Likwidacja granic w regionach przygranicznych - Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT) jako instrument współpracy terytorialnej jednostek samorządu terytorialnego w Europie

====Kazus nr 5 (sprzedaż)==== ==odpowiedzialność sprzedawcy wobec konsumenta za niezgodność towaru z umową wg {{pu akt="USprzedKonsum"}}== ((1)) Stan faktyczny Student prawa na EUV, mieszkający w Słubicach P, nabył w sklepie „Sprzedaż i serwis sprzętu komputerowego” prowadzonego przez S nowy komputer stacjonarny za cenę 3.000 zł. Komputer miał być pomocą w studiach. Po pięciu miesiącach używania sprzętu P stwierdził, że twardy dysk wydaje dziwne dźwięki i że najprawdopodobniej jest uszkodzony. Po prawie dwóch miesiącach od wykrycia usterki P zawiózł w końcu komputer do S. Ten stwierdził, że dysk faktycznie jest zepsuty i wymaga wymiany. S stwierdził, że nie dokona wymiany, gdyż wg dołączonych do umowy dokumentów wszelkie roszczenia z tytułu rękojmi i gwarancji są wyłączone. Wskazał nawet odpowiedni zapis w umowie, który brzmiał: "Wszelka odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu wad rzeczy lub nienależytego wykonania umowy zostanie niniejszym całkowicie i nieodwołalnie wyłączona". Dodatkowo S wskazał, że naprawa i tak nie jest możliwa z uwagi na wysoki stopień skomplikowania struktury twardego dysku, natomiast sprowadzenie nowego dysku potrwałoby ok. 3 tygodni. Zdenerwowany P stwierdził, że nie ma tyle czasu, gdyż za tydzień upływa termin oddania pracy bachelorskiej. Nie może w tej sytuacji czekać na nowy dysk. Nie ma także więcej ochoty na kolejny komputer, który także zepsuł się już po kilku tygodniach i oświadczył, iż odstępuje od umowy i żąda z powrotem całej sumy 3.000 zł. //1. Czy P ma prawo domagać się zwrotu 3.000 zł? 2. Jak wyglądałyby roszczenia K, który kupiłby od P komputer zanim ten by się popsuł? // ((1)) Odpowiedź na pytanie 1 Roszczenie P przeciwko S o zwrot 3.000 zł na podstawie {{pu przepis="art. 8 ust. 4 zd. 1 USprzedKonsum"}} w zw. z {{pu przepis="art. 494 KC"}}. ((2)) Powstanie roszczenia W tym wypadku roszczenie przysługuje, jeżeli kupujący ma prawo do odstąpienia od umowy sprzedaży stosownie do {{pu przepis="art. 8 ust. 4 zd. 1 USprzedKonsum"}}. ((3)) zastosowanie {{pu akt="USprzedKonsum"}} Ponieważ nabywcą jest osoba fizyczna, nabycie zaś nastąpiło w celu nie związanym z działalnością gospodarczą (gdyż P takowej nie prowadzi), co oznacza, iż jest on konsumentem wg {{pu przepis="art. 22(1) KC"}}. Sprzedawca dokonał sprzedaży w zakresie działalności przedsiębiorstwa (po. {{pu przepis="art. 43(1) KC"}}). Zastosowanie mają więc przepisy {{pu akt="USprzedKonsum"}}, które wyłączają zastosowanie KC ({{pu przepis="art. 1 ust. 4 USprzedKonsum"}}). ((3)) podstawa odstąpienia {{pu przepis="Art. 8 ust. 4 USprzedKonsum"}} przewiduje następujące przesłanki dla wystąpienia prawa do odstąpienia od umowy: - istotna niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową w chwili jego wydania i - niemożność żądania naprawy albo wymiany. **(1) istotna niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową w chwili wydania towaru** Jak wynika z {{pu przepis="art. 8 ust. 1 zd. 1 USprzedKonsum"}} w zw. z {{pu przepis="art. 4 ust. 1 USprzedKonsum"}} odpowiedzialność sprzedawcy istnieje tylko wtedy, gdy zachodzi niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową już w chwili wydania rzeczy. O niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową traktuje art. 4 ust. 2 i 3 ustawy. Jest to pojęcie szersze aniżeli pojęcie "wady" stosowane w KC ({{pu przepis="art. 556 KC"}}). O tym, czy w danej sytuacji mamy do czynienia z niezgodnością towaru z umową zależy od tego, czy miało miejsce indywidualne uzgadniania właściwości towaru konsumpcyjnego ({{pu przepis="art. 4 ust. 2 USprzedKonsum"}}) czy nie ({{pu przepis="art. 4 ust. 3 USprzedKonsum"}}). Z reguły chodzi o nabycie towaru powszechnie dostępnego w obrocie, więc częściej zastosowanie ma {{pu przepis="art. 4 ust. 3 USprzedKonsum"}}. Zdanie 1 tego przepisu wyjaśnia, że towar konsumpcyjny jest zgodny z umową, jeżeli nadaje się do celu, do jakiego tego rodzaju towar jest zwykle używany, oraz gdy jego właściwości odpowiadają właściwościom cechującym towar tego rodzaju. Komputer z uszkodzonym twardym dyskiem nie jest towarem zgodnym z umową. Niezgodność ta musi jednak występować już **w chwili wydania rzeczy kupującemu**, co wynika jasno z {{pu przepis="art. 4 ust. 1 USprzedKonsum"}}. W kazusie nie zostało to jednak ustalone. W tej sytuacji ciężar dowodu wykazania tej okoliczności spoczywałby na konsumencie ({{pu przepis="art. 6 KC"}}). To znacznie osłabiałoby pozycję konsumenta w sporach z przedsiębiorcami. Ustawodawca chcąc zapobiec tego typu sytuacjom dokonał więc odwrócenia rozkładu ciężaru dowodu ustanawiając domniemanie art. 4 ust. 1 in fine. Ponieważ usterka dysku ujawniła się już po kilku dniach używania komputera, a przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru, domniemywa się, że istniała ona w chwili wydania. **Istotność** niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową winna być oceniana ze względu na rodzaj i właściwości towaru, a także cel (szczególny bądź zwykły) zawartej umowy sprzedaży konsumenckiej (PecynaUSprzedKonsumKomentarz (2003), art. 8 ust. 4 uwaga nr 6). Uszkodzenie twardego dysku, jeden z podstawowych podzespołów komputera, powoduje, iż komputer nie może w ogóle działać. Mamy więc do czynienia z istotną niezgodnością towaru z umową. **(2) niemożność żądania naprawy albo wymiany towaru** Uprawnienie do odstąpienia przysługuje, gdy w grę nie wchodzi ani wymiana ani naprawa towaru konsumpcyjnego. Ustawa wymienia trzy przyczyny, które mogą wyłączać naprawę lub wymianę: - naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów albo - naprawa albo wymiana są możliwe i nie wymagają nadmiernych kosztów, lecz nie można uczynić zadość żądaniu wymiany (naprawy) w odpowiednim czasie albo - naprawa albo wymiana są możliwe i nie wymagają nadmiernych kosztów, lecz narażają kupującego na znaczne niedogodności. **(a) niemożność żądania naprawy albo wymiany z przyczyn określonych w {{pu przepis="art. 8 ust. 1 USprzedKonsum"}} ** Ustawa dopuszcza możliwość odstąpienia od umowy tylko wtedy, gdy w rachubę nie wchodzi już wymiana albo naprawa towaru. Niemożliwość wymiany lub naprawy zależy od okoliczności obiektywnych. **//i. niemożliwość naprawy (wymiany)//** Niemożliwość naprawy (wymiany) nie została w ustawie wyjaśniona. Z uwagi na to, że ustawa nie rozróżnia rzeczy oznaczonych co do gatunku i co do tożsamości, nie można także zastosować ogólnych reguł. W doktrynie uznaje się więc, że niemożliwość wymiany (naprawy) zależy od tego, czy mamy do czynienia z rzeczą niezastępowalną (PecynaUSprzedKonsumKomentarz (2003) art. 8 uwaga nr 12). Ponieważ zarówno dysk jak i cały komputer jest rzeczą zastępowalną wymiana lub naprawa jest możliwa. **//ii. nadmierne koszty naprawy (wymiany)//** Nadmierne koszty naprawy(wymiany) ocenia się zgodnie z dyrektywami określonymi w {{pu przepis="art. 8 ust. 1 zd. 2 USprzedKonsum"}}. Granicą zasadności żądania kupującego jest zatem nadmierność kosztów, które będzie musiał ponieść sprzedawca w celu jego zaspokojenia. Z powyższego wynika, że dla zwolnienia się z obowiązku przez sprzedawcę nie będzie wystarczające powołanie się na konieczność poniesienia kosztów w ogóle, nawet wtedy, gdy będą one wysokie bądź też wyższe od kosztów innego środka. To bowiem do kupującego należy wybór świadczenia sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru z umową, usprawiedliwieniem zaś dla odmowy mogą być tylko takie koszty, które zostaną uznane za nadmierne, tj. pozostające w takiej dysproporcji do alternatywnych, że interes nabywcy zostanie uznany za niegodny ochrony w tym zakresie (PecynaUSprzedKonsumKomentarz (2003) art. 8 uwaga nr 13). **(b) niemożność uczynienia zadość żądaniu wymiany (naprawy) w odpowiednim czasie** Ta przesłanka nie zależy od wcześniejszego żądania wymiany albo naprawy PecynaUSprzedKonsumKomentarz (2003) art. 8 ust. 4 uwaga nr 3). Należy pamiętać o wytycznych wynikających ze zd. 2 {{pu przepis="art. 8 ust. 4 USprzedKonsum"}}, wedle którego przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzględnia się rodzaj towaru i cel jego nabycia. Możliwe jest więc odstąpienie (obniżenie ceny) także wówczas, gdy z uwagi na interesy nabywcy naprawa (wymiana) nie jest możliwa w czasie, który on jest w stanie zaakceptować. W tym wypadku wymiana (naprawa) jest w ogóle możliwa (zob. wyżej). P wspomina jednak o tym, że z uwagi na jego potrzeby S nie jest w stanie naprawić (wymienić) komputera w odpowiednio krótkim czasie. Komputer został bowiem nabyty w celu napisania pracy domowej, której termin jest z góry określony, zaś pozbawienie P komputera na klika dni spowodowałoby niemożliwość dokończenia pracy. Żądanie odstąpienia jest więc uzasadnione z uwagi na niemożliwość naprawienia komputera w czasie, w jakim P byłby w stanie to zaakceptować. **(c) narażenie kupującego na znaczne niedogodności przez wymianę (naprawę) towaru** W tym wypadku pod uwagę mogą być brane wszelkie okoliczności, jednakże inne niż wymienione jako wyżej omówione przesłanki z art. 8 ust. 4), które powodują negatywne skutki dla nabywcy. Należy więc rozgraniczyć tą przesłankę od możliwości naprawy (wymiany) w odpowiednim czasie (PecynaUSprzedKonsumKomentarz (2003) art. 8 ust. 4, uwaga nr 4). Biorąc pod uwagę stopień negatywnego oddziaływania na szeroko rozumiany interes (tj. z uwzględnieniem aspektu osobistego) to winien być on znaczny, co ma miejsce, gdy jest przeważający nad interesem sprzedawcy (PecynaUSprzedKonsumKomentarz (2003) art. 8 ust. 4, uwaga nr 4). W takiej sytuacji, jak opisana w kazusie, trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy chodzi o niemożliwość naprawy z uwagi na zbyt krótki czas czy też niedogodności dla P. ((3)) brak wyłączenia uprawnień z {{pu akt="USprzedKonsum"}} Uprawnienia przysługujące konsumentowi na mocy {{pu akt="USprzedKonsum"}} mogą być wyłączone bądź w drodze umowy stron albo na skutek przepisów ustawy. **(1) wyłączenia umowne** Inaczej niż w przypadku KC uprawnienia z {{pu akt="USprzedKonsum"}} nie mogą być wyłączone na mocy postanowień umownych dokonanych **przed** zawiadomieniem sprzedawcy o niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową ({{pu przepis="art. 11 zd. 1 USprzedKonsum"}}). Możliwe jest więc tylko uzgodnienie sposobu rozwiązania problemu tylko **po** tym, jak kupujący zawiadomi sprzedawcę o niezgodności towaru z umową. Zapis umowny, na który powołuje się sprzedawca, i który mówią o wyłączeniu odpowiedzialności sprzedawcy jest wobec tego nieważny z uwagi na sprzeczność z ustawą ({{pu przepis="art. 58 § 1 KC"}}). **(2) wyłączenia ustawowe** Ustawa wyłącza uprawnienia z tytułu niezgodności towaru z umową w sytuacji, gdy kupujący o tej niezgodności wiedział lub, oceniając rozsądnie, powinien był wiedzieć ({{pu przepis="art. 7 zd. 1 USprzedKonsum"}}). Zwraca uwagę tutaj mniej korzystne dla konsumenta rozwiązanie niż przewidziane w {{pu przepis="art. 557 KC"}}. Tam bowiem rękojmię wyłącza tylko wiedza o wadzie. W zakresie sprzedaży konsumenckiej odpowiedzialność przedsiębiorcy wyłącza także hipotetyczna możliwość, iż konsument mógł o wadzie wiedzieć. W analizowanym kazusie brak jest podstaw do uznania, iż P mógł się domyśleć istnienia niezgodności towaru z umową. ((3)) brak wygaśnięcia uprawnień z {{pu akt="USprzedKonsum"}} Termin obowiązywania rękojmi wynosi wg {{pu przepis="art. 10 ust. 1 USprzedKonsum"}} dwa lata od wydania tego towaru kupującemu (przy rzeczach używanych można w drodze umowy ustanowić inny termin zawity, nie krótszy jednak niż rok). Niezgodność towaru z umową ujawniła się w czasie obowiązywania rękojmi. Zgodnie z {{pu przepis="art. 9 ust. 1 USprzedKonsum"}} uprawnienia nabywcy wygasają ([[TerminZawity termin zawity]]!), jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. P zawiadomił sprzedawcę przed upływem dwóch miesięcy od dnia stwierdzenia usterki. Na odstąpienie od umowy konsument ma wg {{pu przepis="art. 10 ust. 2 zd. 2 USprzedKonsum"}} rok od dnia stwierdzenia przez kupującego niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową ([[TerminZawity termin zawity]]). Oświadczenie o odstąpieniu P złożył już w czasie rozmowy z S. ((3)) wynik tymczasowy P ma podstawy do tego, aby odstąpić od umowy z S. ((2)) Brak utraty i zaskarżalność roszczenia Brak jest [[SchematUtrataRoszczenia okoliczności prowadzących do utraty roszczenia]]. Żądanie zwrotu pieniędzy jest [[WymagalnoscRoszczenia wymagalne]] stosownie do {{pu przepis="art. 455 KC"}}. Nie jest także [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych przedawnione]]. Roszczenie wynikające z odstąpienia od umowy przedawniają się na zasadach ogólnych. {{pu przepis="Art. 10 ust. 2 USprzedKonsum"}} dotyczy bowiem roszczeń z {{pu przepis="art. 8 USprzedKonsum"}} zaś odstąpienie od umowy nie jest roszczeniem lecz uprawnieniem prawokształtującym, które podlega terminom zawitym. Natomiast roszczenia wynikające ze stosunków prawnych powstałych na skutek odstąpienia podlegają zasadom ogólnym, gdyż brak jest w {{pu akt="USprzedKonsum"}} i w KC szczególnych przepisów o przedawnieniu tego typu roszczeń. ((2)) Wynik P ma wobec S roszczenie o zapłatę 3.000 zł z {{pu przepis="art. 8 ust. 4 zd. 1 USprzedKonsum"}}. ((1)) Odpowiedź na pytanie 2 To pytanie porusza kwestie związane z przejściem uprawnień z rękojmi na dalszego nabywcę. Sąd Najwyższy rozpatrując ten problem stwierdził, iż: **Sprzedaż rzeczy przez kupującego nie powoduje przejścia na nabywcę uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy; kupujący może jednak przelać na nabywcę uprawnienia do żądania: - obniżenia ceny, - usunięcia wady lub - dostarczenia rzeczy wolnej od wad.** (zob. [[UchwalaSNIIICZP9603 uchwała z dnia 5.2.2004, III CZP 96/03, OSNC z 2004 r. nr 6, poz. 88]]). Co do **odstąpienia od umowy** na podstawie rękojmi ({{pu przepis="art. 560 § 1 KC"}} albo {{pu przepis="art. 8 ust. 4 USprzedKonsum"}}) SN posłużył się koncepcją pełnomocnictwa do dokonania czynności prawnej. Jest to jednak pogląd sporny, który został w literaturze zakwestionowany np. przez Kocha w Monitorze Prawniczym z 2007 r. (zob. KochMoP2007), który nie widzi przeszkód, aby przelew dotyczył również uprawnień z tytułu odstąpienia od umowy. ---- CategoryKazusySprzedaz CategoryRekojmia CategorySprzedazKonsumencka CategoryOdstapienieOdUmowyCywilnoprawnej CategoryKazusyOchronaKonsumenta CategoryNiedozwoloneKlauzuleUmowne

Zapisz stronę

Proszę podać notatkę o dokonanych na stronie zmianach