Likwidacja granic w regionach przygranicznych - Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT) jako instrument współpracy terytorialnej jednostek samorządu terytorialnego w Europie

Norma kolizyjna

norma kolizyjna w rozumieniu prawa prywatnego międzynarodowego

Pojęcie normy kolizyjnej jest podstawowym terminem z zakresu prawa prywatnego międzynarodowego.

A. Definicja
W przeciwieństwie do norm prawa materialnego normy kolizyjne nie regulują treści stosunków życiowych, lecz wskazują prawo właściwe dla danego wypadku.

B. Budowa normy kolizyjnej
Norma kolizyjna - podobnie jak inne normy prawne - zbudowana jest z hipotezy i dyspozycji. W p.p.m. obie, tzn. hipoteza i dyspozycja normy, pełnią inną funkcję aniżeli normalnie.

1. Hipoteza (zakres)
Hiptezę normy kolizyjnej określa się jako zakres. Zawiera ona opis pewnej stypizowanej sytuacji życiowej lub grupy takich sytuacji, do której lub do których dana norma się odnosi (Pazdan, str. 33).

2. Dyspozycja
Dyspozycja normy kolizyjnej zawiera co najmniej dwa elementy:
- nakaz zasatosowania określonego porządku prawnego i
- łącznik, tzn. kryterium według którego ustalić należy, jaki porządek prawny jest wobec tego właściwy. Łącznik został bliżej omówiony w osobnym dokumencie.
Jako trzeci element dochodzi tzw. subokreślnik temporalny, który wskazuje, jaki moment jest właściwy do ustalenia właściwości danego systemu prawnego.

C. Rodzaje norm kolizyjnych
Zasadniczy podział normy kolizyjnych obejmuje: normy zupełne, normy jednostronne niezupełne i normy dwustronne niezupełne. Ponadto wyróżnia się podział norm kolizyjnych na normy pierwszego i drugiego stopnia.

1. normy zupełne i niezupełne
Normy zupełne wskazują prawo właściwe bez względu na to, czy chodzi o prawo własne czy też o obcy porządek prawny.
Normy niezupełne jednostronne określają zakres zastosowania prawa własnego dla stosunków odpowiednio powiązanych z własnym obszarem prawnym (Pazdan, str. 34). Normy niezupełne dwustronne wskazują natomiast na prawo własne jako prawo właściwe, w niektórych sytuacjach dopuszczają możliwość zastosowania prawa obcego. W polskiej ustawie p.p.m. takie normy nie występują.

2. normy pierwszego i drugiego stopnia
Za Pazdanem (str. 34) normy kolizyjne pierwszego stopnia rozgraniczają sfery działania praw merytorycznych różnych państw w przestrzeni. Natomiast normy kolizyjne drugiego stopnia rozgraniczają sfery działania norm kolizynych pierwszego stopnia pochodzących z różnych systemów prawnych.

---

CategoryLeksykonN CategoryPrawoPrywatneMiedzynarodowe