Wiki source for MediacjaWynagrodzenieWydatkiMediatora
====Wynagrodzenie i wydatki mediatora====
==omówienie zagadnień związanych z wynagrodzeniem i wydatkami mediatora==
((1)) Prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków
W Kodeksie postępowania cywilnego przyjęto jako zasadę, że mediator ma prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z przeprowadzeniem [[Mediacja mediacji]], chyba że wyraził zgodę na prowadzenie [[Mediacja mediacji]] bez wynagrodzenia ({{pu przepis="art. 183(5) zd. 1 KPC"}}). Tylko w określonych przypadkach przybierze ona postać działalności charytatywnej.
((1)) Obowiązek stron do pokrycia wynagrodzenia i zwrotu wydatków
Według {{pu przepis="art. 183(5) zd. 2 KPC"}} wynagrodzenie i zwrot wydatków mediatora obciążają strony. Dzieje się tak nawet wtedy, gdy [[MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu mediacja toczy się na podstawie skierowania sądu]].
((2)) Wydatki w rozumieniu {{pu przepis="art. 6 UKosztSądSprCyw"}}
Jak wynika z {{pu przepis="art. 6 UKosztSądSprCyw"}} [[MediacjaKoszty koszty mediacji]] nie stanowią wydatków, co oznacza, że nie ma podstaw do ich tymczasowego wykładania przez Skarb Państwa ani do zwolnienia strony z ich ponoszenia przez sąd. Zaznaczyć przy tym trzeba, że zwolnienie strony od kosztów procesu (bez względu na to czy udzielone przez sąd czy z mocy ustawy) w sprawie, w której toczyło się postępowanie mediacyjne, nie rozciąga się na postępowanie mediacyjne. Wynika z tego, że wynagrodzenie mediatora i pokrycie poniesionych przez niego wydatków obciąża także stronę zwolnioną od kosztów sądowych. Kierując strony do [[Mediacja mediacji]], sąd nie pobiera zaliczki na pokrycie wydatków związanych z jej przeprowadzeniem, nie przyznaje wynagrodzenia mediatorowi, a mediator nie ma żadnych [[RoszczenieCywilnoprawne roszczeń]] do sądu o zwrot wydatków związanych z prowadzeniem [[Mediacja mediacji]].
((2)) Charakter zobowiązania
W związku z powyższym uznać należy, iż do pokrycia wynagrodzenia mediatora i zwrotu poniesionych przez niego wydatków są zobowiązane wyłącznie strony. W odniesieniu do [[SadownictwoPolubowneArbitraz arbitrażu]] ustawodawca wyraźnie wskazał w {{pu przepis="art. 1179 § 1 zd. 2 KPC"}}, że zobowiązanie stron ma charakter solidarny. Analogicznego zapisu brak jednak wśród przepisów o [[Mediacja mediacji]]. Wobec tego ustalić należy, czy także w przypadku [[Mediacja mediacji]] mamy do czynienia z [[OdpowiedzialnoscInSolidum odpowiedzialnością in solidum]]. W piśmiennictwie można spotkać dwa zasadnicze stanowiska. Kryterium ich rozróżnienia stanowi charakter [[StosunekPrawny stosunku prawnego]] łączącego mediatora ze stronami.
((3)) Pierwsze stanowisko
Zgodnie z pierwszym poglądem, mediatora wiąże ze stronami jedna umowa, w której po jednej stronie występuję mediator, a po drugiej obie strony pozostające w sporze. W myśl {{pu przepis="art. 380 § 2 KC"}} nawet jeśli dłużnicy zobowiązani są do [[SwiadczeniePodzielne świadczenia podzielnego]], ale [[SwiadczenieWzajemne świadczenie wzajemne]] wierzyciela jest niepodzielne, dłużnicy odpowiadają solidarnie. Z sytuacją taką mamy do czynienia w postępowaniu mediacyjnym. Świadczenie należne mediatorowi ma bowiem charakter pieniężny i tym samym jest podzielne, natomiast [[SwiadczenieWzajemne świadczenie wzajemne]] mediatora (pomoc w rozwiązaniu sporu) ma charakter niepodzielny. W związku z tym przyjęcie pierwszego stanowiska prowadzi do [[OdpowiedzialnoscInSolidum solidarnej odpowiedzialności]] stron na podstawie {{pu przepis="art. 745 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 750 KC"}} lub {{pu przepis="art. 380 § 2 KC"}}, co nie wyklucza oczywiście późniejszych roszczeń regresowych między stronami.
((3)) Drugie stanowisko
Zwolennicy drugiego stanowiska twierdzą, że mediatora łączy osobny [[StosunekPrawny stosunek prawny]] z każdą ze stron pozostającą w sporze. W braku odmiennych postanowień każda ze stron odpowiada za pokrycie wynagrodzenia i wydatków mediatora w 50% (por. {{pu przepis="art. 379 § 1 KC"}}). W [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowie o mediację]] lub w odrębnym porozumieniu strony mogą co prawda określić w jakich częściach każda z nich pokryje wynagrodzenie mediatora i zwróci poniesione przez niego wydatki, jednakże umowa taka nie będzie wiązała mediatora.
Nie opowiadając się po żadnej ze stron, wskazać należy, że solidarny charakter zobowiązania stron może z pewnością wynikać z umowy stron z mediatorem albo z regulaminu mediacyjnego.
((1)) Wysokość wynagrodzenia i wydatków
Kwestia wynagrodzenia mediatora i poniesionych przez niego wydatków jest zależna od [[MediacjaPojecieRodzaje rodzaju mediacji]].
((2)) Mediacja umowna
W przypadku [[MediacjaNaPodstawieUmowy mediacji umownej]] strony oraz mediator powinni jeszcze przed przystąpieniem do niej ustalić wysokość wynagrodzenia należnego mediatorowi, a także zakres wydatków poniesionych w związku z [[Mediacja mediacją]] podlegających zwrotowi. Mogą to uczynić nie tylko indywidualnie, ale również przez zastosowanie taryfy opłat danego ośrodka mediacyjnego, czy też odesłanie do przepisów [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 30.11.2005 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym]] (dalej jako "Rozporzadzenie". Wybór przez strony w [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowie o mediację]] określonego ośrodka mediacyjnego zawiera w sobie ich zgodę na przyjętą w tym ośrodku taryfę opłat (bez konieczności podpisywania dodatkowej umowy), chyba że w umowie zastrzeżono inaczej. W [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowie o mediację]] strony mogą także zawrzeć upoważnienie osoby trzeciej do ustalenia wysokości wynagrodzenia mediatora. Jeżeli wynagrodzenie mediatora nie zostanie określone w żaden z wymienionych sposobów, do jego ustalenia może dojść w drodze postępowania sądowego przy odpowiednim zastosowaniu {{pu przepis="art. 750 KC"}} w zw. z 735 {{pu przepis="§ 2 KC"}}.
((2)) Mediacja ze skierowania sądu
Inaczej zagadnienie to kształtuje się w razie [[MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu skierowania stron do mediacji przez sąd]]. Wówczas wysokość wynagrodzenia mediatora ustalana jest na podstawie w/w [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]].
((3)) Stawki wynagrodzenia
[[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenie]] to przewiduje, że w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]] wynagrodzenie mediatora wynosi 1% [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]], jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 1.000 zł za całość postępowania. Natomiast w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]], w których [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]] nie da się ustalić oraz w sprawach o [[PrawaNiemajatkowe prawa niemajątkowe]] wynagrodzenie mediatora za pierwsze posiedzenie mediacyjne przeprowadzone w wyznaczonym przez sąd czasie [[Mediacja mediacji]] wynosi 60 zł, a za każde następne posiedzenie – 25 zł. Ponadto jeżeli sąd upoważnił mediatora do zapoznania się z aktami postępowania, wynagrodzenie mediatora podwyższa się o 10%.
((3)) Zamierzenie autorów Rozporządzenia
Autorzy przyjętego rozwiązania wyrazili przekonanie, iż kształtując wynagrodzenie mediatora w tej kategorii spraw, należy dążyć do //„(…) zachowania umiarkowanego i znacznie, w stosunku do dotychczas obowiązujących opłat, obniżonego obciążania stron kosztami procesu (…)”//. W uzasadnieniu projektu [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]] wskazano również, że określone w nim stawki //„pozwolą mediatorowi na osiągnięcie wynagrodzenia godziwego i odpowiadającego roli mediatora”//.
((3)) Zastrzeżenia co do przyjętego rozwiązania
Wprowadzenie kwotowego pułapu wynagrodzenia mediatora na poziomie 1.000 zł budzi wiele zastrzeżeń wśród środowisk związanych z praktyką mediacyjną. Oceniając to rozwiązanie zgodzić należy się z poglądem S. Pieckowskiego, iż wynagrodzenie takie będzie adekwatne, tzn. godziwe z punktu widzenia mediatora, tylko w odniesieniu do pewnej grupy spraw – spraw drobnych, nieskomplikowanych i niewymagających większego nakładu pracy mediatora. Natomiast w stosunku do dużych, złożonych spraw gospodarczych z elementem międzynarodowym, np. sporu inwestycyjnego, gdzie samo zapoznanie się z dokumentacją musi zająć mediatorowi wiele godzin, a postępowanie mediacyjne może wymagać przeprowadzenia kilkunastu lub kilkudziesięciu sesji mediacyjnych, poziom maksymalnego wynagrodzenia mediatora na poziomie 1.000 zł jest po prostu rażąco niewspółmierny.
Kolejnym mankamentem [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]] jest brak możliwości zmiany (podwyższenia) wynagrodzenia mediatora w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Konsekwencją braku takiego elastycznego rozwiązania i utrzymania obecnie obowiązujących stawek może być zniechęcenie wykwalifikowanych mediatorów do wpisywania się na listy stałych mediatorów i do podejmowania działalności mediacyjnej ze skierowania sądu. Trudno bowiem wyobrazić sobie, że na przykład w dużych sprawach gospodarczych, w których rozwikłanie sporu wymaga wiedzy w zakresie różnych dziedzin, wielogodzinowych przygotowań i posiedzeń mediacyjnych, wysoko wykwalifikowani mediatorzy zechcą się ich podejmować. To z kolei może negatywnie wpłynąć na jakość świadczonych usług i spowodować wzrost niezadowolenia stron skierowanych do [[Mediacja mediacji]].
((1)) Wydatki podlegające zwrotowi
Zwrotowi podlegają również udokumentowane i niezbędne wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem [[Mediacja mediacji]] na pokrycie kosztów enumeratywnie wymienionych w § 3 [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]] przejazdów, zawiadomień stron, zużytych materiałów biurowych oraz wynajmu pomieszczenia niezbędnego do przeprowadzenia posiedzenia mediacyjnego. Wbrew literalnej wykładni przepisów [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]], za zasadny uznać należy zwrot ryczałtowy, o ile będzie on określony w rozsądnych granicach. Trudno bowiem wymagać od mediatora, aby ten musiał udokumentować „(…) zużycie każdej kartki papieru, amortyzację poduszki do stempli, zużycie tuszu w długopisie i tonera w drukarce, nie wspominając już o amortyzacji komputera czy koniecznych rozmowach telefonicznych i faksach”.
((1)) Projekt nowelizacji Rozporządzenia
Wychodząc naprzeciw problemom pojawiającym się w związku z wynagrodzeniem mediatora zaproponowanym w [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzeniu]], [[http://www.ms.gov.pl/mediacja/rada_adr.php Społeczna Rada ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości]] już 27.3.2006 r. przedstawiła Ministrowi Sprawiedliwości [[http://www.ms.gov.pl/mediacja/adr_proj_rozp_wynagr_mediatora.rtf projekt nowelizacji Rozporządzenia]]. W projekcie zaproponowano, aby w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]] wynagrodzenie mediatora wynosiło 1% [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]], jednak nie mniej niż 100 złotych i nie więcej niż 5 000 złotych. W każdym wypadku, a w szczególności w sprawach nietypowych, skomplikowanych, dotyczących sporów inwestycyjnych lub z elementem transgranicznym lub w sprawach o wielkiej [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]] (powyżej 1 miliona złotych), strony będą mogły uzgodnić z mediatorem indywidualne warunki jego wynagrodzenia. Natomiast w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]], w których [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]] nie da się ustalić, oraz o [[PrawaNiemajatkowe prawa niemajątkowe]] wynagrodzenie mediatora za pierwsze posiedzenie mediacyjne, przeprowadzone w wyznaczonym przez sąd czasie [[Mediacja mediacji]], wyniesie 150 złotych, a za każde następne posiedzenie – 100 złotych. W każdym wypadku strony będą mogły uzgodnić z mediatorem indywidualne warunki jego wynagrodzenia. Ponadto w sprawach, w których kierując strony do [[Mediacja mediacji]] sąd wyznaczył stałego mediatora będącego członkiem ośrodka mediacyjnego i postępowanie mediacyjne jest prowadzone na podstawie obowiązującego regulaminu tego ośrodka, koszty postępowania mediacyjnego, w tym wynagrodzenie mediatora obliczać się będzie zgodnie z regulaminem wyznaczonego ośrodka mediacyjnego.
Proponowane zmiany z całą pewnością stanowią zachętę do wykonywania funkcji mediatora przez wysoko kwalifikowane osoby. Szczególnie pozytywnie ocenić należy wyposażenie stron w prawo do indywidualnego negocjowania wynagrodzenia z mediatorem. To w końcu do nich należy decyzja poddania sporu pod rozstrzygnięcie w drodze [[Mediacja mediacji]].
((1)) Literatura
1. [[GorskiWalentynowiczKosztySprCywKomentarz A. Górski, L. Walentynowicz, Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Ustawa i orzekanie. Komentarz praktyczny]], Warszawa 2007 r.,
2. [[GoneraKosztySadoweSprCywKomentarz K. Gonera, Komentarz do ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych]], Warszawa 2008,
3. [[GojskaHurynMediacjaWRozwiazywaniuKonfliktowRodzinnych A. Gójska, V. Huryn, Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych]], Warszawa 2007,
4. [[SobolewskiPPH2006 P. Sobolewski, Mediacja w sprawach cywilnych]], PPH 2006, nr 2,
5. [[PazdanPrawaIObowiazkiOrazOdpowiedzialnoscCywilnaMediatora M. Pazdan, Prawa i obowiązki oraz odpowiedzialność cywilna mediatora]], (w:) [[OdpowiedzialnoscCywilna Odpowiedzialność cywilna. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Adama Szpunara]], Zakamycze 2004,
6. [[PieckowskiMediacjaWSprawachCywilnych S. Pieckowski, Mediacja w sprawach cywilnych]], Warszawa 2006,
7. [[UsowiczSzybciejNizWSadzieGazetaPrawna2006 E. Usowicz, Szybciej niż w sądzie]], GP z 9.12.2005 r.
8. [[ZielinskiPL2004 A. Zieliński, Opinia o projekcie ustawy o zmianie – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych]], PL 2004, nr 4,
9. [[MichalowskiNiewieleSprawTrafiaDoMediacjiGazetaPrawna2006 Z. Michałowski, Niewiele sprawa trafia do mediacji]], GP z 19.7.2006 r.
----
CategoryMediacjaWSprawachCywilnych
==omówienie zagadnień związanych z wynagrodzeniem i wydatkami mediatora==
((1)) Prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków
W Kodeksie postępowania cywilnego przyjęto jako zasadę, że mediator ma prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z przeprowadzeniem [[Mediacja mediacji]], chyba że wyraził zgodę na prowadzenie [[Mediacja mediacji]] bez wynagrodzenia ({{pu przepis="art. 183(5) zd. 1 KPC"}}). Tylko w określonych przypadkach przybierze ona postać działalności charytatywnej.
((1)) Obowiązek stron do pokrycia wynagrodzenia i zwrotu wydatków
Według {{pu przepis="art. 183(5) zd. 2 KPC"}} wynagrodzenie i zwrot wydatków mediatora obciążają strony. Dzieje się tak nawet wtedy, gdy [[MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu mediacja toczy się na podstawie skierowania sądu]].
((2)) Wydatki w rozumieniu {{pu przepis="art. 6 UKosztSądSprCyw"}}
Jak wynika z {{pu przepis="art. 6 UKosztSądSprCyw"}} [[MediacjaKoszty koszty mediacji]] nie stanowią wydatków, co oznacza, że nie ma podstaw do ich tymczasowego wykładania przez Skarb Państwa ani do zwolnienia strony z ich ponoszenia przez sąd. Zaznaczyć przy tym trzeba, że zwolnienie strony od kosztów procesu (bez względu na to czy udzielone przez sąd czy z mocy ustawy) w sprawie, w której toczyło się postępowanie mediacyjne, nie rozciąga się na postępowanie mediacyjne. Wynika z tego, że wynagrodzenie mediatora i pokrycie poniesionych przez niego wydatków obciąża także stronę zwolnioną od kosztów sądowych. Kierując strony do [[Mediacja mediacji]], sąd nie pobiera zaliczki na pokrycie wydatków związanych z jej przeprowadzeniem, nie przyznaje wynagrodzenia mediatorowi, a mediator nie ma żadnych [[RoszczenieCywilnoprawne roszczeń]] do sądu o zwrot wydatków związanych z prowadzeniem [[Mediacja mediacji]].
((2)) Charakter zobowiązania
W związku z powyższym uznać należy, iż do pokrycia wynagrodzenia mediatora i zwrotu poniesionych przez niego wydatków są zobowiązane wyłącznie strony. W odniesieniu do [[SadownictwoPolubowneArbitraz arbitrażu]] ustawodawca wyraźnie wskazał w {{pu przepis="art. 1179 § 1 zd. 2 KPC"}}, że zobowiązanie stron ma charakter solidarny. Analogicznego zapisu brak jednak wśród przepisów o [[Mediacja mediacji]]. Wobec tego ustalić należy, czy także w przypadku [[Mediacja mediacji]] mamy do czynienia z [[OdpowiedzialnoscInSolidum odpowiedzialnością in solidum]]. W piśmiennictwie można spotkać dwa zasadnicze stanowiska. Kryterium ich rozróżnienia stanowi charakter [[StosunekPrawny stosunku prawnego]] łączącego mediatora ze stronami.
((3)) Pierwsze stanowisko
Zgodnie z pierwszym poglądem, mediatora wiąże ze stronami jedna umowa, w której po jednej stronie występuję mediator, a po drugiej obie strony pozostające w sporze. W myśl {{pu przepis="art. 380 § 2 KC"}} nawet jeśli dłużnicy zobowiązani są do [[SwiadczeniePodzielne świadczenia podzielnego]], ale [[SwiadczenieWzajemne świadczenie wzajemne]] wierzyciela jest niepodzielne, dłużnicy odpowiadają solidarnie. Z sytuacją taką mamy do czynienia w postępowaniu mediacyjnym. Świadczenie należne mediatorowi ma bowiem charakter pieniężny i tym samym jest podzielne, natomiast [[SwiadczenieWzajemne świadczenie wzajemne]] mediatora (pomoc w rozwiązaniu sporu) ma charakter niepodzielny. W związku z tym przyjęcie pierwszego stanowiska prowadzi do [[OdpowiedzialnoscInSolidum solidarnej odpowiedzialności]] stron na podstawie {{pu przepis="art. 745 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 750 KC"}} lub {{pu przepis="art. 380 § 2 KC"}}, co nie wyklucza oczywiście późniejszych roszczeń regresowych między stronami.
((3)) Drugie stanowisko
Zwolennicy drugiego stanowiska twierdzą, że mediatora łączy osobny [[StosunekPrawny stosunek prawny]] z każdą ze stron pozostającą w sporze. W braku odmiennych postanowień każda ze stron odpowiada za pokrycie wynagrodzenia i wydatków mediatora w 50% (por. {{pu przepis="art. 379 § 1 KC"}}). W [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowie o mediację]] lub w odrębnym porozumieniu strony mogą co prawda określić w jakich częściach każda z nich pokryje wynagrodzenie mediatora i zwróci poniesione przez niego wydatki, jednakże umowa taka nie będzie wiązała mediatora.
Nie opowiadając się po żadnej ze stron, wskazać należy, że solidarny charakter zobowiązania stron może z pewnością wynikać z umowy stron z mediatorem albo z regulaminu mediacyjnego.
((1)) Wysokość wynagrodzenia i wydatków
Kwestia wynagrodzenia mediatora i poniesionych przez niego wydatków jest zależna od [[MediacjaPojecieRodzaje rodzaju mediacji]].
((2)) Mediacja umowna
W przypadku [[MediacjaNaPodstawieUmowy mediacji umownej]] strony oraz mediator powinni jeszcze przed przystąpieniem do niej ustalić wysokość wynagrodzenia należnego mediatorowi, a także zakres wydatków poniesionych w związku z [[Mediacja mediacją]] podlegających zwrotowi. Mogą to uczynić nie tylko indywidualnie, ale również przez zastosowanie taryfy opłat danego ośrodka mediacyjnego, czy też odesłanie do przepisów [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 30.11.2005 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym]] (dalej jako "Rozporzadzenie". Wybór przez strony w [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowie o mediację]] określonego ośrodka mediacyjnego zawiera w sobie ich zgodę na przyjętą w tym ośrodku taryfę opłat (bez konieczności podpisywania dodatkowej umowy), chyba że w umowie zastrzeżono inaczej. W [[MediacjaNaPodstawieUmowy umowie o mediację]] strony mogą także zawrzeć upoważnienie osoby trzeciej do ustalenia wysokości wynagrodzenia mediatora. Jeżeli wynagrodzenie mediatora nie zostanie określone w żaden z wymienionych sposobów, do jego ustalenia może dojść w drodze postępowania sądowego przy odpowiednim zastosowaniu {{pu przepis="art. 750 KC"}} w zw. z 735 {{pu przepis="§ 2 KC"}}.
((2)) Mediacja ze skierowania sądu
Inaczej zagadnienie to kształtuje się w razie [[MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu skierowania stron do mediacji przez sąd]]. Wówczas wysokość wynagrodzenia mediatora ustalana jest na podstawie w/w [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]].
((3)) Stawki wynagrodzenia
[[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenie]] to przewiduje, że w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]] wynagrodzenie mediatora wynosi 1% [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]], jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 1.000 zł za całość postępowania. Natomiast w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]], w których [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]] nie da się ustalić oraz w sprawach o [[PrawaNiemajatkowe prawa niemajątkowe]] wynagrodzenie mediatora za pierwsze posiedzenie mediacyjne przeprowadzone w wyznaczonym przez sąd czasie [[Mediacja mediacji]] wynosi 60 zł, a za każde następne posiedzenie – 25 zł. Ponadto jeżeli sąd upoważnił mediatora do zapoznania się z aktami postępowania, wynagrodzenie mediatora podwyższa się o 10%.
((3)) Zamierzenie autorów Rozporządzenia
Autorzy przyjętego rozwiązania wyrazili przekonanie, iż kształtując wynagrodzenie mediatora w tej kategorii spraw, należy dążyć do //„(…) zachowania umiarkowanego i znacznie, w stosunku do dotychczas obowiązujących opłat, obniżonego obciążania stron kosztami procesu (…)”//. W uzasadnieniu projektu [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]] wskazano również, że określone w nim stawki //„pozwolą mediatorowi na osiągnięcie wynagrodzenia godziwego i odpowiadającego roli mediatora”//.
((3)) Zastrzeżenia co do przyjętego rozwiązania
Wprowadzenie kwotowego pułapu wynagrodzenia mediatora na poziomie 1.000 zł budzi wiele zastrzeżeń wśród środowisk związanych z praktyką mediacyjną. Oceniając to rozwiązanie zgodzić należy się z poglądem S. Pieckowskiego, iż wynagrodzenie takie będzie adekwatne, tzn. godziwe z punktu widzenia mediatora, tylko w odniesieniu do pewnej grupy spraw – spraw drobnych, nieskomplikowanych i niewymagających większego nakładu pracy mediatora. Natomiast w stosunku do dużych, złożonych spraw gospodarczych z elementem międzynarodowym, np. sporu inwestycyjnego, gdzie samo zapoznanie się z dokumentacją musi zająć mediatorowi wiele godzin, a postępowanie mediacyjne może wymagać przeprowadzenia kilkunastu lub kilkudziesięciu sesji mediacyjnych, poziom maksymalnego wynagrodzenia mediatora na poziomie 1.000 zł jest po prostu rażąco niewspółmierny.
Kolejnym mankamentem [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]] jest brak możliwości zmiany (podwyższenia) wynagrodzenia mediatora w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Konsekwencją braku takiego elastycznego rozwiązania i utrzymania obecnie obowiązujących stawek może być zniechęcenie wykwalifikowanych mediatorów do wpisywania się na listy stałych mediatorów i do podejmowania działalności mediacyjnej ze skierowania sądu. Trudno bowiem wyobrazić sobie, że na przykład w dużych sprawach gospodarczych, w których rozwikłanie sporu wymaga wiedzy w zakresie różnych dziedzin, wielogodzinowych przygotowań i posiedzeń mediacyjnych, wysoko wykwalifikowani mediatorzy zechcą się ich podejmować. To z kolei może negatywnie wpłynąć na jakość świadczonych usług i spowodować wzrost niezadowolenia stron skierowanych do [[Mediacja mediacji]].
((1)) Wydatki podlegające zwrotowi
Zwrotowi podlegają również udokumentowane i niezbędne wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem [[Mediacja mediacji]] na pokrycie kosztów enumeratywnie wymienionych w § 3 [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]] przejazdów, zawiadomień stron, zużytych materiałów biurowych oraz wynajmu pomieszczenia niezbędnego do przeprowadzenia posiedzenia mediacyjnego. Wbrew literalnej wykładni przepisów [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzenia]], za zasadny uznać należy zwrot ryczałtowy, o ile będzie on określony w rozsądnych granicach. Trudno bowiem wymagać od mediatora, aby ten musiał udokumentować „(…) zużycie każdej kartki papieru, amortyzację poduszki do stempli, zużycie tuszu w długopisie i tonera w drukarce, nie wspominając już o amortyzacji komputera czy koniecznych rozmowach telefonicznych i faksach”.
((1)) Projekt nowelizacji Rozporządzenia
Wychodząc naprzeciw problemom pojawiającym się w związku z wynagrodzeniem mediatora zaproponowanym w [[http://isip.sejm.gov.pl/servlet/Search?todo=file&id=WDU20052392018&type=2&name=D20052018.pdf Rozporządzeniu]], [[http://www.ms.gov.pl/mediacja/rada_adr.php Społeczna Rada ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości]] już 27.3.2006 r. przedstawiła Ministrowi Sprawiedliwości [[http://www.ms.gov.pl/mediacja/adr_proj_rozp_wynagr_mediatora.rtf projekt nowelizacji Rozporządzenia]]. W projekcie zaproponowano, aby w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]] wynagrodzenie mediatora wynosiło 1% [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]], jednak nie mniej niż 100 złotych i nie więcej niż 5 000 złotych. W każdym wypadku, a w szczególności w sprawach nietypowych, skomplikowanych, dotyczących sporów inwestycyjnych lub z elementem transgranicznym lub w sprawach o wielkiej [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]] (powyżej 1 miliona złotych), strony będą mogły uzgodnić z mediatorem indywidualne warunki jego wynagrodzenia. Natomiast w sprawach o [[PrawaMajatkowe prawa majątkowe]], w których [[WartoscPrzedmiotuSporu wartości przedmiotu sporu]] nie da się ustalić, oraz o [[PrawaNiemajatkowe prawa niemajątkowe]] wynagrodzenie mediatora za pierwsze posiedzenie mediacyjne, przeprowadzone w wyznaczonym przez sąd czasie [[Mediacja mediacji]], wyniesie 150 złotych, a za każde następne posiedzenie – 100 złotych. W każdym wypadku strony będą mogły uzgodnić z mediatorem indywidualne warunki jego wynagrodzenia. Ponadto w sprawach, w których kierując strony do [[Mediacja mediacji]] sąd wyznaczył stałego mediatora będącego członkiem ośrodka mediacyjnego i postępowanie mediacyjne jest prowadzone na podstawie obowiązującego regulaminu tego ośrodka, koszty postępowania mediacyjnego, w tym wynagrodzenie mediatora obliczać się będzie zgodnie z regulaminem wyznaczonego ośrodka mediacyjnego.
Proponowane zmiany z całą pewnością stanowią zachętę do wykonywania funkcji mediatora przez wysoko kwalifikowane osoby. Szczególnie pozytywnie ocenić należy wyposażenie stron w prawo do indywidualnego negocjowania wynagrodzenia z mediatorem. To w końcu do nich należy decyzja poddania sporu pod rozstrzygnięcie w drodze [[Mediacja mediacji]].
((1)) Literatura
1. [[GorskiWalentynowiczKosztySprCywKomentarz A. Górski, L. Walentynowicz, Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Ustawa i orzekanie. Komentarz praktyczny]], Warszawa 2007 r.,
2. [[GoneraKosztySadoweSprCywKomentarz K. Gonera, Komentarz do ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych]], Warszawa 2008,
3. [[GojskaHurynMediacjaWRozwiazywaniuKonfliktowRodzinnych A. Gójska, V. Huryn, Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych]], Warszawa 2007,
4. [[SobolewskiPPH2006 P. Sobolewski, Mediacja w sprawach cywilnych]], PPH 2006, nr 2,
5. [[PazdanPrawaIObowiazkiOrazOdpowiedzialnoscCywilnaMediatora M. Pazdan, Prawa i obowiązki oraz odpowiedzialność cywilna mediatora]], (w:) [[OdpowiedzialnoscCywilna Odpowiedzialność cywilna. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Adama Szpunara]], Zakamycze 2004,
6. [[PieckowskiMediacjaWSprawachCywilnych S. Pieckowski, Mediacja w sprawach cywilnych]], Warszawa 2006,
7. [[UsowiczSzybciejNizWSadzieGazetaPrawna2006 E. Usowicz, Szybciej niż w sądzie]], GP z 9.12.2005 r.
8. [[ZielinskiPL2004 A. Zieliński, Opinia o projekcie ustawy o zmianie – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych]], PL 2004, nr 4,
9. [[MichalowskiNiewieleSprawTrafiaDoMediacjiGazetaPrawna2006 Z. Michałowski, Niewiele sprawa trafia do mediacji]], GP z 19.7.2006 r.
----
CategoryMediacjaWSprawachCywilnych
