====Kazus nr 1 z zakresu współwłasności====

((1)) Stan faktyczny
A i B są współwłaścicielami nieruchomości, w której znajduje się lokal użytkowy o powierzchni 271,40 m2. B wniosła jako aport do spółki cywilnej prawo bezpłatnego używania tego lokalu. Lokal wykorzystywany jest na działalność spółki cywilnej, której wspólniczkami są B, C i D. Zajęcie lokalu przez B i prowadzenie w nim księgarni nastąpiło bez wiedzy i zgody A. Spółka nie zawarła umowy najmu lokalu i nie płaci za jego użytkowanie. Czynsz, jaki można osiągnąć z wynajmu takiego lokalu wynosi ok. 30.000 zł miesięcznie. 
A domaga się opuszczenia i opróżnienia z osób i rzeczy lokalu użytkowego.
//Czy jej żądanie jest zasadne?// 
(zob. wyrok SN z dnia 7 lutego 2003 r., III CKN 1386/00, LEX nr 77082)

((1)) Roszczenie z {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}
Roszczenie A przeciwko B, C i D z {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}.

	((2)) Legitymacja
	Roszczenie windykacyjne, także to zmierzające do eksmisji, opiera się na legitymacji właściciela. Uprawnionym do jego podniesienia jest także współwłaściciel ({{pu przepis="art. 209 KC"}}), gdyż roszczenie windykacyjne zmierza do zachowania wspólnego prawa.
	Roszczenie windykacyjne pomiędzy współwłaścicielami ma ograniczone zastosowanie, gdyż odnosi się do osób trzecich. 
	Jednakże pozostali współwłaściciele mogą żądać wydania części nieruchomości wtedy, gdy dokonany został [[PodzialQuoadUsum podział quoad usum]], a jeden ze współwłaścicieli zajmuje część nieruchomości sprzecznie z umową (por. wyrok SN z dnia 16 października 1989 r., III CRN 355/69, niepubl.). W niniejszej sprawie podział nieruchomości //quoad usum// nie został przeprowadzony.  
	Brak jest więc możliwości przeprowadzenia roszczenia windykacyjnego.

	((2)) Wynik
	A nie ma roszczenia z {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}.

((1)) Roszczenie z {{pu przepis="art. 206 KC"}}
A mogłaby mieć przeciwko B, C i D roszczenie z {{pu przepis="art. 206 KC"}} o dopuszczenie do współposiadania.

	((2)) Legitymacja
	A jest współwłaścicielką budynku, w którym znajduje się lokal. 
	Współwłasność ma charakter współwłasności w częściach ułamkowych.
	A jest więc uprawniona do podniesienia roszczenia o dopuszczenie do współposiadania.
	
	((2)) Naruszenie współposiadania
	Poprzez używanie lokalu przez spółkę cywilną "K.T.", której wspólniczkami są B, C i D, A została pozbawiona faktycznego władztwa nad rzeczą.

	((2)) Brak skutecznego względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą
	W tym miejscu należy zwrócić uwagę, czy B, C i D nie przysługuje skuteczne względem A prawo do władania lokalem użytkowym.
	Ponieważ C i D nie łączył z A żaden stosunek obligacyjny ani rzeczowy, nie mogą one przeciwstawić A __własnego__ skutecznego uprawnienia. Mogłyby jednak spróbować wywieść takie uprawnienie od B, o ile jej takowe przysługuje.
	W tej kwestii zarysowały się - na tle omawianego stanu faktycznego - dwa różne stanowiska.

		((3)) przekroczenie zakresu zwykłego zarządu (stanowisko sądu okręgowego)
		Przekazanie prawa bezpłatnego używania tego lokalu mogło stanowić czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Przez czynności zwykłego zarządu rozumie się załatwianie bieżących spraw związanych z normalną eksploatacją rzeczy i utrzymaniem jej w stanie niepogorszonym (IgnatowiczStefaniukPrawoRzeczowe, str. 131 i nast.). Oddanie w bezpłatne korzystanie nie mieści się w tym pojęciu. Wobec tego czynność taka wymagała zgody wszystkich współwłaścicieli ({{pu przepis="art. 199 KC"}}). Takowej zgody nie uzyskano. Skutkiem naruszenia {{pu przepis="art. 199 KC"}} jest nieważność czynności prawnej ({{pu przepis="art. 58 § 1 KC"}}; zob. Gniewek w: SystemPrawaPrywatnegoTom3, str. 450). Spółka użytkuje lokal bez tytułu prawnego. W tej sytuacji roszczenie byłoby zasadne wobec wszystkich wspólników spółki cywilnej.

		((3)) umowy dot. współposiadania (stanowisko Sądu Najwyższego)
		Odmienne stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy (wyrok SN z dnia 7 lutego 2003 r., III CKN 1386/00, LEX nr 77082). Jego zdaniem B jest - jako współwłaścicielka nieruchomości - "uprawniona do współposiadania tej nieruchomości i nie jest pozbawiona możliwości zawierania z innymi osobami umów, których przedmiotem jest to współposiadanie." Każdy ze współwłaścicieli może więc w ramach swego udziału współposiadać każdą część rzeczy wspólnej i może do tego współposiadania dopuścić także inne osoby niebędące współwłaścicielami. To uprawnienie trwa dopóty, dopóki nie zostanie dokonany podział //quoad usum//. 
		W takim wypadku C i D wywodziłyby więc od B skuteczne uprawnienie do władania lokalem.

		((3)) własne stanowisko
		Pierwszy z poglądów wydaje się być dogmatycznie prawidłowy. Pozostaje on w zgodzie z zasadami obowiązującymi wobec roszczeń windykacyjnych. Zapewnia także ochronę współwłaściciela przed działaniami innego współwłaściciela dokonującego czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. W orzeczeniu SN nie jest do końca jasne, jaki jest stosunek "umów dot. współposiadania" do czynności zarządu rzeczą wspólną. Stanowisko sądu okręgowego usuwa te wątpliwości.

	((2)) Wynik
	A  ma wobec B, C i D skuteczne roszczenie o dopuszczenie do współposiadania.
----
CategoryKazusyWspolwlasnosc