwko prawom wymienionym w {{pu przepis="art. 7 UKsWieczHip"}}. W tym wypadku wyłączenie obowiązywania rękojmi spowoduje, iż nabywca nabędzie [[Nieruchomosc nieruchomość]] wraz z obciążeniem prawami i [[Sluzebnosci służebnościami]] wymienionymi w tym przepisie, nawet jeżeli nie były one ujawnione w księdze wieczystej (CieplaGonciarzUKsWieczHip, 2007, art. 7 uw. 1). ((1)) Zakres zastosowania rękojmi (kazuistyka) Rękojmia wiary publicznej ma zastosowanie w następujących wypadkach: - nabycie własności nieruchomości w dobrej wierze od nieuprawnionego, - nabycie prawa użytkowania wieczystego w dobrej wierze od nieuprawnionego, - nabycie ograniczonego prawa rzeczowego (hipoteki) w dobrej wierze od nieuprawnionego, - nabycie prawa (własności, użytkowania wieczystego) w dobrej wierze bez obciążeń. ((1)) Kazusy Problematyki tej dotyczą następujące kazusy: - [[KazusNabycieWlasnosciNieruchomosci2 kazus nr 2 z zakresu nabycia nieruchomości]] - [[KazusNabycieWlasnosciNieruchomosci6 kazus nr 6 z zakresu nabycia nieruchomości]]. ---- CategoryNabycieWlasnosciNieruchomosci CategorySkrypty CategoryInstytucjePrawaCywilnego CategoryHipoteka CategoryLeksykonR