Wersja [2431]
To jest stara wersja KazusZlecenieNr1 utworzona przez MarcinKrzymuski, 2008-06-05 12:07:54.
Kazus 1 z zakresu zlecenia
A. Stan faktyczny
Na mocy ustnej umowy zawartej 10.3.2004 r. pośrednik w handlu nieruchomościami P miał nabyć dla swego stałego klienta – dewelopera – K na swoje nazwisko, ale za pieniądze K, nieruchomość położoną w Słubicach. P stanął do przetargu, wygrał go i zapłacił (pieniędzmi otrzymanymi od K) za nieruchomość. Po umowie notarialnej P wpisany został do księgi wieczystej przedmiotowej nieruchomości.
W dniu 15.5.2004 r. K zażądał od P przeniesienia własności nieruchomości, zaś P, skuszony ofertą innego inwestora, odmówił i zaproponował zwrot pieniędzy, na co K się, oczywiście, nie zgodził.
1. Czy roszczenie K zasługuje na uwzględnienie?
2. Co stałoby się z roszczeniem K, gdyby P w 4.4.2006 r. darował nieruchomość swojej córce C, niewtajemniczonej jednak we wszystkie meandry sprawy?
3 Czy roszczenie K byłoby uzasadnione także wówczas, gdyby P działał jawnie w imieniu K?
B. Odpowiedź na pytanie 1
K mógłby mieć przeciw P roszczenie o przeniesienie własności nieruchomości z art. 740 zd. 2 KC
art. 740 KC
Przyjmujący zlecenie powinien udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym.
Przyjmujący zlecenie powinien udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym.
1. Powstanie roszczenia
Musiałaby zostać zawarta skuteczna umowa zlecenia.
Problem: forma umowy – generalnie dowolna, chyba że łączy się z pełnomocnictwem, dla którego wymagana jest forma szczególna (RadwanskiPanowiczZobowCzSzcz, nb. 363). Wymaganie tej formy odnosi się wówczas także do umowy zlecenia (ibidem).
Zgodnie z art. 157 umowa dot. nabycia nieruchomości musi być w formie aktu notarialnego. Skutkiem tego jest to, iż – stosownie do 99 § 1 KC
art. 1 KC
Kodeks niniejszy reguluje stosunki cywilnoprawne pomiędzy osobami fizycznymi i osobami prawnymi.
– także pełnomocnictwo powinno być udzielone w formie notarialnej. Ponieważ forma pełnomocnictwa wpływa na formę zlecenia, także zlecenie powinno być udzielone notarialnie, czego w tym kazusie nie było. Mogłoby to powodować nieważność zlecenia.Kodeks niniejszy reguluje stosunki cywilnoprawne pomiędzy osobami fizycznymi i osobami prawnymi.
Tu nie było udzielenia pełnomocnictwa, ale tzw. zastępstwo pośrednie. Zastępcą pośrednim jest ten podmiot, który dokonuje czynności prawnej we własnym imieniu, ale na rachunek zastępowanego (por. RadwanskiCzescOgolna, nb. 716).
To zlecenie nie obejmuje więc udzielenia pełnomocnictwa, wobec czego formy nie trzeba przestrzegać.
2. Wynik
Zlecenie było udzielone skutecznie. P powinien wydać nieruchomość.
C. Odpowiedź na pytanie 2
Roszczenie K przeciwko P o przeniesienie własności nieruchomości z art. 740 zd. 2 KC
art. 740 KC
Przyjmujący zlecenie powinien udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym.
Przyjmujący zlecenie powinien udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym.
1. Powstanie roszczenia
Sprawdzono powyżej, że roszczenie powstało.
2. Brak utraty
Być może jednak roszczenie o przeniesienie własności wygasło (bez zaspokojenia wierzyciela) na skutek niemożliwości świadczenia. Zgodnie z art. 493 § 1 KC
art. 493 KC
§ 1. Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność strona zobowiązana, druga strona może, według swego wyboru, albo żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, albo od umowy odstąpić.
§ 2. W razie częściowej niemożliwości świadczenia jednej ze stron druga strona może od umowy odstąpić, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez tę stronę cel umowy, wiadomy stronie, której świadczenie stało się częściowo niemożliwe.
roszczenie przekształca się w roszczenie odszkodowawcze lub w uprawnienie do odstąpienia.§ 1. Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność strona zobowiązana, druga strona może, według swego wyboru, albo żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, albo od umowy odstąpić.
§ 2. W razie częściowej niemożliwości świadczenia jednej ze stron druga strona może od umowy odstąpić, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez tę stronę cel umowy, wiadomy stronie, której świadczenie stało się częściowo niemożliwe.
Niemożliwość nie ma jednak znaczenia, gdyby można było czynność między P i C uznać za bezskuteczną wobec K. W grę wchodzi art. 59 i art. 527 i nast. Ponieważ nie ma mowy o niewypłacalności P, pozostaje analiza art. 59. Zgodnie ze zd. 1 tego przepisu, gdyby K przysługiwało wobec P i C roszczenie o uznanie umowy darowizny za bezskuteczną, wówczas mógłby się nadal domagać przeniesienia własności. Przesłanki roszczenia (incydentalnego) z art. 59 KC
art. 59 KC
W razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna. Uznania umowy za bezskuteczną nie można żądać po upływie roku od jej zawarcia.
są następujące:W razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna. Uznania umowy za bezskuteczną nie można żądać po upływie roku od jej zawarcia.
1) zawarcie skutecznej umowy, która czyni niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu (+) - P i C zawarli skuteczną umowę darowizny;
2) wiedza stron o roszczeniu albo nieodpłatność świadczenia (+) - darowizna jest umową nieodpłatną;
3) brak upływu roku od dokonana czynności (termin zawity) (-) - w maju 2007 upłynął więcej niż rok od dokonania transakcji między P i C.
Tym samym roszczenie o uznanie umowy za bezskuteczną wygasło.
3. Wynik
W tej sytuacji K nie miałby roszczenia o przeniesienie własności. Mógłby natomiast żądać odszkodowania (art. 493 § 1 KC
art. 493 KC
§ 1. Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność strona zobowiązana, druga strona może, według swego wyboru, albo żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, albo od umowy odstąpić.
§ 2. W razie częściowej niemożliwości świadczenia jednej ze stron druga strona może od umowy odstąpić, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez tę stronę cel umowy, wiadomy stronie, której świadczenie stało się częściowo niemożliwe.
) albo odstąpić od umowy i żądać wszystkiego, co wydał P (art. 493 § 1 w zw. z art. 494).§ 1. Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność strona zobowiązana, druga strona może, według swego wyboru, albo żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, albo od umowy odstąpić.
§ 2. W razie częściowej niemożliwości świadczenia jednej ze stron druga strona może od umowy odstąpić, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez tę stronę cel umowy, wiadomy stronie, której świadczenie stało się częściowo niemożliwe.
D. Odpowiedź na pytanie 3
W tej sytuacji z uwagi na bezskuteczne udzielenie pełnomocnictwa (brak zachowania formy wg art. 157 KC
art. 157 KC
§ 1. Własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu.
§ 2. Jeżeli umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości została zawarta pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, do przeniesienia własności potrzebne jest dodatkowe porozumienie stron obejmujące ich bezwarunkową zgodę na niezwłoczne przejście własności.
i art. 99 § 1 KC§ 1. Własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu.
§ 2. Jeżeli umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości została zawarta pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, do przeniesienia własności potrzebne jest dodatkowe porozumienie stron obejmujące ich bezwarunkową zgodę na niezwłoczne przejście własności.
art. 99 KC
§ 1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.
§ 2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.
), umowa zlecenia jest nieważna (art. 734 § 2 zd. 2 KC§ 1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.
§ 2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.
art. 734 KC
§ 1. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
§ 2. W braku odmiennej umowy zlecenie obejmuje umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie. Przepis ten nie uchybia przepisom o formie pełnomocnictwa.
).§ 1. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
§ 2. W braku odmiennej umowy zlecenie obejmuje umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie. Przepis ten nie uchybia przepisom o formie pełnomocnictwa.
W tej sytuacji roszczenie o przeniesienie własności nieruchomości nie przysługiwałoby.
CategoryKazusyZlecenie
Na tej stronie nie ma komentarzy
