====Kazus nr 1 z zakresu umowy ubezpieczenia==== ==umowa ubezpieczenia AC, klauzule abuzywne w ubezpieczeniach majątkowych== ((1)) STAN FAKTYCZNY Katarzyna K. zawarła w dniu 9.3.2001 r. z ubezpieczycielem U umowę ubezpieczenia komunikacyjnego na ubezpieczenie samochodu BMW (wartość 100.000 zł), które to ubezpieczenie to obejmowało OC, AC i NW. W dniu 19.12.2001 r. (środa) samochód został skradziony. O fakcie kradzieży pokrzywdzona K jeszcze tego samego dnia powiadomiła policję i – telefonicznie – placówkę U. Pisemnego powiadomienia o kradzieży K dokonała dopiero 21.12.2001 r. U pismem z dnia 1.8.2002 r. powiadomił K o odmowie wypłacenia odszkodowania na podstawie § 33 ust. 1 ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco, zgodnie z którym U może oddalić roszczenie lub odpowiednio zmniejszyć odszkodowanie, jeżeli właściciel pojazdu nie wykona obowiązków, o których mowa jest w § 31 OWU. Wg § 31 ust. 1 OWU o kradzieży właściciel powinien powiadomić policję niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 12 godzin od powzięcia informacji o kradzieży pojazdu, zaś ubezpieczyciela również niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu najbliższego dnia roboczego. Ogólne warunki ubezpieczenia autocasco nie precyzują przy tym formy powiadomienia U. //Czy K może domagać się od P wypłacenia odszkodowania w wysokości 100.000 zł?// ((1)) ROZWIĄZANIE Roszczenie K przeciw U o odszkodowanie w wys. 100.000 zł z {{pu przepis="art. 805 § 1 KC"}}, {{pu przepis="art. 805 § 2 pkt 1 KC"}} i {{pu przepis="art. 821 KC"}}. ((2)) Powstanie roszczenia W tym wypadku roszczenie powstało, gdy doszło do wypadku objętego umową ubezpieczenia. Zawarcie umowy ubezpieczenia nie jest w tym wypadku problematyczne. Wypadkiem ubezpieczeniowym jest w tej sytuacji kradzież samochodu należącego do K. ((2)) Brak utraty roszczenia Bliżej należy przyjrzeć się OWU, zgodnie z którymi ubezpieczyciel może oddalić roszczenie lub odpowiednio zmniejszyć odszkodowanie, jeżeli właściciel pojazdu nie wykona obowiązków, o których mowa jest w § 31 OWU. W tym wypadku K nie dochowała terminu zawiadomienia U o kradzieży – winna była to bowiem uczynić w ciągu najbliższego dnia roboczego, zaś dokonała tego z jednodniowym opóźnieniem. U mógłby podnieść ten zarzut jedynie wtedy, gdyby strony były związane postanowieniem OWU. ((3)) warunki skutecznego związania o.w.u. Przede wszystkim należy rozważyć, czy o.w.u. skutecznie dołączono do umowy a następnie czy ich treść nie zawiera niedozwolonych zapisów. **(1) dołączenie o.w.u. do umowy** Zgodnie z {{pu przepis="art. 384 § 1 KC"}} ogólne warunki umów muszą być z reguły doręczone przed zawarciem umowy. W niniejszej sytuacji nie ma wątpliwości co do spełnienia tej przesłanki **(2) dopuszczalność klauzuli zawartych w o.w.u.** Zgodnie z {{pu przepis="art. 807 § 1 KC"}} owu nie mogą się sprzeciwiać postanowieniom tytułu XXVII KC. Jednakże żaden z przepisów nie zawiera postanowień dotyczących zawiadomienia o wypadku. Jednakże w stosunku do owu obowiązują także reguły opisane w {{pu przepis="art. 385(1) KC"}} i nast. Jak wynika z {{pu przepis="art. 385(1) § 1 zd. 1 KC"}} klauzule takie nie wiążą, jeżeli: - nie były uzgodnione indywidualnie i - naruszają interesy konsumentów (więcej na ten temat w [[NiedozwoloneKlauzuleUmowneKC dokumencie dotyczącym klauzul abuzywnych]]). Ponieważ owu są formułowane niezależnie od klienta, stanowią postanowienia, które nie były indywidualnie negocjowane. Należy się zastanowić, czy zapisy te są niekorzystne dla ubezpieczającego, gdyż kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. W KC przewidziano dwie metody ustalanie spełnienia tej przesłanki i wobec tego klauzula jest niedozwolona, gdy 1) mieści się w katalogu znajdującym się w {{pu przepis="art. 385(3) KC"}} albo 1) jest niedopuszczalna na skutek wszechstronnej oceny danej klauzuli z uwzględnieniem treści umowy, okoliczności jej zawarcia oraz umów pozostających w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny ({{pu przepis="art. 385(2) KC"}}) (wartościowanie klauzuli abuzywnej). W naszym kazusie można stwierdzić, iż klauzula przewidziana w § 31 OWU mieści się w zakresie pkt 9, 11 i 19 {{pu przepis="art. 385(3) KC"}}, gdyż - przyznawała U uprawnienia do dokonywania wiążącej interpretacji ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco (kiedy oddalić roszczenie a kiedy je tylko odpowiednio zmniejszyć), - przyznawała wyłącznie U uprawnienie do stwierdzenia, czy ubezpieczający w terminie i we właściwej formie (telefonicznie lub pisemnie) powiadomił o fakcie kradzieży oraz - przyznawała U prawo podejmowania obiektywnie nieuzasadnionych, arbitralnych decyzji, nie powiązanych w żaden sposób ze związ­kami przyczynowo-skutkowymi, których następstwem jest ubezpieczony wypadek losowy, gdyż mogłoby dojść do zatrzymania sumy odszkodowania, mimo wy­stąpienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem oraz ustalenia osoby ponoszącej odpo­wiedzialność cywilną i rozmiaru szkody, która nie zwiększyła swoich rozmiarów (zob. więcej w [[http://www.rzu.gov.pl/art-385-niedozwolone-klauzule-umowne/Wyrok_Sadu_Okregowego_w_Warszawie___Sad_Ochrony_Konkurencji_i_Konsumentow_z_dnia_29_pazdziernik_2003_roku__sygn__akt_XVI__2384 wyroku SO w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 29.10.2003 r., sygn. akt: XVII Amc 45/02]]). Skoro klauzula rażąco narusza interesy konsumenta, nie wiąże ona stron. Natomiast U i K są związane umową ubezpieczenia w pozostałym zakresie (zob. {{pu przepis="art. 385(1) § 2 KC"}}). ((2)) Zakres odszkodowania Ubezpieczenie AC obejmuje naprawienie pełnej szkody, a więc wypłacenie 100.000 zł. ((2)) Wynik K może domagać się od U wypłaty 100.000 zł. ---- CategoryKazusyUbezpieczenie CategoryKazusyNiedozwoloneKlauzuleUmowne