Wiki source for AbstrakcyjnaKontrolaNiedozwolonychKluzulUmownych
====Abstrakcyjna kontrola postanowień wzorca umowy====
==postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, {{pu przepis="art. 479(36) KPC"}} i nast.==
Poniżej opisane postępowanie dotyczy wyłącznie spraw o uznanie postanowień **[[WzorzecUmowy wzorca umowy]]** za niedozwolony.
Postępowanie w celu przeprowadzenia kontroli abstrakcyjnej jest postępowaniem kontradyktoryjnym, wszczynanym na skutek powództwa uprawnionego podmiotu. Jest to postępowanie gospodarcze, zob. {{pu przepis="art. 479(1) § 2 pkt 4 KPC"}}.
Powództwo o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone zostanie uwzględnione, gdy sąd oceni je jako dopuszczalne (A) oraz zasadne (B).
((1)) Dopuszczalność powództwa
Dopuszczalność powództwa oznacza możliwość jego merytorycznego rozpoznania przez sąd (ogólnie nt. dopuszczalności powództwa cywilnego zob. DopuszczalnoscPowodztwa).
((2)) Właściwość sądu
Pozew wnosi się do Sądu Okręgowego w Warszawie - sądu ochrony konkurencji i konsumentów. Jest to aktualnie XVII Wydział Sądu Okręgowego w Warszawie. Dane teleadresowe sądu znajdują się na [[http://warszawa.so.gov.pl/index.php?pid=241 stronie]] Sądu Okręgowego w Warszawie.
((2)) Legitymacja czynna
Uprawnienie do wytoczenia powództwa przysługuje kontrahentowi oferenta oraz innym wskazanym w ustawie podmiotom.
((3)) potencjalny kontrahent
Do wniesienia powództwa jest każdy, kto według oferty pozwanego mógłby zawrzeć z nim umowę zawierającą postanowienie, którego uznania za niedozwolone żąda się pozwem ({{pu przepis="art. 479(38) § 1 zd. 1 KPC"}}). Sformułowanie przepisu wskazuje więc na prewencyjny charakter postępowania. Prowadzi to do uznania, iż zakres uprawnionych ogranicza się więc do osób, które wchodziły w rachubę jako **potencjalni** kontrahenci. Legitymacja czynna nie przysługuje wobec tego podmiotom, które już zawarły umowę zawierającą niedozwolone klauzule. Podmioty te nie są jednak pozbawione ochrony. Mogą bowiem kwestionować prawidłowość zapisów w postępowaniu o ustalenie lub zasądzenie (wówczas postępowanie o stwierdzenie niedopuszczalności zapisów miałoby charakter postępowania incydentalnego).
((3)) inne podmioty
Ponadto legitymację czynną ma organizacja społeczna, powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów oraz Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Pod warunkami określonymi w {{pu przepis="art. 479(38) § 2 KPC"}} legitymowana czynnie jest także zagraniczna organizacja wpisana na odpowiednią listę organizacji.
((2)) Legitymacja bierna
Powództwo kierowane jest przeciw podmiotowi, który przedstawił ofertę przy pomocy [[WzorzecUmowy wzorca umowy]] zawierającą postanowienia, które stanowią klauzule abuzywne.
((2)) Forma powództwa
Pozew powinien spełniać wymogi formalne określone dla [[PismoProcesoweWSprawachCywilnych pism procesowych]] w ogólności ({{pu przepis="art. 125 KPC"}} i nast.) oraz dla pozwów ({{pu przepis="art. 187 KPC"}} i nast.).
((2)) Termin wniesienia powództwa
Termin wniesienia powództwa ma znaczenie tylko w wypadku, gdy pozwany zaniechał jego stosowania. W tym wypadku wniesienie pozwu jest dopuszczalne, jeżeli od dnia zaniechania stosowania postanowień nie minęło więcej niż sześć miesięcy.
((2)) Opłaty
Strona wnosząca o uznanie postanowień umownych za niedozwolone jest zwolniona od obowiązku uiszczania kosztów sądowych ({{pu przepis="art. 96 ust. 1 pkt 3 UKosztSądSprCyw"}}).
((1)) Zasadność powództwa
Powództwo jest zasadne, gdy zachodzą podstawy do uznania postanowienia wzorca umowy za niedozwolony. Warunki materialno-prawne zostały przedstawione w dokumencie NiedozwoloneKlauzuleUmowneKC w pkt A.
((1)) Skutki orzeczenia
Orzeczenie uznające powództwo prowadzi do wpisania postanowienia do jawnego rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ({{pu przepis="art. 479(45) § 2 KPC"}}). Wpis następuje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Od tego momentu orzeczenie wywołuje skutki również wobec osób trzecich (tzw. [[PrawomocnoscRozszerzona prawomocność rozszerzona]]. Dotyczy to tylko klauzuli o określonej treści i tylko zastosowanej w zakwestionowanym wzorcu (Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, 4. wyd., art. 385(1) nb. 10).
((1)) Orzecznictwo
Wyrok SN. z dnia z 17.2.2005 r., sygn. akt: I CK 509/04 (teza: Kontrola wzorca dokonywana w trybie postępowania w sprawach o uznanie wzorca umowy za niedozwolone (abuzywne), jest kontrolą abstrakcyjną, co oznacza, że dokonuje się jej niezależnie od tego, czy wzorzec był czy nie, zastosowany w jakiejś konkretnej umowie. Jest ona odmienna od kontroli incydentalnych dokonywanych w oparciu o klauzulę generalną z {{pu przepis="art. 385(1) § 1 KC"}} lub przez kontrolę treści umowy zaczerpniętej z użycia klauzuli abuzywnej, wymienionej w {{pu przepis="art. 385(3) KC"}}).
----
CategoryPostepowanieCywilne CategoryNiedozwoloneKlauzuleUmowne
==postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, {{pu przepis="art. 479(36) KPC"}} i nast.==
Poniżej opisane postępowanie dotyczy wyłącznie spraw o uznanie postanowień **[[WzorzecUmowy wzorca umowy]]** za niedozwolony.
Postępowanie w celu przeprowadzenia kontroli abstrakcyjnej jest postępowaniem kontradyktoryjnym, wszczynanym na skutek powództwa uprawnionego podmiotu. Jest to postępowanie gospodarcze, zob. {{pu przepis="art. 479(1) § 2 pkt 4 KPC"}}.
Powództwo o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone zostanie uwzględnione, gdy sąd oceni je jako dopuszczalne (A) oraz zasadne (B).
((1)) Dopuszczalność powództwa
Dopuszczalność powództwa oznacza możliwość jego merytorycznego rozpoznania przez sąd (ogólnie nt. dopuszczalności powództwa cywilnego zob. DopuszczalnoscPowodztwa).
((2)) Właściwość sądu
Pozew wnosi się do Sądu Okręgowego w Warszawie - sądu ochrony konkurencji i konsumentów. Jest to aktualnie XVII Wydział Sądu Okręgowego w Warszawie. Dane teleadresowe sądu znajdują się na [[http://warszawa.so.gov.pl/index.php?pid=241 stronie]] Sądu Okręgowego w Warszawie.
((2)) Legitymacja czynna
Uprawnienie do wytoczenia powództwa przysługuje kontrahentowi oferenta oraz innym wskazanym w ustawie podmiotom.
((3)) potencjalny kontrahent
Do wniesienia powództwa jest każdy, kto według oferty pozwanego mógłby zawrzeć z nim umowę zawierającą postanowienie, którego uznania za niedozwolone żąda się pozwem ({{pu przepis="art. 479(38) § 1 zd. 1 KPC"}}). Sformułowanie przepisu wskazuje więc na prewencyjny charakter postępowania. Prowadzi to do uznania, iż zakres uprawnionych ogranicza się więc do osób, które wchodziły w rachubę jako **potencjalni** kontrahenci. Legitymacja czynna nie przysługuje wobec tego podmiotom, które już zawarły umowę zawierającą niedozwolone klauzule. Podmioty te nie są jednak pozbawione ochrony. Mogą bowiem kwestionować prawidłowość zapisów w postępowaniu o ustalenie lub zasądzenie (wówczas postępowanie o stwierdzenie niedopuszczalności zapisów miałoby charakter postępowania incydentalnego).
((3)) inne podmioty
Ponadto legitymację czynną ma organizacja społeczna, powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów oraz Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Pod warunkami określonymi w {{pu przepis="art. 479(38) § 2 KPC"}} legitymowana czynnie jest także zagraniczna organizacja wpisana na odpowiednią listę organizacji.
((2)) Legitymacja bierna
Powództwo kierowane jest przeciw podmiotowi, który przedstawił ofertę przy pomocy [[WzorzecUmowy wzorca umowy]] zawierającą postanowienia, które stanowią klauzule abuzywne.
((2)) Forma powództwa
Pozew powinien spełniać wymogi formalne określone dla [[PismoProcesoweWSprawachCywilnych pism procesowych]] w ogólności ({{pu przepis="art. 125 KPC"}} i nast.) oraz dla pozwów ({{pu przepis="art. 187 KPC"}} i nast.).
((2)) Termin wniesienia powództwa
Termin wniesienia powództwa ma znaczenie tylko w wypadku, gdy pozwany zaniechał jego stosowania. W tym wypadku wniesienie pozwu jest dopuszczalne, jeżeli od dnia zaniechania stosowania postanowień nie minęło więcej niż sześć miesięcy.
((2)) Opłaty
Strona wnosząca o uznanie postanowień umownych za niedozwolone jest zwolniona od obowiązku uiszczania kosztów sądowych ({{pu przepis="art. 96 ust. 1 pkt 3 UKosztSądSprCyw"}}).
((1)) Zasadność powództwa
Powództwo jest zasadne, gdy zachodzą podstawy do uznania postanowienia wzorca umowy za niedozwolony. Warunki materialno-prawne zostały przedstawione w dokumencie NiedozwoloneKlauzuleUmowneKC w pkt A.
((1)) Skutki orzeczenia
Orzeczenie uznające powództwo prowadzi do wpisania postanowienia do jawnego rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ({{pu przepis="art. 479(45) § 2 KPC"}}). Wpis następuje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Od tego momentu orzeczenie wywołuje skutki również wobec osób trzecich (tzw. [[PrawomocnoscRozszerzona prawomocność rozszerzona]]. Dotyczy to tylko klauzuli o określonej treści i tylko zastosowanej w zakwestionowanym wzorcu (Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, 4. wyd., art. 385(1) nb. 10).
((1)) Orzecznictwo
Wyrok SN. z dnia z 17.2.2005 r., sygn. akt: I CK 509/04 (teza: Kontrola wzorca dokonywana w trybie postępowania w sprawach o uznanie wzorca umowy za niedozwolone (abuzywne), jest kontrolą abstrakcyjną, co oznacza, że dokonuje się jej niezależnie od tego, czy wzorzec był czy nie, zastosowany w jakiejś konkretnej umowie. Jest ona odmienna od kontroli incydentalnych dokonywanych w oparciu o klauzulę generalną z {{pu przepis="art. 385(1) § 1 KC"}} lub przez kontrolę treści umowy zaczerpniętej z użycia klauzuli abuzywnej, wymienionej w {{pu przepis="art. 385(3) KC"}}).
----
CategoryPostepowanieCywilne CategoryNiedozwoloneKlauzuleUmowne
